Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm C
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 3 Muøa Voïng Naêm C
Vui Vì Cöùu Ñoä
(Soâphoânia 3,14-18a; Philip 4,4-7; Luca 3,10-18)
Phuùc AÂm: Lc 3, 10-18
"Coøn chuùng toâi, chuùng toâi phaûi laøm gì?"
Khi aáy, daân chuùng hoûi Gioan raèng: "Vaäy chuùng toâi phaûi laøm gì?" OÂng traû lôøi: "Ai coù hai aùo, haõy cho ngöôøi khoâng coù; ai coù cuûa aên, cuõng haõy laøm nhö vaäy". Caû nhöõng ngöôøi thu thueá cuõng ñeán xin chòu pheùp röûa vaø thöa raèng: "Thöa Thaày, chuùng toâi phaûi laøm gì?" Gioan ñaùp: "Caùc ngöôi ñöøng ñoøi gì quaù möùc ñaõ aán ñònh cho caùc ngöôi". Caùc quaân nhaân cuõng hoûi: "Coøn chuùng toâi, chuùng toâi phaûi laøm gì?" OÂng ñaùp: "Ñöøng öùc hieáp ai, ñöøng caùo gian ai; caùc ngöôi haõy baèng loøng vôùi soá löông cuûa mình".
Vì daân chuùng ñang mong ñôïi vaø moïi ngöôøi töï hoûi trong loøng veà Gioan raèng: "Coù phaûi chính oâng laø Ñöùc Kitoâ chaêng?" Gioan traû lôøi cho moïi ngöôøi raèng: "Toâi laáy nöôùc maø röûa caùc ngöôi, nhöng Ñaáng quyeàn naêng hôn toâi seõ ñeán, - toâi khoâng xöùng ñaùng côûi daây giaøy cho Ngöôøi, - chính Ngöôøi seõ röûa caùc ngöôi trong Chuùa Thaùnh Thaàn vaø löûa. Ngöôøi caàm nia trong tay maø saûy saân luùa cuûa Ngöôøi, roài thu luùa vaøo kho, coøn rôm thì ñoát ñi trong löûa khoâng heà taét!" OÂng coøn khuyeân hoï nhieàu ñieàu nöõa khi rao giaûng tin möøng cho daân chuùng.
Suy Nieäm:
Caùc baøi Kinh Thaùnh ñoïc hoâm nay chan chöùa vui möøng vaø hy voïng. Phuïng vuï nhôø nhöõng baøi ñoïc aáy khuyeán khích chuùng ta haân hoan sung söôùng, laøm cho ngaøy Chuùa nhaät hoâm nay trôû thaønh Chuùa nhaät maøu hoàng trong muøa Voïng. Phuïng vuï cuõng muoán, neáu coù theå ñöôïc hoâm nay haõy duøng leã phuïc maøu hoàng thay maøu tím. Vì leõ ngaøy Chuùa ñeán ñaõ gaàn. Chuùng ta phaûi vui möøng ñeå phaán khôûi laáy ñaø ñi mau heát giai ñoaïn choùt. Do ñoù hoâm nay laø dòp thuaän lôïi ñeå chuùng ta suy nghó veà nieàm vui cuûa ngöôøi Kitoâ höõu. Chuùng ta seõ nhôø caùc baøi ñoïc Thaùnh Kinh ñeå khaùm phaù ra lyù do cuõng nhö caùch thöùc vui möøng trong ñôøi soáng ñaïo. Chaéc chaén vôùi ba baøi ñoïc ngaén nguûi trong toaøn boä Kinh Thaùnh raát daøy, coâng vieäc tìm hieåu nieàm vui cuûa Kitoâ giaùo seõ bò giôùi haïn. Nhöng chuùng ta seõ coù nhieàu dòp leã vui möøng khaùc, ñeå nhôø nhöõng baøi ñoïc Thaùnh Kinh khaùc, boå sung cho nhöõng ñieàu chuùng ta gaëp thaáy hoâm nay trong saùch Soâphoânia, trong baøi thö gôûi giaùo ñoaøn Philip vaø nhaát laø trong baøi Tin Möøng Luca.
