Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm B
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 4 Muøa Voïng Naêm B
Maàu Nhieäm Nhaäp Theå
(2Samuel 7,1-5.8b-11.16; Roma 16,25-27; Luca 1,26-38)
Phuùc AÂm: Lc 1, 26-38
"Naøy Trinh Nöõ seõ thuï thai vaø seõ sinh moät con trai".
Khi aáy, thieân thaàn Gabriel ñöôïc Chuùa sai ñeán moät thaønh xöù Galileâa, teân laø Nadareùt, ñeán vôùi moät trinh nöõ ñaõ ñính hoân vôùi moät ngöôøi teân laø Giuse, thuoäc chi hoï Ñavít, trinh nöõ aáy teân laø Maria.
Thieân thaàn vaøo nhaø trinh nöõ vaø chaøo raèng: "Kính chaøo trinh nöõ ñaày ôn phöôùc, Thieân Chuùa ôû cuøng trinh nöõ". Nghe lôøi ñoù, trinh nöõ boái roái vaø töï hoûi lôøi chaøo ñoù coù yù nghóa gì.
Thieân thaàn lieàn thöa: "Maria ñöøng sôï, vì ñaõ ñöôïc ôn nghóa vôùi Chuùa. Naøy trinh nöõ seõ thuï thai, haï sinh moät con trai vaø ñaët teân laø Gieâsu. Ngöôøi seõ neân cao troïng vaø ñöôïc goïi laø Con Ñaáng Toái Cao. Thieân Chuùa seõ ban cho Ngöôøi ngoâi baùu Ñavít toå phuï Ngöôøi. Ngöôøi seõ cai trò ñôøi ñôøi trong nhaø Giacoùp, vaø trieàu ñaïi Ngöôøi seõ voâ taän".
Nhöng Maria thöa vôùi thieân thaàn: "Vieäc ñoù xaûy ñeán theá naøo ñöôïc, vì toâi khoâng bieát ñeán ngöôøi nam?"
Thieân thaàn thöa: "Chuùa Thaùnh Thaàn seõ ñeán vôùi trinh nöõ vaø uy quyeàn Ñaáng Toái Cao seõ bao truøm trinh nöõ. Vì theá, Ñaáng trinh nöõ sinh ra seõ laø Ñaáng Thaùnh vaø ñöôïc goïi laø Con Thieân Chuùa. Vaø naøy, Isave chò hoï trinh nöõ cuõng ñaõ thuï thai con trai trong luùc tuoåi giaø vaø nay ñaõ mang thai ñöôïc saùu thaùng, ngöôøi maø thieân haï goïi laø son seû; vì khoâng coù vieäc gì maø Chuùa khoâng laøm ñöôïc".
Maria lieàn thöa: "Naøy toâi laø toâi tôù Chuùa, toâi xin vaâng nhö lôøi Thieân thaàn truyeàn". Vaø thieân thaàn caùo bieät trinh nöõ.
Suy Nieäm Chuùa Nhaät IV Muøa Voïng Naêm B:
(2Samuel 7,1-5.8b-11.16; Roma 16,25-27; Luca 1,26-38)
Suy nieäm: Maàu Nhieäm Nhaäp Theå
“Tình yeâu” laø hai tieáng noùi luoân ôû treân moâi mieäng vaø trong con tim cuûa nhaân loaïi, hai tieáng noùi caên baûn vaø thaâm saâu nhaát cuûa cuoäc soáng.
Sinh ra, lôùn leân vaø cheát ñi, luùc naøo con ngöôøi cuõng mong ñôïi tình yeâu.
Coù tình yeâu, con ngöôøi heát laø nhöõng vieân ñaù naèm laïnh luøng beân caïnh nhau treân moät con ñöôøng, nhöõng thaân caây voâ tri voâ giaùc moïc leân trong moät ñaùm röøng hay nhöõng con vaät ñi aên chung thænh thoaûng caén xeù nhau ñeå tranh mieáng moài ngon.
Tình yeâu khieân con ngöôøi khoâng nhöõng soáng gaàn nhau, maø coøn ñi vaøo cuoäc ñôøi cuûa nhau, chaáp nhaän chia seû töø mieáng côm manh aùo cho ñeán taâm tình yù töôûng cuûa nhau, cuøng vui, cuøng khoå, cuøng lao ñoäng, cuøng phaán ñaáu vaø vöôn leân thoaùt khoûi noâ leä vaø vong thaân trong xaõ hoäi. Tình yeâu laø aùnh saùng chieáu doïi, laø söùc noùng söôûi aám giuùp con ngöôøi trieån nôû trong haïnh phuùc.
Tình yeâu laø ñoäng löïc thuùc ñaåy con ngöôøi ñeán vôùi nhau, gaén boù vôùi nhau, ñeå taát caû neân moät: moät loøng, moät trí, moät yù chí, moät cuoäc ñôøi.
Thaùnh Kinh luoân khaúng ñònh Thieân Chuùa thöông yeâu con ngöôøi caùch ñaëc bieät. Tình yeâu aáy khieán Thieân Chuùa ñeán vôùi con ngöôøi, tröôùc khi con ngöôøi ñeán gaëp Thieân Chuùa.
Tình yeâu ñöôïc bieåu loä trong lòch söû, bieán lòch söû thaønh moâi tröôøng cöùu ñoä, nôi gaëp gôõ giöõa con ngöôøi vaø Thieân Chuùa.
Nhöõng chöông ñaàu cuûa saùch Saùng theá cho thaáy Yaveâ soáng thaân maät vôùi con ngöôøi, ngay töø khi con ngöôøi ñöôïc taïo döïng. Ngaøi ñi daïo maùt vôùi con ngöôøi trong vöôøn Eñen, Ngaøi chaêm soùc söùc khoûa vaø ñôøi soáng cuûa con ngöôøi. Ngaøi cho con ngöôøi höôûng caùc hoa quaû, cho con ngöôøi moät baïn ñöôøng. Ngaøi ñoái thoaïi thaân maät vôùi con ngöôøi.
