Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm A
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Leã Chuùa Yeâsu Chòu Pheùp Röûa Naêm B
Moät Cuoäc Hieån Linh Nhieàu YÙ Nghóa
(Ys 42,1-4.6-7; Cv 10,34-38; Mc 1,6b-11)
Phuùc AÂm: Mc 1, 6b-11
"Con laø Con yeâu daáu cuûa Cha, Con ñeïp loøng Cha".
Khi aáy, Gioan rao giaûng raèng: "Coù Ñaáng ñeán sau toâi, nhöng quyeàn löïc hôn toâi, toâi khoâng xöùng ñaùng cuùi xuoáng côûi daây giaøy cho Ngöôøi. Phaàn toâi, toâi ñaõ röûa anh em trong nöôùc, nhöng Ngöôøi, Ngöôøi seõ röûa anh em trong Thaùnh Thaàn."
Vaø ñaõ xaûy ra laø trong nhöõng ngaøy ñoù, Chuùa Gieâsu töø Nadareùt xöù Galileâa ñeán vaø chòu pheùp röûa bôûi Gioan ôû soâng Gioñan. Khi vöøa leân khoûi nöôùc, Ngöôøi lieàn thaáy trôøi môû ra, thaáy Thaùnh Thaàn nhö chim boà caâu ngöï xuoáng treân mình. Vaø coù tieáng töø trôøi phaùn: "Con laø Con yeâu daáu cuûa Cha, Con ñeïp loøng Cha".
Suy Nieäm:
Leã Chuùa Yeâsu Chòu Pheùp Röûa
(Ys 42,1-4.6-7; Cv 10,34-38; Mc 1,6b-11)
Chuùa Yeâsu ñeán xin oâng Yoan laøm pheùp Röûa cho mình. Ngöôøi laøm gì kyø vaäy? OÂng Yoan töø choái! Ngöôøi baûo oâng cöù laøm ñi ñeå vaâng lôøi Thieân Chuùa. Chaúng khaùc gì sau naøy khi Ñöùc Kitoâ ñem nöôùc ñeán röûa chaân cho Pheâroâ. OÂng naøy cuõng töø choái. Nhöng Ngöôøi baûo cöù ñeå yeân cho Ngöôøi laøm, sau naøy Pheâroâ seõ hieåu...
Vaäy sau hôn 2,000 naêm roài, Hoäi Thaùnh ñaõ hieåu heát yù nghóa cuûa vieäc Chuùa Yeâsu chòu röûa bôûi tay oâng Yoan chöa? Hay ñaây vaãn coøn laø moät maàu nhieäm? Chuùng ta coá gaéng döïa vaøo caùc baøi Kinh Thaùnh hoâm nay ñeå tìm hieåu.
A. Moät Cuoäc Hieån Linh Nhieàu YÙ Nghóa
Tröôùc heát, Phuïng vuï ñaët Leã naøy trong muøa Hieån Linh vaø ñeå keát thuùc Muøa Hieån Linh naøy. Do ñoù, ñaây laø moät leã hieån linh ñaëc bieät. Nhieàu Giaùo hoäi Ñoâng phöông möøng leã naøy nhö laø moät cuoäc hieån linh lôùn nhaát. Chuùa Yeâsu töø ngaøy giaùng theá khoâng ngôùt toû mình ra, nhöng cho ñeán baây giôø, ñaây döôøng nhö laø laàn toû mình ra cho nhieàu ngöôøi nhaát vaø long troïng nhaát.
