Thôøi Ñieåm Hoàng AÂn

Loaït Baøi Giaùo Lyù Naêm Thaùnh 2000
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II
Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, chuyeån ngöõ

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan


Baøi 77 (Thöù Tö ngaøy 1-12-1999)

Toaøn Theå Xaõ Hoäi
Leä Thuoäc vaøo Söï Vöõng Chaéc cuûa Caùc Gia Ñình

Ñeå söûa soaïn xöùng ñaùng cho Cuoäc Möøng Kyû Nieäm Troïng Theå, coäng ñoàng Kitoâ höõu phaûi heát söùc coá gaéng taùi nhaän thöùc gía trò cuûa ñôøi soáng gia ñình vaø hoân nhaân (x. Toâng Thö Ngaøn Naêm Thöù Ba Ñang Ñeán, ñoaïn 51). Ñieàu naøy laïi caøng khaån tröông hôn nöõa, vì ngaøy nay, ngöôøi ta ñaõ ñaët laïi gía trò aáy ôû nhieàu möùc ñoä vaên hoùa vaø xaõ hoäi. Khoâng nhöõng chæ coù moät soá kieåu maãu soáng ñôøi gia ñình ñang gaëp phaûi khoù khaên, nhöõng kieåu maãu soáng ñôøi gia ñình ñang ñoåi thay theo aùp löïc cuûa caùc chuyeån bieán xaõ hoäi cuõng nhö theo caùc ñieàu kieän laøm vieäc môùi. Chính quan nieäm veà gia ñình nhö laø moät coäng ñoàng ñöôïc thieát laäp treân neàn taûng ñôøi soáng hoân nhaân giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, moät quan nieäm bò con ngöôøi taán coâng nhaân danh chuû nghóa ñaïo ñöùc töông ñoái, moät chuû nghóa ñang lan traøn roäng raõi veà maët chung kieán cuõng nhö trong chính ngaønh laäp phaùp daân söï.

 Tình traïng khuûng hoaûng veà ñôøi soáng gia ñình naøy laïi trôû thaønh nguyeân nhaân khuûng hoaûng veà xaõ hoäi. Nhieàu hieän töôïng veà caên beänh - töø coâ ñôn ñeán baïo löïc vaø nghieän huùt - cuõng chæ vì söï kieän laø caùc gia ñình ñaõ maát ñi caên tính vaø muïc ñích cuûa mình. Baát cöù nôi naøo gia ñình bò ñoå vôõ thì xaõ hoäi cuõng maát ñi thôù thòt gaén lieàn vôùi mình, baèng nhöõng haäu quaû thaûm khoác laøm aûnh höôûng ñeán caù nhaân, nhaát laø ñeán thaønh phaàn yeáu keùm nhaát, töø treû em tôùi vò thaønh nieân, ñeán ngöôøi khuyeát taät, keû beänh hoaïn vaø ngöôøi giaø laõo v.v.

