Coâng nghò Hoàng y ñoaøn
lieàn sau Naêm Thaùnh Hy Voïng
Coâng nghò Hoàng y ñoaøn lieàn sau Naêm Thaùnh Hy Voïng.
Phuùc Nhaïc
Vatican (RVA News 18-12-2025) - Tuy chöa coù thoâng caùo chính thöùc naøo veà Coâng nghò Hoàng y ñoaøn seõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV trieäu taäp, vaøo ngaøy 07 vaø 08 thaùng Gieâng naêm 2026, taïi Vatican, baùo chí YÙ vaø nöôùc ngoaøi tieáp tuïc ñöa tin veà vaán ñeà naøy, keå caû caùc vaán ñeà seõ ñöôïc baøn tôùi.
Ví duï, nhaät baùo Il Giornale, trong soá ra ngaøy 16 thaùng Möôøi Hai naêm 2025, cho bieát Coâng nghò chuû yeáu seõ baøn veà nhöõng tranh luaän lieân quan ñeán phuïng vuï vaø "Thaùnh leã tieàn coâng ñoàng". Theo baùo naøy, moät "thö Giaùng sinh" töông öùng seõ ñöôïc göûi tôùi taát caû caùc Hoàng y trong tuaàn naøy.
Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI (2005-2013), hoài naêm 2007 ñaõ cho pheùp cöû haønh thöôøng xuyeân hôn caùc thaùnh leã theo nghi thöùc voán ñaõ ñöôïc thay theá daàn daàn sau Coâng ñoàng chung Vatican II (1962-1965) baèng moät neàn phuïng vuï ñöôïc canh taân. Tuy nhieân, nhöõng nhöôïng boä naøy ñaõ phaàn lôùn bò Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ (2013-2025) thu hoài vaøo naêm 2021, qua töï saéc Traditionis custodes, nhaém giôùi haïn toái ña vieäc cöû haønh thaùnh leã theo saùch leã ban haønh naêm 1962.
Cuï theå, ngaøi ñaõ ñaët ra nhöõng quy ñònh chaët cheõ hôn cho hình thöùc phuïng vuï cuõ vaø xaùc ñònh "hình thöùc thoâng thöôøng" ñeå cöû haønh thaùnh leã, sau Coâng ñoàng Vatican II, laø "caùch dieãn taû duy nhaát" cuûa Nghi leã Roâma. Quyeát ñònh cuûa Ñöùc Phanxicoâ ñaõ gaây nhieàu tranh caõi, ñaëc bieät trong caùc giôùi raát baûo thuû cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo.
Tính hieäp haønh cuõng seõ ñöôïc thaûo luaän
Theo baùo Il Giornale, trong cuoäc hoïp keùo daøi hai ngaøy cuûa hôn 200 Hoàng y Giaùo hoäi Coâng giaùo vaøo thaùng Gieâng, vaán ñeà tính hieäp haønh cuõng seõ ñöôïc ñöa ra thaûo luaän. Ñaây laø hình thöùc môùi veà quyeàn tham gia vaø ñoàng traùch nhieäm cuûa caùc giaùm muïc, linh muïc vaø caû tín höõu khoâng thaùnh chöùc, voán ñöôïc Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaëc bieät ñaåy maïnh. Gaàn ñaây nhaát, vaøo thaùng Möôøi naêm ngoaùi (2024), Thöôïng Hoäi ñoàng Theá giôùi - trong ñoù coù caû nam nöõ giaùo daân vôùi quyeàn bieåu quyeát - ñaõ thoâng qua nhieàu khuyeán nghò, ñeà xuaát vaø yeâu caàu caûi caùch ñoái vôùi Giaùo hoäi hoaøn vuõ, trong ñoù coù caùc quy ñònh môùi veà traùch nhieäm giaûi trình cuûa caùc giaùm muïc. Sau ñoù, Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ gaây baát ngôø khi tuyeân boá aùp duïng toaøn boä caùc quyeát ñònh naøy nhö moät phaàn cuûa Huaán quyeàn thoâng thöôøng.
Lôøi môøi döï Coâng nghò ñaàu tieân cuûa Ñöùc Leâoâ XIV
Theo baøi baùo, thö môøi tham döï Coâng nghò Hoàng y ñaàu tieân do Ñöùc Leâoâ XIV trieäu taäp, ñaõ ñöôïc göûi ñi töø thaùng Möôøi Moät naêm 2025, do Nieân tröôûng Hoàng y ñoaøn laø Ñöùc Hoàng y Giovanni Battista Re, naêm nay 91 tuoåi. Tuy nhieân, caùc chuû ñeà noäi dung chæ ñöôïc trình baøy trong thö Giaùng sinh cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng göûi caùc Hoàng y.
Trong nhöõng naêm qua, caùc Ñöùc Giaùo hoaøng ñaõ söû duïng caùc cuoäc hoïp toaøn theå cuûa Hoàng y ñoaøn theo nhöõng caùch raát khaùc nhau. Tröôøng hôïp gaây chaán ñoäng nhaát laø Coâng nghò ngoaïi thöôøng ngaøy 11 thaùng Hai naêm 2013, khi Ñöùc Giaùo hoaøng Beâneâñictoâ XVI coâng boá vieäc töø nhieäm. Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ söû duïng Coâng nghò ngaøy 20 thaùng Hai naêm 2014 ñeå khôûi xöôùng cuoäc tranh luaän veà moät caùch tieáp caän môùi cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ly dò vaø taùi hoân, qua baøi tham luaän neàn taûng cuûa Ñöùc Hoàng y Walter Kasper. Theo chieàu höôùng naøy, Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi veà gia ñình ñaõ ñöôïc tieán haønh vaø keát quaû laø Toâng huaán Amoris laetitia (Nieàm vui yeâu thöông) do Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ban haønh cho caùc caëp ly dò taùi hoân ñöôïc röôùc leã.
(Toång hôïp 16-12-2025)