Saùch Saùng theá coøn cho thaáy Ngaøi ñeán vôùi con ngöôøi qua daáu hieäu cuûa thôøi tieát. Nhöng ñaëc bieät Ngaøi ñaõ ñeán vieáng Abraham vaø ban cho oâng lôøi höùa. Ngaøi ñaõ kyù keát vôùi Abraham moät giao öôùc tình yeâu vaø nhaát quyeát thi haønh Giao öôùc ñoù. Ngaøi ñeå yù ñeán noãi khoå cuûa oâng: tuoåi ñaõ giaø maø khoâng coù con noái doõi toâng ñöôøng. Ngaøi ñaõ cho oâng moät mieâu dueä lôùn gaáp traêm ngaøn laàn mong muoán.
Khi con chaùu Abraham chòu khoå cöïc vaø bò aùp böùc trong nöôùc Aicaäp ngoaïi bang, Ngaøi ñaõ ñeán ñeå giaûi phoùng hoï vaø Ngaøi muoán choïn Maisen - moät ngöôøi coù loøng yeâu nöôùc noàng naøn - Ngaøi ñaõ goïi Maisen luùc oâng bò ñuoåi baét vaø chaïy troán vaøo sa maïc, vì ñaõ gieát cheát moät ngöôøi ngoaïi bang ñeå beânh vöïc cho keû ñoàng höông.
Vôùi Maisen, Thieân Chuùa cuõng ñaõ kyù keát moät giao öôùc vaø töø ñoù thieát laäp moät daân rieâng laøm chöùng cho Ngaøi giöõa muoân nöôùc.
Trong sa maïc, Thieân Chuùa luoân hieän dieän. Hoøm bia thaùnh laø daáu hieäu söï gaàn guõi: ôû giöõa vaø ôû gaàn keà. Qua ñaùm maây vaø coät löûa, chính Ngaøi höôùng daãn hoï suoát cuoäc haønh trình.
Söï hieän dieän cuûa Chuùa laø söï hieän dieän giaûi phoùng. Ngaøi cöùu daân khoûi laàm than ñau khoå vaø giuùp hoï chieán ñaáu vôùi keû thuø ñeå soáng coøn vaø tieán daàn vaøo Ñaát höùa.
Khi daân Chuùa ñaõ soáng oån ñònh vaø thieát laäp moät vöông quoác bình an thònh vöôïng, Chuùa vaãn hieän dieän vaø baûo ñaûm cho söï tröôøng toàn vaø haïnh phuùc cuûa hoï. Ñavít muoán xaây cho Chuùa moät ñeàn thôø, nhöng Ngaøi muoán hieän dieän ôû giöõa loøng daân. Qua lôøi saám Nathan, Ngaøi chöa bao giôø coù yù nghó ñoøi daân xaây cho mình moät ñeàn thôø baèng gaïch ñaù nhö caùc thaàn minh cuûa daân ngoaïi. Chính daân laø ñeàn thôø Ngaøi ngöï. Vaø Ñeàn thôø ñoù do Ngaøi xaây döïng, chöù khoâng phaûi do tay con ngöôøi laøm neân. Chính Chuùa taïo ra moät Ñeàn thôø ñích thöïc; ñoù laø doøng doõi, laø con chaùu Ñavít; vaø qua nhöõng con ngöôøi soáng thöïc thuoäc doøng doõi oâng, Ngaøi seõ hieän dieän trong lòch söû loaøi ngöôøi.
Vôùi Ñavít vaø mieâu dueä oâng, Thieân Chuùa caøng ngaøy caøng gaàn guõi vôùi nhaân loaïi. Ngaøi taùc ñoäng treân lòch söû loaøi ngöôøi vaø ñaëc bieät trong lòch söû daân rieâng Ngaøi. Ngaøi höôùng daãn vaø thanh luyeän daân Ngaøi qua nhöõng bieán coá ñau thöông nhö thaát traän, löu ñaøy... Ngaøi raên baûo vaø thuùc giuïc... ñoâi khi Ngaøi phaãn noä - nhöng Ngaøi cuõng an uûi voã veà vaø höùa heïn moät thôøi kyø vui möøng traøn lan ôn cöùu ñoä. Duïng cuï Chuùa thöôøng duøng chính laø “lôøi noùi” vaø “cuoäc soáng” caùc tieân tri.
Ngaøi thöông daân nhö cha yeâu thöông con caùi, nhö meï beá boàng naâng niu, nhö muïc töû chaêm soùc ñoaøn chieân.
Nhöng Thieân Chuùa nhö chöa baèng loøng vôùi nhöõng gì Ngaøi ñaõ laøm cho daân. Ngaøi muoán ñeán cö nguï vôùi daân, khoâng chæ nhö moät thaàn linh voâ hình, nhöng chaáp nhaän hoaøn toaøn thaân phaän con ngöôøi vaø chia seû troïn veïn kieáp soáng cuûa noù. Thieân Chuùa trôû thaønh Ngöôøi nhö moïi ngöôøi. Ngaøi bò raøng buoäc bôûi thôøi gian vaø khoâng gian. Ngaøi saün saøng ñoùn nhaän nhöõng khaéc khoaûi lo aâu cuûa cuoäc soáng. Ngaøi cuõng aên, uoáng, lao ñoäng, phaán ñaáu cho ñôøi soáng vaät chaát nhö moïi ngöôøi. Ngaøi cuõng vui, cöôøi vaø than khoùc nhö nhöõng ai khaùc. Ngaøi chaáp nhaän moïi giôùi haïn vaø ngay caû caùi cheát laø giôùi haïn sau cuøng vaø quan troïng nhaát cuûa con ngöôøi.
Yeâsu, con cuûa Maria vaø Yuse thuoäc doøng doõi Ñavít laø chính Emmanuel, Thieân-Chuùa-ôû-cuøng-chuùng-ta. Nhöng Ngaøi cuõng laø con cuûa traàn theá, con cuûa moät daân toäc, con cuûa ngöôøi Trinh nöõ ngheøo naøn soáng ôû Nadareùt.