1. Vui Nhôø Nieàm Tin
Coù theå noùi, ít thôøi buoåi naøo lung tung, phaäp phoàng vaø nhieàu sôï haõi nhö thôøi cuûa Soâphoânia. OÂng hoaït ñoäng vaøo khoaûng giöõa theá kyû thöù 7 tröôùc Chuùa Gieâsu Giaùng Sinh. Maûnh ñaát Do Thaùi nhoû beù, queâ höông cuûa oâng, nay sôï quaân phía Baéc xaâm chieám; mai haõi söùc eùp cuûa quaân löïc phía Taây Nam. Ngöôøi ta chöa heát sôï ñoaøn quaân vieãn chinh Assyri, ñaõ phaûi troán traùnh söï traû thuø cuûa Haoøng ñeá Ai Caäp. Toäi nghieäp cho trieàu ñình Gieârusalem nhoû beù. Ngöôøi chuû tröông lieân keát vôùi phía naøy; keû laïi tranh ñaáu ñeå ñöôïc loøng phía kia. Baát oån, lung tung, cöôùp boùc, traû thuø, chinh chieán gieo sôï haõi, kinh hoaøng, hao moøn vaø kieät queä... cho ñeán khi Gieârusalem bò daøy xeùo vaø daân cö bò ñöa ñi löu ñaøy.
Chính trong caûnh tang toùc tuyeät voïng aáy, Soâphoânia ñaõ tìm ñöôïc nieàm tin, moät nieàm tin vöõng vaøng ñeán noãi ñaõ thoaùt thaønh lôøi hoâ vui söôùng maø chuùng ta ñoïc hoâm nay, Soâphoânia laøm göông cho taát caû chuùng ta. Khoâng bao giôø ñöôïc naûn chí, boû maát nieàm tin. Khoâng ñöôïc ñeå cho khoù khaên ñau thöông ñeø eùp ñöôïc nieàm tin cöùu ñoä. Chuùa ñang ñeán cöùu ñoä chuùng ta, leõ naøo chuùng ta khoâng phaán khôûi ñi trong tinh thaàn muøa Voïng? Chuùng ta haõy ñeå cho lôøi cuûa Soâphoânia luoân voïng ñeán tai:
Reo vui leân hôõi sö töû Sion; haõy hoø la hôõi Israen. Haõy vui möøng, haõy hoan hæ heát loøng, nöõ töû Gieârusalem.
Ngöôøi noùi leân ñöôïc nhöõng lôøi aáy ñaõ quan nieäm söï vui möøng vöøa phaûi thaät loøng, vöøa phaûi haân hoan boäc phaùt ra beân ngoaøi. Noùi caùch khaùc, loøng vui chöa ñuû maët cuõng phaûi vui nöõa. Nieàm vui khi aáy môùi chaân thaät vaø hoàn nhieân. Caû con ngöôøi ñeàu vui.
Laø vì ñaây laø nieàm vui cöùu ñoä. Thieân Chuùa xoùa maát aùn phaït treân con ngöôøi vaø ñuoåi xa ñòch thuø haõm haïi. Ngöôøi khoâng ñaùnh phaït toäi loãi chuùng ta nöõa nhöng ñaõ tha thöù roài. Ngöôøi khoâng cho keû thuø ñeán rình raäp gaøi baãy chuùng ta nöõa. Ngöôïc laïi chính Ngöôøi ñeán ôû giöõa chuùng ta ñeå chuùng ta khoâng coøn phaûi sôï tai hoïa vaø tay chaân chuùng ta heát buûn ruûn. Hôn nöõa Ngöôøi coøn laøm môùi tình yeâu cuûa Ngöôøi ñoái vôùi chuùng ta, toû sung söôùng reo vui vì chuùng ta vaø quaây quaàn chuùng ta laïi ñeå möøng leã.
Thaät ra, Soâphoânia khoâng roõ raøng bao nhieâu. OÂng luùng tuùng duøng nhieàu hình aûnh. Chuùng ta coù theå phaân taùch vaø thaáy oâng coù hai caûm töôûng naøy: khi Thieân Chuùa ban ôn cöùu ñoä khieán daân Ngöôøi ñöôïc vui möøng, thì moät ñaøng Ngöôøi ñöa daân ra khoûi ñau thöông thöû thaùch vaø khoûi tay ñòch thuø; vaø ñaøng khaùc Ngöôøi ñeán ôû vôùi daân ñeå quaây quaàn hoï nhö aên möøng leã; moät ñaøng Ngöôøi cuûng coá daân khoûi sôï haõi vaø ñaøng khaùc Ngöôøi laøm môùi tình yeâu khieán hoï ñöôïc söôùng vui.