 2- Bôûi theá, caàn phaûi can ñaûm suy nghó, moät vieäc chaúng nhöõng giuùp cho caùc tín höõu maø coøn cho taát caû moïi ngöôøi coù thieän chí taùi nhaän thöùc ñöôïc giaù trò cuûa hoân nhaân vaø gia ñình. Chuùng ta ñaõ ñoïc thaáy trong saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo (soá 2207): "Gia ñình laø teá baøo ñaàu tieân cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. Noù laø moät xaõ hoäi töï nhieân, trong ñoù vôï choàng ñöôïc keâu goïi hieán thaân cho nhau trong yeâu thöông vaø trong vieäc ban taëng söï soáng. Quyeàn bính, söï vöõng chaéc vaø ñôøi soáng lieân heä trong gia ñình ñaët neàn taûng vöõng chaéc cho töï do, an sinh vaø huynh ñeä trong xaõ hoäi". Lyù trí töï mình cuõng coù theå taùi nhaän thöùc ñöôïc ñôøi soáng gia ñình, baèng vieäc nghe theo leà luaät luaân lyù ñöôïc ghi khaéc trong taâm can con ngöôøi. Laø moät coäng ñoàng "ñöôïc xaây döïng vaø ban phaùt söï soáng baèng yeâu thöông" (x. Toâng Huaán Familiaris Consortio, ñoaïn 18), gia ñình laáy ñöôïc söùc maïnh cuûa mình töø giao öôùc yeâu thöông vónh vieãn, giao öôùc khieán con ngöôøi nam nöõ hieán mình cho nhau, trôû neân nhöõng ngöôøi cuøng nhau hôïp taùc vôùi Thieân Chuùa trong vieäc ban taëng söï soáng. Ñöôïc baét nguoàn töø moái lieân heä yeâu thöông troïng yeáu naøy, nhöõng moái lieân heä giöõa caùc phaàn töû khaùc trong gia ñình vôùi nhau cuõng phaûi ñöôïc tình yeâu ñieàu khieån vaø phaûi ñöôïc ñaùnh daáu baèng tình caûm meán nhau cuøng töông trôï laãn nhau. Tình yeâu ñích thöïc, chaúng nhöõng khoâng ñoùng khung gia ñình laïi, coøn höôùng noù tôùi toaøn theå xaõ hoäi nöõa, vì gia ñình noäi taïi nhoû beù vôùi ñaïi gia ñình cuûa toaøn theå nhaân loaïi khoâng phaûn nghòch nhau, song lieân heä chaët cheõ nguyeân sô vôùi nhau. Coäi nguoàn cuûa taát caû nhöõng ñieàu naøy chính laø maàu nhieäm Thieân Chuùa, moät maàu nhieäm phaûn aûnh ñaëc bieät nôi ñôøi soáng gia ñình. Thaät vaäy, nhö Toâi ñaõ vieát maáy naêm tröôùc ñaây trong Böùc Thö Göûi Cho Caùc Gia Ñình (ñoaïn 6), "theo chieàu höôùng cuûa Taân Öôùc, chuùng ta coù theå nhaän thöùc ñöôïc kieåu maãu nguyeân sô cuûa ñôøi soáng gia ñình phaûi nhö theá naøo nôi chính Thieân Chuùa, nôi maàu nhieäm söï soáng Ba Ngoâi cuûa Ngaøi, 'Caùi Chuùng Ta' thaàn linh laø maãu thöùc ñôøi ñôøi cho 'caùi chuùng ta' nhaân loaïi, nhaát laø cho 'caùi chuùng ta' thaønh neân bôûi ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ ñöôïc taïo döïng theo hình aûnh thaàn linh vaø töông töï nhö thaàn linh".

 3- Tình phuï töû cuûa Thieân Chuùa laø nguoàn maïch sieâu vieät cho taát caû moïi tình phuï töû vaø maãu töû cuûa con ngöôøi. Khi thieát tha chieâm ngöôõng tình phuï töû cuûa Thieân Chuùa, chuùng ta caûm thaáy mình caàn phaûi taùi nhaän thöùc raèng söï phong phuù cuûa moái hieäp thoâng, cuûa vieäc truyeàn sinh vaø cuûa söï soáng laø nhöõng gì laøm neân ñaëc tính hoân nhaân vaø gia ñình.

 Nhöõng moái töông quan lieân baûn vò phaùt trieån nôi caùc gia ñình, khieán cho moãi moät phaàn töû trong gia ñình naém giöõ moät coâng vieäc ñaëc bieät, cho duø khoâng theo nhöõng maãu möïc cöùng ngaéc. ÔÛ ñaây Toâi khoâng coù yù noùi ñeán nhöõng vai troø thuoäc veà xaõ hoäi vaø haønh söï, cho thaáy nhöõng töông quan ñaëc bieät veà lòch söû vaø vaên hoùa. Traùi laïi, Toâi ñang nghó ñeán taàm quan troïng cuûa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, trong moái lieân heä phoái ngaãu vôùi nhau cuõng nhö trong vieäc cuøng nhau daán thaân laøm cha laøm meï, vì hoï ñöôïc keâu goïi ñeå nhaän ra nhöõng ñaëc tính töï nhieân cuûa mình, qua moái hieäp thoâng saâu xa, phong phuù vaø töông kính. "Thieân Chuùa ñaõ uûy thaùc cho 'moái hieäp nhaát giöõa hai ngöôøi' naøy chaúng nhöõng coâng vieäc truyeàn sinh vaø ñôøi soáng gia ñình, maø coøn caû vieäc taïo neân chính lòch söû nöõa" (Böùc Thö Göûi Phuï Nöõ, ñoaïn 8).

