Laø TAÁT CAÛ Trong MOÏI SÖÏ
(1Cor.15:28)

36 baøi Giaùo Lyù veà Chuùa Cha
cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II
Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, soaïn dòch

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan


(22) Baøi Giaùo Lyù cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II
Thöù Tö ngaøy 5 thaùng 3 naêm 1986

Ba Ngoâi Thieân Chuùa
cuøng thöïc hieän vieäc taïo döïng

Suy nieäm veà chaân lyù taïo thaønh ôû choã Thieân Chuùa laøm cho theá gian hieän höõu töø hö khoâng, thuùc giuïc con maét ñöùc tin cuûa chuùng ta chieâm ngöôõng Thieân Chuùa Hoùa Coâng, Ñaáng toû quyeàn toaøn naêng, khoân ngoan vaø tình yeâu cuûa mình ra nôi taïo sinh. Quyeàn toaøn naêng cuûa Hoùa Coâng ñöôïc toû ra nôi caû vieäc laøm cho caùc taïo vaät hieän höõu töø hö khoâng laãn vieäc baûo höõu chuùng nöõa. "Söï gì coù theå toàn taïi ñöôïc neáu Ngaøi khoâng muoán coù? Hay söï gì Ngaøi khoâng goïi ñeán teân maø laïi ñöôïc baûo trì?", taùc giaû Saùch Khoân Ngoan (11:25) ñaõ ñaët vaán ñeà nhö theá. Quyeàn toaøn naêng cuõng toû cho thaáy tình yeâu cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng maø trong vieäc taïo döïng ñaõ ban cho caùc höõu theå ôû ngoaøi chính mình Ngaøi vaø khaùc bieät nhau ñöôïc hieän höõu. Thöïc taïi cuûa taëng aân naøy ñaõ thaám nhaäp vaøo toaøn höõu theå vaø vieäc hieän höõu cuûa taïo vaät. Taïo döïng töùc laø ban cho, nhaát laø ban cho ñöôïc hieän höõu. Vaø Ñaáng ban cho chính laø Ñaáng yeâu thöông. Taùc giaû Saùch Khoân Ngoan chöùng thöïc ñieàu naøy khi keâu leân: "Ngaøi yeâu thöông taát caû moïi söï hieän höõu, vaø khoâng gheâ tôûm moät söï gì Ngaøi ñaõ taïo neân, vì Ngaøi ñaõ khoâng taïo neân baát cöù söï gì maø Ngaøi gheùt boû" (11:24); vò taùc giaû naøy coøn theâm: "Ngaøi bao dung vôùi taát caû moïi söï, vì chuùng laø cuûa Ngaøi, OÂi Chuùa laø Ñaáng yeâu thöông sinh linh" (11:26).

Tình yeâu cuûa Thieân Chuùa laø moät tình yeâu voâ vò lôïi. Tình yeâu naøy chæ nhaém ñeán moät vieäc laø laøm cho söï thieän hieän höõu, toàn taïi vaø phaùt trieån noù theo naêng löïc rieâng cuûa noù. Thieân Chuùa Hoùa Coâng laø "Ñaáng hoaøn taát moïi söï theo aán ñònh cuûa yù muoán Ngaøi" (Eph.1:11). Toaøn theå coâng cuoäc taïo döïng thuoäc veà döï aùn cöùu roãi, "moät maàu nhieäm qua caùc theá heä ñöôïc giöõ kín nôi Thieân Chuùa laø Ñaáng taïo neân taát caû moïi söï" (Eph.3:9). Qua taùc ñoäng taïo neân theá gian, nhaát laø taùc ñoäng taïo neân con ngöôøi, maø döï aùn cöùu ñoä baét ñaàu ñöôïc hieän thöïc. Vieäc taïo döïng laø coâng vieäc cuûa Ñaáng Khoân Ngoan yeâu thöông, nhö Saùch Thaùnh ñaõ ñeà caäp ñeán ôû moät soá tröôøng hôïp khaùc nhau (x.Prov.8:22-36).

Chaân lyù ñöùc tin veà vieäc taïo döïng, töï caên baûn, roõ raøng laø nghòch laïi vôùi caùc trieát thuyeát duy vaät. Nhöõng trieát thuyeát naøy coi vuõ truï nhö laø keát quûa cuûa moät cuoäc tieán hoùa vaät chaát gaây ra hoaøn toaøn do tình côø vaø nhu caàu.