Hai coâng vieäc naøy Thieân Chuùa ñaõ laøm khi ñöa daân ra khoûi löu ñaøy vaø veà xaây laïi Ñeàn thôø... Nhöng laàn cöùu ñoä aáy môùi taïm thôøi vaø beà ngoaøi. Chính khi Ñöùc Gieâsu Kitoâ Giaùng sinh vöøa ñeå cöùu vôùt theá gian khoûi toäi loãi, vöøa ñeå sung söôùng ôû giöõa con caùi loaøi ngöôøi, lôøi saùch Soâphoânia môùi ñöôïc thöïc hieän. Tuy nhieân vieäc Chuùa Giaùng sinh cöùu ñôøi cuõng chæ môùi khôûi söï coâng cuoäc cöùu ñoä thöïc söï, seõ ñöôïc hoaøn taát trong ngaøy Chuùa trôû laïi trong vinh quang. Vì theá lôøi Soâphoânia ñoái vôùi chuùng ta vaãn coøn laø lôøi tieân tri. Chuùng ta vaãn phaûi nghe ñeå khoâng nhöõng chaúng bao giôø maát nieàm tin, maø coøn ñeå troâng ñôïi ôn tha thöù toäi loãi vaø ñöôïc keát hôïp vôùi Thieân Chuùa tình yeâu. Chuùng ta coù lyù ñeå tin lôøi tieân tri aáy, vì moät phaàn naøo ñoù ñaõ ñöôïc thi haønh khi Ñöùc Gieâsu Giaùng Sinh laøm ngöôøi. Caøng suy nghó veà cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc Gieâsu, chuùng ta caøng tin töôûng tieáp tuïc muøa Voïng muoân thuôû. Do ñoù vieäc tìm hieåu baøi Tin Möøng hoâm nay cuõng seõ laøm saùng toû theâm lôøi saùch Soâphoânia.
2. Vui Vì Cöùu Ñoä
Taùc giaû Luca ñaõ cho chuùng ta thaáy daân chuùng tuoân ñeán vôùi Gioan ñeå ñöôïc oâng thanh taåy. Hoï muoán chuaån bò ñoùn Ñaáng Cöùu Theá. Hoï thaønh thaät muoán bieát phaûi laøm gì?
Taùc giaû Luca ñeå cho daân chuùng leân tieáng hoûi tröôùc. OÂng vaãn coù thieän caûm vôùi quaàn chuùng. Vaø khi vieát taùc phaåm Tin Möøng oâng vaãn quan taâm nhaán maïnh tính caùch phoå caäp cuûa ôn cöùu ñoä. OÂng noùi ñeán haïng ngöôøi thu thueá. Nhöõng ngöôøi naøy cuõng ñöôïc oâng thöông maëc duø bò ngöôøi Do Thaùi lieät vaøo haïng toäi loãi vì hoï laáy thueá cho ngoaïi bang vaø nhieàu khi haø laïm. Nhöng Chuùa ñaõ chaúng ñeán ñeå cöùu chuoäc keû toäi loãi ö? Chính hoï caàn loøng thöông cöùu ñoä cuûa Ngöôøi. Sau ñoù taùc giaû Luca noùi ñeán lính traùng. ÔÛ ñaây coù leõ laø haïng lính ñaùnh thueâ, hay phieàn nhieãu ñoàng baøo. Ai yeáu thì sôï hoï, nhöng ngöôøi hieåu bieát chæ nhìn hoï baèng aùnh maét thöông haïi. Luca laø taùc giaû tình thöông. OÂng muoán cho hoï ñöôïc ôn cöùu ñoä. Vaø vì theá, oâng ñaõ ñeå cho taát caû nhöõng haïng ngöôøi treân phaùt bieåu thieän chí muoán laøm gì ñeå ñöôïc loøng thöông cuûa Chuùa.
Ñoái vôùi daân chuùng, Gioan baûo hoï haõy chia côm seû aùo cho nhau, vì döôùi maét oâng daân chuùng nhö ñoaøn chieân ñoùi raùch. Ôn cöùu ñoä ñoái vôùi hoï laø ñöôïc yeâu thöông chia seû. Ngöôøi ta laøm cho hoï thaáy ôn cöùu ñoä ñaõ gaàn khi toå chöùc laïi ñôøi soáng xaõ hoäi cho coâng bình vaø thöông yeâu nhieàu hôn. Vaø chính hoï coù bieán ñoåi loøng aám öùc xaõ hoäi neân nhöõng taâm tình chia seû nhieàu hôn, thì môùi trôû neân nhöõng con ngöôøi môùi. Ñang khi aáy nhöõng ngöôøi thu thueá vaø lính traùng, muoán ñöôïc cöùu ñoä, phaûi lieâm chính vaø ñöøng saùch nhieãu ñoàng baøo. Gioan khoâng baûo hoï phaûi boû ngheà baát chính hoï ñang laøm; vì oâng khoâng phaûi laø ñaáng ñoåi môùi theá gian". OÂng chæ laø tieàn hoâ vaø rao giaûng vieäc doïn ñöôøng, chuaån bò. OÂng sung söôùng ñöôïc thaáy ngöôøi ta muoán bieát ai laø Ñaáng Kitoâ?
