Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm C
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 9 Muøa Thöôøng Nieân Naêm C
Caûm Phuïc Ngöôøi Ngoaïi Giaùo
(1 Caùc Vua 8,41-43; Galaùt 1,1-2.6-10; Luca 7,1-10)
Phuùc AÂm: Lc 7, 1-10
"Caû trong daân Israel, Ta cuõng chaúng thaáy loøng tin maïnh meõ nhö vaäy".
Khi aáy, luùc Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vôùi daân chuùng xong, Ngöôøi vaøo Capharnaum. Baáy giôø moät vieân só quan coù teân ñaày tôù thaân tín bò beänh gaàn cheát, nghe noùi veà Chuùa Gieâsu, oâng sai vaøi ngöôøi kyø laõo Do-thaùi ñi xin Ngöôøi ñeán cöùu chöõa ñaày tôù oâng. Hoï ñeán gaàn Chuùa Gieâsu vaø van xin Ngöôøi raèng: "OÂng ta ñaùng ñöôïc Thaày ban cho ôn ñoù, vì thaät oâng yeâu meán daân ta, vaø chính oâng ñaõ xaây caát hoäi ñöôøng cho chuùng ta". Chuùa Gieâsu ñi vôùi hoï, vaø khi Ngöôøi coøn caùch nhaø vieân só quan khoâng bao xa, thì oâng naøy sai maáy ngöôøi baïn ñeán thöa Ngöôøi raèng: "Laïy Thaày, khoâng daùm phieàn Thaày hôn nöõa, vì toâi khoâng xöùng ñaùng ñöôïc Thaày vaøo nhaø toâi, cuõng nhö toâi nghó toâi khoâng xöùng ñaùng ñi môøi Thaày, nhöng xin Thaày phaùn moät lôøi, thì ñaày tôù toâi ñöôïc laønh maïnh. Vì toâi chæ laø moät só quan caáp döôùi, toâi cuõng coù nhöõng lính döôùi quyeàn toâi, toâi baûo ngöôøi naøy ñi, thì noù ñi; toâi baûo ngöôøi khaùc laïi, thì noù laïi; vaø baûo ñaày tôù toâi laøm caùi naøy thì noù laøm". Nghe noùi theá, Chuùa Gieâsu ngaïc nhieân vaø quay laïi noùi vôùi ñaùm ñoâng theo Ngöôøi raèng: "Ta noùi thaät vôùi caùc ngöôi, caû trong daân Israel, Ta cuõng chaúng thaáy loøng tin maïnh meõ nhö vaäy". Vaø nhöõng ngöôøi ñöôïc sai ñi, khi veà tôùi nhaø, thaáy teân ñaày tôù (ñaõ) laønh maïnh.
Suy Nieäm:
Neáu chuùng ta hieåu roõ baøi thö Galaùt, thì caû ba baøi Kinh Thaùnh hoâm nay ñeàu noùi ñeán ngöôøi "ngoaïi", ngoaïi kieàu cuõng nhö ngoaïi giaùo. Phaûi chaêng phuïng vuï khoâng muoán giaùo huaán chuùng ta veà tinh thaàn truyeàn giaùo? Vaø ñôn sô hôn, Lôøi Chuùa hoâm nay coù leõ muoán chuùng ta xeùt laïi quan heä vaø thaùi ñoä xöa nay cuûa mình ñoái vôùi ngöôøi ngoaïi.
Dó nhieân chuùng ta coù theå nghó ngay ñeán ngöôøi ngoaïi giaùo ôû ngay chung quanh chuùng ta cuõng ñöøng queân nhöõng ngöôøi ngoaøi xöù chuùng ta... vaø noùi chung nhöõng ngöôøi ngoaøi truyeàn thoáng vôùi mình. Quan heä vôùi nhöõng ngöôøi aáy cuõng caàn ñöôïc xeùt laïi döôùi aùnh saùng vaø theo giaùo huaán cuûa Lôøi Chuùa, ñeå chuùng ta khoâng cö xöû thieáu baùc aùi vôùi baát cöù moät haïng ngöôøi naøo.