Ñoù laø khía caïnh huyeàn dieäu nhaát cuûa maàu nhieäm Nhaäp theå! Chuùa muoán laøm con cuûa traàn theá, ñeå ta nhaän ra göông maët ñích thöïc cuûa Ngaøi, moät tình thöông thöïc teá khoâng vieãn voâng, khoâng lyù thuyeát Ngaøi khoâng laø “keû thuoäc theá giôùi xa laï”. Theo Ngaøi khoâng phaûi ñeå ñi veà theá giôùi aûo töôûng naøo khaùc, nhöng ñeå soáng tình yeâu chaân thaät.
Maria thuï thai Ñöùc Yeâsu laø nhaân loaïi thuï thai Ñöùc Yeâsu! Maria haï sinh Ñöùc Yeâsu laø nhaân loaïi haï sinh Ngaøi. Baøi Phuùc AÂm Luca 1, 26-38 ví Maria nhö thieáu nöõ Sion, nghóa laø Israel daân Chuùa. Thieân Thaàn keâu môøi Maria haõy vui leân vì saép sinh quyù töû. Ñoù cuõng laø lôøi loan baùo nieàm vui cho nhaân loaïi: chính töø nhaân loaïi maø phaùt sinh moät con ngöôøi toaøn thieän xöùng ñaùng laøm Tröôûng töû giöõa muoân loaøi.
Maàu nhieäm Nhaäp theå laø toät ñænh cuûa söï gaëp gôõ giöõa con ngöôøi vaø Thieân Chuùa: Thieân Chuùa ñeán vieáng thaêm daân Ngöôøi khieán töø loøng daân naûy sinh Ñaáng Cöùu ñoä. Choài caây Yeâseâ do Thieân Chuùa vun troàng ñaõ nôû hoa.
Ñöùc Yeâsu laø bí tích, laø daáu hieäu, laø ñieåm gaëp gôõ giöõa con ngöôøi vôùi Thieân Chuùa. Ñöùc Yeâsu laø nôi hoäi tuï cuûa tình thöông giöõa Thieân Chuùa vaø daân Ngöôøi: Ngaøi vöøa laø lôøi môøi goïi cuûa Thieân Chuùa, vöøa laø tieáng ñaùp traû cuûa nhaân loaïi.
Phuùc AÂm cho thaáy Ñöùc Yeâsu laø moät con ngöôøi cuï theå, vôùi nhöõng neùt ñaëc thuø vaø soáng ñoäng. Nhöng Ñöùc Yeâsu coøn laø Con cuûa Chuùa Cha. Töø luùc sinh ra cho ñeán khi cheát, moïi hoaït ñoäng cuûa Ngaøi ñeàu do Thaùnh Thaàn cuûa Chuùa Cha thuùc ñaåy. Lc 1,35 nhaán maïnh ñeán söï can thieäp cuûa Thaùnh Linh : “Thaùnh Thaàn seõ ñeán treân Coâ vaø quyeàn naêng Ñaáng Toái cao treân Coâ rôïp boùng”.
Thaùnh Thaàn Thieân Chuùa ñaõ hoaït ñoäng trong lòch söû tröôùc ngaøy Ñöùc Yeâsu sinh ra. Nhöng Ngaøi ñaëc bieät hieän dieän trong cuoäc ñôøi Yeâsu. Vaø nhôø quyeàn naêng Thieân Chuùa, Yeâsu tuy phaûi cheát nhö moïi ngöôøi, ñaõ soáng laïi vaø chieán thaéng söï cheát, baùo hieäu “phaàn soá” toát ñeïp Thieân Chuùa daønh cho nhaân loaïi.
Ñöùc Yeâsu soáng laïi ñöôïc Chuùa Cha ban troïn veïn Thaùnh Linh vaø chính nhôø Thaùnh Linh maø Ñöùc Yeâsu hieän dieän giöõa daân Ngaøi “moïi ngaøy cho ñeán taän theá”.
Nhôø Thaùnh Linh Ñöùc Yeâsu vaãn ôû giöõa loaøi ngöôøi, khoâng phaûi chæ caùch ñaây hai ngaøn naêm, maø Ngaøi vaãn hieän dieän, vaãn soáng giöõa nhaân loaïi hoâm nay. Giaùo hoäi laø nôi Ngaøi hieän dieän baèng chính nhöõng hoaït ñoäng khoâng ngöøng cuûa Thaùnh Linh Ngaøi ban. Ngaøi vaãn tieáp tuïc hieän dieän qua caùc söï kieän lòch söû vaø caùc bieán coá. Ta coù theå gaëp Ngaøi vaø phaûi tìm Ngaøi trong ñoù. Ngaøi ra ñi trôû veà cuøng Cha, khoâng phaûi ñeå rôøi boû traàn theá, nhöng ñeå deã daøng ñoàng hoùa mình vôùi moïi ngöôøi sinh ra trong lòch söû, ñaëc bieät vôùi nhöõng ngöôøi beù moïn, nhöõng ngöôøi ñoùi khaùt, nhöõng keû tuø ñaøy... Mattheâoâ cuõng nhö Luca cho thaáy söï hieän dieän cuûa Ñöùc Kitoâ phuïc sinh vaø leân trôøi trôû thaønh höõu hình trong ngöôøi anh em: “Ta ñoùi, caùc ngöôi cho aên, Ta khaùt, caùc ngöôi cho uoán, Ta laø khaùch troï caùc ngöôi tieáp röôùc, Ta mình traàn caùc ngöôi cho maëc, Ta ñau yeáu caùc ngöôi vieáng thaêm, Ta ôû tuø caùc ngöôi ñeán vôùi Ta” (Mt 25,35-36).
