Toâng Huaán Pastores Dabo Vobis
veà vieäc ñaøo taïo linh muïc trong hoaøn caûnh hieän nay
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II
Chöông IV
Haõy Ñeán Maø Xem
Ôn Goïi Linh Muïc Trong Muïc Vuï Cuûa Giaùo Hoäi
Tìm, theo, ôû laïi
34. "Haõy ñeán maø xem" (Ga 1,39). Ñöùc Gieâsu ñaõ traû lôøi cho hai moân ñeä cuûa Gioan Taåy Giaû nhö theá, khi hai vò hoûi Ngaøi ôû ñaâu. Chuùng ta tìm thaáy nôi caâu noùi naøy yù nghóa cuûa ôn goïi.
Sau ñaây laø caùch maø thaùnh Gioan taùc giaû Tin Möøng thuaät laïi ôn goïi cuûa Anreâ vaø Pheâroâ: "Ngaøy hoâm sau, Gioan laïi coù maët ôû ñoù cuøng vôùi hai moân ñeä cuûa mình. Ñöùc Gieâsu ñi ngang qua, Gioan ñöa maét höôùng nhìn Ngaøi vaø noùi: 'Ñaây laø Chieân Thieân Chuùa'. Hai moân ñeä nghe noùi theá lieàn ñi theo Ñöùc Gieâsu. Ñöùc Gieâsu quay laïi vaø thaáy hoï theo Ngaøi. Ngaøi noùi vôùi hoï: "Caùc anh muoán gì?" Hoï traû lôøi: "Rabbi (nghóa laø Thöa Thaày), Thaày ôû ñaâu ?" Ngaøi noùi: "Haõy ñeán maø xem". Hoï ñaõ ñeán vaø ñaõ xem thaáy nôi Ngaøi ôû vaø hoï ôû laïi vôùi Ngaøi ngaøy hoâm aáy. Luùc ñoù ñoä chöøng giôø thöù möôøi.
"Anreâ, em Simon Pheâroâ, laø moät trong hai ngöôøi ñaõ nghe lôøi Gioan vaø ñaõ ñi theo Ñöùc Gieâsu. Tröôùc heát, Anreâ gaëp Simon anh mình vaø noùi vôùi anh: 'Chuùng toâi ñaõ gaëp Ñaáng Meâsia' - nghóa laø Ñöùc Kitoâ. Anreâ daãn anh ñeán vôùi Ñöùc Gieâsu. Ñöùc Gieâsu nhìn Simon vaø noùi: 'Anh laø Simon, con oâng Gioan; anh seõ ñöôïc goïi laø Keâpha' - nghóa laø Ñaù" (Ga 1,35-42).
Trang Tin Möøng naøy laø moät trong nhieàu trang Saùch Thaùnh moâ taû "maàu nhieäm" ôn goïi; trong tröôøng hôïp hieän taïi, ñieàu ñöôïc ñeà caäp laø maàu nhieäm ôn goïi nôi caùc Toâng Ñoà cuûa Ñöùc Gieâsu. Trang Tin Möøng cuûa Gioan cuõng coù yù aùm chæ ôn goïi Kitoâ höõu noùi chung, nhöng laïi coù giaù trò maãu möïc cho ôn goïi linh muïc. Vôùi tö caùch laø coäng ñoaøn caùc moân ñeä cuûa Ñöùc Gieâsu, Giaùo Hoäi ñöôïc môøi goïi gaén chaët caùi nhìn cuûa mình vaøo hoaït caûnh naøy laø hoaït caûnh, moät caùch naøo ñoù, khoâng ngöøng taùi dieãn trong lòch söû. Giaùo Hoäi ñöôïc môøi goïi ñaøo saâu yù nghóa nguyeân tuyeàn vaø ngaõ vò cuûa lôøi môøi goïi ñi theo Ñöùc Kitoâ trong thöøa taùc vuï linh muc, ñaøo saâu moái lieân heä baát khaû phaân giöõa aân suûng cuûa Thieân Chuùa vôùi traùch nhieäm cuûa con ngöôøi, moái lieân heä ñöôïc goàm chöùa vaø ñöôïc maïc khaûi trong lôøi môøi moïc maø chuùng ta gaëp thaáy nhieàu laàn trong Tin Möøng: haõy ñeán vaø theo Ta (x. Mt 19,21). Giaùo Hoäi ñöôïc môøi goïi caét nghóa vaø moâ taû söï naêng ñoäng ñaëc thuø cuûa ôn goïi, söï phaùt trieån töøng caáp vaø cuï theå theo nhöõng giai ñoaïn sau: tìm Ñöùc Gieâsu, theo Ngaøi vaø ôû laïi vôùi Ngaøi.
Giaùo Hoäi tìm thaáy trong "Tin Möøng veà ôn goïi" naøy maãu möïc, söùc maïnh vaø nieàm haêng say caàn thieát cho muïc vuï cuûa Giaùo Hoäi veà ôn goïi, nghóa laø söù vuï nhaém tôùi vieäc chaêm lo cho söï naûy sinh, cho söï phaân ñònh vaø cho söï saùt caùnh caùc ôn goïi, caùch rieâng ôn goïi höôùng ñeán chöùc linh muïc. Bôûi vì "thieáu huït linh muïc chaéc chaén laø noãi buoàn cuûa toaøn theå Giaùo Hoäi" (92), muïc vuï caùc ôn goïi, nhaát laø ngaøy nay, caàn phaûi ñöôïc khôûi xöôùng vôùi moät nieàm haêng say môùi, maõnh lieät vaø xaùc ñònh hôn, do moïi thaønh phaàn trong Giaùo Hoäi. Caàn phaûi xaùc tín raèng neàn muïc vuï aáy khoâng phaûi laø moät yeáu toá ñeä nhò hoaëc phuï tuøy, khoâng phaûi laø moät thì bieät laäp hoaëc haïn höõu nhö theå laø ñôn thuaàn moät "phaàn", cho daãu coù quan troïng ñeán ñaâu, trong neàn phuïc vuï bao quaùt cuûa Giaùo Hoäi. Ñuùng hôn, theo nhö caùc Nghò Phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ laëp laïi, ñoù laø moät sinh hoaït maät thieát loàng vaøo trong neàn muïc vuï chung cuûa toaøn theå Giaùo Hoäi (93), moät troïng traùch caàn phaûi ñöôïc thaùp nhaäp vaø phaûi ñöôïc ñoàng hoaù troïn veïn vôùi caùi maø ngöôøi ta thöôøng goïi laø "troïng traùch ñoái vôùi caùc linh hoàn" (94), moät chieàu kích ñoàng baûn chaát vaø thieát yeáu vôùi muïc vuï cuûa Giaùo Hoäi, cuõng gioáng nhö vôùi söï soáng vaø söù vuï cuûa Giaùo Hoäi (95).
Ñuùng vaäy, chuû ñeà ôn goïi coù cuøng baûn chaát vôùi muïc vuï cuûa Giaùo Hoäi vaø thieát yeáu ñoái vôùi neàn muïc vuï aáy. Sôû dó nhö theá laø bôûi vì, hieåu theo moät nghóa naøo ñoù, ôn goïi taïo thaønh höõu theå thaâm saâu cuûa Giaùo Hoäi ngay caû tröôùc khi ôn goïi ñöôïc taùc ñoäng. Ecclesia, danh xöng cuûa Giaùo Hoäi, chæ daãn cho thaáy baûn chaát cuûa Giaùo Hoäi gaén lieàn moät caùch saâu roäng vôùi ôn goïi, bôûi vì Giaùo Hoäi thaät söï laø "trieäu taäp", laø taäp theå qui tuï nhöõng ai ñöôïc môøi goïi: "Caùi taäp theå qui tuï nhöõng ngöôøi trong nieàm tin ngöôùc nhìn Ñöùc Gieâsu, taùc giaû ôn cöùu ñoä, nguyeân lyù hieäp nhaát vaø bình an aáy, Thieân Chuùa ñaõ trieäu taäp vaø ñaõ laøm thaønh Giaùo Hoäi, ñeå cho taäp theå naøy, ñoái vôùi con maét moïi ngöôøi vaø töøng ngöôøi, trôû neân bí tích höõu hình cuûa söï hieäp nhaát cöùu ñoä" (96).
Chæ baèng caùch khôûi ñi töø maàu nhieäm Giaùo Hoäi, xeùt nhö laø mysterium vocationis, ngöôøi ta môùi coù theå ñoïc ñöôïc moät caùch thuaàn tuùy thaàn hoïc caùi goïi laø ôn goïi linh muïc vaø caùi goïi laø muïc vuï lieân quan tôùi ôn goïi aáy.
Giaùo Hoäi vaø ôn goïi ñöôïc ban taëng
35. Ôn goïi Kitoâ höõu naøo cuõng ñaët neàn taûng treân söï tuyeån choïn nhöng khoâng vaø khôûi xöôùng tröôùc töø phía Chuùa Cha "Ñaáng ñaõ chuùc laønh cho chuùng ta baèng ñuû loaïi phuùc laønh thieâng lieâng, treân trôøi, trong Ñöùc Kitoâ. Chính bôûi ñoù maø Thieân Chuùa ñaõ tuyeån choïn chuùng ta trong Ngaøi, ngay caû tröôùc khi taïo döïng theá giôùi, ñeå chuùng ta trôû neân thaùnh thieän vaø voâ tì veát döôùi con maét Ngaøi, trong tình yeâu, vaø, ngay töø tröôùc, ñaõ xaùc ñònh cho chuùng ta ñöôïc neân döôõng töû cuûa Ngaøi nhôø Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Ñoù chính laø sôû nguyeän trong yù ñònh cuûa Ngaøi" (Ep 1,3-5).
