Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm A
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 11 Thöôøng Nieân Naêm A
Chuùng Ta Laø Daân Ñöôïc Sai Ñi
(Xh 19,2-6a; Rm 5,6-11; Mt 9,36-10,8)
Phuùc AÂm: Mt 9, 36 - 10, 8
"Sau khi trieäu taäp möôøi hai moân ñeä, Ngöôøi sai caùc oâng ñi".
Khi aáy, Chuùa Gieâsu thaáy ñoaøn luõ daân chuùng, lieàn ñoäng loøng xoùt thöông hoï: vì hoï taát töôûi bô vô nhö nhöõng con chieân khoâng coù ngöôøi chaên, Ngöôøi lieàn baûo moân ñeä raèng: "Luùa chín ñaày ñoàng, maø thôï gaët thì ít. Caùc con haõy xin chuû ruoäng sai thôï ñi gaët luùa".
Vaø Ngöôøi lieàn trieäu taäp möôøi hai moân ñeä, ban cho hoï quyeàn naêng treân caùc thaàn oâ ueá, ñeå hoï xua ñuoåi chuùng, vaø chöõa laønh moïi beänh hoaïn taät nguyeàn. Ñaây laø teân cuûa möôøi hai toâng ñoà: tröôùc heát laø Simon cuõng goïi laø Pheâroâ, roài ñeán Anreâ em oâng; Giacoâbeâ con cuûa Gieâbeâñeâ vaø Gioan em oâng; Philippheâ vaø Bartoâloâmeâoâ; Toâma vaø Mattheâu ngöôøi thu theá; Giacoâbeâ con cuûa Alpheâ vaø Tañeâoâ; Simon ngöôøi Cananeâoâ vaø Giuña Iscarioát, keû noäp Ngöôøi. Chuùa Gieâsu sai möôøi hai oâng naøy ñi vaø truyeàn leänh cho caùc oâng raèng:
"Caùc con ñöøng ñi veà phía daân ngoaïi, vaø ñöøng vaøo thaønh caùc ngöôøi Samaritanoâ. Nhöng toát hôn, caùc con haõy ñi ñeán cuøng chieân laïc cuûa nhaø Israel tröôùc ñaõ, vaø rao giaûng raèng: "Nöôùc Trôøi ñaõ ñeán gaàn". Haõy chöõa laønh ngöôøi lieät, phuïc sinh keû cheát, chöõa laønh ngöôøi phung, vaø xua tröø ma quyû. Caùc con ñaõ laõnh nhaän nhöng khoâng, thì haõy cho nhöng khoâng".
Suy Nieäm:
Chuùa Nhaät XI Thöôøng Nieân A
Xh 19,2-6a; Rm 5,6-11; Mt 9,36-10,8
Chuùng ta hoïp nhau laïi ñaây ñeå daâng Thaùnh leã, töùc laø ñeå nghe Lôøi Chuùa höôùng daãn chuùng ta ñi vaøo maàu nhieäm giao öôùc môùi, kyù keát trong Mình vaø Maùu Thaùnh Chuùa Kitoâ, haàu trôû thaønh Daân Thieân Chuùa ôû giöõa traàn gian moät caùch hoaøn toaøn hôn. Nhö vaäy thì nhöõng baøi ñoïc Thaùnh Kinh vöøa nghe raát thích hôïp ñeå suy nghó veà quaù khöù, hieän taïi vaø töông lai cuûa chuùng ta.
A. Quùa Khöù, Chuùng Ta Laø Daân Ñöôïc Tuyeån Choïn
Quaû vaäy, tröôùc ñaây chuùng ta laø gì? Chuùng ta khoâng taát töôûi bô vô nhö nhöõng con chieân khoâng coù ngöôøi chaên hay sao? Chuùa Yeâsu ñaõ nhìn thaáy chuùng ta nhö theá. Vaø Ngöôøi thöông chuùng ta, nhö lôøi baøi Tin Möøng chuùng ta vöøa nghe ñoïc.