Quaû vaäy Ngöôøi ñaõ baét ñaàu toû mình cho Ñöùc Maria trong thôøi söù thaàn truyeàn tin. Nhöng Maria chæ bieát oâm maàu nhieäm naøy trong loøng maø ngaãm nghó chöù bieát toû ra vôùi ai baây giôø? Chính Yuse cuõng phaûi ñôïi ñöôïc söù thaàn loan baùo môùi bieát Maria ñaõ thuï thai bôûi pheùp Chuùa Thaùnh Thaàn vaø Haøi Nhi seõ sinh ra sau naøy laø Cöùu Theá. Nhöng Yuse cuõng chæ bieát giöõ bí maät aáy cho mình. Hoâm Haøi Nhi chaøo ñôøi, ñaõ coù nhieàu muïc töû bieát; song caûnh hang ñaù cuõng quaù taàm thöôøng, ñeán noãi khoâng coù aùnh sao laï daãn ñöôøng, caùc ñaïo só ñaõ chaúng coù theå tìm ñeán choã ôû cuûa Haøi Nhi. Sau ñoù Maria vaø Yuse ñaõ ñöa con vaøo daâng trong Ñeàn thôø. Simeâoân ñaõ ñöôïc aüm beá vaø baø Anna cuõng ñaõ haân hoan ñoùn chaøo; nhöng söï vieäc xaûy ra cuõng khoâng ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát. Khi treû Yeâsu leân 12 tuoåi vaø ñi leã Ñeàn thôø, nhieàu luaät só ñaõ ngaïc nhieân veà söï khoân ngoan cuûa Ngöôøi; tuy nhieân cuõng chöa phaûi laø vieäc voâ tieàn khoaùng haäu. Maõi ñeán hoâm nay, sau khoaûng 30 naêm soáng aån daät trong gia ñình ôû Nagiareùt, Ñöùc Yeâsu môùi xuaát hieän. Ngöôøi choïn nôi tuï hoïp daân chuùng ñoâng nhaát thôøi baáy giôø: nôi oâng Yoan laøm pheùp röûa. Tieáng taêm cuûa oâng löøng laãy. Khaép nôi thieân haï tuoán ñeán vôùi oâng. Caû haøng ñaàu muïc Dothaùi cuõng chen chaân laïi xin chòu pheùp röûa. Lính traùng cuõng vaäy. Do ñoù ñaây laø nhöõng doøng thaùc ngöôøi ñi tìm ôn cöùu ñoä; laø doøng lòch söû nhaân loaïi ñang khaùt khao ñöôïc ôn cöùu vôùt. Ngöôøi ñaõ ôû giöõa chuùng ta; Ngöôøi ôû trong loøng xaõ hoäi; Ngöôøi gaén boù vôùi nhaân loaïi laøm moät.
Theá neân ñaây laø giaùng theá ôû möùc ñoä roäng raõi nhaát; laø nhaäp theá ôû giai ñoaïn trieån nôû hôn caû; laø hieån linh coâng khai chöa töøng thaáy. Ñoàng thôøi chieàu roäng naøy laïi coù caû moät chieàu saâu khoâng theå naøo töôûng töôïng ñöôïc. Ngöôøi ta ñaõ khoù hieåu vieäc Ngoâi Lôøi ñaàu thai trong loøng moät Trinh Nöõ. Ngöôøi ta ñaõ ngôõ ngaøng khi nhìn thaáy Haøi Nhi nôi maùng coû. Tuy vaäy, hình aûnh moät em beù vaãn deã thöông. Theá neân Simeâoân khoâng ngaïi nguøng aüm beá laáy Haøi Nhi maø tuyeân saám... Nhöng hieåu sao moät Thieân Chuùa ñeán vôùi loaøi ngöôøi nhö hoâm nay. Ngöôøi ñi giöõa ñaùm ngöôøi ñang saùm hoái. Ngöôøi ñeán xin oâng Yoan röûa cho mình, döôøng nhö Ngöôøi cuõng laø toäi nhaân. Dó nhieân pheùp röûa cuûa Yoan khoâng coù naêng löïc tha toäi, neân khoâng phaûi chæ daønh cho toäi nhaân maø thoâi. Nhöng thaät söï nhöõng ngöôøi ñeán vôùi Yoan ñeàu laø toäi loãi vaø ñeàu muoán xöng thuù toäi mình ra. Ñöùc Yeâsu khoâng coù toäi thì Ngöôøi ñeán laøm gì? Tieân tri Isaia vieát: Ngöôøi seõ gaùnh laáy toäi loãi chuùng ta; neân hoâm nay Ngöôøi toû ra muoán laøm coâng vieäc naøy. Ngöôøi ñi giöõa ñoaøn ngöôøi saùm hoái ñeå khôûi söï coâng vieäc gaùnh toäi thieân haï. Vaø oâng Yoan sau naøy ñaõ hieåu ñuùng vieäc Ngöôøi laøm hoâm nay, neân seõ tuyeân boá cho moân ñeä bieát Ngöôøi laø Con Chieân gaùnh toäi thieân haï.
