Lieân Laïc Nhaân Vaên
Soá 8
Thaùng 7 & 8 & 9 naêm 2002
Trung Taâm Nguyeãn Tröôøng Toä
Association CONVERGENCE
13 g rue de l’ILL 67116 Reichstett, France
Teùl. 0033 3 88 20 58 22 Email trucdang@evc.net
1. Vónh bieät Anh Giuse Nguyeãn Vaên Beù
2. Ñaïi Hoïc Heø Vieät Nam Haûi Ngoaïi khoùa VI
3. Moät vaøi caûm nghó nhaân dòp Traïi Thaúng Tieán VII
4. Tín Ñoà Hoài Giaùo Ngöôøi Anh Em Toâi
Vónh bieät Anh Giuse Nguyeãn Vaên Beù
Töø nhöõng ngaøy ñaàu phaùt ñoäng caùc chöông trình sinh hoaït vaên hoùa cuûa caùc ngöôøi treû Vieät Nam Haûi Ngoaïi (Hoïp maët Chuyeän gia treû ôû Hoøa Lan, Ñan Maïch) ñeán ngaøy Trung Taâm Nguyeãn Tröôøng Toä Thaønh laäp (thaùng 10/1995) tieáp noái vôùi saùu khoùa Ñaïi Hoïc Heø vaø boán kyø Tuaàn Leã Xaõ Hoäi, Anh ñaõ hieân ngang gaùnh laáy nhöõng traùch nhieäm khoù khaên cuûa keû tieân phong. Anh laø caùnh tay noái daøi cuûa Ñònh Höôùng Tuøng Thö vaø Taäp san Ñònh Höôùng ôû Na Uy. Anh laø coät truï naâng ñôõ Ban Toå Chöùc hoaøn thaønh Ñaïi Hoïc Heø Khoùa VI vaø Tuaàn Leã Xaõ Hoäi kyø IV / 2002 / Oslo, Na-Uy.
Nuï cöôøi voâ tö, aám aùp cuûa anh, nieàm laïc quan vaø tinh thaàn bao dung, ñoàng ñoäi cuûa anh laø thuoác boài söùc cho theä heä ñi tröôùc anh, laø tieáng hoâ leân ñöôøng cuûa baïn ñoàng löùa vaø treû tuoåi ñi sau anh.
Ñaàu thaùng baûy naêm nay, töø Jessheim anh vui veû ñöa tieãn moãi ngöôøi chuùng toâi taän phi tröôøng Oslo... Theá maø naêm ngaøy sau anh laïi bieán buoåi tieãn ñöa laàn aáy thaønh lôøi chaøo VÓNH BIEÄT.
Chò Dung, Beù Khieâm, gia ñình khoùc thöông Anh.
Caùc linh muïc, caùc giaùo sö, baïn beø trong Ban Toå Chöùc Ñaïi Hoïc Heø, caùc Thaønh Vieân Trung Taâm Nguyeãn Tröôøng Toä, caùc baïn treû mang ôn anh ñau buoàn söõng soát:
Nguyeãn Vaên Beù, Anh luoân maõi ôû trong kyù öùc thöông nhôù cuûa chuùng toâi.
Anh maõi maõi laø taám göông phuïc vuï coäng ñoàng saùng choùi, moät chieán só daán thaân cho Tình Yeâu vaø Chaân Lyù.
Vónh bieät Anh, xin Thieân Chuùa laø Cha Nhaân Laønh giang tay ñoùn Anh.
Vónh Bieät
Anh Gioan-Baotixita Tröông Minh Hoøa
Thaønh-vieân Trung-Taâm Nguyeãn-Tröôøng-Toä vaø Ban-Bieân-Taäp Taäp-san Ñònh Höôùng
Thaát loäc ngaøy 11 thaùng 06 naêm 2003
taïi California Hoa Kyø
Kính xin phaân öu vôùi gia quyeán
Vaø hieäp loøng xin Thieân Chuùa ñoùn nhaän linh hoàn Gioan Baotixtia
vaøo Thieân Ñaøng.
Ñaïi Hoïc Heø Vieät Nam Haûi Ngoaïi khoùa VI
vaø Tuaàn Leã Xaõ Hoäi kyø IV
Ñaïi Hoïc Heø Vieät Nam Haûi Ngoaïi khoùa VI vaø Tuaàn Leã Xaõ Hoäi kyø IV Oslo 2002 ñaõ taäp trung 12 giaùo sö, 9 thaønh vieân Trung Taâm Nguyeãn Tröôøng Toä thuoäc Ban Toå Chöùc vaø 82 hoïc vieân goàm nhieàu löùa tuoåi khaùc nhau ñeán töø 12 quoác gia: Hoa Kyø, Canada, YÙ, Thuïy Só, Ñöùc, Phaùp, Anh, Hoøa Lan, Bæ, Ñan Maïch, Thuïy Ñieån, Na Uy.
Moät tuaàn leã gaëp gôõ trong tinh thaàn huynh ñeä gia ñình cuûa ngöôøi Vieät haûi ngoaïi vôùi söï naâng ñôõ cuûa coäng ñoàng ngöôøi Vieät Nam ôû Oslo, caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo vaø caùc hoäi ñoaøn, ñaëc bieät laø Hoäi Thanh Thieáu Nieân Vietnor vaø nhaát laø tinh thaàn daán thaân phuïc vuï coäng ñoàng cuûa coâ Nguyeãn Vaân Long vaø caùc gia ñình anh chò Nguyeãn Vaên Beù, anh chò Toân Thaát Cöôøng vaø anh chò Gioan vaø Ngoïc Khieâm. Khoâng queân nhöõng hy sinh taän tuïy cuûa caùc caùn boä vaên hoùa trong Ban Toå Chöùc Trung Taâm Nguyeãn Tröôøng Toä, caùc linh mucï, caùc giaùo sö ñeán töø Ñöùc, Phaùp, Bæ, Hoøa Lan, YÙ, Anh, Hoa Kyø, Canada, Ñan Maïch, Thuïy Ñieån.
Höôùng Ñaïo Traïi,
Höôùng Ñaïo Nhaø
Moät vaøi caûm nghó
nhaân dòp Traïi Thaúng Tieán VII
TS Böûu Sao
Töø ngaøy nhaäp cuoäc chôi höôùng ñaïo naêm 1942 ñeán traïi Thaúng Tieán VII naêm 2002, tính ra ñuùng saùu con giaùp! Nay cöïu ñoäi tröôûng ñoäi Ong toâi coá vaùc “70 boù” ñeán Camp Strake Houston ñeå nhaäp cuoäc chôi höôùng ñaïo. Neáu caàn baûo veä caùi xuaân saéc rôøi raïc cuûa mình ñeán ñaâu thì roài cuõng vaãn phaûi laõnh hai chöõ “old people” töø mieäng theá heä treû roùt vaøo tai. Phuû nhaän caùi thöïc teá beõ baøng naøy ñeå maø chi! Ñieàu caàn thieát laø tinh thaàn höôùng ñaïo ñöôïc giöõ y nguyeân trong cuoäc haïnh ngoä giöõa hai ñaùm giaø treû. Nhöng roài giöõa ba theá heä hieän coù maët vaãn coøn khaùc nhau ôû moät ñieåm: giôùi “old people” chuùng toâi vaãn muoán baûo veä caùi beà theá tröôûng nieân cuûa mình trong boä phuïc höôùng ñaïo coá höõu: caùi ñuøi thöôùc moát, caùi khaên quaøng xaùm, caùi caàu vai maàu, caùi huy hieäu ñuùng quy taéc. Caùc tröôûng vong nieân naøy “caém thaúng mình” nhö nhöõng coät moác chæ con ñöôøng trí tueä tröôùc caùc ñoâi maét thoaùng nhìn tinh nghòch cuûa giôùi treû. Giôùi naøy nay muoán chôi höôùng ñaïo thoaûi maùi, khoâng caâu neä hình thöùc: naøo sô mi ngaén, daøi, xanh, traéng ñuû loaïi, T shirt logo veõ vôøi ñuû kieåu, quaàn xaø loûn Bermuda, gin daøi xanh, xaùm, ñen, vaøng baát keå. Ñi dieãn haønh thì maïnh ai naáy tieán, khoâng caàn coù haøng nguõ on ñô gì nöõa.
