Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
vôùi caùc Giaùm muïc, Linh muïc,
Nam Nöõ Thaùnh hieán, vaø Nhaân vieân Muïc vuï Lebanon
taïi Ñeàn Ñöùc Meï Lebanon
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vôùi caùc Giaùm muïc, Linh muïc, Nam Nöõ Thaùnh hieán, vaø Nhaân vieân Muïc vuï Lebanon taïi Ñeàn Ñöùc Meï Lebanon.
Vuõ Vaên An
Beirut (VietCatholic News 01-12-2025) -Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vôùi caùc Giaùm muïc, Linh muïc, Nam Nöõ Thaùnh hieán, vaø Nhaân vieân Muïc vuï Lebanon taïi Ñeàn Ñöùc Meï Lebanon:
Anh em trong haøng Giaùm muïc thaân meán,
Anh em linh muïc vaø anh chò em tu só thaân meán,
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em buoåi saùng! Sabah al-khayr (tieáng AÛ Raäp)
Toâi raát vui möøng ñöôïc gaëp gôõ anh chò em trong chuyeán toâng du naøy, vôùi khaåu hieäu "Phuùc cho nhöõng ai xaây döïng hoøa bình" (Mt 5:9). Giaùo hoäi taïi Lebanon, hieäp nhaát trong nhieàu khía caïnh khaùc nhau, laø hình aûnh cuûa nhöõng lôøi naøy, nhö Thaùnh Gioan Phaoloâ II ñaõ khaúng ñònh vôùi loøng trìu meán saâu saéc daønh cho daân toäc cuûa anh chò em: "Taïi Lebanon ngaøy nay," ngaøi noùi, "anh em laø nhöõng ngöôøi mang laïi hy voïng" (Söù ñieäp göûi ngöôøi daân Lebanon, ngaøy 1 thaùng 5 naêm 1984); vaø ngaøi noùi theâm, "Haõy taïo ra, nôi anh chò em soáng vaø laøm vieäc, moät baàu khoâng khí huynh ñeä. Khoâng caàn phaûi ngaây thô, xin anh chò em bieát caùch trao nieàm tin cho ngöôøi khaùc vaø saùng taïo ñeå söùc maïnh taùi sinh cuûa loøng tha thöù vaø loøng thöông xoùt coù theå chieán thaéng" (ibid.).
Nhöõng lôøi chöùng maø chuùng ta ñaõ nghe - caûm ôn töøng ngöôøi trong anh chò em! - cho chuùng ta thaáy raèng nhöõng lôøi naøy khoâng phaûi laø voâ ích. Thöïc teá, chuùng ñaõ ñöôïc ñoùn nhaän vaø haønh ñoäng vì söï hieäp thoâng baùc aùi vaãn tieáp tuïc ñöôïc vun ñaép taïi Lebanon.
Theo lôøi cuûa Ñöùc Thöôïng Phuï, ngöôøi maø toâi chaân thaønh caûm ôn, chuùng ta coù theå khaùm phaù ra nguoàn goác cuûa söï kieân trì naøy, ñöôïc bieåu töôïng bôûi hang ñoäng tónh laëng nôi Thaùnh Charbel ñaõ caàu nguyeän tröôùc aûnh Ñöùc Meï, vaø bôûi söï hieän dieän cuûa Ñeàn thaùnh Harissa, bieåu töôïng cuûa söï hieäp nhaát cho toaøn theå ngöôøi daân Lebanon. Chính khi ôû beân Ñöùc Maria döôùi chaân Thaäp Giaù Chuùa Gieâsu (x. Ga 19:25), lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng ta, caây caàu voâ hình keát noái caùc traùi tim, mang laïi cho chuùng ta söùc maïnh ñeå tieáp tuïc hy voïng vaø haønh ñoäng, ngay caû khi bò bao vaây bôûi tieáng suùng ñaïn vaø ngay caû khi nhöõng nhu caàu thieát yeáu cuûa cuoäc soáng haøng ngaøy trôû thaønh moät thaùch thöùc.
