Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm B
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 34 Thöôøng Nieân Naêm B
Leã Chuùa Yeâsu Kitoâ Vua
Ñaáng Thieân Sai laø Vua
(Saùch tieân tri Daniel 7,13-14; Khaûi huyeàn 1,5-8; Yoan 18,33-37)
Phuùc AÂm: Ga 18, 33b-37
"Quan noùi ñuùng: Toâi laø Vua".
Khi aáy, Philatoâ hoûi Chuùa Gieâsu raèng: "OÂng coù phaûi laø Vua daân Do-thaùi khoâng?" Chuùa Gieâsu ñaùp: "Quan töï yù noùi theá, hay laø coù ngöôøi khaùc noùi vôùi quan veà toâi?"
Philatoâ ñaùp: "Ta ñaâu phaûi laø ngöôøi Do-thaùi. Nhaân daân oâng cuøng caùc thöôïng teá ñaõ trao noäp oâng cho ta. OÂng ñaõ laøm gì?" Chuùa Gieâsu ñaùp: "Nöôùc toâi khoâng thuoäc veà theá gian naøy. Neáu nöôùc toâi thuoäc veà theá gian naøy, thì nhöõng ngöôøi cuûa toâi ñaõ chieán ñaáu ñeå toâi khoâng bò noäp cho ngöôøi Do-thaùi, nhöng maø nöôùc toâi khoâng thuoäc choán naøy".
Philatoâ hoûi laïi: "Vaäy oâng laø Vua ö?"
Chuùa Gieâsu ñaùp: "Quan noùi ñuùng. Toâi laø Vua. Toâi sinh ra vaø ñeán trong theá gian naøy laø chæ ñeå laøm chöùng veà Chaân lyù. Ai thuoäc veà Chaân lyù thì nghe tieáng Toâi".
Suy Nieäm:
Chuùa Nhaät XXXIV Thöôøng Nieân Naêm B
Leã Chuùa Yeâsu Kitoâ Vua
Saùch tieân tri Daniel 7,13-14; Khaûi huyeàn 1,5-8; Yoan 18,33-37
Baøi Tin Möøng theo thaùnh Yoan hoâm nay cho chuùng ta thaáy roõ Ñöùc Yeâsu ñaõ xöng mình laø Vua trong moät hoaøn caûnh raát ñaëc bieät, khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc khieán chuùng ta cuõng phaûi thay ñoåi heát moïi quan nieäm thoâng thöôøng khi nghó ñeán töôùc hieäu laøm Vua cuûa Chuùa Yeâsu Kitoâ. Laøm nhö vaäy chuùng ta khoâng ngaïi möøng leã Chuùa Yeâsu Kitoâ Vua trong baát cöù hoaøn caûnh naøo. Nhöng ñoàng thôøi nhôø vaäy chuùng ta cuõng bieát phaûi traùnh nhöõng gì coù theå gaây neân nhöõng söï hieåu laàm veà maàu nhieäm Chuùa Yeâsu laø Vua.
Ñeå naém vöõng vaán ñeà, chuùng ta haõy saùng suoát nghe Lôøi Chuùa daïy baûo hoâm nay.
1. Moät Thò Kieán
Daniel keå laïi moät thò kieán ban ñeâm. Thöïc ra thò kieán naøy ñi sau moät thò kieán khaùc. Nhaø tieân tri treân giöôøng naèm ñaõ thaáy chieâm bao. OÂng ñaõ vieát laïi vaø ñaïi khaùi oâng noùi nhö theá naøy:
Toâi thaáy boán gioù trôøi khuaáy ñoäng bieån caû. Vaø boán maõnh thuù to lôùn khaùc nhau töø bieån ñi leân... Maõnh thuù thöù tö deã sôï ñaùng kinh vaø maïnh quaù ñoãi... Toâi maõi nhìn cho ñeán khi ngai ñöôïc ñaët haønh vaø Ñaáng cao nieân ngoài xuoáng... Phaùp ñình an toïa vaø soå saùch môû ra… Maõnh thuù kia bò gieát vaø thaây noù bò huûy vaø phoù cho löûa thieâu. Coøn nhöõng maõnh thuù khaùc, chuùng bò töôùc heát quyeàn bính.