Moïi ôn goïi Kitoâ höõu ñeàu phaûi phaùt xuaát töø Thieân Chuùa, ñeàu laø aân hueä cuûa Thieân Chuùa; theá nhöng khoâng bao giôø ôn goïi Kitoâ höõu ñöôïc ban ngoaøi Giaùo Hoäi vaø khoâng leä thuoäc vaøo Giaùo Hoäi. Ôn goïi Kitoâ höõu luoân luoân ngang qua Giaùo Hoäi vaø trong Giaùo Hoäi bôûi vì, nhö lôøi nhaéc nhôû cuûa Coâng Ñoàng Vaticanoâ II, "Thieân Chuùa ñaõ khoâng muoán cho con ngöôøi laõnh nhaän söï thaùnh hoaù vaø ôn cöùu ñoä moät caùch leû loi beân ngoaøi moïi lieân heä hoã töông; ngöôïc laïi, Ngaøi ñaõ muoán laøm cho con ngöôøi trôû thaønh moät daân toäc, moät daân toäc nhaän bieát Ngaøi theo ñuùng söï thaät vaø phuïc vuï Ngaøi trong thaùnh thieän" (97).
Chaúng nhöõng Giaùo Hoäi ñoùn nhaän trong nhaø mình taát caû moïi ôn goïi maø Thieân Chuùa ban cho Giaùo Hoäi treân loái ñöôøng cöùu ñoä cuûa mình, nhöng chính Giaùo Hoäi coøn maëc laáy cho mình nhöõng ñöôøng neùt cuûa moät maàu nhieäm ôn goïi, phaûn aûnh soáng ñoäng vaø raïng rôõ cuûa maàu nhieäm Thieân Chuùa Ba Ngoâi. Trong thöïc teá, laø "daân keát tuï thaønh moät nhôø söï hieäp nhaát giöõa Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn" (98), Giaùo Hoäi cöu mang nôi chính mình maàu nhieäm cuûa Chuùa Cha, Ñaáng khoâng ai keâu môøi cuõng khoâng do ai sai phaùi (x. Rm 11,33-35), Ñaáng môøi goïi moïi ngöôøi thaùnh hoaù danh Ngaøi vaø chu toaøn yù muoán cuûa Ngaøi; Giaùo Hoäi cöu mang nôi chính mình maàu nhieäm cuûa Chuùa Con, Ñaáng ñöôïc Chuùa Cha môøi goïi vaø sai ñeán ñeå loan baùo Nöôùc Thieân Chuùa cho moïi ngöôøi, Ñaáng môøi goïi moïi ngöôøi ñi theo Ngaøi. Sau heát Giaùo Hoäi naém giöõ maàu nhieäm cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng thaùnh hieán cho söù vuï taát caû nhöõng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ maø Chuùa Cha keâu goïi nhôø Con Ngaøi laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ.
Töï baûn chaát laø "ôn goïi", Giaùo Hoäi sinh thaønh caùc ôn goïi vaø ñoàng thôøi giaùo duïc caùc ôn goïi. Giaùo Hoäi laøm coâng vieäc aáy trong chính thöïc theå "bí tích" cuûa mình, vôùi tö caùch laø "daáu chæ" vaø laø "khí cuï" trong ñoù ôn goïi Kitoâ höõu vang voïng vaø ñöôïc chu toaøn; Giaùo Hoäi laøm coâng vieäc aáy trong hoaït ñoäng cuûa mình, nghóa laø trong vieäc thi haønh thöøa taùc vuï loan baùo Lôøi Chuùa, cöû haønh caùc bí tích, phuïc vuï vaø laøm chöùng cho ñöùc aùi.
Bôûi ñoù caàn phaûi löu yù raèng ôn goïi Kitoâ höõu thoaït tieân ngang moät chieàu kích Giaùo Hoäi. Ôn goïi khoâng chæ phaùt xuaát "töø"Giaùo Hoäi vaø töø vai troø trung gian cuûa Giaùo Hoäi; ôn goïi khoâng chæ ñöôïc nhaän bieát vaø thöïc hieän "trong" Giaùo Hoäi; nhöng - trong vieäc phuïc vuï cô baûn nhaèm ñaùp ñeàn cho Thieân Chuùa - ôn goïi cuõng töï baøy toû moät caùch thieát yeáu nhö laø laøm coâng vieäc phuïc vuï "cho" Giaùo Hoäi. Döôùi moïi hình thöùc, ôn goïi Kitoâ höõu laø moät hoàng aân nhaém muïc ñích xaây döïng Giaùo Hoäi, laøm taêng trieån Nöôùc Thieân Chuùa treân theá giôùi (99).
Nhöõng gì chuùng ta noùi veà moïi ôn goïi Kitoâ höõu ñöôïc theå hieän caùch rieâng trong ôn goïi linh muïc. Ôn goïi naøy, nhôø bí tích Truyeàn Chöùc Thaùnh ñöôïc laõnh nhaän trong Giaùo Hoäi, laø moät lôøi môøi goïi ñaët mình vaøo vieäc phuïc vuï daân Thieân Chuùa vôùi tö caùch ñaëc bieät thuoäc veà Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø neân ñoàng hình daïng vôùi Ngaøi, ñoàng thôøi bao goàm quyeàn haønh ñoäng "nhaân danh vaø thay maët" Ñaáng Ñaàu vaø Muïc Töû cuûa Giaùo Hoäi.
Trong nhaõn quan aáy, chuùng ta hieåu ñöôïc ñieàu maø caùc Nghò Phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng vieát: "Ôn goïi cuûa moãi linh muïc hieän höõu trong Giaùo Hoäi vaø cho Giaùo Hoäi: chính nhôø Giaùo Hoäi maø ôn goïi aáy ñöôïc theå hieän. Töø ñoù, moïi linh muïc laõnh nhaän ôn goïi cuûa Chuùa, qua trung gian Giaùo Hoäi, nhö moät hoàng aân dieãm phuùc, moät aân suûng gratis data (ñaëc suûng). Giaùm muïc hoaëc vò beà treân coù thaåm quyeàn chaúng nhöõng coù boån phaän duyeät xeùt, nhöng coøn coù boån phaän coâng nhaän khaû naêng thích öùng vaø ôn goïi cuûa öùng sinh. Moät söï can thieäp cuûa Giaùo Hoäi nhö theá voán naèm trong ôn goïi höôùng ñeán thöøa taùc vuï linh muïc hieåu theo ñuùng nghóa. ÖÙng sinh cuûa haøng linh muïc phaûi laõnh nhaän ôn goïi maø khoâng aùp ñaët nhöõng ñieàu kieän rieâng tö cuûa baûn thaân mình, nhöng laïi chaáp nhaän nhöõng tieâu chuaån vaø ñieàu kieän do chính Giaùo Hoäi ñeà ra theo ñuùng traùch nhieäm thuoäc veà Giaùo Hoäi" (100).
Cuoäc ñoái thoaïi trong ôn goïi : Thieân Chuùa ñeà xöôùng vaø con ngöôøi ñaùp traû
36. Lòch söû cuûa moïi ôn goïi linh muïc, cuõng nhö ñaøng khaùc cuûa moïi ôn goïi Kitoâ höõu, laø lòch söû cuûa moät cuoäc ñoái thoaïi khoân taû giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi, giöõa tình yeâu cuûa Thieân Chuùa laø Ñaáng môøi goïi vôùi töï do cuûa con ngöôøi laø keû ñaùp laïi Thieân Chuùa trong tình yeâu. Hai khía caïnh baát khaû phaân ly aáy cuûa ôn goïi, aân hueä nhöng khoâng cuûa Thieân Chuùa vaø töï do höõu traùch cuûa con ngöôøi, ñöôïc moâ taû moät caùch raát roõ raøng vaø heát söùc maïnh meõ trong nhöõng lôøi vaén goïn nhöõng vöõng chaéc qua ñoù thaùnh Maùccoâ taùc giaû Tin Möøng trình baøy ôn goïi cuûa Nhoùm Möôøi Hai: Ñöùc Gieâsu "leo leân nuùi vaø Ngaøi goïi nhöõng keû Ngaøi muoán ñeán vôùi Ngaøi. Hoï ñaõ ñeán vôùi Ngaøi" (3,13). Moät ñaøng, coù söï quyeát ñònh tuyeät ñoái töï do cuûa Ñöùc Gieâsu, ñaøng khaùc coù vieäc Nhoùm Möôøi Hai "ñeán", hay noùi caùch khaùc, vieäc hoï "ñi theo Ñöùc Gieâsu".
Ñoù chính laø maãu möïc coù giaù trò tröôøng toàn, laø nhöõng döõ kieän baát khaû phaân ly cuûa moïi ôn goïi: ôn goïi cuûa caùc ngoân söù, cuûa caùc toâng ñoà, cuûa caùc linh muïc, cuûa caùc tu só, cuûa caùc tín höõu giaùo daân, cuûa moïi ngöôøi.
Theá nhöng, yeáu toá chieám hoaøn toaøn öu theá vaø coøn laø tieân quyeát vaø coù tính ñònh ñoaït, ñoù laø söï can thieäp töï do vaø nhöng khoâng cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng môøi goïi. Thieân Chuùa coù saùng kieán môøi goïi. Chaúng haïn, ñaây laø kinh ngheäm cuûa ngoân söù Gieâreâmia: "Lôøi Chuùa ñaõ ngoû vôùi toâi nhö theá naøy : 'Tröôùc khi ngöôi hình thaønh trong loøng meï, Ta ñaõ bieát ngöôi; tröôùc khi ngöôi ñöôïc ñöa vaøo vuøng aùnh saùng, Ta ñaõ thaùnh hieán ngöôi; Ta ñaõ ñaët ngöôi laøm ngoân söù cho muoân daân'" (Gr 1,4-5). Thaùnh Toâng Ñoà Phaoloâ ñaõ trình baøy cuøng moät chaân lyù aáy, ngaøi gaén chaët moïi ôn goïi vaøo söï tuyeån choïn töø muoân thuôû cuûa Ñöùc Kitoâ, söï tuyeån choïn ñaõ ñöôïc thöïc hieän "tröôùc khi taïo döïng vuõ truï" vaø "tuøy theo sôû nguyeän cuûa yù ñònh Ngaøi" (Ep 1,5). Öu theá tuyeät ñoái cuûa aân suûng trong ôn goïi ñöôïc khaúng ñònh moät caùch roõ reät nhaát trong lôøi cuûa Ñöùc Gieâsu: "Khoâng phaûi anh em ñaõ choïn Thaày nhöng chính Thaày ñaõ choïn anh em vaø caét ñaët anh em ñeå anh em ra ñi vaø mang laïi hoa traùi vaø ñeå hoa traùi cuûa anh em toàn taïi" (Ga 15,16).
