Toâng thö môùi cuûa Ñöùc Thaùnh cha
veà vieäc canh taân ñaøo taïo vaø ñôøi soáng linh muïc
Toâng thö môùi cuûa Ñöùc Thaùnh cha veà vieäc canh taân ñaøo taïo vaø ñôøi soáng linh muïc.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 24-12-2025) - Hoâm 22 thaùng Möôøi Hai naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ cho coâng boá moät Toâng thö nhaân dòp kyû nieäm 60 naêm hai saéc leänh Coâng ñoàng chung Vatican 2 "Optatam totius" vaø "Presbyterorum Ordinis", nhaém ñaåy maïnh canh taân vieäc ñaøo taïo linh muïc, ñôøi soáng vaø söù vuï linh muïc.
Toâng thö môùi mang töïa ñeà "Una fedeltaø che genera futuro", Moät loøng trung thaønh mang laïi töông lai, ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV kyù ngaøy ngaøy 08 thaùng Möôøi Hai naêm 2025, vaø ñöôïc Phoøng Baùo chí Toøa Thaùnh phoå bieán hai tuaàn sau ñoù, töùc laø ngaøy 22 thaùng Möôøi Hai naêm 2025.
Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV goïi hai vaên kieän neàn taûng cuûa Coâng ñoàng chung Vatican II: Optatam totius veà vieäc ñaøo taïo linh muïc vaø Presbyterorum Ordinis veà thöøa taùc vuï vaø ñôøi soáng cuûa caùc linh muïc, caû hai vaên kieän "ñöôïc sinh ra töø cuøng moät hôi thôû cuûa Giaùo hoäi" vaø ngaøi taùi khaúng ñònh tính thôøi söï cuûa hai vaên kieän naøy.
Toâng thö cuûa Ñöùc Thaùnh cha khoâng chæ nhaém töôûng nieäm nhöng coøn ñònh höôùng chöông trình, laø moät lôøi môøi goïi suy tö laïi caên tính vaø söù maïng cuûa linh muïc hoâm nay, trong moät thôøi ñaïi ñöôïc ñaùnh daáu bôûi nhöõng bieán ñoåi vaên hoùa saâu saéc vaø cuoäc khuûng hoaûng nieàm tin ñoái vôùi Giaùo hoäi.
Ñaøo taïo toaøn dieän, lieân tuïc vaø nhaân baûn
Ñöùc Thaùnh cha nhaán maïnh maïnh meõ tính caáp thieát cuûa vieäc ñaøo taïo lieân læ vaø toaøn dieän cho caùc linh muïc, chaïm ñeán moïi chieàu kích cuûa con ngöôøi: nhaân baûn, thieâng lieâng, trí thöùc vaø muïc vuï. Noã löïc ñaøo taïo naøy cuõng thieát yeáu ñeå ngaên ngöøa caùc laïm duïng vaø ñeå ñaùp laïi noãi ñau do nhöõng ngöôøi rôøi boû thöøa taùc vuï gaây ra.
"Cuoäc khuûng hoaûng nieàm tin vaøo Giaùo hoäi khieán chuùng ta caøng yù thöùc hôn veà söï caáp baùch cuûa moät neàn ñaøo taïo toaøn dieän, baûo ñaûm söï tröôûng thaønh vaø chín muøi nhaân baûn cuûa caùc öùng vieân chöùc linh muïc." Theo Ñöùc Giaùo hoaøng, ñaøo taïo laø ñieàu nuoâi döôõng ôn goïi, cuûng coá ôn goïi theo thôøi gian vaø laøm cho ôn goïi sinh hoa keát traùi.
Tình huynh ñeä vaø ñôøi soáng chung choáng laïi coâ ñôn vaø töï quy chieáu
"Khoâng coù muïc töû naøo toàn taïi moät mình!" - ñaây laø moät trong nhöõng ñoaïn then choát cuûa vaên kieän. Ñöùc Leâoâ XIV leân aùn caùm doã töï quy chieáu vaø môøi goïi taùi khaùm phaù tình huynh ñeä linh muïc, ñöôïc ñaët neàn taûng trong bí tích Truyeàn chöùc thaùnh.
Söï coâ ñôn cuûa linh muïc - thöôøng laø nguyeân nhaân cuûa nhöõng ñau khoå noäi taâm vaø khuûng hoaûng - caàn ñöôïc ñoái dieän baèng nhöõng löïa choïn muïc vuï cuï theå, nhö thuùc ñaåy caùc hình thöùc ñôøi soáng chung vaø söï quan taâm laãn nhau giöõa caùc linh muïc, ñaëc bieät ñoái vôùi nhöõng ngöôøi cao tuoåi hoaëc ñau yeáu. Ñöùc Thaùnh cha cuõng ñeà xuaát vieäc taùi phaân boå kinh teá giöõa caùc giaùo xöù ngheøo vaø giaøu, cuõng nhö moät heä thoáng an sinh xaõ hoäi toát hôn cho caùc linh muïc.
Coäng taùc vôùi phoù teá vaø giaùo daân trong moät Giaùo hoäi hieäp haønh
Toâng thö nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa caùc phoù teá vónh vieãn, nhö daáu chæ tình yeâu cuûa Ñöùc Kitoâ - Ngöôøi Toâi Tôù. Ñoàng thôøi, vaên kieän cuõng ñeà cao vai troø cuûa giaùo daân vaø söï ñoàng traùch nhieäm trong Giaùo hoäi: "Ñeå thöïc thi toát hôn moät Giaùo hoäi hoïc veà hieäp thoâng, caùc linh muïc phaûi töø boû loái laõnh ñaïo ñoäc quyeàn."