1. Chaáp Nhaän Ngöôøi Ngoaïi
Baøi saùch Caùc Vua trích laïi ñoaïn keát trong Kinh caàu nguyeän maø Salomon ñaõ daâng leân Chuùa trong ngaøy khaùnh thaønh cung hieán vaø Ñeàn thôø Gieârusalem. Chuùng ta coù theå töôûng töôïng caûnh töng böøng long troïng cuûa ngaøy leã hoâm ñoù. Sau 7 naêm huy ñoäng moïi khaû naêng vaø söùc löïc trong caû nöôùc ñeå hoaøn thaønh kieán truùc huy hoaøng quyù giaù, nhaø vua vaø toaøn daân ñaõ toå chöùc leã cung hieán. Moïi röïc rôõ, linh ñình trong caû nöôùc ñöôïc baøy ra, hôïp vôùi loøng haân hoan töï phuï cuûa toaøn theå coäng ñoàng con caùi Israen, keøn troáng, höông neán, teá vaät, coäng vôùi maøu leã phuïc loäng laãy cuûa haøng tö teá ñoâng ñaûo laøm cho caûnh ñeàn thôø hoâm aáy trôû thaønh ngaøy hoäi lôùn. Nhaø vua uy nghi böôùc vaøo. Vaø trong söï thinh laëng, chaêm chuù vaø trang troïng cuûa bieån ngöôøi tham döï, nhaø vua ñaõ caát tieáng cao gioïng ñoïc kinh caàu nguyeän. Ngöôøi thôø laïy Thieân Chuùa; caûm taï loøng thöông xoùt cuûa Ñaáng Toái Cao chieáu coá chaáp nhaän ñeán ngöï trong ngoâi ñeàn thôø naøy. Töø nay xin Ngöôøi ñoùn nhaän lôøi nguyeän caàu cuûa Daân ñöôïc tuyeån choïn, daâng leân Ngöôøi trong nôi cöïc thaùnh naøy. Xin Ngöôøi cuõng thöông ñeán caû ngöôøi xa laï khoâng thuoäc daân Israen cuûa Ngöôøi. Ñoaïn trích hoâm nay chính laø phaàn kinh caàu nguyeän cho nhöõng ngöôøi xa laï naøy.
Keå cuõng khaù hy höõu, vieäc Salomon ñaõ daønh moät phaàn kinh caàu xin cho ngöôøi ngoaïi. Thöôøng con caùi Israen vaãn naëng oùc kyø thò. Nhöõng ngöôøi ñaïo ñöùc thaät thöôøng traùnh tieáp xuùc vôùi daân ngoaïi. Phaùp luaät cuõng khaét khe vôùi hoï vaø luoân luoân hoï caûm thaáy bò phaân bieät naøy; nhöõng ngöôøi ngoaïi laïi ñöôïc nhaø vua quan taâm nhö theá. Phaûi chaêng laø vì coù moät soá ngöôøi ngoaïi hieän dieän trong buoåi leã? Hoï laø caùc ñoaøn ñaïi söù töø laân quoác tôùi? Hoaëc laø caùc kyõ sö thaàu khoaùn ngoaïi quoác ñaõ giuùp vaøo vieäc xaây döïng ngoâi ñeàn thôø hay laø Salomon ñaõ baét ñaàu nhìn thaáy coù nhieàu ngöôøi töø phöông xa maø ñeán vì danh Chuùa, vì nghe bieát danh Ngöôøi, vì ñöôïc keå laïi caùc kyø coâng cuûa Ngöôøi ñaõ laøm cho Daân, gioáng nhö nöõ hoaøng Phöông Nam sau naøy nghe ñoàn veà söï khoân ngoan cuûa Salomon vaø ñeán ñeå kieåm chöùng. Duø baát cöù vì lyù do naøo, vieäc Salomon hoâm nay caàu nguyeän cho ngöôøi ngoaïi cuõng thaät laø yù nghóa.