Neáu tính öu vieät cuûa aân suûng laø ñieàu ñöôïc ôn goïi linh muïc chöùng toû moät caùch khoâng theå baøn caõi, thì quyeát ñònh töï do vaø toái thöôïng cuûa Thieân Chuùa trong vieäc môøi goïi con ngöôøi laïi ñoøi hoûi phaûi ñöôïc toân troïng moät caùch tuyeät ñoái: quyeát ñònh aáy khoâng heà coù theå bò eùp buoäc do baát cöù moät tham voïng naøo cuûa con ngöôøi, cuõng khoâng theå ñöôïc thay theá bôûi baát cöù moät quyeát ñònh naøo cuûa con ngöôøi. Ôn goïi laø ñieàu ñöôïc ban taëng do aân suûng cuûa Thieân Chuùa chöù khoâng bao giôø laø moät quyeàn lôïi cuûa con ngöôøi. Chính vì theá, "khoâng bao giôø ñöôïc coi ñôøi soáng linh muïc nhö laø moät söï thaêng tieán thuaàn tuùy nhaân baûn, cuõng nhö khoâng bao giôø ñöôïc coi söù vuï cuûa thöøa taùc vieân nhö laø moät phöông aùn ñôn thuaàn cuûa con ngöôøi" (101). Töø ñoù, caàn phaûi trieät ñeå loaïi tröø moïi kyø voïng hoaëc cao voïng töø phía nhöõng ngöôøi ñöôïc keâu goïi (x. Dt 5,4). Troïn veïn khoaûng thieâng lieâng trong con tim caàn phaûi ñöôïc phuû laáp baèng moät nieàm tri aân ñaày thaùn phuïc vaø caûm meán, vaø baèng moät nieàm hy voïng khoâng heà chuyeån lay, bôûi vì caùc öùng sinh nhaän thöùc raèng nguoàn caäy döïa cuûa hoï khoâng phaûi ôû nôi söùc löïc rieâng cuûa hoï, nhöng chæ ôû nôi söï trung thaønh voâ ñieàu kieän cuûa Thieân Chuùa laø Ñaáng môøi goïi.
"Ngaøi goïi nhöõng keû Ngaøi muoán vaø hoï ñeán vôùi Ngaøi" (Mc 3,13). Vieäc hoï "ñeán", ôû ñaây cuõng ñoàng thôøi laø vieäc hoï noái goùt "theo" Ñöùc Gieâsu, dieãn taû söï ñaùp traû töï do cuûa Nhoùm Möôøi Hai tröôùc lôøi môøi goïi cuûa Ñaáng laø Thaày. Tröôøng hôïp cuûa Pheâroâ vaø Anreâ cuõng y nhö vaäy: "Ngaøi noùi vôùi hoï: 'Haõy theo Ta, Ta seõ laøm cho caùc anh trôû neân nhöõng ngö phuû chaøi löôùi ngöôøi". Vaø laäp töùc hoï ñaõ boû löôùi maø ñi theo Ngaøi" (Mt 4,19-20). Kinh nghieäm cuûa Giacoâbeâ vaø Gioan cuõng töông töï nhö theá (x. Mt 19,21-22). Vaø cöù nhö theá, maõi maõi, trong ôn goïi, coù söï chieáu saùng cuøng vôùi nhau cuûa tình yeâu nhöng khoâng töø phía Thieân Chuùa vaø cuûa söï vöôn leân cao nhaát coù theå töø phía töï do con ngöôøi, töï do gaén boù vôùi lôøi môøi goïi cuûa Thieân Chuùa vaø töï do tin caäy nôi Ngaøi.
Quaû thaät, aân suûng vaø töï do khoâng ñoái choïi nhau. Ngöôïc laïi, aân suûng thoâi thuùc vaø naâng ñôõ töï do nhaân linh, giaûi thoaùt töï do aáy khoûi aùch noâ leä cuûa toäi (x. Ga 8,34-36), cöùu chöõa töï do aáy vaø naâng cao töï do aáy trong nhöõng khaû naêng côûi môû vaø ñoùn nhaän hoàng aân cuûa Thieân Chuùa. Neáu nhö söï khôûi xöôùng hoaøn toaøn nhöng khoâng cuûa Thieân Chuùa Ñaáng môøi goïi laø ñieàu khoâng theå phaûn baùc thì, cuõng vaäy vaø hôn nöõa, khoâng theå choái boû tính nghieâm troïng toät böïc trong töï do cuûa con ngöôøi khi phaûi ñöông ñaàu vaø ñaùp traû. Chính vì theá maø ñaùp laïi lôøi môøi "haõy ñeán vaø theo Ta" cuûa Ñöùc Gieâsu, ngöôøi thanh nieân giaàu coù ñoái choïi baèng söï töø choái, laø daáu chæ - maëc daàu tieâu cöïc - cho thaáy töï do cuûa anh: "nhöng khi nghe nhöõng lôøi aáy, anh ta sa saàm neùt maët vaø buoàn baõ boû ñi, vì anh ta coù laém tieàn nhieàu cuûa" (Mc 10,22).
Do ñoù, töï do laø thieát yeáu cho ôn goïi, moät söï töï do, trong lôøi ñaùp traû tích cöïc, maëc laáy yù nghóa cuûa moät söï gaén boù baûn ngaõ saâu ñaäm, vôùi tính caùch trao hieán tình yeâu hay ñuùng hôn vôùi tính caùch traû nôï cho Ñaáng Trao Ban laø Thieân Chuùa, taùc giaû cuûa lôøi môøi goïi, vôùi tính caùch taän hieán. Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ noùi: "Lôøi môøi goïi ñoái xöùng vôùi lôøi ñaùp traû. Chæ coù theå coù nhöõng ôn goïi töï do, nghóa laø nhöõng ôn goïi chaáp nhaän daâng hieán chính mình moät caùch hoàn nhieân, yù thöùc, quaûng ñaïi, toaøn dieän... Chuùng toâi goïi ôn goïi laø nhöõng cuûa leã: vaø trong cuï theå, ñoù laø ñích thöïc vaán ñeà. Ngaøy hoâm nay cuõng nhö hoâm qua vaø coøn hôn hoâm qua, Ñöùc Kitoâ vaãn noùi baèng moät gioïng noùi nhoû nheï vaø xuyeân thaáu: "Haõy ñeán". Töï do ñöôïc ñaët tröôùc thöû thaùch cao caû nhaát: ñuùng vaäy, ñoù laø töï do trôû thaønh cuûa leã, töï do daãn tôùi söï quaûng ñaïi, loøng hy sinh" (102).
Laøm thaønh haït nhaân maät thieát nhaát trong lôøi ñaùp traû cuûa con ngöôøi tröôùc Thieân Chuùa Ñaáng môøi goïi, cuûa leã töï do tìm ñöôïc maãu möïc khoâng theå saùnh ví hay ñuùng hôn, coäi reã saéc beùn cuûa noù trong cuûa leã raát töï do cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ, vò tieân phong cuûa nhöõng ai ñöôïc môøi goïi, daâng theo yù muoán cuûa Chuùa Cha: "Chính vì theá, khi böôùc vaøo theá giôùi, Ñöùc Kitoâ noùi: 'Hy sinh vaø leã vaät Ngaøi ñaõ chaúng öng, nhöng Ngaøi ñaõ taùc thaønh thaân theå cho con... Vaäy con xin thöa: Naøy ñaây, laïy Thieân Chuùa, con xin ñeán ñeå thöïc haønh thaùnh yù Ngaøi" (Dt 10,5-7).
Trong söï hieäp thoâng maät thieát vôùi Ñöùc Kitoâ, Ñöùc Maria Meï Ñoàng Trinh ñaõ laø taïo vaät hôn taát caû moïi taïo vaät soáng troïn veïn chaân lyù ôn goïi, bôûi vì khoâng moät ai ñaõ ñaùp traû nhö Ñöùc Maria baèng moät tình yeâu cao caû ñeán theá ñoái laïi tình yeâu bao la cuûa Thieân Chuùa (103).
37. "Nhöng khi nghe nhöõng lôøi aáy, anh ta sa saàm neùt maët vaø buoàn baõ boû ñi, bôûi vì anh ta coù laém tieàn nhieàu cuûa" (Mc 10,22). Ngöôøi thanh nieân giaøu coù trong Tin Möøng ñaõ khoâng ñaùp laïi lôøi môøi goïi cuûa Ñöùc Gieâsu, nhaéc nhôû cho chuùng ta nhöõng trôû ngaïi lôùn lao coù theå laøm beá taéc hoaëc ngaên caûn söï ñaùp traû töï do töø phía con ngöôøi: chaúng nhöõng cuûa caûi vaät chaát coù theå kheùp chaët loøng ngöôøi tröôùc nhöõng giaù trò cuûa Thaàn Khí vaø tröôùc nhöõng ñoøi buoäc trieät ñeå cuûa Nöôùc Thieân Chuùa, maø ngay caû moät soá ñieàu kieän xaõ hoäi vaø vaên hoaù thôøi ñaïi cuõng coù theå taïo ra nhieàu moái ñe doïa vaø coù theå aùp ñaët nhöõng nhaõn giôùi leâch laïc vaø sai laàm veà baûn chaát thaät söï cuûa ôn goïi, laøm cho söï ñoùn nhaän vaø caû ñeán söï thaáu hieåu trôû neân khoù khaên neáu khoâng noùi laø baát khaû thöïc hieän.