Toâi beøn söïc nhôù laïi 60 naêm tröôùc ñaây, caùc hoäi ñoaøn thaønh phoá Hueá dieãn haønh trong caùc dòp leã lôùn tröôùc ñieän Phu Vaên Laâu, noåi baät leân laø 12 ñoaøn höôùng ñaïo Thöøa Thieân trong boä phuïc ñuùng chuaån taéc, noùn laù Hueá, sô mi maøu cuû naâu, tua caàu vai, khaên quaøng, quaàn kaki cuït, huy hieäu ñaày mình. Khi chui qua ñöôøng haàm cöûa Thöôïng Töù töùc thì caùc tröôûng hoâ lôùn: “höôùng ñaïo saép!” haøng traêm tieáng ñaùp laïi: “Saün!”. 12 ñoaøn chui qua, 12 laàn hoâ raäp nhòp vang doäi khaép phoá phöôøng. Maáy oâng quan Taây ngoài treân khaùn ñaøi danh döï cöù vieäc laéc ñaàu, taëc löôõi: lieäu moät bieán coá naøo saép xaåy ra ñaây chaêng? Boä ñoàng phuïc coù hieäu naêng khaúng ñònh choã ñöùng cuûa moät toå chöùc lôùn. Boä phuïc höôùng ñaïo laïi coøn khaúng ñònh vai troø giaùo duïc cuûa toå chöùc naøy trong xaõ hoäi. Vaøo dòp leã Saint Georges, boån maïng hoäi Höôùng Ñaïo Theá Giôùi, suoát troïn tuaàn, caùc höôùng ñaïo sinh lôùn nhoû, khoâng tröø moät ai, phaûi “thaéng” boä phuïc höôùng ñaïo: töø nhaø ñeán tröôøng, cho ñeán caùc nôi coâng coäng. Tieâu bieåu nhaát laø tröôøng Thieân Höïu Hoïc Ñöôøng, Providence. Trong lôùp, vaøo dòp naøy, toâi môùi bieát thì ra thaèng Tieán, thaèng Duõng, thaèng Anh, thaèng Leã ... ñeàu cuøng chôi höôùng ñaïo nhö mình caû! Ai maø ngôø ñöôïc? Roài maáy ñöùa kia khi nhìn toâi chaéc laïi cuõng nghó nhö theá. Lôùp sixieøme toâi coù 32 moáng thì ñeán hôn moät nöûa laø höôùng ñaïo sinh thuoäc nhieàu ñoaøn khaùc nhau. Trong ñaùm caùc thaày coâ: coù cha Lefas, tuyeân uùy höôùng ñaïo daïy moân latinh cuõng mang khaên quaøng, huy hieäu höôùng ñaïo, caùc oâng Niedrish, Taï Quang Böûu vôùi baø Chennevier, ngöôøi daïy toaùn, keû daïy Phaùp vaên, söû ñòa, cuõng thaéng leân boä ñoàng phuïc HÑ. Nhö theá, cöù vaøo tuaàn leã Saint Georges laø maáy thaèng nhoùc HÑS lo sôï bò goïi leân baûng traû baøi. Maáy ngoe ñaõ “saép saün”.. ñeå ñöôïc laõnh ñieåm treân trung bình, khoûi bò cheâ laø höôùng ñaïo sinh caø chôùn. Ñaáy laø chuyeän ôû tröôøng.
Khi veà ñeán nhaø thì ñaø thaám meät: quanh naêm, hai oâng anh voán cuõng ñaõ chôi höôùng ñaïo neân bieát roõ moïi hieåm hoùc cuûa cuoäc chôi, nay quen duøng moät vaøi ñieàu khuùc maéc cuûa “luaät röøng Akela” quaàn thaèng nhoû, khoâng tha thöù.
- Neø caäu höôùng ñaïo sinh, ñaõ hoïc thuoäc baøi chöa ñaáy?
Roài cöù moãi laàn muoán sai khieán vieäc gì thì caùc ”tröôûng taïi gia” naøy chæ vieäc ñöa ra maáy chöõ B.A. (bonne action, vieäc thieän) hay V.P (visage pale, maët taùi) maø phaùn:
- Neø nhoû, hoâm nay ñaõ laøm caùi B.A. naøo chöa? Ñaõ môû guùt thaét muøi xoa chöa ñaáy?
- Daï roài!
- Thoâi ñi! coi chöøng laïi chöôøn caùi maët V.P. ra ñaáy! Neø ñaây, moät B.A.: cöôõi xe ñaïp ñi mua moät xaùch nöôùc ñaù mau leân!
V.P., moät lôøi maéng ñoäc ñòa trong cuoäc chôi höôùng ñaïo, aùm chæ nhöõng thaèng noùi laùo, traùi vôùi ñieàu luaät thöù nhaát: “Höôùng ñaïo sinh troïng danh döï ñeå ngöôøi ta tin caån”. Cuõng do hai chöõ V.P. naøy maø xaûy ra bao nhieâu laø vuï aåu ñaû trong caùc giôø chôi ñaù boùng, chôi bi, ngay caû trong caùc dòp ñi traïi. Taïi traïi, khi nhìn thaáy caùi khaên quaøng ai chöa môû guùt thaét laø bieát chuù naøy chöa laøm B.A. Taïi nhaø, caùi guùt thaét khaên muøi xoa luoân luoân trong tuùi thay theá khaên quaøng coå ñeå lieân tuïc nhaéc nhôû. Boä phuïc höôùng ñaïo laø duïng cuï coù hieäu naêng maø caùc huynh tröôûng, caùc cha meï, thaày coâ ñaõ duøng ñeå daïy doã con em. B.A., V.P. laø nhöõng caâu thaàn chuù ñaày phuø pheùp trong vieäc khuyeán duï treû nít. Ñoù laø chuyeän thôøi tröôùc. Coøn baây chöø thì sao? Boä phuïc höôùng ñaïo coù coøn ñöôïc duøng laøm phöông saùch giaùo duïc con em nöõa chaêng? Cöù nhìn vaøo taùc phong ñoaøn höôùng ñaïo Hoa Kyø trong ñaùm 1,500 höôùng ñaïo sinh taïi traïi Thaúng Tieán VII thì roõ bieát, döôùi maét nhöõng nhaø moâ phaïm coøn muoán caâu neä hình thöùc. Toâi tin raèng neáu gheùp theâm vaøo boä phuïc maáy chöõ B.A., V.P. thì ñaáy vaãn coøn laø nhöõng huaán cuï ñaày hieäu naêng trong ngaønh giaùo duïc ñöông ñaïi. Tuy nhieân, ñaáy chæ laø nhöõng cung caùch beân ngoaøi, trong khi maø ñònh nghóa cuûa töø keùp giaùo duïc laø khaéc phuïc con ngöôøi töø beân trong ñeå caûi thieän. Lieäu caùc tröôûng Vieät Nam thôøi nay coù nhöõng phöông saùch taân tieán hôn trong ngaønh giaùo duïc con em chaêng? Nghó cho cuøng, phaân bieät boä phuïc vaø thöôøng phuïc töùc laø maëc nhieân phaân bieät hai moâi tröôøng soáng: moâi tröôøng cuûa cuoäc chôi höôùng ñaïo, vaø moâi tröôøng trong cuoäc sinh hoaït thöôøng ngaøy. Söï phaân bieät naøy chöøng nhö khoâng ñi ñoâi vôùi phöông phaùp giaùo duïc toaøn dieän. Neáu boä phuïc khoâng taïo ra con ngöôøi höôùng ñaïo cuõng nhö “l'habit ne fait pas le moine”, thì cöù vieäc ñeå caùc em thoaûi maùi aên vaän nhö yù muoán cuûa chuùng ñi! May ra nhö theá lieäu coù theå phaù ñöôïc caùi raøo ngaên giöõa cuoäc chôi höôùng ñaïo vaø cuoäc soáng thöôøng nhaät chaêng? Trong dòp traïi Thaúng Tieán VII hình nhö caùc thieáu sinh höôùng ñaïo ñaõ traû lôøi cho caâu hoûi ñoù.