Neáu chuùng ta ñaõ nhôù nhöõng ñieàu ñaõ noùi trong Chuùa nhaät tröôùc veà saùch Daniel, chuùng ta coù theå deã nhaän ra ngay yù nhaø tieân tri ñang muoán noùi gì. Bieån caû trong quan nieäm cuûa caùc daân mieàn Caän Ñoâng laø nôi phaùt xuaát ra nhieàu sinh vaät, nhöng laïi toaøn laø caùc maõnh thuù, töôïng tröng cho söï döõ. Boán maõnh thuù ôû ñaây laø nhöõng söùc maïnh chính trò thôøi baáy giôø, thay löôït nhau thoáng laõnh caùc daân toäc vaø ñaëc bieät daân rieâng cuûa Chuùa. Maõnh thuù thöù tö döõ daèn hôn heát chính laø Antioâkoâ, vò vua baét ñaïo laøm ñoå maùu ngöôøi laønh. Söï döõ tung hoaønh nhö vaäy cho ñeán khi trôøi môû ra. Ngaøy cuûa Chuùa ñeán. Ngöôøi ngöï treân ngai; toå chöùc phaùp ñình; soå saùch coâng toäi ñöôïc môû ra. Caùc keû döõ laàn löôït chòu toäi.
Ñoù laø thò kieán thöù nhaát. Noùi ñuùng ra ñoù laø phaàn ñaàu cuûa moät chieâm bao coøn tieáp dieãn. Noù dieãn taû caùc söï döõ xaûy ra ôû ñôøi naøy, cho ñeán khi Thieân Chuùa ban ôn cöùu ñoä. Luùc naøy seõ laø phaàn thò kieán sau.
Daniel thaáy vôùi maây trôøi nhö theå moät Con Ngöôøi ñeán. Ngaøi tieán laïi Ñaáng cao nieân vaø ñöôïc ban taëng quyeàn bính, vinh döï vaø vöông trieàu.
Ngaøi laø ai maø quyeàn bính seõ khoâng bò huûy vaø taát caû caùc daân phaûi laøm toâi Ngaøi? Theo Daniel, ñoù laø daân thaùnh cuûa Chuùa. Hoï khoâng sinh ra töø bieån, töùc laø khoâng bôûi söï döõ maø coù. Traùi laïi, hoï ñeán vôùi maây trôøi, aùm chæ hoï bôûi chính Thieân Chuùa maø ra vì maây trôøi vaãn laø moät trong nhöõng hình aûnh ñeå chæ söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa. Coù leõ theo Daniel nöõa, thì hoï laø nhöõng ngöôøi laønh thaùnh ñaõ “giöõ mình” trong thôøi baét bôù cuûa Antioâkoâ, vaø laø caùc thaùnh nhaân ñaõ ñoå maùu vì Thieân Chuùa trong cuoäc baét ñaïo naøy. Ñeán ngaøy cuûa Ngöôøi, hoï seõ ñöôïc ñöa leân gaàn Thieân Chuùa. Vaø Ngöôøi seõ ban taëng hoï vinh döï, quyeàn uy, vöông trieàu. Hoï ñöôïc chia seû quyeàn cai trò cuûa Thieân Chuùa vaø quyeàn bính cuûa hoï seõ voâ taän.