Roõ raøng Ngöôøi ñaõ ñi giöõa ñaùm ngöôøi saùm hoái nhöng khoâng phaûi ñeå thuù nhaän toäi loãi vaø ñöôïc tha thöù. Ngöôøi noùi vôùi Yoan cöù laøm ñi ñeå troïn nghóa coâng chính, töùc laø ñeå laøm theo Thaùnh YÙ Thieân Chuùa. Sau naøy Ngöôøi seõ bò baét, bò ñem ra xöû, roài bò ñoùng ñinh ôû giöõa phöôøng baát nhaân; nhöng maø Ngöôøi chaúng coù toäi naøo vaø chaúng ai baét beû Ngöôøi ñöôïc vi phaïm naøo. Ngöôøi chòu aùn cuûa toäi nhaân nhöng maø khoâng coù toäi. Vaø nhö theá laø ñeå laøm troïn Thaùnh YÙ Thieân Chuùa Cha haàu cöùu ñoä heát thaûy toäi nhaân.
Do ñoù vieäc Ngöôøi chòu röûa hoâm nay quaû muoán baùo tröôùc vieäc Ngöôøi seõ chòu cheát sau naøy. Ngöôøi öa laøm nhöõng haønh vi baùo tröôùc nhöõng gì seõ xaûy ra trong cuoäc ñôøi cuûa Ngöôøi. Hoâm nay Ngöôøi ñi giöõa quaàn chuùng toäi nhaân xuoáng doøng soâng Hoøa giang ñeå baùo tröôùc vieäc Ngöôøi seõ bò ñieäu ñi xöû giöõa haøng gian phi vaø bò choân vuøi trong moà. Nhöng sau naøy khoâng phaûi chæ coùvaäy. Cheát roài, Ngöôøi seõ phuïc sinh. Cuõng theá, hoâm nay khoâng phaûi chæ coù vieäc Ngöôøi chòu röûa. Chòu thanh taåy xong, Ñöùc Yeâsu ñaõ leân khoûi nöôùc, vaø naøy trôøi môû ra, Thaùnh Thaàn hieän xuoáng, Chuùa Cha tuyeân phong Ngöôøi laø Con Chí AÙi, coù khaùc naøo trong maàu nhieäm Phuïc sinh sau naøy.
Nhö theá maàu nhieäm chòu pheùp röûa hoâm nay laø hình aûnh veà maàu nhieäm Töû naïn - Phuïc sinh. Hoâm xuaát hieän coâng khai ñeå ñi vaøo xaõ hoäi, Ñöùc Yeâsu ñaõ laøm cöû chæ naøy ñeå baùo tröôùc coâng vieäc cöùu theá cuûa Ngöôøi. Ñoù laø cuoäc hieån linh maàu nhieäm vaø thaâm thuùy, vöøa roäng vöøa saâu, nhö ñeå baùo tröôùc raèng roài ñaây tröôùc maét ngöôøi ta chöa theå thaáy Ngöôøi laø Con Thieân Chuùa ñaâu; Ngöôøi coøn phaûi ñi qua gian khoå môùi ñaït tôùi vinh quang; chæ trong maàu nhieäm Phuïc sinh, thieân haï môùi seõ thaáy baûn chaát cao caû cuûa Ngöôøi.