Nhieàu ngöôøi hình dung veà Thieân Chuùa baèng moät yù nieäm khaùi quaùt vaø mô hoà ñeán ñoä gaàn gioáng vôùi nhöõng hình thöùc toân giaùo phi Thieân Chuùa trong ñoù ngöôøi ta quan nieäm thaùnh yù Thieân Chuùa nhö laø moät thöù ñònh meänh coá ñònh vaø baát khaû traùnh neù maø con ngöôøi chæ coù vieäc thích nghi vaø cam chòu moät caùch hoaøn toaøn thuï ñoäng. Nhöng ñoù khoâng phaûi laø dung nhan Thieân Chuùa maø Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñaõ muoán maïc khaûi cho chuùng ta. Thöïc ra, Thieân Chuùa laø Cha vaø, baèng moät tình yeâu vónh cöõu cho Ngaøi khôûi xöôùng tröôùc, Ngaøi keâu goïi con ngöôøi vaø moùc noái vôùi con ngöôøi moät cuoäc ñoái thoaïi kyø dieäu vaø laâu beàn, môøi con ngöôøi chia seû chính söï soáng thaàn linh cuûa Ngaøi vôùi tö caùch laøm con. Chaéc chaén raèng vôùi moät caùi nhìn sai laïc veà Thieân Chuùa, con ngöôøi coøn khoâng theå hieåu ñöôïc chính mình laø nhö theá naøo cho ñuùng vôùi söï thaät, bôûi vì ôn goïi khoâng theå naøo ñöôïc tri thöùc vaø caûm nhaän trong giaù trò chính hieäu cuûa noù: ôn goïi luùc aáy chæ coù theå ñöôïc nhaän chòu nhö laø moät gaùnh naëng aùp ñaët vaø khoâng chòu ñöïng noåi.
Cuõng vaäy, moät soá tö töôûng sai laïc veà con ngöôøi, thöôøng ñöôïc bieän minh bôûi nhöõng luaän chöùng meänh danh laø trieát lyù hay khoa hoïc, moät ñoâi khi daãn con ngöôøi ñeán choã quan nieâm cuoäc hieän höõu cuûa mình vaø töï do cuûa mình nhö laø hoaøn toaøn ñöôïc aán ñònh vaø chi phoái bôûi nhöõng yeáu toá beân ngoaøi thuoäc caáp traät giaùo duïc, taâm lyù, vaên hoaù hay xaõ hoäi. Trong moät soá tröôøng hôïp, töï do ñöôïc hieåu baèng nhöõng töø ngöõ nhö söï ñoäc laäp tuyeät ñoái, töï coi mình laø nguoàn coäi duy nhaát vaø toái haäu cuûa nhöõng löïa choïn caù nhaân, töï ñònh nghóa nhö laø söï khaúng ñònh chính mình vôùi baát cöù giaù naøo. Nhöng, baèng caùch ñoù, khoâng theå naøo hieåu vaø soáng ôn goïi nhö moät cuoäc ñoái thoaïi töï do baèng tình yeâu laø cuoäc ñoái thoaïi naûy sinh töø moái thoâng hieäp giöõa Thieân Chuùa vôùi con ngöôøi vaø hoaøn taát, nôi con ngöôøi, baèng söï trao hieán chính mình moät caùch chaân thaønh.
Trong boái caûnh hieän ñaïi, ngöôøi ta cuõng gaëp thaáy moät xu höôùng tö duy veà moái quan heä giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi theo caùch theá cuûa chuû nghóa caù nhaân vaø cuûa chuû nghóa thaân tình, coi lôøi môøi goïi cuûa Thieân Chuùa nhö theå ñöôïc ngoû vôùi töøng caù nhaân moät caùch tröïc tieáp, khoâng heà qua trung gian cuûa coäng ñoaøn, vaø coi lôøi môøi goïi aáy nhö theå nhaém ñeán muïc tieâu laø moät lôïi ích, hoaëc laø ôn cöùu ñoä cuûa töøng öùng sinh chôù khoâng phaûi laø söï trao hieán hoaøn toaøn cho Thieân Chuùa nhaèm phuïc vuï coäng ñoaøn. Chuùng ta cuõng coøn gaëp moät moái ñe doïa khaùc thaâm saâu hôn, ñoàng thôøi tinh vi hôn : moái ñe doïa ngaên caûn nhaän bieát vaø ñoùn möøng chieàu kích Giaùo Hoäi ñöôïc khaéc ghi do töï baûn chaát trong moïi ôn goïi Kitoâ höõu, ñaëc bieät trong ôn goïi linh muïc. Thaät vaäy, nhö Coâng ñoàng nhaéc nhôû, chöùc linh muïc thöøa taùc ñaït ñöôïc yù nghóa chính hieäu vaø theå hieän ñöôïc chaân lyù troïn veïn trong vieäc phuïc vuï vaø trong söï taêng trieån cuûa coäng ñoaøn Kitoâ höõu vaø cuûa chöùc tö teá thuoäc veà giaùo daân (104).
Boái caûnh vaên hoaù chuùng ta vöøa gôïi leân, maø aûnh höôûng chaéc haún lan tôùi caùc Kitoâ höõu, ñaëc bieät tôùi nhöõng ngöôøi treû, giuùp hieåu ñöôïc taàm côõ cuûa cuoäc khuûng hoaûng chính caùc ôn goïi linh muïc voán lieân can, töï nguoàn goác vaø traûi qua tieán trình phaùt trieån, tôùi raát nhieàu khuûng hoaøng traàm troïng hôn veà ñöùc tin. Caùc Nghò Phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ minh baïch tuyeân boá ñieàu aáy, caùc ngaøi coâng nhaän raèng cuoäc khuûng hoaûng caùc ôn goïi linh muïc coù nhöõng caên reã saâu xa trong moâi tröôøng vaên hoaù, trong naõo traïng vaø trong caùch giöõ ñaïo cuûa caùc Kitoâ höõu (105).
Bôûi ñoù, ñieàu khaån thieát laø muïc vuï veà caùc ôn goïi cuûa Giaùo Hoäi phaûi döùt khoaùt vaø öu tieân chaêm lo laùi taäp "naõo traïng Kitoâ giaùo", phaùt sinh töø ñöùc tin vaø ñöôïc ñöùc tin naâng ñôõ. Hôn bao giôø heát, coâng cuoäc phuùc aâm hoaù heä taïi choã trình baøy moät caùch khoâng nhaøm chaùn khuoân maët thaät cuûa Thieân Chuùa laø Cha Ñaáng trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ, keâu goïi moãi ngöôøi chuùng ta, ñoàng thôøi trình baøy yù nghóa chính hieäu cuûa töï do nhaân linh, xeùt nhö laø nguyeân lyù vaø laø söùc maïnh cuûa söï trao hieán chính mình moät caùch coù traùch nhieäm. Chæ baèng caùch ñoù môùi coù theå thieát laäp ñöôïc nhöõng neàn taûng caàn thieát ñeå cho moïi ôn goïi, keå caû ôn goïi linh muïc, coù theå ñöôïc caûm nhaän trong chaân lyù cuûa noù, ñöôïc quí meán trong veû ñeïp cuûa noù, vaø ñöôïc soáng vôùi loøng taän tuïy hoaøn toaøn vaø vôùi nieàm vui saâu xa.
Noäi dung cuûa muïc vuï caùc ôn goïi vaø nhöõng phöông theá ñöôïc öùng duïng
38. Ôn goïi chaéc chaén laø moät maàu nhieäm khoâng theå doø thaáu bao haøm moái töông quan maø Thieân Chuùa thieát laäp vôùi con ngöôøi: ñoäc nhaát vaø khoâng theå vaên hoài; laø maàu nhieäm ñöôïc truy nhaän vaø caûm nghieäm nhö moät lôøi môøi goïi ñoùn chôø moät söï ñaùp traû ñeán töø nôi thaâm cung cuûa löông taâm, "nôi thaùnh ñieän, ôû ñoù con ngöôøi hieän dieän moät mình vôùi Thieân Chuùa vaø ôû ñoù tieáng Chuùa ñöôïc ñoùn nghe" (106). Theá nhöng ñieàu aáy khoâng loaïi boû chieàu kích coäng ñoàng vaø ñaëc bieät chieàu kích Giaùo Hoäi cuûa ôn goïi; Giaùo Hoäi cuõng thöïc söï hieän dieän vaø haønh ñoäng trong ôn goïi cuûa moïi linh muïc.
Nhaèm phuïc vuï ôn goïi linh muïc cuõng nhö haønh trình cuûa ôn goïi aáy, nghóa laø söï hình thaønh, söï phaân ñònh vaø söï saùt caùnh ôn goïi, Giaùo Hoäi coù theå tìm ñöôïc maãu göông nôi Anreâ, moät trong hai moân ñeä ñaàu tieân ñaõ ñi theo Ñöùc Gieâsu. Chính Anreâ ñaõ thuaät laïi cho ngöôøi anh ñieàu ñaõ xaûy ñeán cho mình: "Chuùng toâi ñaõ gaëp Ñaáng Meâsia (nghóa laø Ñaáng Kitoâ)" (Ga 1,44). Vaø lôøi töôøng thuaät cuoäc "khaùm phaù" aáy môû loái cho cuoäc gaëp gôõ: "Vaø Anreâ daãn anh mình ñeán vôùi Ñöùc Gieâsu" (Ga 1,42). Khoâng heà coù theå hoaøi nghi veà söï ñeà xöôùng hoaøn toaøn töï do vaø veà quyeát ñònh toái thöôïng cuûa Ñöùc Gieâsu chính Ñöùc Gieâsu goïi Simon vaø ñaët cho Simon moät teân môùi: "Ñöùc Gieâsu nhìn Simon vaø noùi: 'Ngöôi laø Simon con oâng Gioan; ngöôi seõ ñöôïc goïi laø Keâpha' (nghóa laø Ñaù)" (Ga 1,42). Theá nhöng Anreâ cuõng ñaõ goùp phaàn trong söï ñeà xöôùng : Anreâ ñaõ khuyeán khích anh mình ñi gaëp Ñöùc Gieâsu.