Ñoù laø caùi nhìn ñöùc tin cuûa Daniel veà thôøi cuoäc luùc baáy giôø. Veà sau, ngöôøi ta coù thoùi quen laáy vinh döï cuûa toaøn theå ñaët nôi vò thuû laõnh cuûa mình. Vaø danh töø Con Ngöôøi khoâng ñöôïc hieåu veà toaøn daân thaùnh nöõa, nhöng ñöôïc daønh rieâng cho Ñöùc Kitoâ, vò Thieân Sai cöùu theá. Laø vì theo quan nieäm thôøi xöa, caùi gì vò thuû laõnh ñöôïc cuõng laø ñeå toaøn theå höôûng. Duø sao cuõng vì quan nieäm naøy maø baøi saùch hoâm nay ñaõ ñöôïc duøng ñeå gôïi leân vöông trieàu cuûa Chuùa Yeâsu Kitoâ. Chuùng ta chaáp nhaän, nhöng khoâng ñöôïc queân yù cuûa Daniel. Vöông trieàu chæ ñöôïc ban cho nhöõng ai ñaõ coù coâng phaán ñaáu, ñeán caû thí maïng mình nöõa. Vaø chæ ñöôïc ban trong ngaøy cuûa Chuùa, töùc laø treân bình dieän Nöôùc Trôøi, chöù khoâng phaûi ôû traàn gian naøy. Nhöõng ñieàu naøy raát caàn ñeå hieåu baøi Tin Möøng hoâm nay.
2. Moät Cuoäc Tra Hoûi
Thaùnh Yoan cho chuùng ta thaáy Ñöùc Yeâsu baáy giôø ñang ôû tröôùc toøa Philatoâ. OÂng naøy raát luùng tuùng. Ngöôøi Dothaùi khoâng chòu vaøo phuû ñöôøng vì sôï maéc ueá khoâng aên leã vöôït qua chieàu hoâm aáy ñöôïc. Do ñoù Philatoâ luùc phaûi ra gaëp hoï ôû ngoaøi phuû ñöôøng, luùc laïi phaûi ñi vaøo trong, tra hoûi rieâng Ñöùc Yeâsu. OÂng luùng tuùng luùc ra luùc vaøo. Nhaát laø oâng khoâng bieát phaûi xöû vuï naøy ra sao. Ngöôøi Dothaùi ñoøi xöû töû Ngaøi... Coøn Ngaøi naøo coù toäi loãi gì? Ñöùng veà quan ñieåm haønh chính Roâma, chæ coù vieäc hoï caùo Ngaøi laø Vua laø ñaùng keå. Nhöng khoâng leõ moät con ngöôøi nhö vaäy maø laïi laø vua? Thaønh ra oâng baét ñaàu hoûi Ngaøi:
- OÂng maø laïi laø Vua daân Dothaùi sao? OÂng hoûi maø khoâng tin ôû lôøi mình. Roõ raøng oâng raát luùng tuùng. Coù leõ vì vaäy maø thay vì traû lôøi, Ñöùc Yeâsu laïi hoûi oâng:
- Töï mình oâng, oâng noùi theá, hay ñaõ coù ai khaùc noùi vôùi oâng veà toâi?
Döôøng nhö Ngöôøi muoán giuùp oâng bieän phaân ra söï thaät. Nhöng oâng laïi khoâng muoán. OÂng vöøa muoán noùi söï thaät vöøa khoâng. OÂng laáp löûng traû lôøi theo kieåu nghi vaán: “Toâi laø Dothaùi hay sao?”. Coù nghóa laø ngöôøi Dothaùi naøo noùi vôùi toâi ñieàu ñoù? Theá thì sao oâng khoâng nhaän quaùch ñi, chính oâng nghó nhö vaäy. Nhöng thaät söï oâng khoâng coù yù töôûng nhö theá. Vaø neáu coù, oâng khoâng hoûi nöõa, hay coù hoûi cuõng seõ coù gioïng tra hoûi hôn. Ñaøng naøy, oâng ñaõ hoûi chæ vì ngöôøi Dothaùi ñaõ caùo Ngaøi laø Vua... maø nhö oâng thaáy, ñieàu ñoù khoâng thaät ñöôïc. Theá neân oâng luùng tuùng...