Nhöng coù phaûi maàu nhieäm Ngöôøi chòu pheùp röûa hoâm nay ñeå Ñöùc Kitoâ coù theå khai maïc nhöõng naêm hoaït ñoäng cöùu theá vaø thi haønh nhöõng coâng taùc cöùu ñôøi. Vì sao vaäy?
B. Moät Leã Taán Phong Caàn Thieát
Roài ñaây ngöôøi ta seõ thaáy Ñöùc Yeâsu baét ñaàu “giaûng” ñaïo. Giaùo lyù cuûa Ngöôøi raát khaùc thöôøng. Nhaát laø söùc maïnh töø Lôøi cuûa Ngöôøi thoaùt ra nhö thanh göôm hai löôõi moå xeû taâm can nhöõng ai ñoùn nhaän. Ngöôøi thaät laø Ñaáng Tieân tri, nghóa laø vöôït heát moïi tieân tri vaø ñuùng laø Ñaáng Tieân tri ngöôøi ta phaûi troâng ñôïi. Nhöng coù tieân tri naøo maø khoâng ñöôïc xöùc daàu vaø ñöôïc Thieân Chuùa sai ñi?
Cuoäc hieån linh hoâm nay quaû laø leã taán phong Ñöùc Yeâsu laøm Thieân sai. Thaùnh Thaàn ñaõ xuoáng treân Ngöôøi vaø tieáng Thieân Chuùa Cha keøm theo tuyeân boá Ngöôøi laø Con Chí AÙi. Chaúng nhaø tieân tri naøo ñöôïc xöùc daàu long troïng nhö vaäy. Nhöng phaûi noùi ñaây laø cuoäc taán phong nhieäm maàu, chöa bao giôø thaáy xaûy ra. Theá neân chaúng ai coù theå bieát ngay ñöôïc yù nghóa. Vaø neáu khoâng coù lôøi giaûi thích coù uy tín, ai maø hieåu ñöôïc?
Ngöôøi giaûi thích söï kieän treân ñaây chính laø Yoan. OÂng laø ngöôøi duy nhaát coù theá giaù ñeå laøm coâng vieäc naøy. Chính oâng ñaõ chöùng kieán cuoäc taán phong ôû bôø soâng Hoøa giang. Vaø oâng ñaõ ñöôïc Ñaáng sai oâng ñeán thanh taåy noùi vôùi oâng raèng: “Ngöôi thaáy Thaàn Khí ñaùp xuoáng vaø löu laïi treân ai, thì chính Ngaøi laø Ñaáng thanh taåy trong Thaùnh Thaàn” neân oâng noùi vôùi moïi ngöôøi: “Toâi ñaõ thaáy vaø xin ñoan chöùng: chính Ngaøi laø Ñaáng Thieân Chuùa choïn” (Yn 1,33-34).
Nhöng khoâng phaûi Yoan chæ laøm chöùng coù vaäy, oâng coøn troû vaøo Chuùa Yeâsu vaø noùi vôùi moân ñeä: “Naøy laø Chieân Thieân Chuùa, Ñaáng khöû tröø toäi cuûa traàn gian” (Yn 1,29.36). Lôøi giôùi thieäu thaät laø khoù hieåu, neáu ngöôøi nghe khoâng bieát roõ Yoan. OÂng coù moät kieán thöùc saâu saéc veà taùc phaåm cuûa Isaia. Con ngöôøi vaø söù maïng cuûa oâng gaén lieàn vôùi saùch cuûa Nhaø Tieân tri naøy. OÂng ñaõ chöùng kieán caûnh Ñöùc Yeâsu ñeán xin chòu pheùp röûa vaø ñöôïc Thaùnh Thaàn cho bieát ñaây laø Ñaáng Thieân Chuùa ñaõ choïn, oâng lieàn coù theå ñoàng hoùa ngay Ñöùc Yeâsu vôùi chaân dung Ngöôøi Toâi Tôù Thieân Chuùa trong saùch cuûa Isaia. Nhaø tieân tri ñaõ noùi ñeán moät Ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa löïa choïn, xöùc daàu vaø sai ñeán trong theá gian döôùi hình thöùc khieâm toán cuûa moät ngöôøi noâ boäc. Ngöôøi hieàn laønh vaø laøm ôn ích cho moïi ngöôøi nhöng laïi bò loaøi ngöôøi ñem ñi haønh quyeát nhö moät con chieân bò daãn ñeán loø saùt sinh maø khoâng leân tieáng, bôûi vì Ngöôøi mang laáy toäi loãi traàn gian. Yoan hieåu vieäc Ñöùc Yeâsu ñeán chòu pheùp röûa hoâm nay, giöõa ñaùm toäi nhaân nhö theá, neân oâng ñoan chöùng: Ngöôøi laø Chieân cuûa Thieân Chuùa. Vaø hoâm nay Giaùo hoäi coù lyù do ñeå ñoïc cho chuùng ta nghe baøi saùch tieân tri Isaia noùi veà Ngöôøi Toâi Tôù cuûa Thieân Chuùa.