Dòp traïi naøy ñaõ bieåu loä ñöôïc nhieàu ñöùc tính ñaëc thuø cuûa giôùi treû Vieät Nam thôøi haäu chieán. Ñaáy laø baûn tính lanh leï, boäc tröïc, ñi ñoâi vôùi khaû naêng hoäi nhaäp vaø haáp thuï nhanh choùng trong caùc lónh vöïc kyõ thuaät vaø truyeàn thoâng do nhu caàu phaûi baét kòp tieán boä vaø chuyeån hoùa trong moïi ngaønh. Laém luùc caùc vò lôùn tuoåi cuõng neân nhaän töø giôùi treû moät vaøi nhaéc nhôû veà caùc nguyeân taéc ngay trong lónh vöïc chuyeân nghieäp cuûa mình. Ngöôïc laïi, khaû naêng haáp thuï nhanh choùng cuûa giôùi treû caàn phaûi ñöôïc saùnh ñoâi vôùi kinh nghieäm, moät thaønh toá ñoøi hoûi vaán ñeà thôøi gian. Nhöõng nguyeân lyù caùc em hoïc ñöôïc trong saùch vôû, khi va chaïm vôùi thöïc teá thöôøng naûy ra nhöõng bieät leä chæ coù theå nhaän thöùc ñöôïc vôùi moät boà kinh nghieäm soáng. Söï quaân bình trong phaùn ñoaùn veà moïi söï kieän trong cuoäc sinh hoaït thöôøng ngaøy chæ coù theå ñaït ñöôïc vôùi nhöõng kinh nghieäm ñöôïc gaët haùi qua thôøi gian. Trong moät cuoäc hoïp lôùn, khi ñeà caäp ñeán vaán ñeà lieân heä ñeán kyõ thuaät toå chöùc, moät nöõ tröôûng treû tuoåi ñaõ leân buïc "traû baøi" raát thoâng suoát veà söï ñoøi hoûi thieát laäp ngaân saùch sinh hoaït coäng ñoàng: moät yeáu toá toái caàn thieát trong moïi toå chöùc. Baøi phaùt bieåu naøy nhaém ñuùng vaøo moät tröôûng nieân coù traùch nhieäm lôùn trong coäng ñoàng, ngoaøi ñôøi laïi laø moät chuyeân gia cao caáp trong ngaønh sinh hoaït kinh teá, ngaân haøng. Coá nhieân vò naøy ñaõ quaù quen thuoäc veà caùc vaán ñeà lieân heä ñeán ngaân saùch. Thoaùng nhìn caùi mæm cöôøi cuûa vò tröôûng nieân ñoù, toâi thaáy hình nhö tröôûng ñang nheùp mieäng cöôøi thaàm kheõ baûo: "fais ce que je dis! Ne fais pas ce que je fais!" (haõy laøm nhö ta noùi, chôù laøm nhö ta laøm). Caâu naøy thöôøng do nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi, bò hoá trong loái haønh xöû cuûa mình beøn thoát ra tröôùc moät phaûn öùng boäc tröïc cuûa giôùi treû. Laém luùc ñaáy chæ laø moät lôøi ñoâi choái baâng quô ñeå chaïy toäi. Nhöng töø mieäng nhöõng nhaø moâ phaïm, caâu naøy bao haøm yù nghóa cuûa moät baøi hoïc veà kinh nghieäm soáng tröôùc nhöõng tröôøng hôïp khuùc maéc caàn phaûi ñöôïc giaûi quyeát vôùi uyeån chuyeån.
Töø baøi hoïc thuoäc loøng treân gheá tröôøng ñeán giai ñoaïn thöïc haønh treân caùc neûo ñöôøng ñôøi, giôùi treû phaûi traûi qua nhieàu giai ñoaïn aên thua chìm noåi, trials and errors, neân caàn coù ñuû khieâm toán vaø kieân trì ñeå khaùm phaù vaø chaáp nhaän nhöõng luaät chôi vôùi nhöõng bieät leä cuûa noù. Ñaáy voán laø nguyeân lyù sinh hoaït trong cuoäc chôi höôùng ñaïo.
Tín Ñoà Hoài Giaùo
Ngöôøi Anh Em Toâi
Pr Traàn Duy Nhieân
Neáu baïn baát chôït hoûi moät ngöôøi coâng giaùo Vieät Nam chöõ "Hoài Giaùo" gôïi leân trong ñaàu hoï hình aûnh gì, haún nhieàu ngöôøi nhìn thaáy caûnh töôïng nhöõng chieác maùy bay ñaâm vaøo thaùp ñoâi Trung Taâm Thöông Maïi Theá Giôùi ngaøy 11 thaùng 9/2001, hoaëc böùc tranh trình baøy nhöõng phuï nöõ truøm kín töø ñaàu ñeán chaân beân caïnh nhöõng ngöôøi ñaøn oâng raâu toùc xoàm xoaøm troâng "gheâ gheâ" laøm sao. Theá nhöng neáu baïn hoûi hoï bieát gì veà toân giaùo aáy thì hoï seõ noùi raèng ñoù laø moät ñaïo thôø Allah maø vò giaùo chuû laø Mahomet. Chaám heát.
Haún raát nhieàu ngöôøi coâng giaùo Vieät Nam seõ ngôõ ngaøng khi caùi ñaïo "deã sôï" aáy laïi coù hôn moät tæ tín ñoà khaép nôi treân theá giôùi. Hoï caøng ngaïc nhieân hôn nöõa khi nghe ngöôøi ta baûo raèng Hoài giaùo coù cuøng moät goác vôùi Coâng giaùo vaø xem Abraham laø toå phuï cuûa mình; hoaëc khi bieát raèng Hoài Giaùo xem Phuùc aâm laø moät saùch maëc khaûi, hay kinh Coran noùi nhieàu veà Ñöùc Maria hôn laø Taân Öôùc.
Caùch ñaây maáy thaùng, ñi thaêm moät linh muïc ngoaøi thaát tuaàn, toâi nghe cha noùi: “Hieän giôø toâi ñang ñoïc kinh Coran. Thaät laø ñoäc ñaùo vaø coù nhieàu ñieàu ñaùng suy nghó. Caû ñôøi linh muïc toâi khoâng coù giôø ñeå tìm hieåu nhöõng caùi hay trong cuoán saùch naøy”
Vì theá, ñeå coù moät caùi nhìn thöïc söï thoâng caûm vôùi moät toân giaùo baïn, moät toân giaùo maø Giaùo Hoäi coâng giaùo luoân mong muoán ñöôïc ñoái thoaïi trong tình anh em, thieát nghó neân nhìn laïi moät soá ñieàu caên baûn veà Hoài Giaùo.
Nguoàn goác.
Hoài giaùo baét nguoàn vôùi Mahomet, maø trong tieáng Araäp goïi laø Muhammad, coù nghóa laø "ngöôøi ñaùng chuùc tuïng". Ngaøi ra ñôøi taïi Meâca (La Mecque) naêm 569. Tuy laø moät ngöôøi chaên chieân vaø moät nhaø buoân, ngaøi thöôøng ruùt vaøo sa maïc ñeå suy gaãm caàu nguyeän. Luùc 40 tuoåi, ngaøy 22-12- 609, söù thaàn Gabrien hieän ra vôùi ngaøi laàn ñaàu tieân, roài thöôøng xuyeân hôn trong nhöõng naêm sau ñoù. Söù thaàn baùo cho ngaøi bieát raèng Allah (Thieân Chuùa) ñaõ choïn ngaøi laøm Söù Giaû (rasul) cuûa Ngöôøi giöõa traàn theá vaø ñoïc cho ngaøi nhöõng caâu ñaàu tieân cuûa Kinh Coran. Maëc khaûi naøy ñöôïc keùo daøi trong voøng 23 naêm. Ngaøi baét ñaàu rao giaûng toân giaùo môùi cuûa ngaøi laø Islam (coù nghóa laø thuaàn phuïc hay phoù thaùc vaøo Thieân Chuùa) vaø thaønh laäp moät coäng ñoaøn nhöõng ngöôøi Muslim (ngöôøi thuaàn phuïc Chuùa). Taïi Meâca, ngaøi baét ñaàu bò caùc nhaø laõnh ñaïo baùch haïi neân ngaøi cuøng vôùi coäng ñoaøn mình quyeát ñònh di cö. Ñaàu tieân hoï ñeán EÂthioâpia, sau ñoù ñeán oác ñaûo Yathrib, vaø ñaët teân nôi ñaây laø Meâñina (thaønh phoá), sau naøy ngöôøi Hoài Giaùo goïi laø Madinat an-Nabi: Thaønh phoá cuûa vò Ngoân Söù. Ngaøi ñeán Meâñina naêm 622 vaø lòch Hoài giaùo cuõng baét ñaàu töø naêm aáy. Taïi ñaây, ngaøi toå chöùc coäng ñoaøn theo ñuùng meänh leänh cuûa Thieân Chuùa, ñöôïc maëc khaûi qua kinh Coran, vaø phuø hôïp vôùi nhöõng lôøi chæ daãn cuûa Söù Giaû Ngöôøi. Trong thôøi gian ôû ñaây ngaøi phaûi tieán haønh cuoäc chieán ñaáu töï veä choáng laïi ngöôøi Qyraychites, nhöõng löông daân khoâng chaáp nhaän toân giaùo cuûa ngaøi. Sau 8 naêm ñaáu tranh, ngaøi trôû veà Meâca naêm 630, vì giôø ñaây thaønh phoá naøy ñaõ chaáp nhaän toân giaùo môùi. Khi veà ñeán Meâca, ngaøi coâng boá ngay ôn toaøn xaù, theá laø ngaøy hoâm sau caû thaønh phoá gia nhaäp Hoài Giaùo. Ngaøy 04 thaùng 06 (hoaëc ngaøy 25 thaùng 05) naêm 632 ngaøi qua ñôøi taïi Meâñina. Ñeàn thôø ñöïng leân nôi choân caát ngaøi trôû thaønh thaùnh ñòa thöù hai sau ñeàn Kaaba taïi Meâca.
