Haø Noäi - 27/11/97 - Theo baûn tin cuûa Thoâng Tín Vieân Adrian Edwards cuûa haõng Reuters, vaøo ñaàu tuaàn naøy, vaãn coù haøng traêm giaùo daân Coâng Giaùo tænh Ñoàng Nai tieáp tuïc bieåu tình. Tuy nhieân giôùi chöùc nhaø nöôùc Vieät Nam vaãn giöõ im laëng vaø khoâng moät baûn tin Vieät Nam naøo ñöôïc ñaêng taûi veà nhöõng vaán ñeà naøy.
Daân cö cuûa nhöõng vuøng bieåu tình cho Thoâng Tín Vieân cuûa haõng Reuters bieát, cuoäc bieåu tình ñöôïc tieáp tuïc khi daân chuùng laïi moät laàn thöù hai trong thaùng naøy, chaän haún moät ñoaïn ñöôøng Quoác Loä treân tuyeán giao thoâng Nam Baéc vaøo ñaàu tuaàn naøy.
Khoaûng ñaàu thaùng 11/97, coù khoaûng 10,000 giaùo daân tænh Ñoàng Nai bieåu tình tröôùc vaên phoøng chính quyeàn Huyeän Thoáng Nhaát ñeå choáng laïi vieäc chính quyeàn ñòa phöông tham oâ vaø laáy ñaát cuûa giaùo hoäi caùch baát coâng. Ñöôïc bieát coù nhieàu ngöôøi ñaõ bò thöông vaø nhaø cuûa caùc vieân chöùc nhaø nöôùc bò ñoát chaùy. Chính quyeàn ñaõ phaûi nhôø ñeán söï can thieäp cuûa Ñöùc Giaùm Muïc Xuaân Loäc, Ñöùc Cha Nguyeãn Minh Nhaät, ñeå xin nhöõng ngöôøi bieåu tình giaûi taùn.
Cuõng vaøo khoaûng giöõa thaùng 11/97, ñoàng baøo Huyeän Quyønh Phuï, tænh Thaùi Bình laïi noåi daäy moät laàn nöõa. Coâng an nhaø nöôùc Vieät Nam ñaõ cho caùc thoâng tín vieân cuûa haõng Reuters hay, laø daân chuùng ñaõ baét giöõ hôn 20 vieân chöùc nhaø nöôùc ñeå laøm con tin, 5 ngaøy sau daân chuùng môùi chòu thaû ra.
Caùc thaønh vieân cuûa boä chính trò trung öông Ñaûng Coïng Saûn laø Phaïm Theá Duyeät vaø Leâ Minh Höông ñaõ ñöôïc phaùi tôùi caùc vuøng coù bieán ñoäng ñeå cöùu xeùt tình hình. Moät thaønh vieân thöôøng tröïc trong Maët Traän Toå Quoác laø Nguyeãn Tuùc ñaõ ñöôïc phaùi vaøo Ñoàng Nai ñeå laøm xoa dòu tình hình. Maët Traän Toå Quoác laø moät thaønh phaàn toå chöùc chính trò xaõ hoäi cuûa Ñaûng Coïng Saûn ñöông quyeàn.
Nhöõng cuoäc bieåu tình thöôøng raát ít xaûy ra ôû Vieät Nam bôûi vì chính quyeàn nhaø nöôùc vaø coâng an kieåm soaùt vaø ngaên chaän raát gaét gao. Tuy nhieân, trong naêm nay, lieân tuïc ñaõ xaûy ra maáy vuï bieán ñoäng lôùn töø Baéc chí Nam. Ñaây cuõng laø moät bieåu loä cuûa daân chuùng ñeå vuøng daäy ñoøi laïi cho ñöôïc quyeàn töï do vaø haïnh phuùc.