Moät trong nhöõng bieåu töôïng ñaëc tröng trong logo cuûa haønh trình naøy laø moû neo. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ thöôøng nhaéc ñeán moû neo nhö moät daáu chæ cuûa ñöùc tin, cho pheùp chuùng ta luoân tieán veà phía tröôùc, ngay caû trong nhöõng khoaûnh khaéc ñen toái nhaát, cho ñeán khi chuùng ta ñeán ñöôïc thieân ñaøng. Ngaøi noùi: "Ñöùc tin cuûa chuùng ta laø moät moû neo treân thieân ñaøng. Chuùng ta ñaõ neo cuoäc ñôøi mình treân thieân ñaøng. Chuùng ta phaûi laøm gì? Haõy giöõ chaët sôïi daây... Vaø chuùng ta tieán veà phía tröôùc bôûi vì chuùng ta chaéc chaén raèng cuoäc ñôøi chuùng ta ñaõ neo treân thieân ñaøng, treân bôø beán nôi chuùng ta seõ ñeán" (Buoåi Tieáp Kieán Chung, ngaøy 26 thaùng 4 naêm 2017). Neáu chuùng ta muoán xaây döïng hoøa bình, chuùng ta phaûi neo mình vaøo thieân ñaøng vaø, vöõng vaøng höôùng veà ñoù, haõy yeâu thöông maø khoâng sôï maát ñi nhöõng ñieàu choùng qua vaø haõy cho ñi khoâng giôùi haïn.
Töø nhöõng coäi nguoàn naøy, maïnh meõ vaø saâu thaúm nhö nhöõng caây tuyeát tuøng, tình yeâu lôùn leân vaø vôùi söï giuùp ñôõ cuûa Chuùa, nhöõng coâng vieäc lieân ñôùi cuï theå vaø laâu daøi ñaõ trôû neân soáng ñoäng.
Cha Youhanna ñaõ noùi vôùi chuùng toâi veà Debbabiyeù, ngoâi laøng nhoû nôi ngaøi thöïc hieän söù vuï cuûa mình. ÔÛ ñoù, ngay caû khi phaûi ñoái dieän vôùi nhöõng nhu caàu cuøng cöïc vaø bò ñe doïa bôûi bom ñaïn, nhöõng ngöôøi Kitoâ höõu vaø Hoài giaùo, ngöôøi Lebanon vaø ngöôøi tò naïn töø caùc vuøng ñaát khaùc, vaãn soáng hoøa bình vôùi nhau vaø giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi laân caän. Chuùng ta haõy döøng laïi moät chuùt ñeå suy gaãm veà hình aûnh maø ngaøi ñaõ gôïi leân: ñoàng xu Syria ñöôïc tìm thaáy trong hoäp boá thí beân caïnh nhöõng ñoàng xu töø Lebanon. Ñoù laø moät ñieåm quan troïng. Noù nhaéc nhôû chuùng ta raèng moãi ngöôøi chuùng ta ñeàu coù ñieàu gì ñoù ñeå cho ñi vaø nhaän laïi trong tình yeâu, vaø vieäc trao taëng chính mình cho ngöôøi laân caän laøm giaøu cho moïi ngöôøi vaø loâi keùo chuùng ta ñeán vôùi Thieân Chuùa. Ñöùc Giaùo Hoaøng Benedict XVI, trong chuyeán toâng du ñeán ñaát nöôùc naøy, ñaõ noùi veà söùc maïnh ñoaøn keát cuûa tình yeâu ngay caû trong nhöõng khoaûnh khaéc thöû thaùch: "Chính taïi ñaây vaø ngay luùc naøy, chuùng ta ñöôïc keâu goïi aên möøng chieán thaéng cuûa tình yeâu treân haän thuø, cuûa söï tha thöù treân traû thuø, cuûa söï phuïc vuï treân söï thoáng trò, cuûa söï khieâm nhöôøng treân söï kieâu ngaïo, vaø cuûa söï ñoaøn keát treân söï chia reõ... ñeå coù khaû naêng bieán nhöõng ñau khoå cuûa chuùng ta thaønh lôøi tuyeân xöng tình yeâu ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø loøng thöông xoùt ñoái vôùi tha nhaân" (Dieãn vaên, Thaêm Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Phaoloâ ôû Harissa, ngaøy 14 thaùng 9 naêm 2012).