Saùch thaùnh vaø saùch giaùo lyù.
Cuoán saùch thaùnh caên baûn cuûa Hoài giaùo laø kinh Coran. Coran (töø tieáng Araäp Qur'an coù nghóa laø "baøi ñoïc") laø moät tuyeån taäp ghi laïi nhöõng lôøi maø Thieân Chuùa maëc khaûi cho ngaøi Mahomet taïi Meâca töø 609 ñeán 622, vaø sau ñoù taïi Meâñina. Saùch naøy goàm 114 chöông (surate), moãi chöông chia thaønh nhieàu caâu (verset). Chöông ngaén nhaát coù 3 caâu, chöông daøi nhaát coù 286 caâu.
Ñaây laø moät ví duï trích ôû Surate 1 , cuõng goïi laø Faâtiha: “Ngôïi khen Thieân Chuùa Chuû Teå moïi Theá Giôùi, Ñaáng voâ cuøng Nhaân Haäu, Ñaáng raát möïc Nhaân Haäu, Chuùa teå trong ngaøy phaùn xeùt. Ngöôøi laø Ñaáng chuùng con phuïng thôø, Ngöôøi laø Ñaáng chuùng con van xin cöùu giuùp. Xin daãn chuùng con treân ñöôøng ngay neûo chính. Con ñöôøng cuûa nhöõng keû ñöôïc Ngöôøi ban aân phuùc. Khoâng phaûi con ñöôøng cuûa nhöõng keû bò Ngöôøi truùt côn thònh noä hoaëc con ñöôøng laàm laïc.”
Ngoaøi kinh Coran ra, Hoài giaùo cuõng coâng nhaän nhöõng saùch sau ñaây laø saùch thaùnh: Saùch Torah (Nguõ Kinh trong Cöïu Öôùc), saùch Thaùnh Vònh vaø boán saùch Phuùc AÂm, maëc duø hoï cho raèng caùc saùch thaùnh naøy ñaõ bò Do Thaùi giaùo vaø Kitoâ giaùo tam sao thaát boån qua doøng thôøi gian, vaø khoâng coøn giöõ nguyeân yù nghóa ban ñaàu nöõa.
Saùch giaùo lyù caên baûn goàm coù caùch saùch Sunna, Chari'a vaø Fiqh
- Sunna: saùch veà truyeàn thoáng, nghóa tieân khôûi laø "con ñöôøng". Saùch naøy ghi laïi nhöõng giaùo huaán cuûa Ngoân Söù Mahomet, lôøi noùi vaø haønh vi cuûa ngaøi, vaø nhöõng ngaøy ñaàu cuûa coäng ñoaøn taïi Meâñina, (töông töï nhö saùch Phuùc aâm vaø Toâng ñoà Coâng vuï Kitoâ giaùo). Saùch naøy duøng laøm khuoân vaøng thöôùc ngoïc cho ñôøi soáng ñaïo cuûa tín ñoà.
- Chari'a: Luaät toân giaùo, bao goàm nhöõng qui ñònh xuaát phaùt töø saùch Coran vaø Sunna. Caùc qui ñònh naøy ñeà caäp ñeán moïi khía caïnh ñôøi soáng caù nhaân vaø taäp theå cuûa tín ñoà Hoài giaùo, vaø trôû neân gaàn nhö moät boä luaät daân söï cuûa moïi coäng ñoàng Hoài Giaùo. Saùch naøy ñöôïc noái daøi baèng saùch Fiqh, chæ daãn caùch giaûi thích vaø aùp duïng caùc qui ñònh trong saùch Chari'a.
Tín ñieàu.
Mahomet khoâng tuyeân boá raèng mình thieát laäp moät toân giaùo môùi, nhöng chæ ñeán phuïc hoài toân giaùo (= Hoài Giaùo); caùi toân giaùo muoân ñôøi maø Thieân Chuùa ñaõ töøng maëc khaûi tröôùc ñaây qua caùc ngoân söù cuûa Ngöôøi, nhöng nhaân loaïi ñaõ queân ñi hoaëc ñaõ laøm cho bieán chaát. Veà ñieåm naøy, ngaøi cuõng gioáng nhö Chuùa Gieâsu khi Chuùa tuyeân boá: “Thaày ñeán khoâng phaûi ñeå baõi boû Luaät Moâseâ hoaëc lôøi caùc ngoân söù. Thaày ñeán khoâng phaûi ñeå baõi boû, nhöng laø ñeå kieän toaøn” (Mt 5,17). Abraham (Ibraâhim), maø Kitoâ giaùo toân vinh laø "cha cuûa nhöõng keû tin", thì ñöôïc Hoài giaùo xem laø ngoân söù hay söù giaû haøng ñaàu vaø ñöôïc goïi laø hanif, coù nghóa laø moät tín ñoà tieâu bieåu cuûa toân giaùo tinh tuyeàn tieân khôûi maø hieän nay Hoài giaùo muoán thieát laäp trôû laïi. Cuøng vôùi Abraham, Hoài giaùo coøn toân kính caùc ngoân söù Adam, Noâe, Moâseâ (Moussa), vaø nhieàu ngoân söù khaùc cuûa Israen nhö: Davit, Saloâmoân, EÂlia, EÂliseâ, Yob, Yona... coäng vôùi vaøi ngoân söù khoâng coù trong truyeàn thoáng Do Thaùi Kitoâ giaùo nhö: Saâlih, Hud, Chu'aib...
Trong töông quan vôùi Kitoâ giaùo, thì Hoài giaùo tin nhö sau:
- Ñöùc Gieâsu. Con ñöùc Maria (Issa ibn Maryam) giöõ moät vò trí öu tuyeån trong haøng nguõ caùc ngoân söù. Hoài giaùo goïi ngaøi laø "lôøi vaø thaàn khí cuûa Thieân Chuùa", nhöng khoâng coâng nhaän ngaøi laø Thieân Chuùa, maø chæ xem laø "toâi tôù" (abd) ñoàng haøng vôùi caùc tieân tri vaø söù giaû khaùc, nghóa laø ñoàng caáp baäc vôùi Abraham, Moâseâ, EÂlia, Mahomet...