Coïng Saûn Vieät Nam thöôøng reâu rao laø Coïng Hoøa Xaõ Hoäi Chuû Nghóa Vieät Nam ñoäc laäp töï do haïnh phuùc. Nhöng töø ngaøy nhaø nöôùc Coïng Saûn Vieät Nam caàm quyeàn, tình hình kinh teá cuûa Vieät Nam ñaõ baét ñaàu suy suïp, tieàn teä cuûa Vieät Nam suït giaù thaáp ñeán ñoä chöa töøng thaáy (100 ñoàng US dollar töông ñöông vôùi hôn 1 trieäu 3 traêm ngaøn ñoàng Vieät Nam). Daân chuùng trong nöôùc vaãn thaát nghieäp vaø ñoùi keùm. Ñaát ñai vaø taøi nguyeân cuûa Vieät Nam nay phaûi nhôø ñeán caùc nöôùc laùng gieàng nhö Ñaïi Haøn, Singapore, Ñaøi Loan ñeán ñaàu tö khai thaùc. Raát nhieàu ñoàn ñieàn cao su vaø ñoàn ñieàn traø cuûa Vieät Nam nay ñaõ trôû thaønh nhöõng ñoàn ñieàn traø U Long hay saân golf cuûa ngöôøi Ñaøi Loan, Singapore. Nhaân daân Vieät Nam nay phaûi chòu nhöõng sæ nhuïc bôûi caùc chuû Ñaøi Loan, Ñaïi Haøn:
- Theo nhöõng baûn tin cuûa baùo Coâng Giaùo Daân Toäc khoaûng cuoái naêm 1996, raát nhieàu coâng nhaân Vieät Nam bò caùc chuû ngoaïi quoác laáy giaøy ñaäp leân ñaàu, bò baét ñöùng phaït ngoaøi naéng...
- Theo baûn tin cuûa tôø nhaät baùo China Post cuûa Ñaøi Loan soá ra ngaøy 26/10/1997, nhaân vieân baûo veä cuûa haõng ñoà loùt Vi Hao cuûa Ñaøi Loan taïi Vieät Nam, laáy côù laø caùc coâng nhaân Vieät Nam aên caép quaàn loùt neân ñaõ baét taát caû caùc coâ coâng nhaân Vieät Nam phaûi tuoät quaàn ra cho nhaân vieân baûo veä xem tröôùc khi ra veà khoûi coång coâng xöôûng.
- Theo baûn tin cuûa tôø nhaät baùo China Post cuûa Ñaøi Loan soá ra ngaøy 20/9/1997, haøng ngaøn coâ gaùi treû Vieät Nam phaûi chaáp nhaän baùn thaân laøm vôï cho nhöõng ngöôøi Ñaøi Loan taøn taät hoaëc giaø caû, vôùi muïc ñích laø ñeå ñöôïc rôøi khoûi ñaát nöôùc Vieät Nam.
- Theo nhöõng baùo caùo ôû Ñaøi Loan cho bieát, raát nhieàu coâ daâu Vieät Nam taïi Ñaøi Loan bò choàng baét phaûi ñi laøm gaùi maõi daâm hoaëc phuïc vuï gia ñình choàng nhö nhöõng ngöôøi noâ leä. Theo baùo caùo cuûa vaên phoøng Ñaïi Dieän Ñaøi Loan taïi Saøigoøn cho bieát, ña soá nhöõng chuù reå Ñaøi Loan tôùi Vieät Nam laáy vôï ñeàu laø nhöõng ngöôøi taøn taät, hoaëc bò beänh taâm thaàn, hoaëc giaø caû hoaëc thaát hoïc.
Coù phaûi Töï Do cuûa xaõ hoäi chuû nghóa laø ñaøn aùp nhaân daân? Haïnh Phuùc cuûa xaõ hoäi chuû nghóa laø chaáp nhaän laøm noâ leä cho caùc nöôùc laùng gieàng? Ñoäc Laäp cuûa xaõ hoäi chuû nghóa laø môøi caùc nöôùc laùng gieàng tôùi khai thaùi vaø ñaàu tö ñeå sæ nhuïc nhaân daân? ... Daân toäc Vieät Nam coù neân cöù nhö theá maø tieáp tuïc soáng, hay phaûi vuøng leân ñeå daønh laïi cho ñöôïc moät neàn töï do vaø haïnh phuùc chaân chính?
(VietMissio söu taàm vaø löôïc dòch töø nhöõng taøi lieäu tieáng Anh vaø tieáng Taøu)