Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm B
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 7 Thöôøng Nieân Naêm B
Quyeàn tha toäi
(Isaia 43,18-19.21-22.24-25; Thö 2 Corintoâ 1,18-22; Tin Möøng Marcoâ 2,1-12)
Phuùc AÂm: Mc 2, 1-12
"Con Ngöôøi coù quyeàn tha toäi döôùi ñaát".
Sau ít ngaøy, Chuùa Gieâsu laïi trôû veà Capharnaum. Nghe tin Ngöôøi ñang ôû trong nhaø, nhieàu ngöôøi tuoân tôùi ñoâng ñaûo, ñeán noãi ngoaøi cöûa cuõng khoâng coøn choã ñöùng, vaø Ngöôøi giaûng daïy hoï. Ngöôøi ta mang ñeán cho Ngöôøi moät keû baát toaïi do boán ngöôøi khieâng. Vì daân chuùng quaù ñoâng, khoâng theå khieâng ñeán gaàn Ngöôøi ñöôïc, neân hoï dôõ maùi nhaø treân choã Ngöôøi ngoài moät loã to, roài thoøng chieác choõng vôùi ngöôøi baát toaïi xuoáng. Thaáy loøng tin cuûa hoï, Chuùa Gieâsu noùi vôùi ngöôøi baát toaïi raèng: "Hôõi con, toäi loãi con ñöôïc tha". Luùc aáy, coù moät ít luaät só ngoài ñoù, hoï thaàm nghó raèng: "Sao oâng naøy laïi noùi theá? OÂng noùi phaïm thöôïng. Ai coù quyeàn tha toäi, neáu khoâng phaûi laø moät mình Thieân Chuùa". Chuùa Gieâsu bieát taâm trí hoï nghó nhö vaäy, lieàn noùi vôùi hoï: "Taïi sao loøng caùc oâng nghó nhö theá? Noùi vôùi ngöôøi baát toaïi naøy: 'Toäi loãi con ñöôïc tha' hay noùi: 'Haõy choãi daäy vaùc choõng maø ñi', ñaèng naøo deã hôn? Nhöng (noùi theá laø) ñeå caùc oâng bieát Con Ngöôøi coù quyeàn tha toäi döôùi ñaát". Ngöôøi noùi vôùi keû baát toaïi: "Ta truyeàn cho con haõy choãi daäy, vaùc choõng maø veà nhaø". Laäp töùc ngöôøi aáy ñöùng daäy, vaùc choõng ra ñi tröôùc maët moïi ngöôøi, khieán ai naáy söûng soát vaø ngôïi khen Thieân Chuùa raèng: "Chuùng toâi chöa töøng thaáy nhö theá bao giôø".
Suy Nieäm:
Chuùa Nhaät VII Thöôøng Nieân Naêm B
Chuùng ta ñoïc: Isaia 43,18-19.21-22.24-25; Thö 2 Corintoâ 1,18-22; Tin Möøng Marcoâ 2,1-12
Thaùi ñoä cuûa caùc Luaät só trong baøi Tin Möøng hoâm nay coù theå khieán chuùng ta böïc mình. Thaáy pheùp laï Chuùa laøm, leõ ra hoï phaûi hôïp yù vôùi moïi ngöôøi maø caûm taï Chuùa; nhöng hoï laïi baét beû Ngöôøi sang chuyeän khaùc. Tuy nhieân chuùng ta ñöøng voäi töôûng mình khoâng bao giôø coù thaùi ñoä aáy. Ñoïc kyõ baøi saùch Isaia, chuùng ta thaáy daân Dothaùi ngaøy xöa cuõng nhö vaäy. Vaø baøi thö Phaoloâ cuõng coù theå gôïi leân moät thaùi ñoä töông töï. Theá neân chuùng ta haõy xem laïi caùc baøi Kinh Thaùnh hoâm nay ñeå hieåu roõ mình hôn.