Chuùng ta coù theå kieåm chöùng moät caùch deã daøng. Tröôùc khi vaøo nhaø thôø naøy, chuùng ta khoâng phaûi moãi ngöôøi moät yù hay sao? Taâm trí chuùng ta khaùc nhau heát thaûy. Vaø taâm hoàn chuùng ta thaät loän xoän bô vô. Haèng traêm öu tö lo laéng daøy voø chuùng ta moãi ngöôøi moãi caùch. Moät luõ chieân bô vô coù leõ coøn ít vaán ñeà vaø ít khaùc nhau khaùc nhau hôn laø chuùng ta. Bôûi vì nhöõng con chieân voâ linh tính kia khoâng coù nhöõng löông taâm xaâu xeù nhö taâm hoàn ñoâi khi nhieàu toäi loãi cuûa chuùng ta. Thaùnh Phaoloâ vieát: tröôùc ñaây chuùng ta laø nhöõng keû coù toäi. Phaûi, khoâng nhieàu thì ít quaù khöù cuûa chuùng ta ñaõ coù nhieàu neùt buoàn thaûm. Chuùng ta khoâng khaùc daân Dothaùi bao nhieâu, hoài hoï coøn ôû Aicaäp. Cuoäc ñôøi noâ leä lam luõ cuûa hoï laø hình aûnh cuûa luùc chuùng ta soáng trong toäi loãi.
Nhöng nhö baøi saùch Xuaát haønh hoâm nay noùi: chính chuùng ta ñaõ thaáy Chuùa laøm nhöõng gì cho chuùng ta ôû trong quaù khöù. Ñoái vôùi daân Dothaùi, Ngöôøi ñaõ boàng hoï leân ñoâi caùnh phöôïng hoaøng maïnh meõ cuûa Ngöôøi ñeå ñöa hoï ra khoûi Aicaäp. Coøn ñoái vôùi chuùng ta tröôùc ñaây soáng trong toäi loãi, thì thö thaùnh Phaoloâ noùi, Chuùa Yeâsu ñaõ phaûi giang hai caùnh tay chòu cheát treân Thaùnh giaù ñeå cöùu chuùng ta ra khoûi toäi loãi. Vaø Ngöôøi ñaõ phaûi thieát laäp Giaùo hoäi caùc Toâng ñoà ñeå xua tröø ma quyû, phuïc sinh chuùng ta vaø ñöa chuùng ta vaøo neáp soáng môùi.
Quaû thaät, quaù khöù cuûa chuùng ta khoâng toát ñeïp bao nhieâu. Dó vaõng cuûa moãi ngöôøi ñöôïc moâ taû trong dó vaõng cuûa Daân Chuùa. Vaø quaù khö cuûa Giaùo hoäi hay giaùo xöù chuùng ta ñöôïc phaùc hoïa trong lòch söû daân Dothaùi. Xöa kia hoï laø nhöõng teân noâ leä bò boùc loät ñeán taän xöông tuûy. Vaát vaû laàm than vaø nhuïc nhaõ eâ cheà. Hoï khoâng bieát nhau cuõng chaúng heà bieát tôùi moät vò thuû laõnh naøo coù theå taäp hoïp vaø ban söùc maïnh ñeå hoï coù theå ra khoûi choán löu ñaøy khoå sôû. Nhöng chính Chuùa ñaõ coù saùng kieán; Ngöôøi sai Moâseâ ñeán keâu goïi hoï ra khoûi caûnh laàm than. Thoaùt aùch noâ leä, hoï coøn laø môù ngöôøi khoá raùch aùo oâm ñi lang thang trong sa maïc. Töø ñænh nuùi Sinai, Chuùa laïi hieän xuoáng noùi vôùi Moâseâ taäp hoïp hoï laïi, ban cho hoï moät giao öôùc ñeå hoï laøm thaønh daân, moät daân ñaëc bieät giöõa muoân daân nöôùc.
Lòch söû ñoù laø lòch söû cuûa moãi ngöôøi vaø cuûa taát caû chuùng ta tröôùc khi ñöôïc nhaän vaøo Giaùo hoäi vaø moät phaàn naøo ñoù, tröôùc khi vaøo nhaø thôø naøy ñeå cöû haønh leã giao öôùc. Chuùng ta thaät nhö chieân laïc bô vô, lo laéng moãi ngöôøi moãi loái. Nhöng Thieân Chuùa ñaõ taäp hoïp chuùng ta laïi ôû ñaây, laøm thaønh Giaùo hoäi, laøm neân Daân cuûa Ngöôøi ñeå hieän taïi chuùng ta khoâng coøn nhö tröôùc nöõa, vaø töông lai laïi coøn huy hoaøng hôn nhieàu. Chuùng ta haõy cuøng nhau nhìn vaøo hieän taïi.
B. Hieän Taïi, Chuùng Ta Laø Daân Ñöôïc Sai Ñi
ÔÛ ñaây hình aûnh daân Dothaùi trong quaù khöù cuõng giuùp chuùng ta hieåu bieát thaân phaän cuûa mình. Saùch Xuaát haønh vieát, ôû döôùi nuùi Sinai, Thieân Chuùa ñaõ phaùn vôùi daân Dothaùi: neáu caùc ngöôi nghe vaø giöõ Lôøi Ta, caùc ngöôi seõ laø kyû phaàn cuûa Ta ôû giöõa caùc daân toäc. Caùc ngöôi seõ laø moät nöôùc tö teá vaø moät daân thaùnh thieän cuûa Ta.