Chæ baèng caùch naøy, chuùng ta môùi coù theå giaûi thoaùt baûn thaân khoûi baát coâng vaø aùp böùc, ngay caû khi, nhö chuùng ta ñaõ nghe, chuùng ta bò phaûn boäi bôûi nhöõng con ngöôøi vaø toå chöùc taøn nhaãn lôïi duïng söï tuyeät voïng cuûa nhöõng ngöôøi khoâng coøn löïa choïn naøo khaùc. Nhôø ñoù, chuùng ta coù theå moät laàn nöõa hy voïng vaøo ngaøy mai, ngay caû trong noãi cay ñaéng cuûa nhöõng khoù khaên hieän taïi maø chuùng ta phaûi ñoái dieän. Veà vaán ñeà naøy, toâi ñöôïc nhaéc nhôû veà traùch nhieäm maø taát caû chuùng ta phaûi gaùnh vaùc ñoái vôùi nhöõng ngöôøi treû. Ñieàu quan troïng laø phaûi nuoâi döôõng söï hieän dieän cuûa hoï, ngay caû trong caùc cô caáu giaùo hoäi, traân troïng nhöõng ñoùng goùp môùi meû cuûa hoï vaø taïo cho hoï nhöõng cô hoäi. Ngay caû giöõa ñoáng ñoå naùt cuûa moät theá giôùi ñang mang trong mình nhöõng thaát baïi ñau thöông, ñieàu caàn thieát laø phaûi mang ñeán cho hoï nhöõng trieån voïng cuï theå vaø khaû thi cho söï taùi sinh vaø phaùt trieån trong töông lai.
Loren ñaõ chia seû vôùi chuùng ta veà coâng vieäc cuûa chính coâ trong vieäc giuùp ñôõ ngöôøi di cö. Baûn thaân laø moät ngöôøi nhaäp cö, coâ ñaõ daønh moät thôøi gian ñeå hoã trôï nhöõng ngöôøi buoäc phaûi boû laïi taát caû phía sau, khoâng phaûi do löïa choïn maø do söï baét buoäc, ñeå tìm kieám moät töông lai môùi xa nhaø. Caâu chuyeän coâ keå veà James vaø Lela ñaõ chaïm ñeán traùi tim chuùng ta saâu saéc vaø cho thaáy noãi kinh hoaøng maø chieán tranh gaây ra trong cuoäc soáng cuûa nhieàu ngöôøi voâ toäi. Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ nhieàu laàn nhaéc nhôû chuùng ta trong caùc baøi dieãn vaên vaø baøi vieát cuûa ngaøi raèng chuùng ta khoâng theå thôø ô khi ñoái dieän vôùi nhöõng vaán ñeà töông töï. Nhöõng thaûm kòch, vaø noãi ñau buoàn cuûa hoï khieán chuùng ta lo laéng vaø thaùch thöùc (xem Baøi giaûng Ngaøy Theá giôùi Di daân vaø Tò naïn, 29 thaùng 9 naêm 2019). Moät maët, loøng duõng caûm cuûa hoï noùi vôùi chuùng ta veà aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa, nhö Loren ñaõ noùi, vaãn toûa saùng ngay caû trong nhöõng khoaûnh khaéc ñen toái nhaát. Maët khaùc, kinh nghieäm cuûa hoï môøi goïi chuùng ta ñöùng leân ñeå ñaûm baûo raèng khoâng ai phaûi chaïy troán khoûi ñaát nöôùc cuûa mình vì nhöõng xung ñoät voâ nghóa vaø taøn khoác, vaø baát cöù ai goõ cöûa coäng ñoàng cuûa chuùng ta seõ khoâng bao giôø caûm thaáy bò töø choái, nhöng ñöôïc chaøo ñoùn baèng nhöõng lôøi maø chính Loren ñaõ noùi: "Chaøo möøng trôû veà nhaø!"