1. Moät Daân Phaûn Loaïn
Saùch Isaia coù 66 chöông, nhöng roõ raøng khoâng duy nhaát. Neáu phaàn ñaàu coù nhieàu chöông gaén lieàn vôùi ñôøi soáng cuûa nhaø tieân tri thaät söï, thì töø chöông 40 trôû ñi, ngöôøi ta khoâng thaáy noùi ñeán oâng nöõa. Vaø thay vì noùi ñeán nhöõng söï vieäc xaûy ra vaøo theá kyû thöù 8 tröôùc kyû nguyeân vaø ñoäng tôùi nöôùc Assyria, thì baây giôø laïi gôïi leân nhöõng bieán coá cuûa theá kyû thöù 6 vaø vôùi nöôùc Babylonia. Do ñoù ngaøy nay ngöôøi ta coù khuynh höôùng chia saùch Isaia thaønh 3 quyeån. 39 chöông ñaàu laøm thaønh Isaia I; töø chöông 40 ñeán 55 laø Isaia II; vaø nhöõng chöông cuoái, töùc laø 55-66 laø Isaia III. Ñoaïn trính hoâm nay thuoäc Isaia II, noùi veà Israel ôû theá kyû thöù 6 vaøo luùc tröôùc sau löu ñaøy ít nhieàu. Chuùa noùi vôùi daân nhöõng ñieàu thaám thía vì caûnh löu ñaøy khieán hoï ñaõ thaám meät. Nhieàu keû ñang taùo baïo nghó raèng Chuùa thaät vong aân boäi nghóa. Daân vaãn trung thaønh daâng leã cho Chuùa maø Ngöôøi laïi boû daân thua thieät ñeán noãi trôû thaønh toâi moïi ngöôøi ta.
Ñoù khoâng phaûi laø caûm nghó cuûa moïi ngöôøi ôû moïi nôi vaø moïi thôøi sao? Hoï töôûng coù theå traùch Chuùa khoâng toát baèng hoï vaø khoâng trung tín nhö hoï. Hoï vaãn keâu caàu Danh Chuùa vaø ñoïc kinh ñeàu ñeàu, theá maø sao döôøng nhö Chuùa khoâng laøm gì cho hoï. Ñôøi hoï vaãn khoâng may. Hôn nöõa nhieàu ñau thöông coøn doàn daäp ñoå tôùi. Chôù gì hoï haõy môû tai nghe Lôøi Chuùa noùi qua baøi saùch Isaia hoâm nay.
Ngöôøi môøi hoï haõy nhìn xem: kìa Ngöôøi ñang laøm bao söï môùi meû. Taïi sao ngöôøi ta cöù nhôù ñeán nhöõng chuyeän buoàn baõ cuõ kyõ? Moät thôøi ñaïi môùi ñang khôûi söï maø sao hoï khoâng nhìn thaáy? Chuùa seõ môû ñöôøng ñi giöõa sa maïc vaø seõ cho coù nhieàu gioøng soâng chaûy ôû nhöõng choã hoang vu. YÙ Chuùa muoán noùi Ngöôøi ñang khôûi söï cöùu daân ra khoûi nôi löu ñaøy toâi moïi. Laàn giaûi phoùng naøy coøn kyø dieäu hôn khi Ngöôøi ñöa daân ra khoûi Aicaäp. Ngaøy tröôùc hoï phaûi ñi trong sa maïc khoâ caïn vaø thieáu nöôùc uoáng; laïi phaûi lang thang quanh quaån vì khoâng roõ ñöôøng ñi. Baây giôø, chính Chuùa seõ môû ñöôøng cho daân vaø daãn hoï ñi qua nhöõng nôi nhieàu nöôùc uoáng. Lôøi saùch Isaia dó nhieân tröïc tieáp noùi ñeán vieäc Chuùa ñang cöùu daân ra khoûi caûnh löu ñaøy ôû Babylon. Ngöôøi ñang cho moät vò vua môùi noåi leân ôû chaân trôøi xa. Cyrus ñang tieán quaân baùch chieán baùch thaéng. OÂng seõ ñeán Babylon vaø seõ giaûi phoùng moïi daân bò aùp böùc. Vaø cuoäc hoài höông cuûa daân Dothaùi seõ deã daøng hôn cuoäc haønh trình trong sa maïc thôøi Moâseâ nhieàu.
Nhöõng ngöôøi Dothaùi chöa nhaän ra thôøi ñieåm ñoù. Hoï chæ nhìn thaáy nhöõng caûnh khoå tröôùc maét. Hoï chöa thaáy ôû giöõa loøng daân toäc coù moät daáu hieäu naøo ñaùng hy voïng. Hoï khoâng theå ngôø ñöôïc Chuùa coù theå duøng baøn tay moät ngöôøi löông daân ñeå thöïc hieän caùc lôøi Ngöôøi ñaõ höùa. Nhaát laø hoï cöù töôûng quaù khöù laø vaøng son. Hieän taïi vaø töông lai chaúng theå naøo saùnh ñöôïc vôùi thôøi ñaïi xa xöa. Hoï khoâng hieåu gì veà Chuùa.