Ñöùc Kitoâ vaãn luoân ôû giöõa chuùng ta. Chuùng ta seõ nhaän ra Ngaøi khi cöû haønh nghi leã beû baùnh, khi laéng nghe lôøi Ngaøi, khi thao thöùc tìm Ngaøi trong caùc daáu chæ cuûa thôøi ñaïi. Chuùng ta seõ tìm ñöôïc Ngaøi khi nhìn vaøo nhöõng ngöôøi anh em soáng gaàn keà ta. Ngaøi ôû caïnh ta, cuøng xaây döïng xaõ hoäi vaø moâi tröôøng vôùi ta. Vôùi Ngaøi, ta seõ goùp coâng bieán ñoåi traàn theá thaønh Ñaát môùi, Trôøi môùi, thöïc hieän lôøi thaùnh Phaoloâ: “Taát caû thuoäc veà anh em, anh em thuoäc veà Ñöùc Kitoâ, Ñöùc Kitoâ thuoäc veà Thieân Chuùa”.
Baøi Giaûng Chuùa Nhaät IV Muøa Voïng Naêm B:
Caøng gaàn leã Giaùng sinh, coâng vieäc chuaån bò cuûa chuùng ta laïi caøng gaáp ruùt. Toâi ca ngôïi thieän chí vaø noã löïc cuûa moïi ngöôøi. Xin Chuùa chuùc laønh cho taát caû moïi coá gaéng cuûa chuùng ta, ñeå leã Giaùng sinh naêm nay ñöôïc chan hoøa ôn thaùnh.
Nhöng chính trong baàu khí nhieät lieät chuaån bò Ñaïi leã Giaùng Sinh naøy, maø caùc baøi saùch Thaùnh hoâm nay muoán naâng boång taâm hoàn chuùng ta leân, ñeå thay vì chæ maûi mieát thu doïn nhöõng coâng vieäc beà ngoaøi, chuùng ta bieát tìm dòp chieâm ngöôõng nhöõng gì maø Chuùa ñang muoán thöïc hieän cho chuùng ta.
Quaû vaäy, khi Ñavít suy tính saép söûa xaây caát cho Chuùa moät ñeàn thôø xöùng ñaùng, Ngöôøi ñaõ sai tieân tri Nathan ñeán thöa nhaø vua raèng: Chính Ngöôøi seõ xaây cho nhaø vua moät nhaø, moät hoï, moät doøng toäc ñeå toàn taïi muoân ñôøi. Hoâm nay Chuùa cuõng muoán baûo chuùng ta, nhöõng ngöôøi ñang laøm hang ñaù, doïn maùng coû cho Chuùa raèng: chuùng ta haõy chuù yù ñeán nhöõng gì maø Chuùa ñang muoán thöïc hieän cho ta. Ngaøi sai söù thaàn Gabriel ñeán baùo tin cho Maria bieát: Ngoâi Lôøi muoán trôû thaønh nhuïc theå, Thieân Chuùa muoán sinh ra laøm ngöôøi. Ñoù laø söù ñieäp cuûa Chuùa nhaät hoâm nay. Söù ñieäp aáy göûi ñeán ñeå ta ñoùn nhaän, suy nieäm roài thöïc haønh, ñeå Chuùa coù theå ñeán caém leàu ôû giöõa chuùng ta, trong thôøi ñaïi naøy, treân queâ höông Vieät Nam ñang hình thaønh moät neáp soáng môùi.
Tröôùc heát chuùng ta haõy ñoùn nhaän Tin Möøng: Thieân Chuùa muoán sinh ra laøm ngöôøi. Dó nhieân Ngöôøi khoâng coøn ñaàu thai nöõa nhö xöa kia ôû trong loøng Trinh nöõ Maria. Nhöng Ngöôøi vaãn coøn muoán ñaàu thai caùch maàu nhieäm trong bí tích baøn thôø naøy, ñeå ñöôïc ñaàu thai trong taâm hoàn chuùng ta qua vieäc röôùc leã, ñeå ñaàu thai nöõa trong neáp soáng haèng ngaøy cuûa chuùng ta, haàu ai thaáy ñôøi soáng toát ñeïp cuûa chuùng ta, cuõng nhaän ra vinh quang cuûa Chuùa maø ca tuïng Ngaøi. Maàu nhieäm ñaàu thai qua bí tích Thaùnh Theå aáy khoâng caàn phaûi quaûng dieãn theâm.
Nhöng coøn moät caùch nöõa Chuùa vaãn duøng ñeå ñaàu thai nôi ta giöõa thôøi buoåi naøy, chính laø Lôøi Chuùa khi ñeán vôùi ta trong söùc maïnh cuûa Thaùnh Thaàn. Lôøi Chuùa maø ta nghe vaø ñoïc trong Thaùnh Kinh coù theå troå sinh trong loøng ta moät cuoäc soáng môùi, thaùnh thieän vaø toát ñeïp. Ta seõ trôû thaønh con caùi Chuùa moät caùch trung thöïc hôn vaø daàn daàn doøng doõi nhöõng ngöôøi con Chuùa trôû thaønh moät thöïc taïi coù theå caûm nghieäm ñöôïc. Ngay ñeán moïi bieán coá xaûy ra haøng ngaøy cuõng coù theå mang theo nhieàu aân suûng, khieán ai ñoùn nhaän nhö thaùnh yù Chuùa, seõ laøm cho Nöôùc Ngöôøi ñöôïc lan roäng; vaø nhö vaäy Thieân Chuùa laïi nhö nhaäp theå ôû giöõa chuùng ta.
Do ñoù thaät laø chuû baïi khi nghó raèng theá giôùi caøng ngaøy xaáu ñi; ñôøi soáng chaúng coøn nghóa lyù gì nöõa; vaø noùi ñeán töông lai maø laøm gì! Nhöng ngöôøi coù ñöùc tin khoâng theå nghó nhö theá. Tinh thaàn muøa Voïng nhaéc nhôû: Thieân Chuùa muoán sinh ra laøm ngöôøi. Ngaøi muoán ñôøi soáng con ngöôøi thaät ñaùng soáng. Vaø vì Thieân Chuùa ñaõ ñaàu thai trong loøng moät Trinh nöõ bình daân, nôi moät ñieåm nhoû beù treân baûn ñoà theá giôùi, ñang buoåi suy yeáu cuûa daân toäc Dothaùi, chuùng ta caøng coù quyeàn hy voïng traøn treà khi hoaøn caûnh chung quanh döôøng nhö khoâng ñaùng laïc quan. Chính nôi Thaäp giaù ñaõ coù ôn cöùu ñoä chuùng ta. Chính maùu chaûy ra ôû treân ñoù ñaõ röûa saïch ta ñeå ta trôû neân con caùi Chuùa. Nhö vaäy, coù gì phaûi bi quan? Taát caû, ngöôïc laïi, nhö ñang coù theå keùo ôn cöùu ñoä xuoáng. Vaø ôû baát cöù hoaøn caûnh naøo, ôn Chuùa nhaäp theå vaãn coù theå ñeán ñeå phuïc hoài taát caû.