Lôøi chöùng cuûa Sô Dima cuõng coù theå truyeàn caûm höùng cho chuùng ta. Khi ñoái dieän vôùi söï buøng phaùt cuûa baïo löïc, Sô ñaõ choïn khoâng boû rôi traïi, maø thay vaøo ñoù, giöõ cho tröôøng hoïc môû cöûa, bieán noù thaønh nôi chaøo ñoùn ngöôøi tò naïn vaø moät trung taâm giaùo duïc voâ cuøng hieäu quaû. Thaät vaäy, trong nhöõng caên phoøng ñoù, ngoaøi vieäc hoã trôï vaät chaát, ngöôøi ta coøn hoïc hoûi vaø daïy caùch chia seû "baùnh mì, noãi sôï haõi vaø hy voïng"; yeâu thöông giöõa haän thuø, phuïc vuï ngay caû khi kieät söùc vaø tin töôûng vaøo moät töông lai vöôït treân moïi kyø voïng. Giaùo hoäi taïi Lebanon luoân vun ñaép giaùo duïc. Toâi khuyeán khích taát caû anh chò em haõy tieáp tuïc coâng vieäc ñaùng ca ngôïi naøy. Haõy ñeå nhöõng löïa choïn cuûa anh chò em, ñöôïc thuùc ñaåy bôûi loøng baùc aùi quaûng ñaïi nhaát, phuïc vuï ñeå ñaùp öùng nhu caàu, treân heát, cuûa nhöõng ngöôøi khoâng theå töï lo lieäu vaø nhöõng ngöôøi ñang ôû trong hoaøn caûnh cuøng cöïc. Baèng caùch naøy, vieäc ñaøo taïo trí tueä seõ luoân keát hôïp vôùi vieäc giaùo duïc con tim. Chuùng ta haõy nhôù raèng tröôøng hoïc ñaàu tieân cuûa chuùng ta laø Thaäp Giaù vaø Thaày daïy duy nhaát cuûa chuùng ta laø Chuùa Kitoâ (x. Mt 23:10).
Veà phöông dieän naøy, khi noùi veà nhöõng kinh nghieäm cuûa mình trong coâng taùc muïc vuï nhaø tuø, Cha Charbel noùi raèng ngay caû khi theá giôùi chæ nhìn thaáy nhöõng böùc töôøng vaø toäi phaïm, chuùng ta cuõng thaáy ñöôïc söï dòu daøng cuûa Chuùa Cha, Ñaáng khoâng bao giôø meät moûi tha thöù, ñöôïc phaûn chieáu trong ñoâi maét cuûa caùc tuø nhaân, ñoâi khi laïc loõng, ñoâi khi ñöôïc soi saùng bôûi nieàm hy voïng môùi. Vaø ñieàu naøy laø ñuùng: chuùng ta thaáy khuoân maët cuûa Chuùa Gieâsu ñöôïc phaûn chieáu trong nhöõng ngöôøi ñau khoå vaø trong nhöõng ngöôøi chöõa laønh nhöõng veát thöông maø cuoäc soáng ñaõ gaây ra. Chæ moät thôøi gian ngaén nöõa, cöû chæ töôïng tröng trao taëng Boâng Hoàng Vaøng cho Ñeàn Thaùnh naøy seõ dieãn ra. Ñaây laø moät cöû chæ coå xöa, mang trong mình nhieàu yù nghóa, moät trong soá ñoù laø lôøi khuyeân nhuû chuùng ta haõy trôû thaønh höông thôm cuûa Chuùa Kitoâ baèng chính cuoäc soáng cuûa mình (x. 2 Cr 2:14). Tröôùc hình aûnh naøy, toâi nhôù ñeán höông thôm boác leân töø nhöõng baøn aên cuûa ngöôøi Lebanon, noåi tieáng vôùi nhieàu loaïi thöùc aên ñöôïc phuïc vuï vaø yù thöùc coäng ñoàng maïnh meõ khi cuøng nhau chia seû böõa aên. Ñoù laø moät höông thôm ñöôïc taïo neân töø haøng ngaøn muøi höông, noåi baät trong söï ña daïng cuûa caùc muøi höông vaø thaäm chí trong söï keát hôïp cuûa chuùng. Höông thôm cuûa Chuùa Kitoâ cuõng vaäy. Ñaây khoâng phaûi laø moät moùn aên ñaét tieàn daønh rieâng cho moät soá ít ngöôøi ñöôïc choïn, maø laø höông thôm lan toûa töø moät baøn tieäc thònh soaïn vôùi ñuû loaïi moùn aên, nôi taát caû moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc môøi goïi tham döï. Mong sao ñaây laø tinh thaàn cuûa nghi leã maø chuùng ta saép cöû haønh, vaø treân heát laø tinh thaàn maø chuùng ta töï thaùch thöùc mình moãi ngaøy ñeå soáng hieäp nhaát trong tình yeâu.