OÂng cho thaáy ñeàn thôø Gieârusalem ñaây seõ khoâng phaûi chæ laø nôi thôø phöôïng cuûa con caùi Israen. Vaø Ñaáng Thieân Chuùa ngöï nôi ñeàn thôø naøy khoâng phaûi chæ laø daân cuûa moät daân toäc nhoû beù. Ngöôøi ngoaïi cuõng seõ ñeán thôø phöôïng ôû ñaây.
Theá neân xin Thieân Chuùa cuõng nghe tieáng hoï caàu xin ñeå cho heát thaûy caùc daân thieân haï ñöôïc bieát Danh Ngöôøi. Salomon toû ra ñaõ coù quan nieäm veà toân giaùo phoå caäp. OÂng ñaõ ñi tröôùc taâm lyù cuûa ña soá ngöôøi ñoàng thôøi. OÂng xöùng ñaùng laø vò Hoaøng ñeá Khoân Ngoan. Hoaëc laø chuùng ta phaûi nghó raèng, trong khi caàu nguyeän tröôùc maët Chuùa, oâng ñaõ ñöôïc ôn laï luøng ñeå noùi tieân tri vöøa ñeå noùi thay maët Chuùa vöøa ñeå tieân baùo veà töông lai. Sau naøy caùc daân thieân haï seõ nghe bieát Danh Chuùa, vaø khaån caàu xin Ngöôøi vì Ngöôøi laø Chuùa duy nhaát, Chuùa cuûa heát thaûy moïi daân nöôùc vaø caùc theá heä loaøi ngöôøi.
Chuùng ta ghi nhôù baøi saùch Caùc Vua hoâm nay. Vaø moãi khi böôùc vaøo nhaø thôø, öôùc gì lôøi caàu nguyeän cuûa Salomon laïi voïng leân trong taâm trí chuùng ta, ñeå chuùng ta nhôù nhaø thôø nhoû beù cuûa chuùng ta phaûi laø nôi ñeå cho nhieàu ngöôøi ngoaïi cuõng ñeán. Chuùng ta caàu xin cho löông daân nghe vaø nhaän bieát Danh Chuùa. Chuùng ta phaûi coù taâm hoàn vaø thaùi ñoä nhö Salomon ñeå ñoùn tieáp daân ngoaïi. Khoâng caàn noùi theâm nöõa, nhöõng suy nghó treân ñaây ñaõ khieán chuùng ta nhaän ra daân "Coâng giaùo" vaø nhöõng ngöôøi "Coâng giaùo" theo ñaïo "phoå caäp" maø vaãn coøn heïp hoøi; loøng trí chöa môû roäng ñuû ñeå bao quaùt moïi ngöôøi trong tình meán. Khoâng nhöõng chuùng ta coù theå coøn thua keùm Salomon... maø saùnh vôùi vieân só quan ngoaïi giaùo trong baøi Tin Möøng hoâm nay, chuùng ta cuõng coøn coù theå caûm thaáy moät phaàn naøo töï ti...
2. Caûm Phuïc Ngöôøi Ngoaïi Giaùo
Thaät vaäy, chính Chuùa Gieâsu ñaõ phaûi ngaïc nhieân noùi vôùi nhöõng ngöôøi Do Thaùi ñi theo Ngöôøi hoâm ñoù raèng: Ta chöa heà gaëp moät loøng tin lôùn nhö theá trong Israen. Do ñoù caâu chuyeän keå trong baøi Tin Möøng hoâm nay muoán noùi roõ veà loøng tin cuûa moät ngöôøi ngoaïi giaùo. Ngöôøi aáy laø moät vieân baùch quaûn, töùc laø moät só quan ñieàu khieån moät ñôn vò chöøng 100 quaân. Coù leõ laø moät toaùn bieân phoøng. Khoâng taát nhieân vieân só quan aáy phaûi laø ngöôøi Roâma. Chaéc chaén oâng laø ngöôøi ngoaïi giaùo, nhöng coù thieän caûm vôùi toân giaùo cuûa ngöôøi Do Thaùi. OÂng coù thuoäc haïng ngöôøi "kính sôï Chuùa" khoâng? Ñieàu naøy chuùng ta khoâng caàn bieát. Chính nhöõng ngöôøi nieân tröôûng Do Thaùi ñaõ coâng nhaän; OÂng ta quyù meán daân Israen vaø chính oâng ta ñaõ xaây caát hoäi ñöôøng cho hoï. Do ñoù quan heä giöõa oâng vaø ngöôøi Do Thaùi phaûi laø toát ñeïp. Vaø ñöôïc nhö vaäy laø vì oâng. Ngöôøi ta phaûi coù caûm tình vôùi oâng. Ngöôøi ta neân bieát giöõa ñaùm daân ngoaïi khoâng thieáu gì nhöõng con ngöôøi ñaëc saéc nhö theá, neáu chuùng ta chòu khoù ñoïc vaø tìm ra trong caùc saùch Tin Möøng vaø saùch Coâng vuï caùc Toâng ñoà.