- Ñöùc Maria. Kinh Coran ñeà caäp ñeán Ñöùc Maria nhieàu hôn Phuùc AÂm. Baø laø ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa tuyeån choïn "treân heát moïi ngöôøi nöõ trong vuõ truï", vaø ñöôïc toân suøng nhö laø Meï cuûa moïi Keû Tin. Nhôø thieân söù thoåi hôi leân Baø maø Baø ñöôïc mang thai. Hoài giaùo laø toân giaùo duy nhaát khoâng phaûi laø Kitoâ giaùo maø nhìn nhaän raèng Ñöùc Gieâsu chaøo ñôøi moät caùch maàu nhieäm töø moät ngöôøi nöõ ñoàng trinh vaø ngaøi khoâng coù cha. Ñöùc Maria sinh con ôû goác moät caây coï vaø, ngay khi vöøa ra ñôøi, Ñöùc Gieâsu ñaõ caát tieáng noùi ñeå khaúng ñònh söï tinh tuyeàn cuûa meï mình. Trong kinh Coran, vaø trong nieàm tin Hoài Giaùo, khoâng heà coù söï hieän dieän cuûa thaùnh Giuse.
- Mahdi. Theo kinh Coran, Ñöùc Gieâsu khoâng bò ngöôøi ñôøi gieát cheát, vì hoï chæ ñoùng ñinh caùi hình boùng cuûa thaân theå ngaøi maø thoâi. Ngaøi ñöôïc ñöa veà trôøi, vaø seõ trôû laïi vaøo ngaøy sau cuøng. Hình aûnh cuûa Ñaáng taùi laâm thöôøng ñöôïc ñoàng hoùa vôùi Mahdi, laø Ñaáng seõ xuaát hieän vaøo thôøi vieân maõn ñeå choáng laïi söï döõ do Dajjal (keû phaûn Kitoâ) chuû xöôùng vaø caàm ñaàu. Moät soá truyeàn thoáng cho raèng chính Ñöùc Gieâsu seõ laø Mahdi. Coù moät caâu trong Phuùc AÂm gaây baøn caõi trong caùc moâi tröôøng Hoài giaùo vaø Kitoâ giaùo. “Thaày seõ phaùi ñeán cho caùc con ñaáng Yeân UÛi (parakleøtos)” (Ga 16,7). Theo caùc nhaø chuù giaûi Kitoâ giaùo thì Mahomet laø Ñaáng ñöôïc Ñöùc Kitoâ phaùi ñeán. Hoï lyù luaän raèng parakleøtos cuõng gaàn nhö laø periklutos (= saùng laùng); maø Mohamet hay Muhammad thì ñoàng nghóa vôøi Ahmad, coù nghóa laø "Raát Saùng Laùng". Nhöng caùc nhaø chuù giaûi Hoài giaùo cho raèng Mohamet chính laø vò Ahmad ñaõ ñöôïc ghi trong chöông 61 caâu 6 cuûa Kinh Coran, chöù khoâng lieân quan gì ñeán ñaáng parakleøtos cuûa Kitoâ giaùo.
Ngoaøi nhöõng göông maët lôùn trong Phuùc AÂm Kitoâ giaùo, kinh Coran coøn nhieàu laàn nhaéc ñeán Gioan Taåy giaû (Yahya). Kinh Coran cuõng thöøa nhaän raèng tín höõu Do Thaùi giaùo vaø Kitoâ giaùo laø "daân Kinh Thaùnh" (ahl al-kitaâb), do ñoù hoï ñöôïc thoâng phaàn cöùu roãi vaø coù moät vò trí ñaëc bieät trong xaõ hoäi Hoài giaùo, nhöng ñoàng thôøi hoï bò traùch cöù laø ñaõ xa lìa truyeàn thoáng cuûa mình vaø ñaõ laøm hoûng saùch thaùnh.
Giöõ ñaïo
Tín ñoà Hoài giaùo muoán giöõ ñaïo cho hoaøn haûo thì phaûi tuaân giöõ 5 ñieàu buoäc, hoaëc döïa vaøo 5 truï coät (arkaân) sau ñaây:
1. Tuyeân xöng ñöùc tin (chahaâda): Nghóa laø ñoïc lôøi sau: “Chæ coù Thieân Chuùa laø Ñöùc Chuùa duy nhaát; vaø Mahomet laø söù giaû cuûa Ngöôøi”. Caâu tuyeân xöng naøy xaùc ñònh söï khaùc bieät döùt khoaùt giöõa Ñaáng Tuyeät Ñoái vaø moïi caùi töông ñoái, ñoàng thôøi giuùp con ngöôøi coù theå qui höôùng veà Chuùa. Möùc ñoä thaùnh thieän cuûa tín ñoà tuøy thuoäc vaøo loøng chaân thaønh cuûa hoï khi ñoïc lôøi kinh naøy, vaø nhôø ñoù hoï ñöôïc höôûng thieân ñaøng.
2. Caàu nguyeän (caâlat): Ñaây laø caùch cöû haønh phuïng vuï duy nhaát cuûa ngöôøi Hoài Giaùo. Kinh nguyeän ñöôïc thöïc hieän moãi ngaøy naêm laàn: saùng, tröa, chieàu, toái, khuya. Ñeán giôø, tín ñoà phaûi laøm nghi thöùc taåy ueá baèng nöôùc, vaø neáu khoâng theå coù nöôùc thì duøng caùt hoaëc ñaù. Keá ñeán quay veà höôùng Meâca vaø ñoïc moät soá kinh trích saùch Coran. Tröôùc khi ñoïc kinh, neáu ôû trong ñeàn thôø, thì ngöôøi chuû söï xöôùng leân: “Allah laø Ñaáng vó ñaïi nhaát. Toâi tuyeân xöng raèng khoâng coù Chuùa naøo ngoaøi Thieân Chuùa. Toâi tuyeân xöng raèng Mahomet laø söù giaû cuûa Ngöôøi. Haõy ñeán maø caàu nguyeän. Haõy ñeán höôûng ôn cöùu ñoä. Allah laø Ñaáng vó ñaïi nhaát. Toâi tuyeân xöng raèng khoâng coù Chuùa naøo ngoaøi Thieân Chuùa” (Hieän nay, caâu naøy ñöôïc thu baêng vaø phaùt ra treân loa phoùng thanh tröôùc moãi giôø kinh cho moïi ngöôøi nghe).
3. AÊn chay thaùng Ramadan (thaùng 9 cuûa lòch Hoài Giaùo): Trong suoát moät thaùng, caùc tín ñoà phaûi giöõ chay nhö sau: töø luùc höøng saùng ñeán sau khi maët trôøi laën, hoï khoâng aên, khoâng uoáng, khoâng huùt thuoác, khoâng buoâng mình theo thuù vui xaùc thòt. Trong thôøi gian naøy, neân ñoïc nhöõng kinh ñaëc bieät vaø ñoïc toaøn boä kinh Coran. Treû em, ngöôøi giaø, ngöôøi beänh, vaø phuï nöõ mang thai ñöôïc mieãn giöõ chay.
4. Ñoùng goùp theo luaät (zakaât): Ñaây laø haønh vi toân giaùo ñeå bieåu loä tình lieân ñôùi giöõa anh chò em ñoàng ñaïo. Chæ coù coâng daân naøo theo Hoài Giaùo môùi ñoùng goùp phaàn naøy ñeå söû duïng laøm quyõ töông trôï xaõ hoäi. Ñoái vôùi vaøng baïc, haøng hoaù hay tieàn lôøi trong doanh thöông thì ñoùng 2.5%, neáu söû duïng phöông tieän saûn xuaát hay chaên nuoâi thì ñoùng 5%, ñoái vôùi saûn phaåm noâng nghieäp hay thuù vaät chaên nuoâi thì ñoùng 10%.