"Vaø Anreâ daãn anh mình ñeán vôùi Ñöùc Gieâsu". Chính ôû ñaây, hieåu theo moät nghóa naøo ñoù, chuùng ta gaëp thaáy taâm ñieåm cuûa moïi neàn phuïc vuï veà ôn goïi qua ñoù Giaùo Hoäi quan taâm ñeán söï hình thaønh vaø ñeán söï taêng trieån cuûa caùc ôn goïi, baèng caùch söû duïng nhöõng aân hueä vaø nhöõng traùch nhieäm, nhöõng ñaëc suûng vaø thöøa taùc vuï ñaõ laõnh nhaän töø nôi Ñöùc Kitoâ vaø töø nôi Thaàn Khí cuûa Ngaøi. Vôùi tö caùch laø daân tö teá, ngoân söù vaø vöông giaû, Giaùo Hoäi coù troïng traùch coå voõ vaø phuïc vuï söï hình thaønh cuõng nhö söï chín muoài cuûa caùc ôn goïi linh muïc, nhôø kinh nguyeän vaø ñôøi soáng bí tích, nhôø vieäc loan baùo Lôøi Chuùa vaø vieäc giaùo duïc ñöùc tin, döôùi aûnh höôûng vaø vôùi chöùng töø cuûa ñöùc aùi.
Trong phaåm vò vaø trong traùch nhieäm laøm daân tö teá. Giaùo Hoäi chæ daãn cho thaáy kinh nghieäm vaø vieäc cöû haønh phuïng cuï laø nhöõng nhòp coát yeáu vaø tieân khôûi cuûa muïc vuï caùc ôn goïi. Quaû vaäy, ñöôïc Lôøi Chuùa nuoâi döôõng, kinh nghieäm Kitoâ giaùo taïo neân khoaûng khoâng gian lyù töôûng ñeå cho moãi ngöôøi coù theå khaùm phaù ra chaân lyù cuûa höõu theå mình vaø caên tính cuûa phöông aùn ñôøi soáng, caù vò vaø duy nhaát, maø Chuùa Cha taïo taùc cho mình. Do ñoù, ñieàu caàn thieát laø phaûi giaùo duïc caùc thieáu nhi vaø thanh nieân sao cho hoï trung thaønh vôùi vieäc caàu nguyeän vaø suy nieäm Lôøi Chuùa; trong thinh laëng vaø ñoùn nghe, hoï seõ coù theå nhaän ra ñöôïc lôøi môøi goïi cuûa Chuùa tieán ñeán chöùc linh muïc vaø mau maén quaûng ñaïi ñi theo Ngaøi.
Giaùo Hoäi phaûi ñoùn nhaän moãi ngaøy lôøi môøi goïi böùc baùch vaø khaån thieát cuûa Ñöùc Gieâsu, Ngaøi yeâu caàu "caàu nguyeän vôùi Chuû muøa gaët ñeå Chuû aáy sai thôï ñeán gaët haùi" (Mt 9,38). Tuaân theo giôùi leänh cuûa Ñöùc Kitoâ, treân heát moïi söï, Giaùo Hoäi chu toaøn vieäc khieâm toán tuyeân xöng ñöùc tin: trong khi caàu nguyeän cho caùc ôn goïi vì caûm nhaän ñöôïc söï khaån caáp cuûa ôn goïi ñoái vôùi ñôøi soáng vaø söù vuï cuûa mình, Giaùo Hoäi nhaän ra raèng caùc ôn goïi laø hoàng aân cuûa Thieân Chuùa vaø, xeùt theo baûn chaát, caùc ôn goïi aáy phaûi ñöôïc van xin baèng moät söï caàu khaån lieân læ vaø tín thaùc. Chaúng nhöõng töøng ngöôøi nhöng laø toaøn theå caùc coäng ñoaøn Giaùo Hoäi caàn phaûi thöïc haønh vieäc caàu nguyeän vì ñoù laø ñieåm töïa, laø giaù ñôõ naâng cuûa moïi neàn muïc vuï caùc ôn goïi. Khoâng ai coøn nghi ngôø veà taâm quan troïng cuûa nhöõng saùng kieán ñaëc thuø trong vieäc caàu nguyeän, cuûa nhöõng thôøi khaéc ñaëc bieät daønh rieâng cho yeâu caàu aáy, tröôùc heát phaûi keå ñeán Ngaøy theá giôùi haèng naêm daønh cho caùc ôn goïi, vaø cuûa söï daán thaân moät caùch minh thò nôi nhöõng ngöôøi vaø nhöõng nhoùm nhaïy caûm caùch rieâng vôùi vaán ñeà caùc ôn goïi linh muïc. Theá nhöng, ngaøy nay, söï mong chôø nhöõng ôn goïi môùi trong vieäc caàu nguyeän phaûi caøng ngaøy caøng trôû thaønh moät taäp quaùn tröôøng kyø vôùi söï tham gia moät caùch roäng raõi cuûa toaøn theå coäng ñoaøn Kitoâ giaùo vaø cuûa troïn veïn thöïc theå Giaùo Hoäi. Chính nhôø ñoù maø ngöôøi ta coù theå laëp laïi baèng cuoäc soáng kinh nghieäm cuûa caùc Toâng Ñoà : caùc ngaøi ñaõ hieäp nhaát vôùi Ñöùc Maria, trong Phoøng Tieäc Ly, vaø ñaõ caàu nguyeän ñeå mong chôø söï tuoân ñoå Thaàn Khí (x. Cv 1,14), Ñaáng vaãn khoâng ngöøng khôi daäy töø trong toaøn daân Thieân Chuùa "nhöõng linh muïc maø theá giôùi ñang caàn ñeán, ñeå phuïc vuï cho vieäc caàu nguyeän, cho bí tích Thaùnh Theå vaø ñeå loan baùo Tin Möøng laø Ñöùc Kitoâ" (107).
Laø choùp ñænh vaø laø nguoàn maïch cuûa ñôøi soáng Giaùo Hoäi (108), caùch rieâng cuûa moïi kinh nguyeän Kitoâ Giaùo, phuïng vuï cuõng chieám giöõ moät vai troø caàn thieát vaø moät aûnh höôûng bieät ñaõi trong muïc vuï caùc ôn goïi. Thöïc ra, phuïng vuï taïo thaønh moät kinh nghieäm soáng ñoäng veà aân hueä cuûa Thieân Chuùa vaø moät tröôøng hoïc ñaùng keå cho vieäc ñaùp traû lôøi môøi goïi cuûa Ngaøi. Xeùt theo baûn chaát, moïi vieäc cöû haønh phuïng vuï, nhaát laø cöû haønh bí tích Thaùnh Theå, mang laïi raát nhieàu hieäu quaû. Phuïng vuï maïc khaûi cho chuùng ta dung nhan ñích thöïc cuûa Thieân Chuùa; phuïng vuï laaø cho chuùng ta thoâng hieäp vaøo maàu nhieäm Vöôït Qua, nghóa laø vaøo giôø maø Ñöùc Gieâsu ñaõ ñeán trong theá gian vaø vaøo giôø maø Ngaøi ñaõ töï do vaø töï nguyeän böôùc tôùi, vì vaâng theo tieáng goïi cuûa Chuùa Cha (x. Ga 13,1); sau heát, phuïng vuï toû loä cho chuùng ta khuoân maët cuûa Giaùo Hoäi, xeùt nhö laø ñoaøn daân tö teá vaø nhö laø coäng ñoaøn gaén chaët vôùi nhau moät caùch keo sôn, vôùi söï dò bieät vaø boå khuyeát laãn nhau cuûa caùc ñaëc suûng vaø caùc ôn goïi. Hy leã cöùu chuoäc cuûa Ñöùc Kitoâ maø Giaùo Hoäi cöû haønh trong maàu nhieäm, mang laïi moät giaù trò ñaëc bieät cao quí cho söï khoå ñau ñöôïc caûm nhaän baèng cuoäc soáng trong söï keát hieäp vôùi Chuùa Gieâsu. Caùc Nghò Phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ môøi goïi chuùng ta ñöøng bao giôø queân raèng "nhôø cuûa leã goàm nhöõng khoå ñau raát thöôøng tình trong ñôøi soáng con ngöôøi, beänh nhaân Kitoâ höõu tieán daâng chính mình laøm cuûa leã toaøn thieâu cho Thieân Chuùa, theo göông Ñöùc Kitoâ Ñaáng ñaõ töï hieán chính mình cho moïi ngöôøi chuùng ta (x. Ga 17,19)" vaø raèng "cuûa leã goàm nhöõng khoå ñau daâng theo yù höôùng aáy mang laïi ích lôïi lôùn lao cho söï thaêng tieán caùc ôn goïi" (109).