Nhöng vieân baùch quaûn trong caâu chuyeän hoâm nay toû ra laø moät ngöôøi ngoaïi giaùo quaù ñaëc bieät. OÂng coù teân ñaày tôù oám lieät gaàn cheát. OÂng quyù meán noù. OÂng nghe bieát Ñöùc Gieâsu hay laøm pheùp laï. OÂng tin Ngöôøi nhöng laïi khoâng daùm ñeán gaëp, vì nghó mình laø ngöôøi ngoaïi. Khoâng phaûi oâng sôï bò haát huûi. OÂng chæ nghó ñeán söï baát xöùng cuûa mình. Do ñoù oâng noùi vôùi ngöôøi nieân tröôûng Do Thaùi ñeå hoï ñi tieáp xuùc vôùi Ñöùc Gieâsu. Laäp töùc Ngöôøi leân ñöôøng ñi ñeán nhaø oâng. Nghe bieát vieäc naøy, oâng laïi caøng thaáy mình baát xöùng, maëc duø chaéc chaén loøng oâng caûm ñoäng voâ cuøng. OÂng voäi phaùi ngöôøi ñi chaën Ñöùc Gieâsu laïi, xin Ngöôøi ñöøng ñeán nhaø oâng. OÂng thaät baát xöùng vôùi ôn quaù lôùn lao nhö vaäy, chæ caàn Ngöôøi phaùn cho moät lôøi, ñöùa ñaày tôù seõ ñöôïc khoûi töùc khaéc, bôûi vì lôøi cuûa Ngöôøi coù quyeàn naêng thì muoán sao cuõng ñöôïc. Ñöùng tröôùc moät con ngöôøi coù nhöõng taâm tình cao caû vaø saâu xa nhö theá, Chuùa Gieâsu ñaõ phaûi kinh ngaïc. Ngöôøi khoâng theå khoâng thoát ra lôøi phaùn xeùt: Ta baûo caùc ngöôi, Ta chöa heà gaëp ñöôïc moät loøng tin lôùn theá trong Israen.
Caâu chuyeän coù theå chaám döùt ñöôïc roài. Ngöôøi ta ñaõ thaáy roõ tö caùch vaø loøng tin cuûa moät ngöôøi ngoaïi giaùo. Khoâng caàn phaûi noùi gì theâm nöõa, vì ai cuõng ñaõ phaûi haèng phuïc moät loøng tin nhö theá. Do ñoù taùc giaû Luca chæ caàn vieát: khi trôû laïi nhaø, caùc keû ñöôïc phaùi ñi ñaõ gaëp teân ñaày tôù an laønh khoûe maïnh. Chính moät caâu keát nhö vaäy cuõng cho thaáy roõ muïc ñích cuûa taùc giaû khoâng phaûi laø vieát veà moät cuoäc chöõa beänh laï luøng, nhöng chæ muoán noùi ñeán ñöùc tin cuûa moät ngöôøi vaø ngöôøi ñoù laø ngöôøi ngoaïi... Noùi ñuùng hôn, taùc giaû muoán chuùng ta phaûi baét chöôùc Chuùa Gieâsu ngaïc nhieân vaø thaùn phuïc tröôùc moät loøng tin nhö theá. Taùc giaû cuõng ñaõ muoán ngöôøi ta ñeå yù ñeán nhöõng tö caùch nhaân baûn vaø xaõ hoäi cuûa vieân baùch quaûn, haàu ngöôøi ta phaûi thay ñoåi raát nhieàu quan nieäm vaø thaønh kieán vôùi ngöôøi ngoaïi.