Trong baøi Isaia hoâm nay, Ngöôøi khaúng ñònh roõ reät Ngöôøi xeáp ñaët lòch söû caû theá giôùi, chöù khoâng rieâng gì lòch söû Dothaùi. Ngöôøi duøng caû löông laãn giaùo ñeå thi haønh keá hoaïch chung cuûa Ngöôøi. Vaø nhaát laø Ngöôøi luoân luoân laøm ra moät töông lai toát ñeïp hôn quaù khöù. Vaø neáu chuùng ta ñeå yù ñeán nhöõng töø ngöõ trong baøi tieân tri naøy, chuùng ta thaáy taùc giaû noùi ñeán vaán ñeà gaây döïng vaø taïo döïng nhöõng söï môùi meû, coù haït gioáng môùi, coù ñaát ñai môùi, coù soâng ngoøi môùi. Ñieàu ñoù coù nghóa raèng Thieân Chuùa saùng taïo khoâng ngöøng vaø giaûi phoùng cöùu chuoäc cuõng laø saùng taïo vaø laø saùng taïo kyø dieäu hôn tröôùc ñaây.
Tuy nhieân, vaãn theo lôøi saùch Isaia, Israel ñöøng töôûng Chuùa laøm nhöõng vieäc toát ñeïp kia vì hoï, vì hoï trung thaønh caàu khaån vaø daâng leã cho Ngöôøi. Khoâng, caùc lôøi caàu xin cuûa hoï vaø caùc leã vaät hoï daâng chæ laøm meät Chuùa vaø choïc töùc Ngöôøi theâm vì toäi loãi xaáu xa cuûa hoï. Hoï chæ keâu caàu Danh Chuùa ngoaøi mieäng, coøn loøng trí hoï thì ôû xa Ngöôøi. Hoï giang tay caàu nguyeän theo thoùi quen, nhöng luoân luoân tra tay vaø nhöõng haønh vi toäi loãi môùi. Hoï laø daân phaûn boäi chöù coù trung tín gì ñaâu!
Ngöôïc laïi, chính Chuùa môùi laø ñaáng trung thaønh. Ngöôøi ñaõ höùa thì Ngöôøi seõ laøm. Ngöôøi ñaõ choïn daân thì Ngöôøi seõ khoâng boû, cho duø hoï baát tín. Chính Ngöôøi seõ queân toäi loãi cuûa daân ñeå thi haønh cho hoï nhöõng vieäc kyø dieäu coù söùc hoaùn caûi loøng hoï vaø bieán hoï neân moät taïo vaät môùi.
Ñoù laø nhöõng lôøi maø Chuùa ñaõ duøng taùc giaû saùch Isaia ñeå noùi vôùi ngöôøi Israel vaø vôùi moïi theá heä loaøi ngöôøi. Nhöõng lôøi aáy coøn ñuùng maõi, ngay caû cho thôøi ñaïi chuùng ta. Chuùng ta ñöøng töôûng mình ñaïo ñöùc toát laønh ñeán noãi coù theå ñoøi Chuùa phaûi cho chuùng ta moät neáp soáng toát ñeïp hôn. Khoâng, chuùng ta luoân baát xöùng vôùi Chuùa. Nhöng chính Ngöôøi laø ñaáng trung tín, luoân luoân seõ laøm cho chuùng ta nhöõng ñieàu môùi meû kyø dieäu ñeå töông lai theá giôùi laø moät taïo döïng môùi, ñaày ôn tha thöù vaø bình an... Mieãn laø chuùng ta bieát quyù meán ôn tha toäi naøy hôn heát, chöù ñöøng baét chöôùc caùc luaät só cuûa baøi Tin Möøng hoâm nay.
2. Moät Haïng Ngöôøi Choáng Ñoái
Thaùnh Marcoâ loàng cuoäc ñoái thoaïi gay gaét giöõa Ñöùc Yeâsu vaø caùc luaät só vaøo giöõa baøi töôøng thuaät pheùp laï chöõa moät ngöôøi baát toaïi. Vaø nhö vaäy roõ raøng ngöôøi muoán laøm noåi baät cuoäc ñoái thoaïi ñoù leân, haàu cho ñoäc giaû thaáy Ñöùc Yeâsu ñaõ baét ñaàu gaëp nhöõng söï choáng ñoái seõ ñöa Ngaøi ñeán Nuùi Soï.