Chuùng ta chæ caàn noi göông moät Ñavít vaø moät Maria. Ñavít ñaõ bieát queân mình ñeå nghó ñeán Chuùa. Maria cuõng ñaõ töï xöng laø nöõ tì ñeå thi haønh heát moïi yù ñònh cuûa Ñaáng mình toân thôø. Chuùng ta nhieàu khi khoâng soáng nhö vaäy. Chuùng ta nghó ñeán mình quaù nhieàu, nghó ñeán söï soáng cuûa baûn thaân, vaø khoâng quan taâm ñeán Nöôùc Chuùa vaø ñeán töông lai cuûa daân toäc duû. Chuùng ta tìm söï soáng mình, nhö lôøi Phuùc AÂm noùi. Nhöng cuõng nhö Phuùc AÂm ñaõ noùi tieáp: chuùng ta seõ maát söï soáng aáy. Coøn ai tìm Nöôùc Thieân Chuùa vaø söï coâng chính tröôùc, seõ ñöôïc ban cho taát caû sau. Laøm sao töông lai coù theå ñeïp ñöôïc, khi ai ai cuõng chæ bieát nghó ñeán caù nhaân cuûa mình? Ngöôïc laïi khi ngöôøi ta nghó ñeán coâng ích, laøm vieäc cho coâng bình baùc aùi ngöï trò, thì nhöõng khoù khaên hieän taïi seõ khaéc phuïc ñöôïc deã daøng. Ñavít ñaõ khoâng nghó ñeán mình, Ñöùc Maria cuõng theá. Neân Thieân Chuùa ñaõ tìm ñöôïc ngöôøi coäng taùc ñeå thöïc hieän coâng trình cuûa Ngöôøi, ôû traàn gian, laø chính Ngöôøi seõ nhaäp theå ñeå mang haïnh phuùc ñeán cho loaøi ngöôøi.
Theá thì hoâm nay vaø nhöõng ngaøy saép tôùi, ñang khi haân hoan söûa soaïn möøng leã Giaùng sinh, chuùng ta caàn nhaát phaûi môû roäng taâm hoàn ñeå ñoùn nhaän hoàng aân cuûa Chuùa ñang ñeán vôùi chuùng ta. Ngaøi duøng Lôøi Thaùnh Kinh vaø Baùnh Thaùnh Theå ñeå ñi vaøo trong taâm hoàn ta, bieán ta neân con ngöôøi muoán soáng nhö Chuùa; vaø nhö vaäy Ngaøi ñang muoán nhaäp theå tieáp noái cuoäc ñôøi cuûa Ngaøi ôû nôi ta. Ngaøi duøng moïi bieán coá xaûy ñeán haèng ngaøy, keâu goïi ta ñoùn nhaän nhö Thaùnh yù Ngaøi göûi ñeán, ñeå ta hôïp taùc thi haønh trong tinh thaàn xaõ hoäi Kitoâ giaùo, haàu ôn Ngaøi coù theå traøn lan trong theá gian, khieán Chuùa ôû trong moïi söï vaø maàu nhieäm nhaäp theå ñöôïc kieän toaøn. Ñieàu caàn hôn heát laø chuùng ta luoân phaûi tin vöõng vaøng raèng: Thieân Chuùa muoán sinh ra laøm ngöôøi. Ngöôøi muoán soáng giöõa traàn gian. Ngaøi keâu goïi ta nhìn vaøo cuoäc soáng vaø muoán nhaäp theå vôùi Ngaøi. Chuùng ta coù saün saøng ñem tinh thaàn Phuùc AÂm vaøo theá giôùi ñeå ñaùp laïi Lôøi môøi goïi ñoù khoâng?
Nguyeän chuùc taát caû anh em ñöôïc nhö vua Ñavít vaø Ñöùc Maria: saün saøng trôû thaønh coäng söï vieân cuûa maàu nhieäm Thieân Chuùa nhaäp theå vì yeâu thöông traàn gian.
Ñöùc Meï Muøa Voïng
Chuùng ta coøn laï gì: muïc ñích cuûa muøa Voïng khoâng phaûi chæ laø ñeå ñi ñeán Maàu nhieäm Giaùng sinh vì Chuùa Cöùu theá ñaõ giaùng sinh roài khoâng coøn phaûi troâng ñôïi theo kieåu daân Dothaùi ngaøy tröôùc nöõa. Nhöng muøa Voïng vaãn laáy leã Giaùng sinh laøm moät ñieåm töïa chaéc chaén ñeå lao mình veà ñaøng xa, veà ngaøy Chuùa quang laâm taùi giaùng. Muøa Voïng nhìn vaøo maàu nhieäm Chuùa Giaùng sinh ñeå chaéc chaén veà maàu nhieäm Chuùa seõ ñeán vaø muøa Voïng gôïi laïi thôøi gian troâng ñôïi ngaøy tröôùc ñeå kieän toaøn tinh thaàn troâng ñôïi ngaøy nay. Noùi vaén taét, muøa Voïng muoán hieän ñaïi hoùa thôøi gian Cöïu Öôùc ñeå hoaøn taát thôøi kyø Taân Öôùc. Trong muøa naøy, chuùng ta ñöôïc môøi goïi keát thuùc lòch söû ñeå ñöa noù sang ñôøi sau. Vinh döï cho chuùng ta bieát bao ñöôïc coäng taùc vaøo coâng cuoäc vó ñaïi vaø ñeïp ñeõ naøy.
