Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Leâoâ XIV
vôùi caùc ñaïi dieän lieân toân Lebanon
taïi Quaûng tröôøng Caùc Thaùnh Töû Ñaïo
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Leâoâ XIV vôùi caùc ñaïi dieän lieân toân Lebanon taïi Quaûng tröôøng Caùc Thaùnh Töû Ñaïo.
Vuõ Vaên An
Beirut (VietCatholic News 01-12-2025) - Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Leâoâ XIV vôùi caùc ñaïi dieän lieân toân Lebanon taïi Quaûng tröôøng Caùc Thaùnh Töû Ñaïo:
Anh chò em thaân meán,
Toâi voâ cuøng xuùc ñoäng vaø bieát ôn khi ñöôïc ñöùng giöõa anh chò em hoâm nay, taïi mieàn ñaát ñöôïc chuùc phuùc naøy - mieàn ñaát ñöôïc caùc tieân tri Cöïu Öôùc ca ngôïi, nhöõng ngöôøi ñaõ nhìn thaáy treân nhöõng caây tuyeát tuøng cao vuùt bieåu töôïng cuûa taâm hoàn coâng chính nôû roä döôùi aùnh maét caûnh giaùc cuûa thieân ñaøng; moät mieàn ñaát maø tieáng voïng cuûa Ngoâi Lôøi chöa bao giôø im baët, nhöng vaãn tieáp tuïc keâu goïi, töø theá kyû naøy sang theá kyû khaùc, nhöõng ngöôøi khao khaùt môû loøng mình ra vôùi Thieân Chuùa haèng soáng. Trong Toâng huaán Haäu Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ecclesia in Medio Oriente, ñöôïc kyù taïi Beirut naêm 2012, Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñictoâ XVI ñaõ nhaán maïnh raèng "Baûn chaát vaø ôn goïi phoå quaùt cuûa Giaùo hoäi ñoøi hoûi Giaùo hoäi phaûi ñoái thoaïi vôùi caùc tín ñoà cuûa caùc toân giaùo khaùc. Taïi Trung Ñoâng, cuoäc ñoái thoaïi naøy döïa treân nhöõng moái lieân heä tinh thaàn vaø lòch söû gaén keát Kitoâ höõu vôùi Do Thaùi giaùo vaø Hoài giaùo. Ñoù laø moät cuoäc ñoái thoaïi khoâng chuû yeáu ñöôïc thuùc ñaåy bôûi nhöõng caân nhaéc thöïc duïng, chính trò hay xaõ hoäi, maø bôûi nhöõng moái quan taâm thaàn hoïc neàn taûng lieân quan ñeán ñöùc tin" (soá 19). Caùc baïn thaân meán, söï hieän dieän cuûa caùc baïn hoâm nay taïi nôi ñaây, nôi nhöõng ngoïn thaùp vaø thaùp chuoâng nhaø thôø ñöùng caïnh nhau, nhöng caû hai ñeàu vöôn leân trôøi cao, minh chöùng cho ñöùc tin beàn vöõng cuûa vuøng ñaát naøy vaø loøng trung thaønh kieân ñònh cuûa ngöôøi daân nôi ñaây ñoái vôùi Thieân Chuùa duy nhaát. Taïi maûnh ñaát yeâu daáu naøy, caàu mong töøng hoài chuoâng ngaân vang, töøng lôøi kinh adhan, töøng lôøi caàu nguyeän hoøa quyeän thaønh moät khuùc thaùnh ca cao vuùt - khoâng chæ ñeå toân vinh Ñaáng Taïo Hoùa nhaân töø cuûa trôøi ñaát, maø coøn ñeå daâng leân lôøi caàu nguyeän chaân thaønh cho hoàng phuùc hoøa bình thaàn thieâng.