39. Trong vieäc thöïc haønh söù vuï ngoân söù, Giaùo Hoäi caûm thaáy raèng boån phaän khoâng theå neù traùnh cuûa mình laø loan baùo vaø baøy toû yù nghóa Kitoâ Giaùo cuûa ôn goïi maø chuùng ta coù theå goïi laø "Tin Möøng veà ôn goïi". Giaùo Hoäi cuõng nhaän thöùc trong laõnh vöïc naøy söï böùc xuùc ñöôïc dieãn taû qua lôøi cuûa Thaùnh Toâng Ñoà: "Voâ phuùc cho toâi neáu toâi khoâng rao giaûng Tin Möøng!" (1Cr 9,16). Treân taát caû, lôøi khuyeán caùo aáy vang voïng cho chuùng toâi laø nhöõng muïc töû vaø, ñoàng thôøi vôùi chuùng toâi, lieân can ñeán moïi nhaø giaùo duïc trong Giaùo Hoäi. Coâng vieäc giaûng thuyeát vaø huaán giaùo phaûi luoân laøm noåi baät nhöõng moái töông quan maät thieát vôùi caùc ôn goïi: Lôøi Thieân Chuùa mang laïi cho caùc tín höõu aùnh saùng caàn thieát ñeå nhaän thaáy cuoäc ñôøi laø moät söï ñaùp traû lôøi môøi goïi cuûa Thieân Chuùa, Lôøi Thieân Chuùa saùt caùnh vôùi caùc tín höõu ñeå hoï ñoùn nhaän, trong ñöùc tin, aân hueä ôn goïi baûn thaân.
Theá nhöng, maëc daàu quan troïng, taát caû nhöõng ñieàu aáy vaãn chöa ñuû : caàn coù moät "khoa rao giaûng tröïc tieáp veà maàu nhieäm ôn goïi trong Giaùo Hoäi, veà giaù trò cuûa chöùc linh muïc thöøa taùc, veà söï caàn thieát böùc baùch cuûa chöùc linh muïc thöøa taùc ñoái vôùi daân Thieân Chuùa" (110). Moät neàn giaùo huaán höõu cô vaø môû roäng cho moïi thaønh phaàn trong Giaùo hoäi giuùp xua tan nhöõng nghi hoaëc, ñaùnh baïi nhöõng yù nieäm moät chieàu vaø sai leäch veà thöøa taùc vuï linh muïc, ñoàng thôøi môû roäng taâm hoàn caùc tín höõu cho vieäc mong chôø hoàng aân vaø taïo nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï hình thaønh nhöõng ôn goïi môùi. Ñaõ ñeán luùc phaûi can ñaûm ñeà caäp ñeán ñôøi soáng linh muïc nhö laø moät giaù trò voâ song vaø nhö laø moät hình thöùc soáng ñôøi soáng Kitoâ höõu raïng rôõ vaø öu vieät. Caùc nhaø giaùo duïc vaø ñaëc bieät caùc linh muïc ñöøng ngaàn ngaïi ñeà xuaát moät caùch minh baïch vaø maïnh meõ ôn goïi höôùng ñeán chöùc linh muïc nhö laø moät söï khaû thi thieát thöïc ñoái vôùi nhöõng ngöôøi treû coù taøi naêng vaø coù ñöùc tính xöùng hôïp. Laøm nhö vaäy khoâng coù nghóa laø chi phoái vaø haïn cheá töï do cuûa nhöõng ngöôøi treû, ngöôïc laïi, moät söï ñeà xuaát chính xaùc, ñöôïc thöïc hieän ñuùng luùc, coù theå coù giaù trò ñònh ñoaït ñeå roài khôi daäy nôi nhöõng treû moät söï ñaùp traû töï do vaø chính hieäu. Ngoaøi ra, lòch söû cuûa Giaùo Hoäi vaø lòch söû cuûa bieát bao ôn goïi linh muïc, ñöôïc nôû roä ngay caû vaøo luùc tuoåi thô, laø moät chöùng côù huøng hoàn cho tính chaát quan phoøng cuûa vieäc soáng keà caän vôùi linh muïc vaø cuûa vieäc nghe lôøi linh muïc noùi: khoâng nhöõng lôøi noùi nhöng coøn laø söï keà caän, nghóa laø moät chöùng töø cuï theå, vui töôi, coù khaû naêng laøm troåi hieän nhöõng vaán naïn vaø daãn ñeán nhöõng quyeát ñònh döùt khoaùt.
40. Vôùi tö caùch laø daân vöông giaû, Giaùo Hoäi nhaän thöùc mình ñöôïc beùn reã trong "leà luaät cuûa Thaàn Khí laø Ñaáng ban söï soáng" (Rm 8,2), vaø ñöôïc thoâi thuùc bôûi leà luaät aáy. Leà luaät aáy voán dó thieát yeáu laø leà luaät vöông giaû cuûa ñöùc aùi (x. Gc 2,8) hay leà luaät troïn haûo cuûa töï do (x. Gc 1,25). Chính vì theá, Giaùo Hoäi chu toaøn söù vuï cuûa mình khi Giaùo Hoäi daãn daét moïi tín höõu khaùm phaù vaø soáng ôn goïi cuûa rieâng mình trong töï do vaø gaùnh vaùc ôn goïi aáy cho tôùi hoaøn thaønh trong ñöùc aùi.
Trong coâng vieäc giaùo duïc, vôùi moät söï chuù taâm bieät ñaõi, Giaùo Hoäi nhaèm khôi daäy nôi caùc treû nhoû, nôi caùc thanh thieáu nieân nieàm khaùt voïng vaø öôùc muoán noái goùt Ñöùc Gieâsu Kitoâ trong moïi söï vaø moät caùch keà caän. Coâng trình giaùo duïc, maëc daàu lieân quan tôùi coäng ñoaøn Kitoâ höõu xeùt nhö laø coäng ñoaøn, caàn phaûi ñaùp öùng cho töøng ngöôøi moät: quaû vaäy, qua lôøi môøi goïi cuûa Ngaøi, Thieân Chuùa ñaït thaáu loøng moãi ngöôøi, vaø Thaàn Khí, Ñaáng cö nguï trong loøng moãi moân ñeä (x. 1Ga 3,24), ñöôïc trao ban cho töøng Kitoâ höõu vôùi nhöõng ñaëc suûng dò bieät vaø vôùi nhöõng bieåu hieän rieâng reõ cuûa mình. Nhö theá moãi ngöôøi caàn ñöôïc giuùp ñôõ ñeå laõnh nhaän aân hueä ñöôïc giao phoù cho mình moät caùch caù nhaân, vôùi tö caùch moät ngoâi vò ñoäc nhaát vaø baát khaû thay theá, vaø caàn ñöôïc giuùp ñôõ ñeå ñoùn nghe nhöõng lôøi maø Thaàn Khí Thieân Chuùa ngoû vôùi mình.
Trong nhaõn quan aáy, moái öu tö veà caùc ôn goïi höôùng ñeán chöùc linh muïc cuõng coù theå ñöôïc dieãn ñaït baèng moät söï ñeà xuaát quyeát lieät vaø thuyeát phuïc trong vieäc linh höôùng. Ñieàu caàn thieát laø phaûi khaùm phaù laïi truyeàn thoáng cao caû veà vieäc saùt caùnh thieâng lieâng vôùi töøng ngöôøi, laø coâng vieäc ñaõ luoân mang laïi nhieàu hoa traùi quyù giaù trong ñôøi soáng Giaùo Hoäi, tieán trình linh höôùng naøy coù theå ñöôïc boå khuyeát, trong nhöõng tröôøng hôïp nhaát ñònh vaø vôùi nhöõng ñieàu kieän chính xaùc, baèng nhöõng hình thöùc phaân tích hay nhöõng trôï löïc taâm lyù, chôù khoâng ñöôïc thay theá bôûi chuùng (111). Caùc treû nhoû, caùc thanh thieáu nieân phaûi ñöôïc môøi goïi khaùm phaù vaø ñaùnh giaù ôn ñöôïc ban laø vieäc linh höôùng, truy taàm ôn aáy, thöïc taäp ôn aáy, yeâu caàu ôn aáy, baèng moät thaùi ñoä tha thieát vaø tin caäy, nôi caùc vò giaùo duïc mình trong ñöùc tin. Veà phía mình, caùc linh muïc phaûi laø nhöõng ngöôøi tieân phong coáng hieán thôøi giôø vaø naêng löïc cho coâng trình giaùo duïc vaø trôï giuùp thieâng lieâng cho töøng caù nhaân : öôùc chi caùc linh muïc ñöøng bao giôø hoái tieác vì ñaõ coi thöôøng hoaëc ñaõ ñeå vuoät maát sang haøng thöù yeáu nhieàu ñieàu khaùc, ngay caû nhöõng ñieàu ñeïp ñeõ vaø höõu ích, neáu nhö ñoù laø söï vieäc khoâng theå traùnh khoûi ñeå vaãn tieáp tuïc tin vaøo thöøa taùc vuï cuûa mình laø coäng taùc vôùi Thaàn Khí haàu soi saùng vaø höôùng daãn nhöõng ai ñöôïc môøi goïi.
Cuøng ñích cuûa vieäc giaùo duïc ngöôøi Kitoâ höõu laø ñaït tôùi, döôùi aûnh höôûng cuûa Thaàn Khí, "söï tröôûng thaønh vieân maõn cuûa Ñöùc Kitoâ" (Ep 4,13). Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän khi, nhôø noi theo vaø chia seû ñöùc aùi cuûa Chuùa Kitoâ, ngöôøi ta laøm cho troïn veïn cuoäc soáng mình trôû neân vieäc phuïc vuï tình yeâu (x. Ga 13,14-15), baèng caùch tieán daâng leân Thieân Chuùa söï thôø phöôïng thieâng lieâng ñeïp loøng Ngaøi (x. Rm 12,1) vaø baèng caùch xaû thaân cho anh em. Coâng vieäc phuïc vuï tình yeâu laø höôùng ñi cô baûn cuûa moïi ôn goïi, vaø ñieàu aáy nghieäm ñuùng moät caùch heát söùc ñaëc bieät cho ôn goïi linh muïc vì, quaû thöïc, linh muïc ñöôïc môøi goïi laëp laïi baèng cuoäc soáng phöông caùch trieät ñeå nhaát coù theå ñeå thöïc thi ñöùc aùi muïc vuï cuûa Chuùa Gieâsu, nghóa laø tình yeâu cuûa Vò Muïc Töû Nhaân Laønh "hieán maïng soáng mình vì ñoaøn chieân" (Ga 10,11).