Caâu truyeän xaûy ra nhö theá naøy. Hoâm aáy Chuùa Yeâsu laïi vaøo thaønh Capharnaum. Nghe tin, ngöôøi ta tuoán ñeán nhaø Ngöôøi ñang ôû. Nhaø naøo? Thaùnh Marcoâ khoâng noùi roõ, ñeå chuùng ta hieåu raèng ñoù laø nhaø cuûa Chuùa, nhaø Ngöôøi ñaõ choïn ñeå laøm coâng vieäc cuûa Ngöôøi, laø giaûng Lôøi Chuùa cho ngöôøi ta.
Phaûi nhaän raèng danh tieáng Ngöôøi baây giôø ñaõ lôùn. Ngöôøi ta ñoâng ñeán noãi phaûi ñöùng ra taän coång. Chaúng tìm ñöôïc loái vaøo, 4 ngöôøi khieâng moät keû baát toaïi phaûi hì huïc mang beänh nhaân leân maùi nhaø, rôõ ra moät loã troáng, roài thoøng keû lieät xuoáng tröôùc maët Ngöôøi. Thaáy loøng tin cuûa hoï, Chuùa lieàn baûo beänh nhaân: “Naøy con, toäi loãi cuûa con ñaõ ñöôïc tha”.
Ngöôøi ta muoán Chuùa chöõa beänh. Nhöng Chuùa laïi nhìn vaøo loøng tin cuûa ngöôøi ta vaø Ngöôøi ñaùp laïi baèng caùch tha toäi cho hoï. Ngöôøi toû ra luoân luoân “tìm kieám Nöôùc Trôøi tröôùc”, coøn moïi söï khaùc seõ theo sau.
Nhöng chính ôû bình dieän thaâm saâu naøy maø Ngöôøi gaëp choáng ñoái. Maáy oâng luaät só “ngoài ñoù” quan saùt söï vieäc ñaõ voäi nghó trong loøng raèng: “Sao oâng laïi noùi nhö vaäy? Roõ raøng laø loäng ngoân, vì ai tha toäi ñöôïc neáu khoâng phaûi laø Thieân Chuùa”. Noùi thaät ra, hoï nghó nhö vaäy cuõng phaûi. Coù ñieàu taïi sao hoï laïi khoâng nghó chæ coù Thieân Chuùa môùi chöõa ñöôïc nhieàu thöù beänh moät caùch deã daøng nhö Ñöùc Yeâsu ñaõ laøm? Ai coù theå duøng lôøi noùi chöõa khoûi moät ngöôøi baát toaïi, neáu khoâng phaûi laø Thieân Chuùa? Phaûi chaêng vì laø luaät só, hoï chæ ngoài nghó ñeán Luaät, vaø khoâng bieát môû maét nhìn ra cuoäc soáng ñeå thaáy chuùa ñang laøm nhieàu söï môùi meû nhö tröø quyû chöõa beänh v.v...? Neáu nhìn, hoï seõ phaûi bôõ ngôõ maø noùi nhö moïi ngöôøi: thaät chöa bao giôø thaáy nhö vaäy. Vaø baáy giôø hoï seõ coù khaû naêng ñoùn nhaän theâm nhöõng söï môùi meû maø Thieân Chuùa muoán laøm cho hoï. Hoï seõ voâ cuøng sung söôùng thaáy ôû giöõa mình coù Vò coù theå tha toäi vì Ngöôøi cuõng ñaõ chöõa beänh ñöôïc moät caùch laï luøng. Vaø nhö vaäy Thieân Chuùa ñaõ thöïc hieän moïi lôøi höùa, vì lôøi caùc tieân tri vaãn noùi: “Chuùa seõ röûa daân saïch moïi toäi aùc”.
Ñaëc bieät, Ñöùc Yeâsu ñaõ muoán xöû duïng töø ngöõ “Con Ngöôøi” khi noùi vôùi hoï ñeå gôïi ñeán lôøi tieân tri Daniel. OÂng naøy loan baùo Con Ngöôøi seõ ñeán xeùt xöû. Vaäy khi ñoàng hoùa mình laø Con Ngöôøi, Ñöùc Kitoâ muoán maïc khaûi cho hoï bieát Ngöôøi coù quyeàn tha toäi. Vaø ñeå laøm chöùng ñieàu aáy, Ngöôøi truyeàn cho keû baát toaïi ñöùng leân vaùc giöôøng maø ñi ñeå moïi ngöôøi phaûi bôõ ngôõ vaø tin raèng Thieân Chuùa ñang ôû giöõa hoï.