Trong nhieàu naêm, vaø ñaëc bieät trong thôøi gian gaàn ñaây, aùnh maét cuûa theá giôùi ñaõ ñoå doàn veà Trung Ñoâng, caùi noâi cuûa caùc toân giaùo Abraham, quan saùt haønh trình gian khoå vaø cuoäc tìm kieám khoâng ngöøng nghæ hoàng phuùc hoøa bình quyù giaù. Ñoâi khi, nhaân loaïi nhìn veà Trung Ñoâng vôùi caûm giaùc lo laéng vaø chaùn naûn, tröôùc nhöõng xung ñoät heát söùc phöùc taïp vaø dai daúng. Tuy nhieân, giöõa nhöõng cuoäc ñaáu tranh naøy, chuùng ta coù theå tìm thaáy hy voïng vaø söï khích leä khi taäp trung vaøo ñieàu gaén keát chuùng ta: tình ngöôøi chung vaø nieàm tin vaøo moät Thieân Chuùa cuûa tình yeâu thöông vaø loøng thöông xoùt. Trong thôøi ñaïi maø söï chung soáng döôøng nhö laø moät giaác mô xa vôøi, ngöôøi daân Lebanon, duø ñoùn nhaän nhieàu toân giaùo khaùc nhau, vaãn laø moät lôøi nhaéc nhôû maïnh meõ raèng noãi sôï haõi, ngôø vöïc vaø ñònh kieán khoâng phaûi laø tieáng noùi cuoái cuøng, vaø söï thoáng nhaát, hoøa giaûi vaø hoøa bình laø ñieàu coù theå. Ñoù laø moät söù meänh khoâng thay ñoåi trong suoát lòch söû cuûa vuøng ñaát yeâu daáu naøy: laøm chöùng cho chaân lyù tröôøng toàn raèng Kitoâ höõu, Hoài giaùo, Druze vaø voâ soá ngöôøi khaùc coù theå chung soáng vaø xaây döïng moät ñaát nöôùc thoáng nhaát bôûi söï toân troïng vaø ñoái thoaïi.
Saùu möôi naêm tröôùc, Coâng ñoàng Vatican II, vôùi vieäc ban haønh Tuyeân ngoân Nostra Aetate, ñaõ môû ra moät chaân trôøi môùi cho söï gaëp gôõ vaø toân troïng laãn nhau giöõa ngöôøi Coâng Giaùo vaø ngöôøi thuoäc caùc toân giaùo khaùc nhau, nhaán maïnh raèng ñoái thoaïi vaø hôïp taùc thöïc söï baét nguoàn töø tình yeâu thöông - neàn taûng duy nhaát cho hoøa bình, coâng lyù vaø hoøa giaûi. Cuoäc ñoái thoaïi naøy, ñöôïc khôi nguoàn caûm höùng töø tình yeâu thöông thieâng lieâng, neân bao goàm taát caû nhöõng ngöôøi thieän chí, baùc boû ñònh kieán, phaân bieät ñoái xöû vaø ñaøn aùp, vaø khaúng ñònh phaåm giaù bình ñaúng cuûa moãi con ngöôøi.
Maëc duø söù vuï coâng khai cuûa Chuùa Gieâsu dieãn ra chuû yeáu ôû Galileâ vaø Giuñeâa, caùc saùch Tin Möøng cuõng keå laïi nhöõng ñoaïn Ngöôøi ñeán thaêm vuøng Thaäp Tænh - ñaùng chuù yù nhaát laø vuøng phuï caän Tyre vaø Sidon - nôi Ngöôøi gaëp ngöôøi phuï nöõ Syro-Phoenician, ngöôøi coù ñöùc tin vöõng chaéc ñaõ thuùc ñaåy Ngöôøi chöõa laønh con gaùi baø (x. Mc 7:24-30). ÔÛ ñaây, baûn thaân vuøng ñaát naøy khoâng chæ laø nôi gaëp gôõ ñôn thuaàn giöõa Chuùa Gieâsu vaø moät ngöôøi meï van xin; noù trôû thaønh nôi maø söï khieâm nhöôøng, tin töôûng vaø kieân trì vöôït qua moïi raøo caûn vaø gaëp gôõ tình yeâu voâ bieân cuûa Thieân Chuùa, tình yeâu bao truøm moïi traùi tim con ngöôøi. Thaät vaäy, ñaây chính laø "coát loõi cuûa chính cuoäc ñoái thoaïi lieân toân: khaùm phaù söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa vöôït qua moïi ranh giôùi vaø lôøi môøi goïi cuøng nhau tìm kieám Ngöôøi vôùi loøng toân kính vaø khieâm nhöôøng" [1].