Chính vì theá, moät neàn phuïc vuï chính hieäu veà ôn goïi seõ khoâng bao giôø naûn chí trong vieäc giaùo duïc caùc treû nhoû, caùc thanh thieáu nieân veà khaùt voïng daán thaân, veà yù nghóa cuûa vieäc phuïc vuï nhöng khoâng, veà giaù trò cuûa hy sinh, veà söï trao hieán chính mình moät caùch voâ ñieàu kieän. Phong traøo töï nguyeän, ngaøy caøng thu huùt ñoái vôùi nhieàu ngöôøi treû, laø moät phong traøo raát höõu ích, vôùi ñieàu kieän ñoù laø töï nguyeän do ñoäng löïc Tin Möøng, giuùp giaùo duïc nhöõng ngöôøi treû bieát phaân ñònh caùc nhu caàu, giuùp hoï moãi ngaøy moät soáng taän tuïy vaø trung thaønh, giuùp hoï saün saøng ñoùn nhaän khi caàn kíp cuoäc daán thaân döùt khoaùt trong ñôøi taän hieán, laáy vieäc caàu nguyeän laøm löông thöïc. Töï nguyeän nhö theá seõ ñôõ naâng caùch chaéc chaén hôn moät cuoäc ñôøi daán thaân voâ vò lôïi vaø nhöng khoâng, vaø seõ laøm cho ngöôøi naøo ñeo ñuoåi cuoäc ñôøi aáy trôû neân beùn nhaïy hôn ñoái vôùi tieáng noùi cuûa Thieân Chuùa laø Ñaáng coù theå môøi goïi ngöôøi aáy tieán ñeán chöùc linh muïc. Ngöôïc laïi vôùi ngöôøi thanh nieân giaøu coù, keû nheï daï vaãn coù theå ñoùn nhaän lôøi môøi goïi traøn ñaày tình yeâu maø Ñöùc Gieâsu ngoû vôùi mình (x. Mc 10,21); ngöôøi aáy seõ coù theå ñoùn nhaän lôøi môøi goïi bôûi vì cuûa caûi (biens) cuûa ngöôøi aáy ñaõ heä taïi choã trao hieán chính mình cho ngöôôø khaùc vaø ôû choã "thieät maát" chính mình.
Taát caû chuùng ta ñeàu coù traùch nhieäm ñoái vôùi caùc ôn goïi linh muïc
41. Ôn goïi linh muïc laø moät aân hueä cuûa Thieân Chuùa, aân hueä aáy chaéc chaén taïo thaønh moät thieän ích lôùn lao ñoái vôùi ngöôøi ñaàu tieân ñöôïc trao gôûi. Theá nhöõng ñoù cuõng laø moät aân hueä daønh cho toaøn theå Giaùo Hoäi, moät thieän ích cho ñôøi soáng vaø söù vuï cuûa Giaùo Hoäi. Bôûi ñoù, Giaùo Hoäi ñöôïc môøi goïi baûo toàn aân hueä aáy, quí chuoäng vaø yeâu meán aân hueä aáy : Giaùo Hoäi coù traùch nhieäm ñoái vôùi söï hình thaønh vaø ñoái vôùi söï chính muoài cuûa caùc ôn goïi linh muïc. Do vaäy, chuû theå chuû ñoäng, chieán höõu tieân phong cuûa muïc vuï ôn goïi chính laø coäng ñoaøn Giaùo Hoäi xeùt nhö laø coäng ñoaøn, trong moïi hình thaùi bieåu hieän khaùc bieät cuûa coäng ñoaøn aáy: töø Giaùo Hoäi phoå quaùt ñeán Giaùo Hoäi ñòa phöông vaø, moät caùch loaïi suy, töø Giaùo Hoäi ñòa phöông ñeán giaùo xöù vaø ñeán moïi thaønh phaàn Daân Chuùa.
Ñieàu böùc baùch hôn bao giôø heát, nhaát laø ngaøy nay, laø phaûi lan truyeàn vaø cuûng coá nieàm xaùc tín raèng taát caû moïi thaønh phaàn trong Giaùo Hoäi, khoâng loaïi tröø moät ai, ñeàu nhaän ñöôïc aân suûng vaø ñeàu mang laáy traùch nhieäm chaêm lo cho caùc ôn goïi. Coâng Ñoàng Vaticanoâ II ñaõ toû ra minh baïch heát möïc khi quaû quyeát raèng "boån phaän taïo thuaän lôïi cho söï gia taêng caùc ôn goïi linh muïc laø cuûa toaøn theå coäng ñoaøn Kitoâ höõu, coäng ñoaøn Kitoâ höõu ñöôïc giao phoù phaûi thanh thoûa boån phaän aáy tröôùc tieân baèng moät ñôøi soáng troïn veïn laø Kitoâ höõu" (112). Chæ treân neàn taûng nieàm xaùc tín aáy maø muïc vuï caùc ôn goïi môùi coù theå bieåu loä dung nhan thaät söï Giaùo Hoäi cuûa mình vaø môùi coù theå phaùt huy moät hoaït ñoäng hoaø dieäu, baèng caùch cuõng söû duïng nhöõng boä phaän ñaëc bieät vaø nhöõng phöông theá thích öùng vôùi söï hieäp thoâng vaø vôùi tinh thaàn ñoàng traùch nhieäm.
Traùch nhieäm ñaàu tieân cuûa neàn muïc vuï höôùng veà caùc ôn goïi linh muïc, ñoù laø traùch nhieäm cuûa giaùm muïc (113), giaùm muïc ñöôïc môøi goïi ñích thaân ñaûm nhaän traùch nhieäm aáy, ngay caû khi ngaøi coù theå vaø phaûi coå voõ nhöõng nguoàn coäng taùc ña daïng. Giaùm muïc laø moät ngöôøi cha vaø laø moät ngöôøi baïn ñoái vôùi linh muïc ñoaøn cuûa mình, traùch nhieäm cuûa ngaøi laø phaûi "duy trì cho lieân tuïc" ñaëc suûng vaø thöøa taùc vuï linh muïc baèng caùch keát hieäp theâm nhöõng löïc löôïng môùi nhôø vieäc ñaët tay. Giaùm muïc phaûi chaêm lo sao cho chieàu kích caùc ôn goïi luoân luoân hieän dieän trong toaøn boä muïc vuï bình thöôøng, hôn nöõa sao cho chieàu kích aáy ñöôïc hoäi nhaäp vaø ñöôïc ñoàng hoaù vôùi muïc vuï. Chính giaùm muïc coù traùch nhieäm coå voõ vaø ñieàu hôïp caùc saùng kieán dò bieät aáy ñeå möu ích cho caùc ôn goïi (114).
Giaùm muïc bieát raèng, treân taát caû, ngaøi coù theå caäy döïa vaøo söï coäng taùc cuûa linh muïc ñoaøn. Taát caû caùc linh muïc, cuøng vôùi ngaøi, ñeàu lieân ñôùi vôùi nhau, vaø ñoàng traùch nhieäm vôùi nhau trong vieäc möu caàu vaø trong vieäc thaêng tieán caùc ôn goïi linh muïc. Thaät vaäy, nhö lôøi quaû quyeát cuûa Coâng Ñoàng, "vôùi tö caùch laø nhöõng nhaø giaùo duïc ñöùc tin, caùc linh muïc coù traùch nhieäm chaêm lo sao cho moãi Kitoâ höõu, trong Chuùa Thaùnh Thaàn, ñaït tôùi söï trieån nôû ôn goïi cuûa baûn thaân mình" (115). Vaø ñoù laø "moät boån phaän baét nguoàn töø chính söù vuï linh muïc, nhôø ñoù linh muïc thoâng chia moái öu tö cuûa toaøn theå Giaùo Hoäi laø laøm sao, maõi maõi nôi traàn theá naøy, traùnh khoûi naïn thieáu huït nhöõng ngöôøi thôï trong ñoaøn daân Thieân Chuùa" (116). Ñôøi soáng caùc linh muïc, loøng taän tuïy tuyeät ñoái cuûa caùc ngaøi daønh cho daân Thieân Chuùa, vieäc caùc ngaøi laøm chöùng baèng caùch phuïc vuï Chuùa vaø Giaùo Hoäi cuûa Chuùa trong tình yeâu - ñaây laø moät chöùng töø in haèn daáu thaùnh giaù, thaùnh giaù ñöôïc chaáp nhaän trong hi voïng vaø trong nieàm vui phuïc sinh - söï hoaø hôïp huynh ñeä cuûa caùc ngaøi vaø nhieät taâm cuûa caùc ngaøi trong vieäc rao giaûng Tin Möøng cho theá giôùi, ñoù laø nhöõng yeáu toá ñeä nhaát vaø coù tính thuyeát phuïc nhaát cho thaáy caùc ôn goïi quaø thaät phong nhieâu (117).