Baøi saùch töï noù heát söùc nhieäm maàu; nhöng ñoïc trong aùnh saùng cuûa ngaøy leã hoâm nay, noù trôû neân saùng suûa. Thieân Chuùa giôùi thieäu con ngöôøi vaø söù maïng cuûa Ñaáng maø Ngöôøi ñaõ sai ñeán cöùu ñoä caùc daân toäc. Ñoù laø Ngöôøi Toâi Tôù maø Ngöôøi suûng moä. Ngöôøi ñoå Thaàn Trí xuoáng cho Ñaáng ñöôïc choïn. Vò aáy seõ khieâm cung vaø hieàn laønh, khoâng la loái, khoâng nôõ beû caây saäy ñaõ daäp; nhöng laïi cöông nghò khoâng nao nuùng cho ñeán khi thi haønh heát söù maïng, laø laøm giao öôùc cuûa daân, laøm aùnh saùng caùc nöôùc.
Roõ raøng Ñöùc Yeâsu ñeán chòu pheùp röûa hoâm nay raát hieàn laønh vaø khieâm toán. Ngöôøi toû ra cöông nghò khi noùi vôùi Yoan ñeán noãi Nhaø Tieân tri thôøi danh ñaày uy tính naøy phaûi cuùi ñaàu vaâng leänh. Ngöôøi ñöôïc Thaùnh Thaàn ngöï xuoáng vaø ñöôïc Thieân Chuùa toû loøng suûng moä. Ñöùc Yeâsu, Chuùa chuùng ta coù ñuû moïi tö caùch aáy. Ngöôøi laø Vò “Toâi Tôù cuûa Thieân Chuùa” noùi trong saùch Isaia. Ngöôøi ñeán laøm troïn nhöõng lôøi tieân tri naøy. Vaø ngöôøi ta thaáy cuoäc ñôøi coâng khai maø Ngöôøi khôûi söï hoâm nay seõ dieãn ra nhö theá, ñaëc bieät trong cuoäc Töû naïn-Phuïc sinh.
Nhöng chuùng ta coù quyeàn hoûi: Ngöôøi soáng nhö vaäy vaø laøm taát caû nhöõng vieäc aáy ñeå laøm gì? Phuïng vuï tìm thaáy caâu traû lôøi trong baøi saùch Coâng vuï hoâm nay.