5. Haønh höông taïi thaùnh ñòa Meâca. (Hadj)
Tröôùc khi Hoài giaùo ra ñôøi thì ñaõ coù moät truyeàn thuyeát nhö sau: Ñeàn thôø Kaaba taïi Meâca tröôùc ñaây ñöôïc Adam xaây döïng, nhöng ñaõ bò traän ñaïi hoàng thuûy cuoán troâi. Abraham ñaõ xaây döïng laïi vaø Mahomet bieán thaønh nôi thôø phöông toân giaùo ñoäc thaàn tinh tuyeàn maø bao nhieâu theá heä ñaõ laõng queân. Ñeàn thôø naøy ñöôïc goïi laø "Ngoâi nhaø cuûa Allah". Vieân ñaù ñen maø söù thaàn Gabriel töøng trao cho Abraham ñöôïc gaén vaøo böùc töôøng phía ñoâng nam. Treân nguyeân taéc, baát cöù ngöôøi Hoài Giaùo naøo coù khaû naêng ñeàu phaûi thöïc hieän cuoäc haønh höông naøy. Cuoäc haønh höông Hadj bieåu tröng cho haønh ñoäng trôû veà vôùi trung taâm cuûa moïi söï. Tín ñoà phaûi ñeán ñaáy trong tinh thaàn caàu nguyeän vaø saùm hoái ñeå ñöôïc thöù tha vaø ñoåi môùi ñôøi soáng. Khi baét ñaàu ñaët chaân ñeán Meâca, tín ñoà khoâng coøn ñöôïc cao raâu, xöùc daàu thôm, hay laøm moät haønh ñoäng baïo löïc naøo. Nhöõng nghi leã taïi trung taâm haønh höông keùo daøi 12 ngaøy. Sau ñoù ngöôøi haønh höông neân ñi vieáng thaùnh ñòa thöù hai laø ñeàn thôø Meâñina, nôi choân caát ngoân söù Mahomet. Neáu coù theå ñöôïc thì coøn ñi vieáng thaùnh ñòa thöù ba laø Ñeàn Thôø Gieârusalem vaø sau ñoù ñeán Heâbroân laø nôi choân caát Abraham, "ngöôøi baïn cuûa Thieân Chuùa" vaø "ngöôøi cha cuûa toân giaùo ñoäc thaàn".
Kitoâ höõu hoïc ñöôïc gì ôû Hoài Giaùo?
Khi nhaän ra tín ñoà Hoài giaùo laø anh em cuøng moät toå phuï vôùi mình, ngöôøi coâng giaùo Vieät Nam thaáy coù nhieàu ñieàu ñeå hoïc hoûi nôi hoï, thaäm chí nhieàu hôn nôi caùc toân giaùo ñaõ töøng thaâm nhaäp ít nhieàu vaøo maùu huyeát mình, nhö Phaät Giaùo, Khoång Giaùo vaø Laõo Giaùo. Theo quan ñieåm Hoài giaùo, loaøi ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa toaøn naêng uûy thaùc (Khalifah) ñeå coi soùc muoân loaøi thoï taïo. Hoï chæ coù theå chu toaøn nhieäm vuï mình baèng caùch tieáp tuïc coâng trình saùng taïo qua cuoäc ñaáu tranh choáng laïi ngheøo ñoùi vaø boùc loät ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi coâng baèng: ñaáy laø chieàu kích giaûi phoùng cuûa toân giaùo naøy. Quan ñieåm veà söï Thuaàn Nhaát (Tawhid), nghóa laø töông quan vôùi moät Thieân Chuùa duy nhaát, giuùp con ngöôøi coù ñöôïc caûm thöùc raèng mình ñöôïc bình ñaúng vaø töï do.
Hoài giaùo nhaán maïnh ñeán vai troø cuûa toân giaùo trong chính trò. Döôùi goùc ñoä Hoài giaùo, toân giaùo töï baûn chaát phaûi gaén lieàn vôùi xaõ hoäi vaø muïc ñích chuû yeáu laø thay ñoåi xaõ hoäi hôn laø thay ñoåi con ngöôøi. Moät ngöôøi thöïc söï ñaïo ñöùc, nghóa laø ñaõ töøng caûm nghieäm Allah, thì seõ tìm caùch loan truyeàn söù ñieäp hieäp nhaát, yeâu thöông vaø coâng bình cuûa Ngöôøi. Khi moät chính theå ñi ngöôïc laïi vôùi quan ñieåm veà xaõ hoäi cuûa Allah, thì tín ñoà phaûi pheâ phaùn vaø choáng laïi chính theå ñoù. Nhöõng giaù trò maø Ngoân Söù Mahomet thieát tha nhaát, ñoù laø söï hieäp nhaát vôùi Thieân Chuùa, Thaùnh yù Chuùa vaø tình huynh ñeä giöõa ngöôøi vaø ngöôøi. Taát caû nhöõng ñieàu naøy thaät laø gaàn guõi vôùi Tin Möøng Kitoâ giaùo.
Phaûi chaêng Hoài Giaùo yeâu thích baïo löïc?
Khi thoaùng nhìn laïi moät vaøi ñieåm trong giaùo lyù vaø caùch giöõ ñaïo cuûa Hoài giaùo, ta boãng caûm thaáy huït haãng vì hình nhö nhöõng ñieàu aáy maâu thuaãn vôùi nhöõng gì maø theá giôùi truyeàn thoâng ñang cho chuùng ta bieát veà Hoài Giaùo.
Jacques Rollet, moät thaàn hoïc gia coâng giaùo giaûng daïy taïi ñaïi hoïc Rouen, ñaõ coù laàn vieát nhö sau: "Töø ngaøy Mahomet xuaát hieän, Hoài giaùo chæ coù bieát ñi chinh phuïc maø thoâi. Chính Mahomet töøng laø moät chieán só, moät ngöôøi ñi chinh phuïc; Chuùa Gieâsu chöa bao giôø caàm göôm ñi ñaùnh ai. Söï khaùc bieät giöõa hai vò giaùo chuû naøy laø töï caên baûn. Töø ngaøy khai sinh, vaøo theá kyû thöù VII, vaø chæ trong moät thôøi gian ngaén, veûn veïn hai hay ba theá kyû, Hoài giaùo ñaõ lan traøn khaép nôi. Chính chieán thaéng quaân söï giuùp ngöôøi Hoài giaùo thôøi trung coå tin raèng toân giaùo cuûa mình laø chaân lyù. Vaø tö töôûng naøy ngaøy nay vaãn khoâng thay ñoåi: Hoài giaùo cho raèng mình khoâng coøn laø Hoài giaùo neáu khoâng chieán thaéng baèng quaân söï. Vì theá, khoâng gì coù quyeàn caûn trôû böôùc chaân cuûa Hoài giaùo".
Thaät laø xoùt xa! Cöù ñoåi chöõ "Hoài giaùo" thaønh "Coâng giaùo" trong ba caâu cuoái ôû treân ñaây, thì lôøi buoäc toäi cuûa moät thaàn gia Coâng giaùo ñoái vôùi Hoài giaùo seõ vöøa sít vôùi nhöõng lôøi maø nhieàu ngöôøi ôû Vieät Nam töøng buoäc toäi Coâng giaùo.
Ta haõy ñoïc caâu sau: “Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa cuûa anh em, seõ trao (caùc daân toäc) cho anh em vaø seõ laøm cho chuùng voâ cuøng hoaûng sôï, cho ñeán khi chuùng bò tieâu dieät. Ngöôøi seõ trao caùc vua cuûa chuùng vaøo tay anh em, anh em seõ laøm cho teân chuùng bieán maát khoâng coøn daáu veát trong thieân haï, vaø khoâng ai seõ ñöùng vöõng ñöôïc tröôùc maët anh em, cho ñeán khi anh em tieâu dieät chuùng”. Lôøi keâu goïi dieät chuûng naøy phaûi chaêng ruùt ra töø kinh Coran? Thöa khoâng! Ñoù laø moät caâu Kinh Thaùnh Kitoâ giaùo (Ñeä Nhò Luaät, 7, 23-24).
Lôøi keâu goïi naøy phaûi chaêng laø nguyeân do cho caùc cuoäc Thaäp Töï chinh töøng xaûy ra trong lòch söû, coäng vôùi nhöõng cuoäc xaâm laêng thöïc daân cuûa caùc xaõ hoäi Kitoâ giaùo ñoái vôùi nhöõng nöôùc AÙ Phi? Voâ lyù!... Theá thì vì sao nhöõng cuoäc khuûng boá ôû Myõ vaø Israen laïi khieán ngöôøi ta buoäc toäi Hoài giaùo, laø toân giaùo cuûa hôn moät tæ ngöôøi?
Vaâng, coù nhöõng con ngöôøi cöïc ñoan... Trong xaõ hoäi naøo, trong theå cheá naøo, trong toân giaùo naøo cuõng coù nhöõng keû cöïc ñoan. Chaúng nhöõng hoï gaây ñau khoå cho ngöôøi khaùc maø coøn gaây phieàn muoän cho chính coäng ñoàng cuûa mình. Vaø ñieàu naøy ñang xaûy ra ñoái vôùi Hoài Giaùo.