Vaø cuõng nhö Cöïu Öôùc ngaøy tröôùc ñaõ ñöôïc keát thuùc moät caùch tuyeät dieäu nôi con ngöôøi Ñöùc Maria, trong muøa Voïng phuïng vuï naøy Giaùo hoäi cuõng môøi goïi ta chieâm ngöôõng Ngöôøi nhö laø khuoân maãu phaûi ñi tôùi. Ngöôøi thaät laø boâng hoa cuûa Cöïu Öôùc. Nhöõng caùi tinh tuùy nhaát cuûa Cöïu Öôùc ñaõ ñuùc naën neân Ngöôøi. ÔÛ nôi Ngöôøi, ta coù theå gaëp laïi taát caû loøng tin saâu xa cuûa Abraham, loøng caäy cuûa taát caû Ngoân söù, loøng meán cuûa taùc giaû caùc thaùnh vònh. Thieân Chuùa ñaõ phaûi khoân ngoan nhaãn nhuïc daãn ñöa lòch söû daân Ngöôøi vaø lòch söû theá giôùi ñeå taïo neân ñöôïc moät con ngöôøi nhö theå ñeå Ngoâi Hai Thieân Chuùa coù theå giaùng traàn.
Neáu quaû thaät trong bao ngaøn naêm lòch söû, “vaïn phöông khaùt voïng töø vaân vuõ hoùa nhi” thì phaûi ñôïi ñeán khi Maria xuaát hieän, ngöôøi ta môùi thaáy “nhaát phieán coå hoaøi tònh thoå saûn phuùc quaû”, nghóa laø môùi tìm ra ñöôïc moät maûnh ñaát thanh saïch ñoùn nhaän ñaùm maây töø nhaân möa Ñaáng coâng chính xuoáng. Ñöùc Maria vì theá trôû thaønh lyù töôûng maø Giaùo Hoäi vaø chuùng ta phaûi ñaït tôùi ñeå chuaån bò ngaøy Chuùa trôû laïi.
Nhöng moät lyù töôûng bao giôø cuõng phong phuù coù raát nhieàu khía caïnh thaâm thuùy vaø saâu xa, khoâng ai coù theå noùi leân ñöôïc taát caû, huoáng nöõa laø noùi leân trong moät luùc. Tuy nhieân, moãi laàn noùi, ngöôøi ta vaãn öôùc voïng coù theå khôi leân ôû nôi ngöôøi nghe moät caûm tình moä meán daãn sang moät thích thuù muoán tìm hieåu theâm. Vaø ñoù laø tham voïng cuûa phuïng vuï trong muøa naøy khi gôïi leân cho chuùng ta thaáy moät vaøi neùt trong cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc Meï.
Chuùng ta ñöøng thaáy leã Voâ Nhieãm laø leã Ñöùc Meïlaø leã Ñöùc Meï lôùn nhaát trong muøa naøy maø voäi töôûng ñoù laø hình aûnh Ñöùc Meï phaûi taäp trung moïi caùi nhìn suy nieäm cuûa ta. Khoâng, muøa Voïng khoâng ñaët ra leã Ñöùc Meï Voâ Nhieãm. Leã naøy cuõng ñaõ ñöôïc ñaët ra phaûi vì muøa Voïng. Giaùo hoäi La Maõ vaãn coù oùc lòch söû vaø phaùp luaät, thaáy raèng ñaõ töôûng nieäm cuoäc ñôøi cuûa Chuùa trong caùc maàu nhieäm naøo thì cuõng phaûi neân töôûng nieäm cuoäc ñôøi Ñöùc Meï trong caùc maàu nhieäm aáy; ñaõ möøng vieäc Chuùa ñaûn sinh vaø ñaàu thai, thì cuõng neân möøng sinh nhaät vaø ñaàu thai cuûa Meï. Vaø hai söï kieän maàu nhieäm phaûi caùch nhau 9 thaùng. Leã sinh nhaät Meï ñaõ ñöôïc ñaët vaøo ngaøy 8 thaùng 9 roài, thì leã Ngöôøi ñaàu thai voâ nhieãm phaûi ñöa leân 9 thaùng tröôùc töùc laø phaûi möøng vaøo ngaøy 8 thaùng 12.
Caùc nhaø laøm lòch leã döôøng nhö khoâng ñeå yù ñeán muøa Voïng khi ñaët ra leã Ñöùc Meï Voâ Nhieãm, nhöng ñaët roài hoï môùi thaáy ñaây laø moät söï truøng hôïp coù yù nghóa. Coù leã Ñöùc Meï Voâ Nhieãm, muøa Voïng Kitoâ giaùo trôû thaønh haân hoan chaéc chaén, khaùc vôùi muøa Voïng cuûa Dothaùi ngaøy xöa. Thuôû tröôùc, caùc linh hoàn thaùnh thieän vaãn chôø mong ngaøy thöïc hieän lôøi cuûa Thieân Chuùa tình yeâu trong vöôøn ñòa ñaøng: moät ngöôøi nöõ seõ sinh ra moät doøng doõi ñaïp daäp ñaàu con raén. Ngöôøi nöõ aáy laø ai? Bao giôø Ngöôøi xuaát hieän ñeå cho chuùng toâi ñöôïc nhìn thaáy ôn cöùu ñoä? Caùc theá heä Cöïu Öôùc döôøng nhö luùc naøo cuõng hoûi nhau caâu aáy. Coù laàn, ñaøn thieáu nöõ Sion töôûng ñaõ coù theå nhaûy muùa haân hoan vì kìa baø Yuñích caét ñaàu ñòch thuû ñang trôû veà. Laàn khaùc hoï laïi töôûng Esther trong vai troø cöùu nguy daân toäc seõ laø ngöôøi nöõ caàn troâng ñôïi... Nhöng roài hoï vaãn phaûi chôø, chôø maõi... Muøa Voïng cuûa hoï döôøng nhö thieáu baûo chöùng.