Chuùng ta coù theå nghó: vì Luca laø ngöôøi ngoaïi ñaõ toøng giaùo vaø thöôøng laøm vieäc nôi caùc giaùo ñoaøn ngöôøi Hy Laïp, neân deã coù caûm tình nhö theá vôùi daân ngoaïi. Coù theå nhö vaäy. Tuy nhieân neáu so saùnh vôùi thaùi ñoä cuûa Phaoloâ, vò toâng ñoà cuûa daân ngoaïi, ngöôøi ta vaãn phaûi coâng nhaän nôi taùc giaû Luca coù nhöõng neùt ñoäc ñaùo. Trong baøi Tin Möøng hoâm nay, roõ raøng Ngöôøi cho thaáy quan heä Do Thaùi - daân ngoaïi keå laø thoaûi maùi: vieân baùch quaûn giuùp ngöôøi Do Thaùi, nhöõng ngöôøi naøy giuùp laïi oâng... Neáu taùc giaû ôû ñaây coù veû ñeà cao daân ngoaïi hôn, thì ngöôøi ta cuõng neân bieát döôøng nhö ngöôøi cuõng coù moät aån yù khi vieát: Vieân baùch quaûn nhôø maáy nieân tröôûng Do Thaùi ñeán xin Chuùa Gieâsu chöõa cho teân ñaày tôù cuûa mình. Haù Ngöôøi chaúng coù yù noùi raèng: Ôn cöùu ñoä ñeán bôûi ngöôøi Do Thaùi sao?
Chuùng ta ghi nhaän moïi yù kieán naøy vaø bieát chaéc baøi Tin Möøng hoâm nay khoâng nhöõng muoán chuùng ta phaûi coù quan heä toát vôùi ngöôøi ngoaïi, maø hôn nöõa chuùng ta coøn phaûi bieát ngaïc nhieân vaø thaùn phuïc tröôùc tö caùch nhaân baûn vaø ñôøi soáng ñaïo ñöùc cuûa baø con löông daân, haàu thaáy coâng vieäc cuûa Chuùa ñang muoán thöïc hieän caû nôi daân ngoaïi. Nhöõng caûm tình vaø thaùi ñoä nhö theá khoâng luoân deã daøng ñaâu. Coøn nhieàu toàn taïi vaø thaønh kieán cuûa quaù khöù, khieán coù theå chuùng ta phaûi can ñaûm nhö Phaoloâ môùi thi haønh ñöôïc yù Chuùa. Chuùng ta phaûi xem ngöôøi trong baøi thö hoâm nay.
3. Truyeàn Giaùo Cho Daân Ngoaïi
Thaùnh Toâng ñoà bieân thö cho giaùo daân ôû Galaùt. Hoï ñang gaëp moät nguy hieåm lôùn. Coù nhöõng ngöôøi Do Thaùi, noùi ñuùng hôn coù moät soá moân ñoà Do Thaùi, ñaõ theo ñaïo Chuùa nhöng coøn naëng oùc thuû cöïu, hoï ñeán Galaùt ñònh taâm ñaäp phaù coâng trình maø Phaoloâ ñaõ xaây döïng ôû ñaây. Hoï khoâng öa ngaøi vì ñeán giaûng ñaïo choã naøo ngaøi cuõng chæ rao giaûng Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu vaø tuyeät nhieân khoâng noùi gì ñeán caùc taäp tuïc Do Thaùi. Hoï muoán raèng khi rao giaûng Chuùa Gieâsu, ngöôøi ta cuõng phaûi loan baùo vaø thieát laäp nhöõng truyeàn thoáng Do Thaùi nöõa, nhaát laø vieäc caét bì vaø Luaät phaùp Moâseâ. Thieân Chuùa ñaõ khoâng duøng daân Do Thaùi ñeå môû ñöôøng cöùu ñoä cho muoân daân sao? Ngöôøi haù ñaõ chaúng höùa raèng moïi daân toäc seõ ñöôïc chuùc phuùc trong doøng doõi cuûa Abraham sao?