Theá nhöng ngay caû ñoái vôùi nhöõng ngöôøi Hoài Giaùo cöïc ñoan, ta coù deã daøng leân aùn hoï chaêng? Cuïm töø "Hoài giaùo cöïc ñoan" ñaõ mang aâm vang nhö moät tieáng chuùc döõ. Thaät ra Hoài giaùo cöïc ñoan laø nhöõng ngöôøi muoán thaät söï trôû veà coäi nguoàn (fondamentaliste - fondement), nhöõng ngöôøi muoán trôû laïi vôùi giaùo huaán tinh tuyeàn cuûa Ngoân Söù Mahomet; vaø vì theá, hoï khoâng chòu thoûa hieäp vôùi baát cöù moät caïm baãy naøo cuûa theá gian maø queân ñi ñieàu duy nhaát caàn thieát, ñoù laø "chæ coù moät mình Chuùa laø Thieân Chuùa thoâi!". Vì nieàm tin aáy, hoï saün saøng hy sinh maïng soáng cho ñoàng loaïi cuûa mình, nhöõng ngöôøi ñaõ bò cuùi ñaàu döôùi quaù nhieàu Chuùa môùi, ñöôïc goùi gheùm trong nhöõng chieác aùo myõ töø: Toaøn caàu hoùa, hieän ñaïi hoùa, coâng nghieäp hoaù, coâng bình, töï do, daân chuû...
Trong moät theá giôùi maø con ngöôøi maát ñi moïi coät moác ñeå soáng vôùi chieàu kích voâ bieân thì nhöõng chuû nghóa cöïc ñoan deã tìm ñöôïc tín ñoà cho mình.
Vaø vì theá, ngay caû ñoái vôùi nhöõng ngöôøi Hoài giaùo cöïc ñoan, Ñöùc Tin Kitoâ giaùo cuõng ñoøi buoäc ta thöïc söï nhìn ra nôi hoï nhöõng ngöôøi anh chò em cuûa mình.
Giôùi thieäu Saùch môùi
Saùch song ngöõ Vieät-Phaùp, töïa ñeà
Les missionnaires portugais
et les deùbuts de l'EÙglise catholique
au Vieât-nam
“Caùc nhaø truyeàn giaùo Boà Ñaøo Nha
vaø thôøi kyø ñaàu cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo Vieät Nam”
Taùc giaû Roland Jacques
Baûn dòch Vieät ngöõ :
Nguyeãn Ñaêng Truùc, Traàn Duy Nhieân,
Nguyeãn Baù Tuøng, Hoà Ngoïc Taâm
Nxb Ñònh Höôùng Tuøng Thö , naêm 2002
13g Rue de l'Ill
67116 Reichstett, France
Ñ.Th. 00 33-(0) 3 88 20 58 22
Thö ñieän töû: dinhhuong@aol.com
Giaù baùn keå caû cöôùc phí böu ñieän
Toaøn boä : 30 $ US hoaëc 30 Euro
cuoán moät : 25 $ US hoaëc 25 Euro
cuoán hai : 10 $ US hoaëc 10 Euro
Taïi Hoa Kyø vaø Canada : Chi phieáu xin deà Mrs Thuy Phan P.O. Box 2054 Westminster, CA 92684, USA
Caùc nôi khaùc : Dinh Huong, 13g rue de l'Ill, F- 67116 Reichstett, France
Saùch goàm hai cuoán
- Cuoán moät daøy treân 400 trang moâ taû thôøi kyø sô khai cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Vieät Nam vôùi söï hieän dieän cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo tieân khôûi thuoäc Quy Cheá Baûo Trôï (Padroado) Boà Ñaøo Nha, vaø coâng trình cuûa caùc vò truyeàn giaùo naày trong saùng kieán vaø xaây döïng coâng trình chöõ quoác ngöõ (vaàn latinh). Ngoaøi ra taùc giaû coøn ñöa ra nhöõng chöùng lieäu veà saùng kieán duøng vaàn latinh trong thôøi kyø naày cho Nhaät ngöõ vaø Hoa ngöõ. Qua phaàn nghieân cöùu lòch söû toân giaùo vaø ngöõ hoïc, ngöôøi ñoïc seõ thaáy ñöôïc nhöõng boái caûnh lòch söû chung cuûa Vieät Nam vaøo thôøi kyø tieàn baùn theá kyû 17 vaø nhöõng cuoäc gaëp gôõ ñaàu tieân giöõa ngöôøi Vieät vaø ngöôøi Taây Phöông.
- Cuoán hai daøy treân 220 trang daønh moät phaàn lôùn noùi ñeán chaân phöôùc Anreâ Phuù Yeân, vò theá vaø vai troø cuûa ngöôøi anh huøng giaùo daân, thaày giaûng 19 tuoåi, vò töû ñaïo ñaàu tieân trong thôøi kyø ñaàu cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo Vieät nam. Vaø qua vò chaân phöôùc naày, ngöôøi coâng giaùo Vieät Nam, haøng giaùo phaåm cuõng nhö coäng ñoàng ngöôøi tín höõu giaùo só, giaùo daân muoán tìm laïi höôùng hoäi nhaäp vaên hoùa laønh maïnh vaøo nhòp soáng haøi hoøa cuûa daân toäc Vieät-nam.
Taùc giaû Roland Jacques
Hôn 20 naêm qua, vôùi caùi teân baèng tieáng Vieät-nam laø Döông Höõu Nhaân, Roland Jacques ñaõ laø baïn beø cuûa voâ soá ngöôøi Vieät trong cuõng nhö ngoaøi nöôùc. Taùc giaû hoïc tieáng Vieät ñeå ñoïc, ñeå noùi, ñeå haùt... vaø coøn hôn theá nöõa, taùc giaû ghi danh hoïc xong chöông trình Ban cöû nhaân vaø tieàn tieán só (DEA) veà Vieät hoïc vaø Vieãn Ñoâng hoïc taïi Ñaïi Hoïc Vieän caùc Ngoân ngöõ vaø Vaên minh Ñoâng phöông Quoác gia ôû Paris. Nhaèm ñaùp öùng ñaày ñuû hôn nöõa veà phaàn chuyeân moân, taùc giaû ñaõ ñeán cö nguï ôû Vieät Nam hôn hai naêm ñeå nghieân cöùu taïi choã. Suoát thôøi gian naày, Döông Höõu Nhaân khoâng nhöõng coá tieáp thu nhöõng kieán thöùc veà ngoân ngöõ, chöõ haùn, chöõ noâm, caùc caùch noùi cuûa töøng mieàn, truy tìm caùc taøi lieäu lòch söû qua caùc vieän baûo taøng, caùc thö vieän, hoïc vieän. Nhöng taän duïng cô hoäi quí baùu cö nguï ôû Vieät Nam, taùc giaû coøn ñeán quan saùt taïi choã nhöõng vuøng maø caùc nhaø truyeàn giaùo ñaàu tieân ñaõ ñaët chaân ñeán.
Thöù ñeán, Roland Jacques coù nhöõng khaû naêng chuyeân moân raát ñaëc bieät ñeå tieáp caän nhöõng söï kieän lòch söû moät caùch chính xaùc. Khaû naêng chuyeân moân noåi baät laø khaû naêng ngoân ngöõ. Roland Jacques thoâng thaïo khoâng nhöõng caùc ngoân ngöõ maø tröôùc ñaây Alexandre de Rhodes ñaõ söû duïng, nhöng coøn saønh soûi caùc thöù tieáng khaùc nhö: Hy-laïp, Do-thaùi, La-tinh, Boà-ñaøo-nha, YÙ, Anh, Phaùp, Ñöùc, Taây-ban-nha, Vieät Nam vaø Haùn töï... Chính vì thoâng thaïo nhieàu ngoân ngöõ, ñaëc bieät laø tieáng La-tinh, YÙ, Boà-ñaøo-nha vaø Taây-ban-nha maø Roland Jacques ñaõ nhieàu laàn ñeán haàu heát caùc thö vieän taïi AÂu chaâu, AÙ chaâu, Myõ chaâu coù lieân quan ñeán caùc taøi lieäu thôøi khai sinh Giaùo hoäi Coâng giaùo Vieät Nam ñeå khaùm phaù nhöõng taøi lieäu chöa töøng ñöôïc caùc söû gia Vieät Nam cuõng nhö Taây phöông nhaéc ñeán trong caùc nghieân cöùu cuûa hoï. Khaû naêng chuyeân moân khaùc nöõa, ñoù laø kieán thöùc veà ngöõ hoïc, söû hoïc... luaät hoïc vaø thaàn hoïc (Roland Jacques laø nhaø chuyeân moân veà Giaùo luaät Coâng giaùo: Tieán só luaät hoïc taïi Ñaïi Hoïc Paris-XI vaø Tieán só giaùo luaät taïi Ñaïi Hoïc Vieän Coâng giaùo Paris [doctorat en droit (Paris-XI) et en droit canonique (Institut catholique de Paris)]. OÂng hieän laø giaùo sö taïi Ñaïi Hoïc Saint Paul, Ottawa, Canada.