Nhöng nay, leã Ñöùc Meï hieän leân baàu trôøi muøa Voïng Kitoâ giaùo, söï troâng chôø cuûa chuùng ta ñaõ coù baûo ñaûm roõ reät. Vì theá chuùng ta coù theå haân hoan chaéc chaén. Ngöôøi nöõ voâ tì oá ñaõ xuaát hieän thì ôn cöùu ñoä cuõng ñaõ ñeán. Chuùng ta chöa ñöôïc nhìn thaáy Chuùa Cöùu Theá, nhöng vieäc Ngöôøi ñeán khoâng coøn hoà nghi ñöôïc nöõa. Maria thaät laø vì Sao Mai moïc tröôùc Maët Trôøi. Muøa Voïng Kitoâ giaùo chaéc chaén vaø haân hoan laøm sao!
Nhöng ta vaãn phaûi noùi, leã Ñöùc Meï Voâ Nhieãm ñaõ khoâng ñöôïc ñaët ra vì muøa Voïng; muøa Voïng sung söôùng ñoùn nhaän leã naøy nhöng leã naøy khoâng phaûi laø muïc tieâu maø muøa Voïng muoán taäp trung nhöõng caùi nhìn suy nieäm cuûa toaøn daân Chuùa höôùng vaøo. Phuïng vuï Giaùo hoäi muoán cho chuùng ta coù moät caùi nhìn roäng raõi hôn veà ñòa vò cuûa Ñöùc Maria trong baàu khí muøa Voïng. Ngay töø ñaàu, phuïng vuï muøa Voïng cuûa Giaùo hoäi ñaõ muoán cho hình aûnh cuûa Ngöôøi chan hoøa khaép trong neáp soáng chôø mong cuûa toaøn daân Thieân Chuùa. Giaùo hoäi chæ chôø mong vôùi Ngöôøi vaø baèng caùch nhìn vaøo Ngöôøi. Noùi caùch khaùc, hình aûnh Ñöùc Maria khoâng phaûi chæ chieám moät ngaøy trong muøa Voïng, nhöng haèng ngaøy trong suoát muøa phuïng vuï naøy, Giaùo hoäi phaûi soáng vôùi Ñöùc Maria, phaûi nhìn ngaém Ngöôøi vaø troâng ñôïi vôùi Ngöôøi.
Keå ra laøm gì nhöõng baûn kinh phuïng vuï muøa Voïng giaùn tieáp hoaëc tröïc tieáp noùi veà Ñöùc Maria; caùc baûn vaên aáy baây giôø ñoåi theo haèng naêm. Nhöng cöù boû caùc kinh aáy ñi maø xem, muøa Voïng phuïng vuï seõ khoâng coøn nöõa. Ñieàu ñoù chöùng toû hình aûnh Ñöùc Meï thaät ñaõ ñöôïc gaén lieàn vôùi muøa Voïng. Chuùng ta seõ coù lôïi hôn neáu ñeå giôø tìm hieåu vì sao Ñöùc Trinh Nöõ Meï chuùng ta laïi thieát yeáu cho tinh thaàn muøa Voïng nhö theá, vì nhö vaäy, chuùng ta môùi bieát ñöôïc thaâm yù cuûa phuïng vuï, haàu môùi bieát soáng ñöôïc caùi coát yeáu.
Tinh thaàn muøa Voïng nhö chuùng ta bieát nhaém thaúng veà ñaøng tröôùc, chôø ñoùn maàu nhieäm Chuùa trôû laïi. Tinh thaàn ñoù khoâng thuï ñoäng, maëc cho ai muoán laøm möa laøm gioù ôû traàn gian naøy. Traùi laïi, ñoù laø tinh thaàn cuûa caùc ngoân söù ngaøy xöa khoâng theå ngoài yeân khi thaáy caùc baát coâng xaõ hoäi vaø thaáy caùc lieân minh chính trò baøn truyeän theá giôùi nhö theå khoâng coøn coù moät söùc maïnh voâ hình naøo baù chuû hoaøn vuõ. Giaùo hoäi bieát trong giai ñoaïn lòch söû naøy nhöõng ngöôøi con Chuùa phaûi tænh thöùc, phaûi giuõ boû cuoäc ñôøi ñen toái vaø böôùc ñi trong aùnh saùng ñeå caøng ngaøy caøng ñi tôùi thôøi ñaïi huy hoaøng cuûa Ñöùc Kitoâ. Theá maø Giaùo hoäi bieát khoâng maãu ngöôøi naøo ñaõ chuaån bò ngaøy Chuùa ñeán vieáng thaêm moät caùch ñaéc löïc nhö Trinh nöõ Maria. Keå caû caùc ngoân söù. Hoï coøn laø nhöõng ngöôøi troû tay vaøo Maria ñeå chôø ñoùn ngaøy Ngöôøi xuaát hieän. Hôn nöõa Giaùo hoäi coøn bieát roõ Ñöùc Maria khoâng phaûi chæ laø göông maãu chôø ñôïi vaø chuaån bò trong quaù khöù, Ngöôøi ñang coøn chôø ñôïi vaø chuaån bò vôùi chuùng ta vôùi tö caùch laø Ñaáng Ñoàng Coâng Cöùu Chuoäc. Chæ coù nhöõng thöù thaàn hoïc noâng caïn môùi khoâng bieát ñeán ñieàu ñoù; môùi nghó raèng Ñöùc Kitoâ ñaõ chaám döùt moïi hoaït ñoäng cuûa Ngöôøi khi truùt hôi treân Nuùi Soï vaø môùi quyeát raèng Ñöùc Meï ñoàng trinh cuûa Ngöôøi cuõng chæ ñoàng coâng cöùu chuoäc ñeán coù khi aáy. Ngöôïc laïi, nhöõng thöù thaàn hoïc chaân chính ñeàu thaáy vieäc Ñöùc Kitoâ taét thôû treân Nuùi Soï chæ laø giai ñoaïn Ngaøi phaûi vöôït qua ñeå coù theå hoaït ñoäng höõu hieäu hôn ôû ngoaøi nhöõng raøng buoäc cuûa khoâng gian vaø thôøi gian; Ngaøi phaûi töø boû xaùc thòt yeáu ñuoái ñeå hoaït ñoäng maïnh meõ baèng Thaùnh Thaàn Ngaøi seõ tuoân ñoå xuoáng treân Giaùo hoäi; vì Thaùnh Thaàn tuoân ñoå naøy chính laø Thaàn Linh cuûa Ngaøi. Nhöõng thöù thaàn hoïc saâu xa ñoù cuõng nhaän thaáy ngay, luùc ñöùng ôû chaân Nuùi Soï, Ñöùc Maria khoâng nhöõng chöa chaám döùt vai troø ñoàng coâng cöùu chuoäc cuûa Ngöôøi, nhöng ngöôïc laïi, chính khi ñoù, Ngöôøi môùi baét ñaàu trôû neân Meï cuûa Yoan, töùc laø cuûa Giaùo hoäi. Chính vì vaäy maø taùc giaû saùch Coâng vuï caùc Toâng ñoà cho ta thaáy Giaùo hoäi ngay töø thuôû sô khai ñaõ caàu nguyeän vaø sinh hoaït vôùi Ñöùc Maria, Meï Chuùa Yeâsu.