OÂng traû lôøi, oâng khoâng phaûi laø Ngöôøi. OÂng chæ röûa trong nöôùc; Ngöôøi seõ röûa trong Thaùnh Thaàn vaø löûa, Ngöôøi quyeàn theá hôn oâng vaø oâng khoâng ñaùng côûi quai deùp cho Ngöôøi.
Chuùng ta haõy caûm meán loøng thaønh thöïc cuûa Gioan. OÂng khoâng laïm duïng loøng tín nhieäm cuûa ngöôøi ta, vì hoï saün saøng nhaän oâng laø Ñaáng Kitoâ. Chuùng ta cuõng caûm phuïc loøng khieâm nhöôïng cuûa oâng khi oâng töï ví mình khoâng xöùng ñaùng laø toâi tôù cuûa Ñaáng oâng rao giaûng, ví ngay keû toâi tôù Do Thaùi cuõng khoâng buoäc phaûi côûi quai deùp cho chuû. Nhöng ñieàu Gioan muoán cho chuùng ta ñeå yù hôn caû, laø bieát Ñöùc Kitoâ laø Ñaáng quyeàn pheùp seõ ñeán röûa trong Thaùnh Thaàn vaø löûa. OÂng röûa ngöôøi ta vôùi nöôùc, maø khoâng coù söï hieän dieän cuûa Thaùnh Thaàn, töùc laø khoâng coù lôøi höùa seõ ñöôïc ban trong thôøi kyø cöùu ñoä vaø nghóa laø khoâng coù ôn thaùnh hoùa keøm theo.
Coøn Ñöùc Kitoâ, Ngöôøi seõ röûa trong Thaùnh Thaàn, töùc laø seõ ban Thaùnh Thaàn cho keû nhaän pheùp röûa nhaân danh Ngöôøi. Chaéc chaén khi vieát tö töôûng naøy, taùc giaû Luca nhôù ñeán nhöõng luùc Thaùnh Thaàn hieän xuoáng treân nhöõng ngöôøi tin ñaïo (thí duï trong tröôøng hôïp taïi nhaø oâng Cornelioâ, keå trong saùch Coâng vuï). Vaø oâng haún cuõng lieân töôûng ñeán hoâm Chuùa Thaùnh Thaàn hieän xuoáng döôùi hình löôõi löûa, ôû ñaây oâng noùi ñeán caû Thaùnh Thaàn vaø löûa, laø muoán nhaán maïnh ñeán moät taùc ñoäng ñaëc bieät cuûa Thaùnh Thaàn laø phaùn xeùt vaø phaân bieät keû laønh ngöôøi döõ. Ñöùc Kitoâ seõ ñeán ñaày Thaùnh Thaàn. Ngöôøi seõ ban Thaùnh Thaàn cho chuùng ta.
Nhöng ñoàng thôøi Ngöôøi cuõng thanh taåy phaân bieät chuùng ta nhö ngöôøi noâng daân caàm reâ xaûy luùa. Thoùc thì Ngöôøi cho vaøo laãm, coøn traáu thì cho vaøo löûa ñôøi ñôøi. Coâng vieäc cuûa Ngöôøi, nhö vaäy, seõ hoaøn taát vieäc laøm cuûa Gioan. OÂng naøy rao giaûng vieäc thoáng hoái aên naên; nhöng chính xaùc Ñöùc Kitoâ môùi laø Ñaáng seõ ñeán thaùnh hoùa keû thoáng hoái vaø tröøng phaït keû khoâng hoái caûi. Gioan chæ laø ngöôøi chuaån bò Ñöùc Kitoâ laø Ñaáng thöïc hieän vieäc cöùu theá. Chuùng ta phaûi chôø ñôïi Ngöôøi.
Nhö vaäy, Gioan cuõng nhö Soâphoânia chæ laø tieân tri. Caùc oâng ñoùng vai troø loan baùo vaø doïn ñöôøng. Tieáng cuûa caùc oâng reo vui hôn tieáng caùc tieân tri khaùc, vì Ñaáng Cöùu Theá ñaõ gaàn ñeán vaø coâng vieäc cuûa Ngöôøi laø cöùu ñoä. Lôøi rao giaûng cuûa caùc oâng thaät laø Tin Möøng, nhöng vaãn coøn laø söï vui möøng trong tin yeâu vaø chôø ñôïi ôn cöùu thoaùt. Noù khoâng nhö lôøi khuyeân baûo vui möøng trong thö Phaoloâ maø chuùng ta saép ñoïc.