Theá maø khoâng coâng nhaän caét bì thì laøm sao coù theå ñöôïc keå laø thuoäc mieâu dueä nhaø toå phuï naøy? Ôn cöùu ñoä ñeán töï ngöôøi Do Thaùi, thì ngöôøi ta chòu Do Thaùi hoùa môùi ñöôïc laõnh nhaän ôn naøy. Nghóa laø duø trong Ñaïo Môùi, ngöôøi Do Thaùi cuõng phaûi hôn ngöôøi ngoaïi.
Nhöng Phaoloâ thì laïi rao giaûng khaùc haún. Ngöôøi khoâng buoäc döï toøng vaø taân toøng caét bì vaø giöõ luaät Moâseâ. Dó nhieân daân ngoaïi möøng laém. Nhöng ngöôøi Do Thaùi - keå caû caùc ngöôøi Do Thaùi ñaõ theo Ñaïo Môùi - böïc mình khoù chòu. Nhieàu ngöôøi trong boïn hoï ñeán Galaùt ñeå ñaõ phaù coâng vieäc truyeàn giaùo cuûa Phaoloâ. Hoï noùi xaáu ngaøi, baûo raèng ngaøi khoâng phaûi laø toâng ñoà. Ngaøi ñaõ khoâng "ra vaøo" vôùi Chuùa Gieâsu khi Ngöôøi coøn soáng, nhö caùc toâng ñoà khaùc. Ngaøi khoâng coù töôùc hieäu naøo ñeå xöng mình laø toâng ñoà.
Do ñoù coâng vieäc truyeàn giaùo cuûa ngaøi baát hôïp phaùp; Tin Möøng ngaøi rao giaûng khoâng ñuùng söï thaät. Ngöôøi Galaùt phaûi söûa chöõa laïi, töùc laø phaûi caét bì vaø giöõ luaät Moâseâ.
ÔÛ xa, Phaoloâ nghe bieát söï vieäc. Ngaøi khoâng chòu neân ñaõ caàm buùt vieát ra böùc thö naøy, maø hoâm nay phuïng vuï chæ trích ñoïc maáy caâu ñaàu.
Nhöng ngay töø caâu thöù nhaát, Phaoloâ ñaõ toû ra cöông quyeát. Ai baûo ngaøi khoâng phaûi ñaõ laø toâng ñoà? Chính Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø Thieân Chuùa Cha ñaõ ñaët ngaøi trong chöùc vuï naøy. Ngaøi ñaâu coù nhö maáy ngöôøi Do Thaùi hung haêng, ñang laøm naùo loaïn coäng ñoaøn Galaùt? Ai trao cho hoï coâng vieäc hoï ñang laøm? Neáu hoï ñaõ khoâng töï phuï, töï yù laøm coâng vieäc aáy, thì cuøng laém hoï cuõng ñaõ chæ ñöôïc moät ngöôøi naøo ñoù thoâi tuyeån duïng. Toaøn laø phaøm nhaân vaø coâng vieäc cuûa loaøi ngöôøi.