Raát tieác laø boïn luaät só khoâng chòu thua. Hoï ñinh ninh oâng Yeâsu naøy loäng ngoân. Hoï duy trì caùi taâm lyù cuûa ngöôøi Dothaùi ôû thôøi Isaia nhö chuùng ta ñaõ thaáy trong baøi ñoïc thöù nhaát. Ñoù laø taâm lyù töï maõn, töï toân, cho mình laø coù lyù vaø khoâng môû maét ñoùn nhaän nhöõng vieäc môùi meû kyø dieäu maø Chuùa ñang muoán laøm cho loaøi ngöôøi ñeå hoï ñöôïc röûa saïch vaø trôû neân taïo vaät môùi.
Ñieàu laï laø thöù taâm lyù ñoù döôøng nhö khoâng bieát döøng laïi. Noù ñaõ coù trong daân Israel ñoái vôùi Thieân Chuùa. Noù ñaõ loä ra trong ñaàu oùc boïn luaät só ñôøi Chuùa Yeâsu. Baây giôø chuùng ta laïi gaëp laïi noù nôi cöûa mieäng ngöôøi Coârintoâ maø thö Phaoloâ hoâm nay cho bieát muoán thaùch thöùc caùc toâng ñoà.
3. Moät Giaùo Ñoaøn Baát An
Chaéc chaén thaùnh toâng ñoà ñaõ phaûi ñau loøng khi vieát ra nhöõng lôøi naøy. Ngöôøi ñaõ hy sinh nhieàu naêm thaùng cho giaùo ñoaøn Coârintoâ. Hoï ñaõ nhaän ñöôïc ñöùc tin nhôø ngöôøi. Nhöng ngöôøi vöøa ñi thì nhieàu toâng ñoà giaû ñaõ ñeán quaáy phaù... Ngöôøi phaûi vieát moät thö ñeå daïy doã. Khoâng xong, ngöôøi ñaõ phaûi trôû laïi Coârintoâ ñeå daøn xeáp coâng vieäc. Tröôùc khi ra ñi, ngöôøi höùa seõ trôû laïi nöõa. Nhöng roài khoâng trôû laïi ñöôïc, ngöôøi coøn nghe noùi coù nhieàu dö luaän xuùc phaïm tôùi ngöôøi. Ngöôøi phaûi vieát moät thö thöù hai. Thö naøy maát roài, nhöng noù ñaõ coù taùc ñoäng toát, khieán thaùnh Phaoloâ laïi vieát böùc thö maø hoâm nay chuùng ta trích ñoïc ñeå oân toàn vaø döùt khoaùt giaûi quyeát moïi vaán ñeà.
Trong ñoaïn thö hoâm nay, thaùnh toâng ñoà gôïi laïi vieäc daân Coârintoâ traùch ngöôøi khoâng giöõ lôøi höùa maø trôû laïi thaêm hoï, ñeå “ñoái chaát” vôùi hoï neáu ta coù theå noùi ñöôïc nhö vaäy. Hoï traùch ngöôøi laø höùa moät ñaøng laøm moät neûo, coù coù, khoâng khoâng, khoâng ra gì caû. Hoï nghi ngôø chính baûn chaát con ngöôøi cuûa caùc toâng ñoà khieán thaùnh Phaoloâ thaät buoàn. Vaø vì theá ôû ñaây ngöôøi khoâng bieän minh cho vieäc vì sao ngöôøi ñaõ khoâng trôû laïi thaêm hoï. Ngöôøi muoán traû lôøi cho yù nghóa saâu xa cuûa hoï laø chính loøng nghi ngôø baûn chaát con ngöôøi toâng ñoà cuûa Chuùa.