3. Vui Trong Thieân Chuùa
Phaoloâ ñaõ thaáy ñöôïc ôn cöùu ñoä maø Soâphoânia loan baùo. Hôn nöõa chính Ngöôøi ñaõ thaáy pheùp röûa trong Thaùnh Thaàn vaø löûa nhö Gioan ñaõ baùo tröôùc. Ngöôøi baûo chuùng ta trong baøi thö hoâm nay: haõy vui möøng trong Chuùa luoân luoân.
Theo Ngöôøi, maëc duø ta ñang soáng trong chôø ñôïi ngaøy Chuùa ñeán, luoân luoân chuùng ta phaûi vui möøng. Ngöôøi laëp laïi moät laàn nöõa vaø baûo chuùng ta haõy vui möøng. Vui möøng laø ñaëc tính cuûa ñaïo Tin Möøng.
Ñaây khoâng phaûi laø söï vui möøng trong lyù leõ theá gian, maø laø trong Thieân Chuùa. Ngöôøi ñaõ cöùu ñoä chuùng ta trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ soáng laïi töø coõi cheát. Chuùng ta ñang ôû trong nhieäm theå cuûa Ñaáng ñaõ soáng laïi trong söï vui möøng. Laøm sao chuùng ta coù theå coøn buoàn ñöôïc nöõa?
Vaø vì vui trong Thieân Chuùa, söï vui möøng cuûa chuùng ta phaûi luoân maõi, khoâng thay ñoåi, khoâng nao nuùng, vì thaùnh giaù Ñöùc Kitoâ ñaõ toaøn thaéng caû söï cheát. Chuùng ta khoâng ñöôïc daáu söï vui möøng aáy, maø phaûi laøm sao cho moïi ngöôøi nhaän bieát, vì nhö Soâphoânia ñaõ noùi söï vui möøng cöùu ñoä phaùt xuaát töø beân trong nhöng traøn ngaäp ra beân ngoaøi. Vaø cuõng chính nhaø tieân tri aáy ñaõ baùo: khoâng gì coù theå doàn eùp ñöôïc nieàm vui cöùu ñoä vì leõ Chuùa ôû gaàn beân chuùng ta. Ngöôøi ñuoåi xa söï sôï haõi vaø ñòch thuø; neân chuùng ta ñöøng lo. Coù gì chuùng ta cöù thaønh khaån thöa Ngöôøi. Ngöôøi seõ ban bình an vaø canh giöõ loøng daï chuùng ta trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ.
Thieát töôûng khoâng ai hôn ñöôïc thaùnh Phaoloâ trong phaân taùch söï vui möøng cuûa ngöôøi Kitoâ höõu. Neáu chuùng ta ñaõ nhaän ñöôïc nieàm tin vaøo lôøi höùa cuûa Chuùa nhö tieân tri Soâphoânia; vaø neáu chuùng ta ñaõ chaéc ñöôïc cöùu ñoä nhôø pheùp röûa trong Thaùnh Thaàn vaø löûa, nhö lôøi Gioan ñaõ baùo tröôùc, thì chuùng ta phaûi chaáp nhaän lôøi khuyeân cuûa Phaoloâ maø vui möøng luoân maõi trong Chuùa. Ñieàu duy nhaát laø lieäu coù theå ôû maõi trong Chuùa. Vaø ñieàu aáy coù theå ñöôïc, ñaëc bieät nhôø vaøo vieäc tham döï thaùnh leã.
Ñaây laø luùc chuùng ta khoâng nhöõng ñöôïc nghe loan baùo veà Chuùa nhö thôøi Soâphoânia, vaø ñöôïc ñoùn Chuùa ñeán nhö döôùi thôøi Gioan Taåy Giaû; chuùng ta coøn ñöôïc keát hôïp vôùi Ngöôøi, ñeå Ngöôøi ôû trong chuùng ta vaø chuùng ta ôû trong Ngöôøi. Roài ôû trong baát cöù hoaøn caûnh naøo Ngöôøi cuõng ôû vôùi chuùng ta, ñeå cöùu ñoä vaø canh giöõ caû yù nghó laãn vieäc laøm, caû taâm hoàn vaø ñôøi soáng.
Theá neân chuùng ta haõy bình an vaø vui möøng, haõy chöùng toû chuùng ta coù tin möøng cöùu ñoä; chuùng ta coù caùc lôøi tieân tri höùa heïn vaø nhöõng lôøi aáy ñaõ thöïc söï khôûi söï thöïc hieän nôi chuùng ta. Do ñoù chuùng ta vui möøng vaø vui möøng luoân maõi trong Thieân Chuùa.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)