Neáu Lebanon noåi tieáng vôùi nhöõng caây tuyeát tuøng huøng vó, thì caây oâ liu cuõng laø neàn taûng cho di saûn cuûa noù. Caây oâ liu khoâng chæ toâ ñieåm cho khoâng gian chuùng ta tuï hoïp hoâm nay, maø coøn ñöôïc toân kính trong caùc vaên baûn thieâng lieâng cuûa Kitoâ giaùo, Do Thaùi giaùo vaø Hoài giaùo, laø bieåu töôïng vöôït thôøi gian cuûa söï hoøa giaûi vaø hoøa bình. Tuoåi thoï cao vaø khaû naêng sinh tröôûng ñaùng kinh ngaïc cuûa noù ngay caû trong nhöõng moâi tröôøng khaéc nghieät nhaát töôïng tröng cho söï beàn bæ vaø hy voïng, phaûn aûnh cam keát kieân ñònh caàn thieát ñeå nuoâi döôõng söï chung soáng hoøa bình. Töø caây naøy, daàu chöõa laønh tuoân chaûy - moät loaïi daàu xoa dòu veát thöông theå xaùc vaø tinh thaàn - theå hieän loøng traéc aån voâ bieân cuûa Thieân Chuùa daønh cho taát caû nhöõng ai ñau khoå. Daàu cuûa noù cuõng mang ñeán aùnh saùng, nhaéc nhôû chuùng ta veà lôøi keâu goïi soi saùng traùi tim baèng ñöùc tin, loøng baùc aùi vaø söï khieâm nhöôøng.
Nhö reã cuûa caây tuyeát tuøng vaø caây oâ liu aên saâu vaø lan roäng khaép traùi ñaát, ngöôøi daân Lebanon cuõng vaäy, raûi raùc khaép theá giôùi, nhöng vaãn gaén keát vôùi nhau bôûi söùc maïnh beàn bæ vaø di saûn vöôït thôøi gian cuûa queâ höông. Söï hieän dieän cuûa quyù vò taïi ñaây vaø treân toaøn theá giôùi khoâng chæ laøm phong phuù theâm theá giôùi baèng di saûn ngaøn naêm cuûa quyù vò, maø coøn töôïng tröng cho moät ôn goïi. Trong moät theá giôùi ngaøy caøng gaén keát, anh chò em ñöôïc keâu goïi trôû thaønh nhöõng ngöôøi kieán taïo hoøa bình: ñoái ñaàu vôùi söï baát khoan dung, vöôït qua baïo löïc vaø xoùa boû söï loaïi tröø, soi saùng con ñöôøng höôùng tôùi coâng lyù vaø hoøa hôïp cho taát caû moïi ngöôøi, thoâng qua chöùng taù ñöùc tin cuûa anh chò em.
Anh chò em thaân meán, vaøo ngaøy 25 thaùng 3 haøng naêm, ñöôïc toå chöùc nhö moät ngaøy leã quoác gia taïi ñaát nöôùc anh chò em, anh chò em cuøng nhau toân kính Ñöùc Maria, Ñöùc Meï Lebanon, ñöôïc toân kính trong thaùnh ñòa cuûa Meï taïi Harissa, nôi ñöôïc trang hoaøng baèng böùc töôïng Ñöùc Trinh Nöõ Maria aán töôïng vôùi ñoâi tay dang roäng, oâm troïn ngöôøi daân Lebanon. Nguyeän xin voøng tay yeâu thöông vaø töø maãu cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Meï Chuùa Gieâsu vaø Nöõ Vöông Hoøa Bình, daãn daét moãi ngöôøi anh chò em, ñeå treân queâ höông anh chò em, khaép Trung Ñoâng vaø treân toaøn theá giôùi, hoàng aân hoøa giaûi vaø chung soáng hoøa bình coù theå tuoân traøo "nhö nhöõng doøng suoái chaûy töø Lebanon" (x. Dieãm ca 4:15). Nguyeän xin hoàng aân naøy mang laïi hy voïng vaø hieäp nhaát cho taát caû moïi ngöôøi. Shukran.
- - - - - - - - - - - - - - - -
[1] Buoåi tieáp kieán chung, Baøi giaùo lyù nhaân dòp kyû nieäm 60 naêm Tuyeân boá Nostra Aetate, ngaøy 29 thaùng 10 naêm 2025.