Chuùng ta muoán nhìn thaáy caùc hoaït ñoäng cuï theå cuûa Ñöùc Meï ö? Sao chuùng ta khoâng muoán bieát nhö theá veà hoaït ñoäng cuûa Ñöùc Kitoâ hieän nay ôû trong Giaùo hoäi. Caû hai Ngaøi vaãn noäi taïi vôùi ñôøi soáng hieän nay cuûa theá giôùi, nhöng khoâng hieän dieän nhö thaân theå chuùng ta ñang soáng. Theo tuïc ngöõ Vieät Nam coù theå baûo: ngöôøi ta hieän nay soáng thì khoân, coøn caùc Ngaøi hieän nay ñaõ thaùc thì thieâng. Khoân thì ôû moät bình dieän, coøn thieâng laïi ôû bình dieän cao hôn vaø cao haún. Khoâng phaûi nhöõng trí oùc khoân ngoan ñang daãn ñöa lòch söû cuûa theá giôùi naøy, nhöng chính laø nhöõng baäc thieâng lieâng huyeàn bí. Khoâng phaûi chuùng ta ñang xeáp ñaët thôøi gian seõ ñeán nhöng chính Ñöùc Kitoâ, chính vò ñoàng coâng cöùu chuoäc vôùi Ngaøi ñang aâm thaàm nhöng maïnh meõ haønh ñoäng qua chuùng ta vaø muoán chuùng ta coäng taùc vaøo, vì cuõng nhö ngaøy tröôùc, ñaát coù saün thì maây trôøi môùi möa Ñaáng coâng chính xuoáng.
Muoán bieát chuùng ta phaûi coäng taùc chuaån bò baèng caùch naøo sao? Phuïng vuï muøa Voïng baûo chuùng ta nhìn vaøo Ñöùc Meï. Thaùnh Yoan trong saùch Khaûi huyeàn cuõng mô thaáy Giaùo hoäi sau naøy trôû thaønh ngöôøi hoân theâ kieàu dieãm, töùc laø ngöôøi trinh nöõ veïn saïch maø dung nhan Ñöùc Meï theå hieän ôû tröôùc maët chuùng ta. Treân khuoân maët khaû aùi ñoù, Thieân Chuùa ñaõ ñeå laïi nhöõng neùt luoân luoân haáp daãn tình yeâu thöông voâ bôø beán cuûa Ngaøi, maø Ngaøi muoán cho Giaùo hoäi coù treân neáp soáng cuûa mình. Moät ñoâi maét trong saïch khoâng bao giôø döøng laïi treân nhöõng gì dô baån; moät ñoâi moâi dòu daøng chæ coù saün nhöõng lôøi eâm aùi; moät daùng ñieäu tuøng phuïc saâu xa taát caû nhöõng gì laø cuûa Chuùa; moät söï lanh leï khoâng quaûn gian lao ñeå ñi cöùu vôùi Ngöôøi... Maàu nhieäm daâng mình, maàu nhieäm ñoàng trinh, maàu nhieäm vaâng theo yù Chuùa, maàu nhieäm yeân laëng tröôùc noãi nghi ngôø chính ñaùng cuûa Yuse, maàu nhieäm ñi thaêm baø Elisabeth vaø nhaát laø maàu nhieäm keát hôïp taän tuïy vaø aâm thaàm laøm taát caû nhöõng gì caàn thieát ñeå chôø ñoùn Chuùa: ñoù laø nhöõng neùt ñaõ ñöôïc ghi saâu trong cuoäc ñôøi, neân dung nhan cuûa Ñöùc Meï vaø muøa Voïng phuïng vuï öôùc mong chuùng ta chieâm ngöôõng vaø baét chöôùc.
Chuùng ta cuõng chæ laø nhöõng con ngöôøi ñang coù moät neáp soáng aâm thaàm vôùi nhöõng phaän söï nhoû nhaët, nhöng taát caû nhöõng söï aâm thaàm nhoû nhaët aáy laïi laø nhöõng yeáu toá maø Thaàn Linh hieän nay ñang muoán duøng ñeå xaây döïng Nöôùc Trôøi, ñeå chuaån bò vieäc Chuùa Kitoâ taùi giaùng. Thaät laø tuyeät dieäu neáu chuùng ta cuõng bieát soáng vaø laøm nhöõng coâng vieäc aáy nhö Trinh nöõ Maria, vôùi caùi nhìn trong saïch, vôùi caùc nuï cöôøi hieàn dòu, vôùi caùc lôøi leõ töø toán, vôùi loøng nhieät thaønh khoâng sôï gian nan... nhö dung nhan cuûa Ngöôøi ñang cho chuùng ta thaáy. Cuoäc ñôøi cuûa chuùng ta seõ neân nhö cuoäc soáng cuûa Ngöôøi vaø khuoân maët cuûa Giaùo hoäi seõ ñang veõ laïi dung nhan Ñöùc Meï muøa Voïng.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)