Moät traùch nhieäm raát ñaëc thuø ñöôïc giao phoù cho gia ñình Kitoâ giaùo bôûi vì, nhôø vaøo bí tích hoân nhaân, gia ñình thoâng phaàn moät caùch ñaëc bieät vaø ñoäc ñaùo vaøo söù vuï giaùo duïc cuûa Giaùo Hoäi laø Meï vaø laø Thaày. Nhö caùc Nghò Phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ vieát, "quaû thöïc nhö moät 'Giaùo Hoäi taïi gia' (Lumen gentium, GH, soá 11), gia ñình ñaõ luoân coáng hieán vaø coøn tieáp tuïc coâng shieán nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï hình thaønh caùc ôn goïi. Bôûi vì, ngaøy nay, hình aûnh gia ñình Kitoâ giaùo ñang gaëp hieåm hoaï, caàn phaûi daønh moät taàm quan troïng lôùn lao cho muïc vuï gia ñình. Baèng caùch aáy, moät khi quaûng ñaïi ñoùn nhaän ôn söï soáng con ngöôøi, chính caùc gia ñình seõ trôû thaønh "nhö theå chuûng vieän ñaàu tieân" (Optatam totius, ÑT soá 2), trong ñoù caùc treû em seõ coù theå ñaït ñöôïc, ngay töø buoåi ñaàu, yù thöùc veà ñaïo ñöùc, veà vieäc caàu nguyeän vaø veà tình yeâu ñoái vôùi Giaùo Hoäi" (118). Trong doøng lieân tuïc vaø hoaø ñieäu vôùi hoaït ñoäng cuûa caùc cha meï vaø cuûa gia ñình, phaûi keå ñeán hoïc ñöôøng, laø boä phaän ñöôïc môøi goïi soáng caên tính "coäng ñoaøn giaùo duïc" cuûa mình vôùi moät phöông aùn vaên hoaù coù khaû naêng chieáu toûa aùnh saùng treân chieàu kích cuûa ôn goïi, xeùt nhö laø giaù trò töï nhieân vaø cô baûn cuûa con ngöôøi. Trong chieàu höôùng aáy, baèng moät ñöùc tin nhaát thieát ñöôïc ñieåm toâ baèng tinh thaàn Kitoâ giaùo (hoaëc nhôø toân giaùo ñöôïc hieän dieän caùch minh nhieân nôi hoïc ñöôøng Nhaø Nöôùc, theo nhöõng söï saép ñaët cuûa quoác gia, hoaëc nhaát laø trong tröôøng hôïp hoïc ñöôøng coâng giaùo), hoïc ñöôøng coù theå ghi taïc "vaøo trong taâm trí caùc treû nhoû vaø caùc thanh thieáu nieân nieàm khaùt voïng thi haønh yù Thieân Chuùa trong baäc soáng thích hôïp nhaát cho töøng ngöôøi, maø khoâng bao giôø loaïi tröø ôn goïi tieán ñeán thöøa taùc vuï linh muïc" (119).
Caùc tín höõu giaùo daân, caùch rieâng caùc giaùo lyù vieân, nhöõng nhaø giaûng daïy, nhöõng nhaø giaùo duïc, nhöõng linh ñoäng vieân cuûa muïc vuï cho ngöôøi treû, moãi ngöôøi tuøy theo taøi nguyeân vaø khaû naêng rieâng cuûa mình, ñoùng moät vai troø raát quan troïng trong muïc vuï ôn goïi linh muïc. Thöïc vaäy, caøng ñaøo saâu yù nghóa cuûa ôn goïi vaø cuûa söù vuï mình trong Giaùo Hoäi, hoï caøng coù theå nhaän ra giaù trò vaø tính chaát baát khaû thay theá cuûa ôn goïi vaø cuûa söù vuï linh muïc.
Trong khuoân khoå caùc coäng ñoaøn giaùo phaän vaø giaùo xöù, nhöõng nhoùm suy tö veà ôn goïi caàn phaûi ñöôïc quí chuoäng vaø khích leä. Caùc thaønh vieân trong nhöõng nhoùm aáy coáng hieán phaàn ñoùng goùp baèng caàu nguyeän vaø baèng nhöõng khoå ñau cuûa mình cho nhöõng ôn goïi linh muïc vaø tu só, ñoàng thôøi naâng ñôõ caùc ôn goïi aáy veà tinh thaàn cuõng nhö vaät chaát.
ÔÛ ñaây cuõng caàn phaûi nhaéc tôùi nhieàu nhoùm, nhieàu phong traøo vaø hieäp hoäi tín höõu giaùo daân maø Chuùa Thaùnh Thaàn khôûi ñoäng vaø laøm taêng tröôûng trong Giaùo Hoäi, trong töông quan vôùi söï kieän ngöôøi Kitoâ höõu hieän dieän moät caùch thöøa sai hôn trong theá giôùi. Caùc toå chöùc giaùo daân aáy ñöôïc nhìn nhaän laø moät moâi tröôøng ñaëc bieät giaøu ôn goïi taän hieán, nhö laø nhöõng ñòa ñieåm thöïc söï thích öùng vôùi vieäc ñeà xuaát vaø taêng trieån ôn goïi. Thaät vaäy, nhieàu ngöôøi treû, trong chính khuoân khoå aáy vaø nhôø vaøo nhöõng hieäp hoäi aáy, ñaõ nghe ñöôïc lôøi Chuùa môøi goïi ñi theo Ngaøi treân con ñöôøng linh muïc thöøa taùc vaø ñaùp traû vôùi moät loøng quaûng ñaïi ñaùng khích leä (120). Bôûi vaäy, vaàn phaûi ñeà cao nhöõng toå chöùc aáy ñeå, trong söï hieäp thoâng vôùi toaøn theå Giaùo Hoäi vaø nhôø caùc toå chöùc aáy neân lôùn maïnh, caùc toå chöùc aáy ñoùng goùp phaàn rieâng cuûa mình vaøo söï phaùt trieån muïc vuï caùc ôn goïi.
Nhöõng tieán keâu naøi vang voïng töø nhieàu phía, nhöõng thaønh phaàn khaùc nhau trong Giaùo Hoäi daán thaân cho muïc vuï ôn goïi, taát caû hoaït ñoäng cho ôn goïi aáy caøng trôû neân höõu hieäu neáu nhö caøng laøm cho coäng ñoaøn Giaùo Hoäi, khôûi töø giaùo xöù, hieåu ñöôïc raèng tuyeät ñoái khoâng theå ñem vaán ñeà ôn goïi linh muïc uûy thaùc cho moät soá "chuyeân gia ñeå roài truùt boû traùch nhieäm treân hoï" (caùc linh muïc noùi chung vaø caùc linh muïc phuï traùch chuûng vieän noùi rieâng), nhöng laø "moät vaán ñeà soáng coøn naèm ngay giöõa loøng Giaùo Hoäi" (121), vaø raèng caàn phaûi ñem ñaët vaán ñeà aáy vaøo trong taâm ñieåm tình yeâu cuûa moïi Kitoâ höõu ñoái vôùi Giaùo Hoäi.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - -
(92) Dieãn vaên beá maïc Thöôïng Hoäi Ñoàng (27/10/1990), soá 5: 1.c.
(93) X. Propositio 6.
(94) X. Propositio 13.
(95) X. Propositio 4.
(96) Coâng Ñoàng Vat. II, Hieán Cheá Tín Lyù veà Giaùo hoäi, Lumen Gentium, GH, soá 9.
(97) Nhö treân.
(98) Thaùnh Cyprianoâ, De dominica Oratione, 23 : CCL 3/A, 105.
(99) X. Coâng Ñoàng Vat. II, Saéc leänh veà toâng ñoà giaùo daân, Apostolicam actuositatem, TÑ, soá 3.
(100) Propositio 5.
(101) Kinh Truyeàn Tin (3/12/1989), soá 2: Insegnamenti XII/2 (1989), tr.1417.
(102) Söù ñieäp ngaøy quoác teá thöù V caàu cho ôn goïi linh muïc (19/4/1968) : Insegnamenti VI (1968), tr.134-135.
(103) X. Propositio 5.
(104) X. Hieán Cheá Tín Lyù veà Giaùo hoäi, Lumen Gentium, GH, soá 10; saéc leänh veà thöøa taùc vuï vaø ñôøi soáng linh muïc, Presbyterorum ordinis, LM, soá 12.
(105) X. Propositio 13.
(106) Coâng Ñoàng Vat. II, Hieán Cheá Muïc Vuï veà Giaùo hoäi trong theá giôùi ngaøy nay, Gaudium et spes, MV, soá 16.
(107) Saùch leã Roma, Lôøi Nguyeän ñaàu leã trong thaùnh leã caàu cho ôn thieân trieäu linh muïc.
(108) X. Coâng Ñoàng Vat. II, Hieán Cheá veà Phuïng Vuï, Sacrosanctum Concilium, PV, soá 10.
(109) Propositio 15.
(110) Nhö treân.
(111) X. CIC, Giaùo Luaät khoaûn 220 : khoâng ai [#] ñöôïc pheùp xaâm phaïm quyeàn baûo toàn bí maät cuûa baát cöù ai; x. theâm khoaûn 642.
(112) Saéc leänh veà vieäc ñaøo taïo linh muïc, LM, soá 2.
(113) X. Coâng Ñoàng Vat.II, Saéc leänh veà nhieäm vuï muïc vuï cuûa caùc giaùm muïc trong Giaùo hoäi, Christus Dominus, GM, soá 15.
(114) X. Coâng Ñoàng Vat. II, Saéc leänh veà vieäc ñaøo taïo linh muïc, Optatam totius, ÑT, soá 2.
(115) Saéc leänh veà thöøa taùc vuï vaø ñôøi soáng linh muïc, Presbyterorum ordinis, LM, soá 6.
(116) Nhö treân, soá 11.
(117) X. Coâng Ñoàng Vat. II, Saéc leänh veà vieäc ñaøo taïo linh muïc, Optatam totius, ÑT, soá 2.
(118) Propositio 14.
(119) Propositio 15.
(120) X. propositio 16.
(121) Söù Ñieäp Ngaøy Quoác Teá Thöù XXII caàu cho ôn goïi linh muïc (13/4/1985), soá 1 : AAS 77 (1985), tr. 982.