Ñeå ra khoûi theá khoù xöû naøy, Philatoâ chuyeån sang chuyeän khaùc. OÂng noùi raèng ngöôøi Dothaùi ñaõ noäp Ngaøi cho oâng, thì hoûi Ngaøi ñeå laøm gì? Nhöng Ñöùc Yeâsu khoâng muoán böôùc sang chuyeän aáy. Khoâng gôõ ñöôïc nghi vaán luùc ñaàu cho oâng, löông taâm oâng chæ coù theå cöù roái theâm maõi. Ñaøng khaùc Ngaøi caàn thöïc hieän moïi lôøi Kinh Thaùnh. Maø Kinh Thaùnh baûo: Ñaáng Thieân Sai laø Vua. Cho ñeán nay Ngaøi töø choái danh hieäu naøy keûo ngöôøi ta hieåu laàm. Nay ñeán luùc phaûi laøm troïn lôøi saùch thaùnh. Daniel khoâng tieân baùo Con Ngöôøi laø Vua tröôùc phaùp ñình, nhö chuùng ta ñaõ thaáy ôû treân sao?
Do ñoù, Ñöùc Yeâsu ñaõ tuyeân boá: “Nöôùc Toâi khoâng thuoäc veà theá gian naøy...” ñeå noùi leân raèng Ngöôøi khoâng phuû nhaän mình laø Vua, nhöng ñoàng thôøi laïi khaúng ñònh Ngöôøi khoâng laø Vua theo kieåu theá gian. Philatoâ coù theå ñaõ giöït mình. OÂng hoûi laïi cho chaéc: “Vaäy thì OÂng laø Vua sao?”. Ñöùc Yeâsu khaúng ñònh moät laàn nöõa: “OÂng noùi ñoù: Toâi laø Vua”. Töùc laø Ngöôøi thaáy Philatoâ khoâng coøn hoaøi nghi nhö luùc ñaàu nöõa. OÂng ñaõ baét ñaàu tin Ngaøi laø Vua. Nhöng ñeå oâng ñöøng hieåu laàm, Ngaøi ñaõ noùi theâm: Ngaøi khoâng laøm Vua theo kieåu theá gian ñeå cai trò treân ngöôøi ta, nhöng ñeå laøm chöùng cho söï thaät. Philatoâ chaéc chaén hieåu ñöôïc phaàn ñaàu trong caâu traû lôøi; vì oâng vaãn nghó raèng theo quan ñieåm theá gian Ngaøi khoâng theå naøo laø Vua ñöôïc. Ngaøi khoâng coù baù quan vaên voõ, cuõng chaúng coù binh lính. Vaø chaúng thieát ñeán vaán ñeà naøy. Coù bao giôø Ngaøi loä ra yù töôûng muoán toå chöùc moät trieàu ñình ñaâu? Vua gì maø ñeå mình bò baét noäp nhö theá naøy? Ñaøng khaùc, Ngaøi uy nghi, saùng suoát, khoâng theå coù ñaàu oùc ñieân ñeán noãi töôûng mình laøm Vua theo nghóa bình thöôøng ñöôïc. Philatoâ ñoàng yù Ngaøi khoâng laø Vua theo kieåu theá gian.
Coøn caâu Ngaøi xaùc ñònh söù meänh laøm Vua cuûa Ngaøi laø laøm chöùng veà söï thaät, thì Philatoâ vöøa khoâng hieåu vöøa khoâng muoán hieåu. Ngöôøi ta noùi raèng oâng coù quan ñieåm trieát hoïc hoaøi nghi, töùc laø khoâng nghó raèng coù söï thaät, vì theo oâng söï thaät chaúng laø gì caû.