Trong khi aáy Phaoloâ laøm coâng vieäc cuûa Ñaáng tuyeån choïn ngaøi laøm toâng ñoà. Chính Chuùa Gieâsu Kitoâ Phuïc Sinh ñaõ keâu goïi ngaøi treân ñöôøng Ñamas. Phaûi, xöa kia Phaoloâ ñaõ khoâng "ra vaøo" vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ khi Ngöôøi coøn taïi theá. Nhöng söùc maïnh toâng ñoà nôi Pheâroâ, Gioan, Giacoâbeâ... do töï ñaâu? Chæ khi soáng laïi roài, Ngöôøi môùi ban Thaùnh Thaàn cho moân ñeä vaø caùc oâng môùi coù söùc maïnh toâng ñoà. Coâng cuoäc truyeàn giaùo cuûa caùc oâng chæ ñaày thaàn löïc nhôø ôn Phuïc Sinh. Do ñoù ôn goïi toâng ñoà do töï Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ñaáng ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa Cha laøm cho soáng laïi töø coõi cheát. Vaø chính Chuùa Gieâsu Kitoâ Phuïc Sinh ñaõ keâu goïi vaø ñaët Phaoloâ laøm toâng ñoà. Theá neân Phaoloâ khoâng thua keùm moät toâng ñoà naøo caû. Tin Möøng ngaøi rao giaûng ñaày thaàn löïc phuïc sinh. Keû naøo noùi coù moät Tin Möøng khaùc, thì duø noù laø thieân thaàn, cuõng haõy laø ñoà chuùc döõ. Do ñoù caùc tín höõu ôû Galaùt haõy kieân vöõng ôû nhöõng ñieàu Phaoloâ daïy. Thieân Chuùa ñaõ toû ra khoâng kyø thò daân toäc naøo. ÔÛ ñaâu coù ngöôøi tin Chuùa thì Ngöôøi laøm cho hoï neân moät daân, Daân Môùi cuûa Ngöôøi; cho duø hoï laø Do Thaùi hay Hy Laïp, töø nay hoï chæ coøn laø con caùi Thieân Chuùa vaø laø anh em vôùi nhau. Ñieàu ñaùng keå duy nhaát laø loøng tin vaøo Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ñaáng ñaõ ñeán maïc khaûi cho chuùng ta bieát Thieân Chuùa ñang keâu goïi moïi ngöôøi chung phaàn Ôn cöùu ñoä.
Hieåu bieát taâm tö cuûa thaùnh Phaoloâ nhö vaäy, ai trong chuùng ta coøn muoán duy trì thaønh kieán naøo nöõa ñoái vôùi daân ngoaïi. Neáu hai baøi ñoïc Cöïu Öôùc vaø Tin Möøng chöa khieán chuùng ta giuõ boû ñöôïc moïi yù nghó töï toân ñoái vôùi nhöõng ngöôøi aáy, thì laäp luaän toâng ñoà cuûa baøi thö Phaoloâ buoäc chuùng ta phaûi quyù meán hoï trong tinh thaàn truyeàn giaùo. Vaø giôø ñaây cöû haønh maàu nhieäm Chuùa Gieâsu hieán daâng Thòt Maùu Mình cho phaàn roãi cuûa moïi ngöôøi, ta khoâng theå döûng döng nghó ñeán nhieàu anh em löông daân, chöa nghe bieát Danh Chuùa vaø chöa ñeán thôø laïy Ngöôøi, maëc duø ñoù laø nhöõng ngöôøi raát ñaùng caûm phuïc veà tö caùch vaø loøng ñaïo ñöùc.
Xin Chuùa ban theâm ôn cho nhöõng ngöôøi gioáng nhö vieân baùch quaûn ngaøy xöa. Xin Chuùa ñöa them nhieàu ngöôøi vaøo caàu xin Danh Chuùa trong caùc ngoâi ñeàn thôø cuûa Hoäi Thaùnh. Nhaát laø xin Chuùa cho xuaát hieän theâm nhieàu toâng ñoà daân ngoaïi vaø ñöøng ñeå nhöõng ngöôøi "ñaïo doøng" nhö chuùng con caûn trôû löông daân yeâu meán Chuùa vì ñôøi soáng thieáu ñaïo ñöùc vaø baùc aùi cuûa chuùng con. YÙ thöùc ñöôïc nhö vaäy vaø coá gaéng soáng phuø hôïp hôn vôùi Lôøi Chuùa daïy doã trong caùc baøi Kinh Thaùnh hoâm nay, chaéc chaén seõ coù thay ñoåi lôùn trong caùc quan heä giöõa chuùng ta vaø daân ngoaïi. Vaø vieäc naøy khoâng khoûi taïo neân moät baàu khí phaán khôûi, toát ñeïp trong xaõ hoäi cuûa chuùng ta.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)