Ngöôøi noùi: Thieân Chuùa laø ñaáng trung tín. Con Thieân Chuùa, laø Ñöùc Yeâsu Kitoâ cuõng laø ñaáng trung tín. ÔÛ nôi Ngöôøi khoâng coù gì Thieân Chuùa höùa maø khoâng thöïc hieän. Ngöôøi ñaõ trôû thaønh “coù” hoaøn toaøn, chöù khoâng phaûi vöøa “coù” vöøa “khoâng”. Chính Ngöôøi laø söï “coù” toaøn dieän cuûa moïi lôøi Thieân Chuùa ñaõ höùa... Neân Ngöôøi laø Ñaáng Trung tín nhö Thieân Chuùa laø Ñaáng Trung tín. Vaø baây giôø caùc toâng ñoà, nhöõng ngöôøi rao giaûng Ñöùc Kitoâ, rao giaûng söï “coù” cuûa moïi lôøi Thieân Chuùa höùa, coù leõ naøo caùc toâng ñoà laïi khoâng trung tín? Hôn nöõa, hoï coøn ñöôïc Thaùnh Thaàn “cuûng coá”, xöùc daàu vaø “nieâm aán” baèng bao daáu thieâng ñieàm laï. Theá thì laøm sao caùc toâng ñoà laïi khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi trung tín, ñaùng tin töôûng?
Lôøi thaùnh Phaoloâ thaät thaém thieát... Chaéc chaén noù ñaõ laøm cho giaùo daân Coârintoâ suy nghó. Phuïng vuï hoâm nay cuõng ao öôùc noù coù theå taùc ñoäng loøng trí chuùng ta. Caùi taâm lyù töï toân coi mình laø trung tín coøn keû khaùc laø baát tín laø taâm lyù khaù phoå thoâng. Noù ñaõ coù trong daân Israel ñoái vôùi Chuùa thôøi Isaia. Noù ñaõ loä ra trong daân Dothaùi ñoái vôùi Ñöùc Kitoâ. Noù ñaõ gaây baát an trong giaùo ñoaøn Coârintoâ ñoái vôùi caùc toâng ñoà. Noù cuõng coù theå ñang laøm chuùng ta böùt röùt tröôùc ñôøi soáng hieän taïi trong Giaùo hoäi cuõng nhö ngoaøi xaõ hoäi. Chuùng ta caûm thaáy nhö khoâng ñöôïc ñeàn buø xöùng ñaùng vôùi loøng ñaïo ñöùc vaø thieän chí cuûa mình. Noùi taét, phaàn thaùnh thieän, trung tín nhö ôû veà phía ta, coøn beân kia chæ coù baát tín vaø khoâng coâng baèng.
Nhöng caû ba baøi Kinh Thaùnh hoâm nay muoán môøi chuùng ta nhìn xa hôn ñeå thaáy vieäc Chuùa ñang laøm. Moät töông lai môùi ñang ñöôïc Ngöôøi xaây döïng qua bao nhieâm thöïc hieän trong xaõ hoäi loaøi ngöôøi hieän nay. Chuùng ta ñöôïc môøi goïi ñoùn nhaän nhöõng ôn môùi meû cuûa keá hoaïch cöùu theá. Neáu coù ñieàu naøo phaûi ñöôïc coi nhö tieâu chuaån ñeå thaåm ñònh, thì chæ coù theå laø ôn tha thöù toäi loãi, ôn thaùnh hoùa ñang ñoåi môùi con ngöôøi. ÔÛ ñaâu ôn ñoù ñang laøm vieäc chuùng ta haõy baét tay vaøo ñeå caûnh Trôøi môùi Ñaát môùi maø Chuùa ñaõ höùa caøng ngaøy caøng trôû neân cuï theå.
Suy nghó nhö vaäy, chuùng ta môùi thaáy thaùnh leã naøy caàn thieát vaø boå ích. Chuùng ta caàn ñöôïc ôn phuïc sinh ñeå trôû neân taïo vaät môùi trong thaùnh leã naøy ñeå sau ñoù coù haønh ñoäng môùi vaø ñôøi soáng môùi.
Thay vì taâm lyù böùt röùt vôùi nhöõng truyeän cuõ kyõ vaø buoàn baõ, chuùng ta seõ coù nhieät tình ñi vaøo töông lai môùi maø ôû moïi nôi Thieân Chuùa ñang gaày döïng qua hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi, ñeå ñi ñeán moät cuoäc soáng toát ñeïp vaø haïnh phuùc cho taát caû caùc con caùi Chuùa. Chuùng ta haõy coù nieàm tin nhö vaäy vaø tuyeân xöng ñöùc tin aáy ñeå daâng leã soát saéng vaø höõu hieäu.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)