Tieác thay, oâng khoâng nhôù mình ñang ñöùng tröôùc moät Con Ngöôøi toân giaùo, chöù khoâng phaûi con ngöôøi trieát hoïc. Ñöùc Yeâsu khoâng noùi trieát lyù, nhöng noùi tö töôûng Thaùnh Kinh. Theá maø saùch Samuel quyeån 2 chöông 14 khaúng ñònh Salomon, con Ñavít khoâng nhöõng coù quyeàn trò daân maø coøn ñöôïc ôn khoân ngoan. Vò hoaøng ñeá lyù töôûng laø ngöôøi bieát ñöôïc yù Thieân Chuùa ñeå ñem ra cai trò. Theá neân saùng saùng ngaøi phaûi coù taám loøng cuûa moân ñeä ñeå ñoùn nhaän Lôøi khoân ngoan cuûa Chuùa ñeå bieát ñaøng bieän phaân phaûi traùi cho daân. ÔÛ ñaây, Ñöùc Yeâsu coøn muoán noùi xa hôn nöõa vì Ngöôøi coøn hôn Salomon vaø laø Con Ñavít saâu xa hôn vua naøy. Ngöôøi sinh ra ñeå ñem chaân lyù, töùc laø söï thaät troïn veïn xuoáng maïc khaûi cho loaøi ngöôøi. Ngöôøi ñem söï khoân ngoan cuûa Thieân Chuùa ñeán. Ngöôøi laø chính söï khoân ngoan aáy. Ngöôøi laø maïc khaûi cuûa Ñöùc Chuùa Cha ñeå cöùu chuoäc vaø nuoâi soáng ngöôøi ta. Ngöôøi laø Vua khi ñöa ngöôøi ta vaøo söï khoân ngoan cuûa Thieân Chuùa. Vaø vieäc naøy chæ xaûy ra trong maàu nhieäm thaäp giaù, laø söï ñieân roà tröôùc maét theá gian nhöng laïi laø söï khoân ngoan cao caû ñöôïc giaáu kín cho ñeán thôøi sung maõn.
Nhöõng yù töôûng naøy Philatoâ laøm sao nhaän ñöôïc? Nhöng oâng ñaõ nhaän Ngaøi laø Vua. OÂng ñeå cho lính traùng cheá dieãu Ngaøi laø Vua. OÂng khoâng noùi gì khi chuùng ñoäi trieàu thieân gai vaø khoaùc aùo ñoû hoaøng ñeá cho Ngaøi. Chính oâng seõ coøn ñaët Ngaøi ngoài treân toøa ôû nôi goïi laø Gabbata vaø giôùi thieäu Ngaøi vôùi daân Dothaùi: naøy laø Vua caùc ngöôi. Vaø cuoái cuøng chính oâng truyeàn ñoùng baûn aùn “Yeâsu Vua Do Thaùi” leân ñaàu thaäp giaù vaø khaêng khaêng baûo phaûi cöù ñeå nhö vaäy. OÂng ñaõ thi haønh nhieàu vieäc theo yù Chuùa maø oâng khoâng bieát. Chính Ñöùc Yeâsu noùi: Ngaøi seõ keùo moïi ngöôøi leân khi ñöôïc treo leân. Theá maø Philatoâ laïi ñaët Ngaøi ngoài treân toøa vaø keùo Ngaøi leân caây thaäp töï. OÂng ñaõ giuùp Ngaøi laøm Vua trong maàu nhieäm Thaùnh giaù theo nhö saùch Daniel ñaõ gôïi leân.
Nhaø tieân tri naøy ñaõ moâ taû Con Ngöôøi ñöôïc trao vöông trieàu khi söï döõ ñaõ bò ñaùnh baïi vaø Con Ngöôøi ñaõ ôû trong maây trôøi. Nhöõng ñieàu ñoù ñaõ xaûy ra trong maàu nhieäm Vöôït qua cuûa Ñöùc Yeâsu cöùu theá, laø maàu nhieäm tieâu dieät toäi loãi vaø ñi vaøo vinh quang Thieân Chuùa.
Chuùa Yeâsu Kitoâ laøm Vua theo nghóa ñoù... Nhöng khoâng phaûi ñeå cho mình, maø laø ñeå cho moïi ngöôøi. Ñoù laø ñieàu maø baøi saùch Khaûi huyeàn muoán noùi leân.
3. Moät Daân Vöông Ñeá
Thaät ra thì baøi saùch Daniel ñaõ noùi roài.