Tieáp Caän Tö Töôûng Vieät Nam
Taùc giaû Nguyeãn Ñaêng Truùc
Nxb Ñònh Höôùng Tuøng Thö 2002
13 g rue de l'ILL
F- 67116 REICHSTETT , France
Ñieän thoaïi 00 33( 3) 3088 20 58 22
Ñieän thö: dinhhuong@aol.com
Giaù baùn keå caû cöôùc phí böu ñieän: giaù ñôn vò : 15 $ US hoaëc 15 Euro
- Vieät Nam coù trieát hoïc khoâng?
- Nhöng coøn caàn coù trieát hoïc trong thôøi ñaïi khoa hoïc kyû thuaät taân kyø hoâm nay khoâng?
- Nhöõng tröïc giaùc vaên hoùa naøo laøm gieàng moái cho truyeàn thoáng vaên hoùa Vieät Nam?
Nhöõng thaéc maéc naày seõ ñöôïc taùc giaû cuoán Tieáp Caän Tö Töôûng Vieät Nam coá gaéng giaûi ñaùp qua vieäc giaûi minh caùc baûn vaên neàn taûng cuûa kho taøng vaên hoïc Vieät Nam
Saùch daøy 320 trang goàm hai quyeån:
- Quyeån moät
Vaán ñeà trieát hoïc vaø truyeàn thoáng tö töôûng Vieät Nam
- Quyeån hai
Tö töôûng Nguyeãn Du
qua Ñoaïn Tröôøng Taân Thanh
Nhöõng noäi dung tö töôûng naøo ñaõ ñöa Truyeän Kieàu cuûa Nguyeãn Du vaøo danh saùch caùc ñaïi taùc phaåm vaên hoùa nhaân loaïi?
Vaên Hieán,
Neàn Taûng Cuûa Minh Trieát
Taùc giaû Nguyeãn Ñaêng Truùc
Nxb Ñònh Höôùng Tuøng Thö 2002
13 g rue de l'ILL
F- 67116 REICHSTETT , France
Ñieän thoaïi 00 33( 3) 3088 20 58 22
Ñieän thö: dinhhuong@aol.com
Ñeå traû lôøi nhöõng thaéc maéc veà
YÙ nghóa vaên hoùa cuûa caâu noùi Vieät Nam coù boán nghìn naêm vaên hieán
Nhöõng chieàu kích ñònh vò chaân tính cuûa con ngöôøi
Ñaïo hoïc cuûa ngöôøi vieät nam
Taùc giaû cuoán Vaên Hieán, Neàn Taûng cuûa Minh Trieát vaän duïng nhöõng phöông phaùp minh giaûi caùc baûn vaên coå ñieån ñeå tieáp caän vaø heä thoáng hoùa nhöõng tröïc giaùc caên cô nhaát veà chaân tính con ngöôøi naèm saâu trong Ñaïi-kyù-öùc xuyeân qua nhöõng maãu chuyeän huyeàn thoaïi daân toäc Vieät Nam ñöôïc ghi laïi trong cuoán I Lónh Nam Chích Quaùi
Saùch daøy 332 trang
Giaù baùn keå caû cöôùc phí böu ñieän: giaù ñôn vò : 15 $ hoaëc 15 Euro
Taïi Hoa Kyø vaø Canada : Chi phieáu xin deà Mrs Thuy Phan P.O. Box 2054 Westminster, CA 92684, USA
Caùc nôi khaùc : Dinh Huong, 13g rue de l'Ill, F- 67116 Reichstett, France
Thô
AÙo naéng queâ höông
Xb taïi Houston , Hoa Kyø naêm 2001
Saùch daøy 328 trang, bìa myõ thuaät 4 maøu
Taùc giaû Lam Cao Cao Höõu Baùu
Sinh naêm 1937 taïi Ngheä An, di cö vaøo Nam naêm 1954. Toát nghieäp cöû nhaân Vaên khoa Saøi Goøn, giaùo sö trung hoïc tröôùc 1975. Cö nguï ôû Houston, yeâu thô vaø laøm thô cho tình yeâu vaø noãi nhôù queâ höông.
“Ta muoán oâm choaøng höông vôùi queâ
OÂm hoân toùc Meï ñoùn xuaân veà
Thaùng naêm Meï ñôïi saân ga nhôù
Nhöõng ñöùa con xa ñaõ heïn theà
Houston 21-1-2001
(Kyõ nieäm ñeâm ra maét CD Tình Khuùc Queâ Höông)
Baûn ñoà taâm lyù vaø
Tö duy saùu maøu
Taùc giaû Nguyeãn Vaên Thaønh
Tuû Saùch Tình Ngöôøi xb, Lausanne, Heø 2002
Saùch daøy 230 trang.
Giaù 10 $ US hoaëc 10 Euro
Lieân laïc Ñònh Höôùng 13 g rue de l'ILL,
F-67116 Reichstett, France
Hoaëc Mrs Thuy Phan P.O. Box 2054 Westminster, CA 92684, USA
Nguyeãn Vaên Thaønh, giaùo sö taâm lyù, nhaø giaùo duïc vaø laø moät nhaø vaên. Taùc giaû duøng bieåu töôïng saùu maøu ñeå ñi vaøo taâm lyù cuûa nhöõng caùch nhìn cuûa moãi ngöôøi chuùng ta, nhöõng yeáu toá xaây döïng, tích cöïc cuõng nhö nhöõng haïn cheá ñaùng buoàn cuûa nhöõng loái nhìn chuû quan vaø giôùi haïn. Qua nhöõng lôøi phaân tích khoa hoïc nhöng ñaày taâm huyeát cuûa taùc phaåm naày, ñoïc giaû coù theå giaät mình töï kieåm vaø sau ñoù töï tin ñeå leân ñöôøng.
Tö duy vaø haønh ñoäng
Taùc giaû Nguyeãn Vaên Thaønh
Tuû Saùch Tình Ngöôøi xb, Lausanne, Heø 2002
Saùch daøy 236 trang.
Giaù 10 $ US hoaëc 10 Euro
Lieân laïc Ñònh Höôùng 13 g rue de l'ILL,
F-67116 Reichstett, France
Hoaëc Mrs Thuy Phan P.O. Box 2054 Westminster, CA 92684, USA
“Thoâng thöôøng, hoaëc chuùng ta thinh laëng ñoàng loõa vôùi bao nhieâu ñoå naùt vaø tang thöông, haän thuø vaø chia reõ. Hoaëc chuùng ta môû lôøi toá caùo pheâ phaùn, qui loãi, chuïp muõ. Noùi caùch chung, chuùng ta chæ “theâm daàu vaøo löûa”....
Vaäy coù phong caùch naøo ñeå suy tö, thaùi ñoä naøo ñeå haønh ñoäng? Nhöõng chia seû cuûa Nguyeãn Vaên Thaønh qua taäp saùch naày laø moât ñoùng goùp quùi giaù.
Thô
Quaùn chieàu
Taùc giaû Baùt-Vaân Minh-Haûi
Nxb Taân-daân-xaõ, 2000 Paris
Tuyeån taäp 27 baøi thô, saùch daøy 32 trang
Gaëp nhau chæ coù ñoâi laàn
Maø sao laïi thaáy muoân phaàn vaán vöông!
Tình naày bieát seõ voâ phöông
Nhöng laø "duyeân nôï", neân thöông maát roài!
Trích baøi neân thöông maát roài