C. Moät Cuoäc Ñôøi Vì Chuùng Ta
Pheâroâ hoâm aáy ñang ôû trong nhaø oâng Corneâlioâ, laø moät ngöôøi daân ngoaïi. Hôn nöõa oâng naøy coøn laø moät baùch quaûn trong cô binh YÙ ñaïi lôïi. Chaéc chaén caû vuøng ai cuõng bieát vaø sôï uy tín cuûa oâng ta. Thay maët hoaøng ñeá ôû ñòa phöông, oâng caàm quaân trong tay, ai maø khoâng neùp sôï. Theá maø hoâm nay oâng laïi soát saéng phaùi ngöôøi ñi tìm Pheâroâ ñeán ñeå ñöôïc nghe moïi ñieàu Chuùa truyeàn qua mieäng ngöôøi. Pheâroâ nghe oâng keå laïi caùc vieäc tröôùc sau lieàn thaáy roõ Chuùa muoán cho daân ngoaïi ñöôïc bieát ôn cöùu ñoä cuûa Ñöùc Yeâsu Kitoâ. Vò Toâng ñoà tröôûng khoâng coøn nghi ngaïi gì nöõa. Ngöôøi taï ôn Chuùa ñaõ toû loøng muoán cöùu vôùt moïi daân. Vaø ngöôøi khaúng ñònh: YÙ Chuùa maø taát caû moïi ngöôøi ñang muoán bieát ñeå ñöôïc cöùu ñoä vaø haïnh phuùc, ñaõ ñöôïc truyeàn ñeán cho taát caû loaøi ngöôøi nôi Ñöùc Yeâsu Kitoâ, Ñaáng maø Thieân Chuùa ñaõ xöùc daàu sau khi chòu röûa ôû soâng Hoøa giang. Ngöôøi ñaõ ñi ngang qua moïi nôi thi aân giaùng phuùc vaø chöõa laønh moïi keû bò quyû ma aùp böùc thoáng trò... ñeå ai tin vaøo Ngöôøi thì ñöôïc laõnh ôn tha toäi nhaân danh Ngöôøi.
Pheâroâ ñaõ noùi vôùi ñaùm daân ngoaïi vaø cuõng ñang muoán noùi vôùi heát thaûy chuùng ta. Ñöùc Yeâsu maø chuùng ta thaáy chòu röûa ôû soâng Hoøa giang laø Vò Toâi Tôù maø Thieân Chuùa sai ñeán. Ngöôøi soáng khieâm cung hieàn töø, nhöng cöông nghò thi haønh söù maïng. Ngöôøi nhaãn nhuïc mang laáy toäi loãi chuùng ta nhöng laø ñeå giaûi thoaùt chuùng ta khoûi quyû ma aùp böùc thoáng trò. Ñaønh raèng ngaøy nay khoâng coøn thaáy nhieàu nhöõng keû bò quyû aùm roõ raøng, nhöng ai coù theå töï haøo ñaõ thoaùt khoûi söï aùp böùc thoáng trò cuûa quyû ma, töùc laø toäi loãi vaø caùc neát xaáu, keå caû nhöõng tham voïng, ích kyû vaø toäi loãi trong ñôøi soáng xaõ hoäi? Thaønh thaät vaø coù nhöõng neùt chöa ñöôïc trong saùng nôi caùc töông quan vôùi ngöôøi khaùc.
Chuùng ta giôø ñaây cuõng laø ñoaøn ngöôøi thoáng hoái aên naên, seõ höôùng veà baøn thôø ñeå thaáy Chuùa Yeâsu Kitoâ ngaøy nay khoâng chòu pheùp röûa cuûa oâng Yoan nöõa, nhöng trong maàu nhieäm Töû naïn-Phuïc sinh. Chuùng ta tung hoâ Ngöôøi cheát ñi, soáng laïi vaø laïi ñeán. Chuùng ta xin Ngöôøi tha thöù toäi loãi cho chuùng ta. Nhöng nhaát laø chuùng ta laõnh nhaän Mình Thaùnh Ngöôøi, Thaàn Trí Ngöôøi ñeå chuùng ta noi göông Ngöôøi maø soáng nhö Ngöôøi ñaõ trôû neân Toâi Tôù khieâm cung vaø cöông nghò hieán ñôøi mình cho haïnh phuùc cuûa moïi ngöôøi. Chuùng ta cuõng seõ soáng trong xaõ hoäi vôùi caùc taâm tình hieàn töø vaø ngay thaúng chu toaøn caùc phaän vuï ôû ñôøi vì haïnh phuùc taát caû chuùng ta.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)