 4- Theá neân, con caùi phaûi ñöôïc coi nhö laø vieäc theå hieän cao caû nhaát cuûa moái hieäp thoâng giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, hay ñuùng hôn, cuûa vieäc hoï ban nhaän nhau, moät vieäc ñöôïc neân troïn vaø sieâu vieät nôi "ngoâi thöù ba", nôi chính ñöùa con cuûa hoï. Ñöùa con laø moät ôn phuùc Thieân Chuùa ban cho. Ngaøi bieán ñoåi ngöôøi choàng vaø ngöôøi vôï thaønh ngöôøi cha vaø ngöôøi meï (x. Toâng Huaán Familiaris Consortio, ñoaïn 21). Caû hai "phaùt xuaát töø chính mình" vaø theå hieän mình nôi moät con ngöôøi, moät con ngöôøi khaùc vôùi hoï, maëc duø laø hoa traùi cuûa tình hoï yeâu thöông nhau.

 Lyù töôûng ñöôïc dieãn taû trong lôøi nguyeän caàu tö teá cuûa Chuùa Gieâsu, lôøi caàu Ngöôøi nguyeän xin cho vieäc hieäp nhaát giöõa Ngöôøi vôùi Cha ñöôïc thöïc hieän caû nôi caùc moân ñeä (x. Jn 17:11) vaø nôi nhöõng ai tin vaøo lôøi caùc vò nöõa (x. Jn 17:20-21), cuõng ñöôïc ñaëc bieät aùp duïng vaøo ñôøi soáng gia ñình. Caùc gia ñình Kitoâ höõu, "caùc giaùo hoäi taïi gia" (x. Hieán Cheá AÙnh Saùng Muoân Daân, ñoaïn 11), ñaëc bieät ñöôïc keâu goïi ñeå chieám laáy lyù töôûng hieäp thoâng troïn haûo naøy.

 5- Bôûi theá, ñang khi tieán ñeán luùc taän keát cuûa naêm ñöôïc daâng hieán ñeå suy nieäm veà Thieân Chuùa Ngoâi Cha, chuùng ta haõy taùi nhaän thöùc veà ñôøi soáng gia ñình theo chieàu höôùng cuûa tình phuï töû thaàn linh. Vieäc chuùng ta chieâm ngöôõng Thieân Chuùa Ngoâi Cha laøm cho chuùng ta heát söùc quan taâm ñaëc bieát ñeán nhöõng thaùch ñoá cuûa giaây phuùt lòch söû naøy ñaây. Nhìn ngaém Thieân Chuùa Ngoâi Cha töùc laø hieåu ñöôïc gia ñình laø nôi ñoùn nhaän vaø sinh döôõng söï soáng, laø xöôûng luyeän tình yeâu huynh ñeä, nôi maø, ñöôïc Thaàn Linh cuûa Chuùa Kitoâ trôï giuùp, “loøng yeâu huynh ñeä vaø tình ñoaøn keát môùi, moät yù thöùc chaân thöïc veà maàu nhieäm trao nhaän nhau xöùng vôùi Ba Ngoâi Chí Thaùnh” (Thoâng Ñieäp Phuùc AÂm Söï Soáng, ñoaïn 76) ñöôïc kieán taïo nôi loaøi ngöôøi. Nhôø kinh nghieäm cuûa nhöõng gia ñình Kitoâ Giaùo ñöôïc ñoåi môùi, Giaùo Hoäi môùi töï mình bieát caùch nuoâi döôõng chieàu kích gioáng nhö gia ñình hôn nöõa nôi taát caû moïi phaàn töû cuûa coäng ñoàng, baèng vieäc chaáp nhaän vaø khích leä caùi cung caùch lieân heä theo nhaân baûn vaø huynh ñeä hôn (x. Toâng Thö Familiaris Consortio, ñoaïn 64).
 
 


Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page