Con ngöôøi ñöôïc laõnh vöông quyeàn trong baøi tieân tri ñoïc hoâm nay thoaït ñaàu laø toaøn daân thaùnh cuûa Thieân Chuùa. Veà sau ngöôøi ta môùi ñaët noù nôi Vò Thuû Laõnh nhö nôi keát tinh moïi vinh döï taäp theå. ÔÛ ñaây taùc giaû saùch Khaûi huyeàn cho thaáy söï thaät thì chính Vò Thuû Laõnh cuûa ñaïo môùi thoâng ñaït vöông quyeàn cuûa Ngaøi cho toaøn daân.
Chaéc chaén quan ñieåm cuûa oâng ñuùng hôn. Vì vöông quyeàn noùi ñaây khoâng phaûi laø caùi gì cuûa traàn gian, nhöng laø moät ñaëc quyeàn cuûa Thieân Chuùa maø ngöôøi ta ñöôïc tham döï. Chính Ngaøi môùi laø Vua theo nghóa tuyeät ñoái vaø cao sieâu. Ngaøi chuû söï taát caû, vaø nhaát laø cöùu theá laø coâng trình cuûa Ngaøi. Ngöôøi ta chæ coù theå tham döï vaøo vöông quyeàn cuûa Ngaøi khi ñöôïc giaûi thoaùt khoûi toäi loãi, ñeå ñöôïc ñöa ra khoûi Nöôùc toái taêm maø vaøo trong Nöôùc saùng laùng, thaùnh thieän cuûa Ngaøi. Theá maø moïi ngöôøi chæ coù theå ñöôïc tha toäi nhôø Ñöùc Yeâsu vaø trong Ñöùc Yeâsu . Chính Maùu Ngaøi ñaõ cöùu thoaùt chuùng ta khoûi toäi loãi vaø ñaõ laøm ta thaønh moät vöông quoác tö teá cho Thieân Chuùa.
Chuùng ta ñoäi ôn Ngaøi nhöng khoâng ñöôïc queân keát hieäp vôùi Ngaøi. Ñoù laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå ñöôïc tham döï quyeàn bính cuûa Ngaøi. Ngöôøi ta ñaõ khôûi söï keát hieäp vôùi Ngaøi trong bí tích Röûa toäi laø maàu nhieäm thaùnh giaù Chuùa Kitoâ. Nhöng coøn phaûi ôû trong maàu nhieäm aáy khoâng ngöøng ñeå coù theå maõi maõi laø Con Ngöôøi cuûa saùch Daniel, ñang tieán laïi gaàn Thieân Chuùa ñeå ñöôïc trao ban vöông trieàu.
Giôø ñaây caû coäng ñoaøn tín höõu cuõng laøm thaønh ngöôøi Con Ngöôøi aáy. Chuùng ta tieán leân maàu nhieäm baøn thôø ñeå ñöôïc Con Ngöôøi laø Ñöùc Yeâsu Kitoâ Cöùu theá keùo leân. Chuùng ta ñöôïc ra khoûi Nöôùc toái taêm cuûa toäi loãi ñeå ñöôïc ñöa vaøo Nöôùc saùng laùng cuûa aân suûng. Chuùng ta coù theå vaø phaûi giöõ ôn “laøm Vua” aáy trong taát caû ñôøi soáng, khi chuùng ta soáng maàu nhieäm thaùnh giaù trong moïi sinh hoaït cuûa cuoäc ñôøi. “Con Ngöôøi” maø Daniel ñaõ nhìn thaáy trong chieâm bao, thaät söï ñang hieän thaân nôi chuùng ta, nhôø ôn cuûa Chuùa Yeâsu Kitoâ laø Vua treân thaùnh giaù ñaõ keùo chuùng ta leân gaàn Thieân Chuùa ñeå chuùng ta ñöôïc trao ban Vöông trieàu. Chuùng ta haõy suy nghó nhöõng ñieàu aáy vaø ñem ra thi haønh... Cuoäc ñôøi cuûa chuùng ta seõ laø tieáng tung hoâ khoâng ngöøng: Chuùa Yeâsu Kitoâ Vua muoân naêm!
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)