Thaùnh Augustinoâ ñaõ vieát: "Khi nhìn Hoùa Coâng qua caùc coâng cuoäc cuûa tay Ngaøi, chuùng ta caàn phaûi naâng loøng trí chuùng ta leân ñeå chieâm ngöôõng Ba Ngoâi Thieân Chuùa laø Caùc Vò maø taïo thaønh mang daáu veát töông xöùng thích hôïp naøo ñoù" (De Trinity, VI,10,12). Ñoù laø moät chaân lyù ñöùc tin, ôû choã theá gian ñaõ khôûi söï töø Hoùa Coâng, Ñaáng laø Thieân Chuùa Ba Ngoâi. Maëc daàu coâng cuoäc taïo döïng ñöôïc ñaëc bieät qui veà cho Thieân Chuùa Cha - chuùng ta tuyeân xöng ñieàu naøy trong caùc kinh tuyeân xöng ñöùc tin ("Toâi tin kính Thieân Chuùa laø Cha Toaøn Naêng, Ñaáng Taïo Thaønh trôøi ñaát") - coâng vieäc naøy cuõng laø moät chaân lyù ñöùc tin ôû choã Cha, Con vaø Thaùnh Thaàn ñeàu laø "nguyeân lyù" ñaëc thuø vaø baát khaû phaân chia cuûa taïo thaønh.

Saùch Thaùnh ñaõ xaùc nhaän chaân lyù naøy baèng nhieàu ñöôøng loái khaùc nhau - tröôùc heát ñoái vôùi Con laø Lôøi ñoàng baûn theå vôùi Cha. Cöïu Öôùc ñaõ coù moät soá qui chieáu ñaùng keå, nhö caâu Thaùnh Vònh huøng hoàn naøy: "Caùc taàng trôøi ñaõ ñöôïc taïo thaønh bôûi lôøi cuûa Chuùa" (33:6). Caâu phaùt bieåu naøy ñaõ trôû neân saùng toû hôn nôi Taân Öôùc, nhö trong phaàn Tieàn Ngoân cuûa Phuùc AÂm Thaùnh Gioan: "Töø khôûi nguyeân ñaõ coù Lôøi, vaø Lôøi laø Thieân Chuùa… taát caû moïi söï nhôø Ngöôøi maø ñöôïc taïo neân, khoâng coù Ngöôøi thì chaúng coù gì ñöôïc taïo döïng caû… theá gian ñaõ nhôø Ngöôøi maø coù" (Jn.1:1-2,10). Caùc thö cuûa Thaùnh Phaoloâ tuyeân xöng raèng moïi söï ñöôïc taïo neân "trong Chuùa Gieâsu Kitoâ". Thaùnh Phaoloâ noùi veà "moät Chuùa laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ, qua Ngöôøi taát caû moïi söï coù vaø nhôø Ngöôøi chuùng ta hieän höõu" (1Cor.8:6). Trong Thö göûi giaùo ñoaøn Coâloâseâ, chuùng ta ñoïc thaáy raèng: "Ngöôøi (Ñöùc Kitoâ) laø hình aûnh cuûa Thieân Chuùa voâ hình, laø tröôûng töû cuûa taát caû taïo thaønh; vì nôi Ngöôøi, taát caû moïi söï ñöôïc döïng neân, treân trôøi cuõng nhö döôùi ñaát, höõu hình cuõng nhö voâ hình… taát caû moïi söï ñöôïc taïo döïng nhôø Ngöôøi vaø cho Ngöôøi. Ngöôøi hieän höõu tröôùc taát caû moïi söï, vaø taát caû moïi söï hôïp nhau laïi trong Ngöôøi" (Col.1:15-17).

Thaùnh Toâng Ñoà nhaán maïnh ñeán vieäc hieän dieän cuûa Chuùa Kitoâ nôi caû caên do taïo thaønh ("nhôø Ngöôøi") laãn cuøng ñích taïo thaønh ("cho Ngöôøi"). Ñaây laø chuû ñeà chuùng ta seõ trôû laïi sau. Trong luùc naøy, chuùng ta ñeå yù thaáy raèng Böùc Thö göûi cho giaùo ñoaøn Do Thaùi vieát laø Thieân Chuùa nhôø Con "cuõng ñaõ taïo neân theá gian" (1:2), vaø phaàn "Con… baûo trì vuõ truï baèng lôøi quyeàn naêng cuûa mình" (1:3).

Nhôø ñaëc bieät caùc baûn vaên cuûa Thaùnh Phaoloâ vaø Gioan, Taân Öôùc ñaõ laøm cho Lôøi taïo döïng voán coù trong Cöïu Öôùc caøng theâm saùng toû vaø phong phuù hôn: "Caùc taàng trôøi ñaõ ñöôïc taïo thaønh bôûi lôøi cuûa Chuùa" (Ps.33:6). Nhö theá roõ raøng laø Lôøi taïo döïng chaúng nhöõng "ôû vôùi Thieân Chuùa", maø coøn "laø Thieân Chuùa". Ñuùng theá, laø Con ñoàng baûn theå vôùi Cha, Lôøi ñaõ hieäp nhaát vôùi Cha trong vieäc döïng neân theá gian - "theá gian nhôø Ngöôøi maø ñöôïc taïo thaønh" (Jn.1:10).