Nhöõng lôøi thaät roõ raøng vaø cöông quyeát. Giao öôùc Sinai chæ goàm nhöõng caâu khaúng ñònh naøy: neáu Daân giöõ Lôøi Chuùa thì hoï seõ laø phaàn ñaëc bieät cuûa Ngöôøi giöõa caùc daân toäc. Hoï seõ laø daân tö teá vaø thaùnh thieän cuûa Ngöôøi. Chuùng ta taïm khoâng noùi tôùi ñieàu kieän Chuùa ñoøi hoûi Daân phaûi nghe vaø giöõ Lôøi Chuùa. Chuùng ta tìm hieåu Chuùa ñaõ höùa gì vôùi hoï.
Ngöôøi seõ coi hoï laø phaàn rieâng cuûa Ngöôøi ôû giöõa caùc daân toäc. Nghóa laø ñang khi moïi daân toäc ñeàu thuoäc veà Chuùa vaø laø cuûa Ngöôøi heát thaûy, Ngöôøi seõ cho Israel moät choã ñöùng rieâng bieät; Ngöôøi coi hoï laø phaàn rieâng, laø gia saûn ñoäc ñaùo cuûa Ngöôøi. Ngöôøi seõ ñoå doàn tình thöông vaø aân suûng xuoáng nôi hoï, khoâng phaûi ñeå caùc daân toäc khoâng coøn ñöôïc gì nöõa, nhöng ñeå moïi daân nöôùc chæ ñöôïc chuùc phuùc vôùi Abraham vaø doøng doõi oâng.
Chuùng ta thöû suy nghó! Israel tröôùc ñaây laø nhöõng teân noâ leä chaúng coù moät chuùt giaù trò naøo. Theá maø baây giôø ñöôïc thaønh daân öu vieät, khoâng nhöõng hôn moïi daân khaùc, maø coøn trôû neân nguoàn maïch phuùc laønh cuûa Chuùa caùc daân toäc ban cho moïi daân nöôùc.
Tuy nhieân ñòa vò öu vieät saùnh vôùi caùc daân vaãn khoâng ñaùng keå baèng giaù trò cuûa Israel ôû tröôùc maët Thieân Chuùa. Ñoù laø con cöng cuûa Ngöôøi. Laø daân tö teá. Laø daân thaùnh thieän. Phaûi coù caû lòch söû sau naøy môùi trieån khai ñöôïc nhöõng vinh döï phong phuù aáy. Hieän taïi chuùng ta thaáy Israel laø Daân ñöôïc Chuùa saên soùc ñaëc bieät, khaùc moïi daân ngay caû veà toå chöùc. Ñang khi caùc daân coù vua quan cai trò, nhöõng ngöôøi ñöùng ñaàu Daân trong neáp soáng trung thaønh vôùi Giao öôùc. Theá neân Samuel ñaõ khoù chòu khi thaáy Daân muoán moät vò vua leân cai trò Daân ñeå gioáng nhö moïi daân khaùc. Vì gioáng nhö caùc daân thì khoâng coøn laø daân öu vieät nöõa.
Ñoàng thôøi daân öu vieät cuõng laø daân thaùnh thieän, töùc laø thuoäc veà Ñaáng Thaùnh vaø tham döï vaøo söï soáng sieâu ñaúng cuûa Ngöôøi. Nhöng chuùng ta bieát, daân Dothaùi ñaõ khoâng nghe vaø giöõ Lôøi Chuùa. Hoï muoán toå chöùc nhö caùc daân khaùc vaø nhö vaäy cuõng ñaõ trôû thaønh daân toäi loãi nhö moïi daân. Ñeán noãi khi Ñöùc Yeâsu Kitoâ ñeán, Ngöôøi ñaõ nhìn thaáy caûnh taát töôûi bô vô nhö nhöõng con chieân khoâng coù ngöôøi chaên. Vaø baøi Tin Möøng hoâm nay cho thaáy Ngöôøi ñaõ thieát laäp chuùng ta neân Daân Môùi cuûa Ngöôøi.