Moãi linh muïc ñöôïc môøi goïi ñoàng haønh vôùi Daân Chuùa, ñoùn nhaän caùc ñoaøn suûng vaø vai troø cuûa töøng ngöôøi, theo tinh thaàn cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng vaø Toâng huaán "Nieàm Vui Phuùc AÂm" (Evangelii gaudium) cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ.
Chieâm nieäm vaø haønh ñoäng: söï quaân bình trong ñôøi soáng linh muïc
Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV caûnh baùo veà caùm doã cuûa thaùi ñoä duy hoaït ñoäng quaù möùc vaø caû thaùi ñoä thuï ñoäng - hai thaùi cöïc laøm toån haïi ñeán thöïc chaát cuûa thöøa taùc vuï.
"Hieán thaân khoâng giöõ laïi gì khoâng coù nghóa laø töø boû caàu nguyeän, hoïc hoûi vaø tình huynh ñeä linh muïc."
Linh muïc ñöôïc môøi goïi soáng haøi hoøa giöõa chieâm nieäm vaø haønh ñoäng, ñeå loan baùo Tin möøng höõu hieäu trong moïi laõnh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi, vaên hoùa vaø kinh teá, luoân giöõ aùnh nhìn höôùng veà Ñöùc Kitoâ.
Veà tình traïng thieáu linh muïc môùi taïi caùc quoác gia noùi tieáng Ñöùc vaø nhöõng nôi khaùc, Ñöùc Giaùo hoaøng vieát:
"Taát caû ñeàu ñöôïc môøi goïi xem xeùt laïi möùc ñoä sinh hoa traùi cuûa hoaït ñoäng muïc vuï trong Giaùo hoäi."
Ngaøi thöøa nhaän raèng cuoäc "khuûng hoaûng ôn goïi" thöôøng gaén lieàn vôùi nhöõng xu höôùng xaõ hoäi vaø vaên hoùa cuûa töøng quoác gia. Tuy nhieân, Giaùo hoäi caàn coù can ñaûm ñeå ñöa ra nhöõng ñeà nghò haáp daãn cho ngöôøi treû, vaø taïo döïng moät moâi tröôøng trong ñoù söï saün saøng ñoùn nhaän ôn goïi linh muïc vaø soáng ñôøi hieán daâng troïn veïn coù theå phaùt trieån. Ñöùc Giaùo hoaøng nhaán maïnh:
"Chuùng ta haõy nhôù raèng: khoâng coù töông lai neáu khoâng quan taâm ñeán moïi hình thöùc ôn goïi."
Veà ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc
Trong Toâng thö, Ñöùc Giaùo hoaøng vieát: "Chæ nhöõng linh muïc vaø tu só coù söï tröôûng thaønh nhaân baûn vaø vöõng vaøng veà ñôøi soáng thieâng lieâng môùi coù theå ñaûm nhaän lôøi cam keát soáng ñoäc thaân vaø loan baùo Tin möøng cuûa Ñaáng Phuïc Sinh moät caùch ñaùng tin caäy."
Moät ñoaïn noùi veà naïn laïm duïng
Vaên kieän cuõng ñeà caäp ñeán vaán ñeà laïm duïng tình duïc ñoái vôùi treû vò thaønh nieân do haøng giaùo só gaây ra. Ñöùc Giaùo hoaøng vieát:
"Trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây, cuoäc khuûng hoaûng söï tín nhieäm nôi Giaùo hoäi - do nhöõng vuï laïm duïng cuûa moät soá giaùo só gaây ra, khieán chuùng ta xaáu hoå vaø môøi goïi chuùng ta soáng khieâm toán - ñaõ giuùp chuùng ta nhaän thöùc roõ hôn bao giôø heát söï caáp thieát cuûa moät neàn ñaøo taïo toaøn dieän, baûo ñaûm söï phaùt trieån vaø tröôûng thaønh nhaân baûn cuûa caùc öùng sinh linh muïc, gaén lieàn vôùi moät ñôøi soáng thieâng lieâng saâu saéc vaø vöõng chaéc."
Ôn goïi böôùc theo Chuùa Kitoâ
Troïng taâm cuûa Toâng thö laø neâu cao veû ñeïp cuûa ôn goïi linh muïc, phaùt sinh töø moät cuoäc gaëp gôõ baûn thaân vôùi Chuùa vaø lôùn leân theo thôøi gian qua moät haønh trình trung tín vaø hoaùn caûi moãi ngaøy. "Moãi muïc töû phaûi luoân nhôù raèng mình cuõng laø moân ñeä cuûa Thaày Chí Thaùnh cuøng vôùi anh chò em cuûa mình."
Toâng thö cuûa Ñöùc Thaùnh cha keát thuùc vôùi hy voïng raèng vieäc kyû nieäm hai vaên kieän Coâng ñoàng veà linh muïc seõ laøm naûy sinh moät "Leã Hieän Xuoáng môùi cho ôn goïi", coù khaû naêng canh taân söùc soáng vaø nhieät huyeát cuûa Giaùo hoäi cuõng nhö cuûa caùc thöøa taùc vieân thaùnh chöùc.
(Sala Stampa, Toång hôïp 22-12-2025)