Chaúng nhöõng vaäy, theá gian coøn ñöôïc taïo döïng lieân quan ñeán baûn vò ngoâi hieäp (hypostasis) cuûa Lôøi nöõa. Lôøi, "hình aûnh Thieân Chuùa voâ hình" (Col.3:15), Ñaáng laø Con Haèng Höõu "phaûn aûnh vinh quang Thieân Chuùa vaø hieän thaân ñích thöïc baûn tính Ngaøi" (x.Heb.1:3), cuõng laø "tröôûng töû cuûa taát caû moïi taïo thaønh" (Col.1:15), ôû choã, taát caû moïi söï ñaõ ñöôïc döïng neân trong Lôøi-Ngoâi-Con, ñeå trôû neân theá giôùi taïo thaønh hieän höõu "ngoaøi Thieân Chuùa" töø hö khoâng trong thôøi gian. Nhö theá, "taát caû moïi söï ñaõ nhôø Ngöôøi maø ñöôïc döïng neân, khoâng coù Ngöôøi thì chaúng coù gì ñöôïc taïo döïng caû" (Jn.1:3).

Maïc khaûi ñaõ cho thaáy nôi vuõ truï moät caáu truùc "hôïp lyù" (logical töø chöõ Logos - Lôøi) vaø "töôïng hình" (iconic töø chöõ Eikon laø hình aûnh, hình aûnh cuûa Cha). Töø thôøi caùc vò Giaùo Phuï cuûa Hoäi Thaùnh thì giaùo huaán naøy ñaõ ñöôïc ñuùc keát laïi ôû choã, theá giôùi taïo thaønh mang nôi chính mình "daáu tích Ba Ngoâi" (vestigia Trinitatis). Ñoù laø coâng vieäc cuûa Cha nhôø Con trong Thaùnh Thaàn. Vieäc taïo thaønh toû cho thaáy Khoân Ngoan cuûa Thieân Chuùa. Nôi vieäc taïo döïng, caáu truùc löôõng dieän "hôïp lyù - töôïng hình" treân ñaây nôi taïo thaønh ñöôïc noái keát saâu xa vôùi caáu truùc taëng aân.

Töøng taïo vaät chaúng nhöõng laø "ngoân töø" cuûa Ngoâi Lôøi maø Ñaáng Hoùa Coâng ñaõ toû loä cho trí khoân cuûa chuùng ta, maø coøn laø "quøa taëng" cuûa Taëng AÂn nöõa. Chuùng mang nôi mình daáu aán cuûa Thaùnh Linh, Thaàn Linh taïo döïng.

Caâu ñaàu tieân cuûa Saùch Khôûi Nguyeân ñaõ noùi: "Töø khôûi nguyeân, Thieân Chuùa ñaõ taïo thaønh caùc taàng trôøi vaø ñaát (vuõ truï)… vaø Thaàn Linh Thieân Chuùa baáy giôø chuyeån ñoäng treân maët caùc gioøng nöôùc" (Gn.1:1-2). Caâu vaên naøy, duø boùng baåy, cuõng gôïi leân moät aùm chæ veà taùc ñoäng cuûa Thaàn Linh vaøo luùc khôûi "ñaàu" cuûa vuõ truï, cho chuùng ta thaáy taàm quan troïng cuûa noù khi chuùng ta ñoïc noù döôùi aùnh saùng maïc khaûi toaøn veïn cuûa Taân Öôùc.

Vieäc taïo döïng laø coâng vieäc cuûa Thieân Chuùa Ba Ngoâi. Theá gian "ñöôïc taïo thaønh" nôi Lôøi-Ngoâi-Con, ñöôïc cuøng vôùi Con "phuïc hoài" ñeå traû veà cho Cha, nhôø Thaùnh Linh laø Taëng AÂn Nhöng Khoâng, ñoàng baûn theå vôùi caû Cha laãn Con. Nhö vaäy, theá gian ñöôïc taïo thaønh trong Tình Yeâu aáy, moät Tình Yeâu laø Thaàn Linh cuûa Cha vaø cuûa Con. Vuõ truï naøy ñöôïc Tình Yeâu vónh haèng oâm aáp ñaõ baét ñaàu hieän höõu vaøo thôøi khaéc Ba Ngoâi aán ñònh, luùc thôøi gian môû maøn.

Theá neân, vieäc taïo döïng theá gian laø coâng vieäc cuûa Tình Yeâu. Laø moät taëng aân ñöôïc ban cho, vuõ truï xuaát phaùt töø Taëng AÂn Nhöng Khoâng, töø Tình Yeâu hoã töông giöõa Cha vaø Con, töø Ba Ngoâi Chí Thaùnh.


Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page