Ngöôøi goïi 12 moân ñeä ñeán, töôïng tröng cho toå phuï cuûa 12 chi hoï trong Daân Môùi. Ngöôøi cho hoï quyeàn laøm ñöôïc coâng vieäc maø Moâseâ xöa ñaõ laøm moät caùch beà ngoaøi. Vì chuùng ta bieát, tröôùc khi taäp hoïp Daân ñeán döôùi Sinai ñeå ñoùn nhaän giao öôùc, oâng ñaõ laøm leã thanh taåy cho Daân. Baây giôø Chuùa Yeâsu ban quyeàn cho 12 moân ñeä xua ñöôïc xua ñuoåi taø thaàn vaø chöõa laønh moïi beänh taät laø hình aûnh toäi loãi dô nhôùp taâm hoàn.
Chuùa ñaët hoï laøm Daân Môùi, laøm ngöôøi ñöùng ñaàu Daân Môùi cuûa Ngöôøi vôùi söù maïng ñi rao giaûng Nöôùc Trôøi. Hoï seõ khoâng trò daân nhö vua quan nôi moïi daân nöôùc. Hoï laø haøng tö teá thaùnh. Hoï seõ laøm neân moät daân thaùnh thieän vì hoï seõ ra ñi chöõa laønh ngay caû nhöõng ngöôøi phung vaø phuïc sinh keû cheát, chöùng toû hoï seõ taïo neân moät neáp soáng môùi, thaùnh thieän ôû moïi nôi.
Taát caû nhöõng gì Thieân Chuùa ñaõ muoán laøm cho daân Israel vaø hoï ñaõ ñeå maát, thì nay Ngöôøi laøm cho Giaùo hoäi vaø cho chuùng ta. Giôø naøy chuùng ta ñaõ ñöôïc trieäu taäp laïi ñaây ñeå nghe Lôøi Chuùa. Ngöôøi seõ kyù keát Giao öôùc môùi vôùi chuùng ta trong Maùu Thaùnh cuûa Con Ngöôøi ñeå chuùng ta trôû neân Daân ñöôïc choïn laøm sôû höõu; chuùng ta tham döï vaøo leã teá cuûa Ñöùc Kitoâ vaø chòu laáy Mình Thaùnh Ngöôøi ñeå chuùng ta laø daân tö teá, ñöôïc nuoâi soáng, laõnh ñaïo nhôø söù vuï tö teá ôû trong Giaùo hoäi; chuùng ta trôû neân thaùnh thieän, tham döï vaøo maàu nhieäm thaùnh, laõnh nhaän caùc ôn thaùnh ñeå ra ñi thaùnh hoùa caùc daân toäc.
ÔÛ Sinai, Lôøi Chuùa ñaõ nhaán maïnh ñeán vieäc giöõ Giao öôùc. Coøn ôû ñaây, Chuùa sai chuùng ta ra ñi ban phaùt nhöng khoâng nhöõng gì chuùng ta ñaõ ñoùn nhaän nhöng khoâng ôû nôi naøy, töùc laø ôn thaùnh hoùa ñôøi soáng vaø taâm hoàn, ôn tham döï vaøo maàu nhieäm leã teá cuûa Ñöùc Kitoâ Thöôïng teá, ôn trôû thaønh Daân öu vieät cuûa Thieân Chuùa chuùng ta.
Hieän taïi chuùng ta laø theá, coøn ngaøy mai seõ theá naøo?
C. Töông Lai Chuùng Ta Ñaõ Ñöôïc Baûo Ñaûm
Thaùnh Phaoloâ trong baøi thö hoâm nay khoâng hoà nghi tí naøo veà töông lai cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa chuùng ta. Nieàm tin cuûa ngöôøi coù cô sôû vöõng vaøng. Ngöôøi noùi khi chuùng ta coøn laø toäi loãi maø Thieân Chuùa cuõng ñaõ cheát cho chuùng ta thì huoáng hoà baây giôø khi chuùng ta ñaõ ñöôïc coâng chính hoùa, aét chuùng ta seõ ñöôïc cöùu ñoä trong söï soáng cuûa Ñöùc Yeâsu Kitoâ.
Chuùng ta khoâng theå naøo khoâng ñoàng yù vôùi laäp luaän cuûa thaùnh Toâng ñoà. Khi chuùng ta coøn trong toäi loãi, Thieân Chuùa ñaõ chöùng toû moät loøng nhaân nghóa laï luøng. Ngöôøi ta coù theå cheát cho moät lyù töôûng vaø hy sinh ñôøi mình cho moät baäc cao troïng, chöù chaúng coù ai laïi nhaän cheát cho moät ngöôøi coù toäi. Theá maø Thieân Chuùa ñaõ laøm coâng vieäc nhö theá cho chuùng ta khi chuùng ta coøn laø toäi nhaân.
Ngöôøi ñaõ yeâu thöông chuùng ta khi coøn toäi loãi, thì khoâng leõ Ngöôøi laïi khoâng quyù chuoäng chuùng ta hôn nöõa luùc chuùng ta ñaõ ñöôïc coâng chính hoùa nhôø söï cheát cuûa Con Moät Ngöôøi.
So saùnh nhö vaäy ñaõ cho pheùp thaùnh Phaoloâ ñi sang moät so saùnh thöù hai. Tröôùc ñaây loøng nhaân nghóa cuûa Thieân Chuùa ñaõ bieåu loä ra trong söï cheát cuûa Ñöùc Yeâsu Kitoâ ñeå coâng chính hoùa chuùng ta, thì baây giôø loøng nhaân nghóa aáy phaûi ñöôïc dieãn taû ra trong söï soáng cuûa Ngaøi: nghóa laø neáu chuùng ta ñaõ ñöôïc giaûi thoaùt khoûi toäi loãi nhôø vieäc Ñöùc Kitoâ cheát treân Thaäp giaù, thì baây giôø chuùng ta phaûi ñaùng ñöôïc soáng trong ôn cuûa maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ phuïc sinh nôi vinh quang Thieân Chuùa.
Veà söï soáng phuïc sinh naøy, bieát noùi laøm sao cho heát vaø dieãn taû theá naøo ñöôïc baèng ngoân ngöõ loaøi ngöôøi? Thaùnh Phaoloâ chæ bieát noùi raèng chuùng ta seõ ñöôïc vinh hieån trong Thieân Chuùa, vì söï soáng hieän taïi cuûa Ñöùc Kitoâ phuïc sinh laø söï ñöôïc vinh hieån trong vinh quang thaàn tính. Dó nhieân coù nhieàu ñoaïn vaên Kinh Thaùnh khaùc ñaõ coá gaéng moâ taû vinh quang ñeå daønh cho chuùng ta sau naøy trong töông lai. Nhöng taát caû vaãn chæ laø nieàm tin. Vaø giaù trò cuûa nieàm tin aáy caên cöù vaøo haïnh phuùc hieän taïi chuùng ta ñang naém giöõ: ñoù laø ñaõ ñöôïc giao hoøa vôùi Thieân Chuùa trong Maùu Ñöùc Kitoâ ñeå tröôùc ñaây chuùng ta nhö chieân bô vô laïc loõng nhöng baây giôø chuùng ta ñaõ neân phaàn rieâng cuûa Thieân Chuùa, trôû thaønh daân tö teá vaø thaùnh thieän cuûa Ngöôøi. Chuùng ta laø luùa chín maø Chuùa ñaõ sai caùc Toâng ñoà ñeán gaët ñeå ñöa vaøo gia saûn cuûa Thieân Chuùa.
Maø thöïc vaäy, giôø ñaây chuùng ta saép ñöôïc thu laïi ñeå daâng leân baøn thôø. Chuùng ta moãi ngöôøi moãi khaùc vaø coù theå noùi rôøi raïc bô vô. Nhöng taát caû chuùng ta, ñôøi soáng chuùng ta, buoàn vui cuûa moãi ngöôøi, öu tö cuûa moïi caù nhaân, seõ ñöôïc daâng leân treân ñóa thaùnh, seõ ñöôïc ñem pha vaøo cheùn röôïu nhö gioït nöôùc ñeå cuøng vôùi Ñöùc Kitoâ chuùng ta ñöôïc trôû neân moät thaân theå, laøm thaønh moät Daân Chuùa. Söï soáng vaø phuùc laønh chan chöùa cuûa Thieân Chuùa seõ ñöôïc trao sang cho chuùng ta, ñeå chuùng ta laø Daân ñöôïc tuyeån choïn, laø Daân tö teá ñöôïc Chuùa daãn daét, laø Daân thaùnh thieän ñöôïc Ngaøi sai ñi. Khoâng phaûi chuùng ta seõ laøm ñöôïc gì cho ngöôøi khaùc, nhöng neáu chuùng ta ñeå Lôøi Chuùa, söï soáng cuûa Chuùa, tình yeâu cuûa Chuùa thoaùt ra trong ñôøi soáng ngoân ngöõ vaø haønh ñoäng cuûa chuùng ta, thì chaéc chaén söï soáng cuûa Ñöùc Kitoâ phuïc sinh, töùc laø ôn Chuùa Thaùnh Thaàn seõ chaûy ra töø loøng chuùng ta, laøm cho chuùng ta caûm thaáy ñôøi mình khoâng nhöõng eâm aùi maø coøn phong phuù, baûo chöùng haïnh phuùc töông lai ñaõ khôûi söï ngay töø hieän taïi. Chuùng ta haõy soát saéng döï leã trong nieàm tin aáy.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)