Ñöùc Thaùnh cha cöû haønh thaùnh leã
vôùi khoaûng 100,000 tín höõu taïi Liban
Ñöùc Thaùnh cha cöû haønh thaùnh leã vôùi khoaûng 100,000 tín höõu taïi Liban.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Beirut (RVA News 03-12-2025) - Hoaït ñoäng cuoái cuøng cuûa Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV trong cuoäc vieáng thaêm Liban laø thaùnh leã ngaøi cöû haønh luùc quaù 10 giôø saùng, ngaøy 02 thaùng Möôøi Hai naêm 2025 taïi ñòa ñieåm goïi laø Beirut Waterfront: moät khu vöïc ven bieån giöõa beán du thuyeàn vaø trung taâm thuû ñoâ.
Khu ñaát naøy ñöôïc taïo neân töø vieäc san laáp bieån baèng ñaát ñaù vaø ñoáng ñoå naùt töø trung taâm Beirut - nôi bò san baèng vaøo cuoái cuoäc Noäi chieán Liban - tröôùc khi baét ñaàu taùi thieát. Solidere, moät coâng ty coå phaàn cuûa Liban chòu traùch nhieäm quy hoaïch vaø taùi thieát khu trung taâm thuû ñoâ, ñaõ vaø ñang phaùt trieån khu Waterfront qua nhieàu giai ñoaïn nhö moät moâ hình phaùt trieån ñoâ thò.
Khi ñeán ñaây, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ duøng xe Papamobile tieán qua caùc loái ñi cuûa khu vöïc haønh leã ñeå chaøo thaêm haøng traêm ngaøn tín höõu reo hoø vaø vui möøng chaøo ñoùn ngaøi. Hoï vaãy nhöõng laù côø nhoû: côø Toøa Thaùnh vaø côø Liban.
Treân leã ñaøi ñaõ coù khoaûng 60 vò Thöôïng phuï, Hoàng y vaø Giaùm muïc Trung Ñoâng, cuøng vôùi haøng traêm linh muïc ñoàng teá chôø saün. Hieän dieän ôû haøng gheá ñaàu, tröôùc leã ñaøi coù Toång thoáng Joseph Aoun vaø Phu nhaân, cuøng vôùi Thuû töôùng vaø caùc quan chöùc chính quyeàn Liban.
Thaùnh leã coù caùc baøi ñoïc vaø ñaùp ca baèng tieáng Anh, tieáng Araäp vaø tieáng Phaùp, vôùi söï phuï hoïa cuûa moät ca ñoaøn huøng haäu.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
"Keát thuùc nhöõng ngaøy ñaày soâi ñoäng maø chuùng ta ñaõ cuøng nhau soáng trong nieàm vui, hoâm nay chuùng ta daâng lôøi taï ôn Chuùa vì bao aân hueä do loøng nhaân haäu Ngöôøi: vì caùch Ngöôøi hieän dieän giöõa chuùng ta, vì Lôøi Ngöôøi ban doài daøo, vaø vì taát caû nhöõng gì Ngöôøi ñaõ cho chuùng ta ñöôïc traûi nghieäm cuøng nhau.
Nhö chuùng ta vöøa nghe trong baøi Tin möøng, chính Chuùa Gieâsu cuõng coù nhöõng lôøi taï ôn Chuùa Cha; Ngaøi höôùng veà Cha vaø caàu nguyeän raèng: "Laïy Cha, laø Chuùa Teå trôøi ñaát, con xin ngôïi khen Cha" (Lc 10,21). Tuy nhieân, chieàu kích cuûa lôøi ca ngôïi khoâng phaûi luùc naøo cuõng coù choã trong loøng chuùng ta. Ñoâi khi, vì bò ñeø naëng do nhöõng vaát vaû cuûa cuoäc soáng, lo laéng tröôùc voâ soá vaán ñeà vaây buûa, teâ lieät vì baát löïc tröôùc söï döõ, vaø bò aùp böùc do bieát bao hoaøn caûnh khoù khaên, chuùng ta laïi deã buoâng xuoâi vaø than traùch hôn laø ñeå traùi tim môû ra kinh ngaïc vaø caûm taï.
Hôõi ngöôøi daân Liban thaân yeâu, toâi muoán ñaëc bieät göûi ñeán anh chò em lôøi môøi goïi haõy vun troàng taâm tình ngôïi khen vaø bieát ôn. Anh chò em laø nhöõng ngöôøi ñöôïc Chuùa trao taëng veû ñeïp hieám coù, laøm phong phuù mieàn ñaát naøy; nhöng ñoàng thôøi anh chò em cuõng laø chöùng nhaân vaø laø naïn nhaân cuûa bao söï döõ, döôùi nhieàu hình thöùc, coù theå laøm môø nhaït veû huy hoaøng ñoù.
Töø quaûng tröôøng roäng lôùn nhìn ra bieån naøy, toâi cuõng coù theå chieâm ngaém veû ñeïp cuûa Liban ñöôïc Kinh thaùnh ca tuïng. Chính Chuùa ñaõ troàng nôi ñaây nhöõng caây traéc baù cao lôùn, nuoâi döôõng vaø laøm chuùng troå sinh (x. Tv 104,16); Ngöôøi laøm cho aùo xieâm cuûa ngöôøi baïn tình trong Dieãm Ca ngaùt höông thôm töø maûnh ñaát naøy (x. Dc 4,11); vaø vôùi Gieârusalem, thaønh thaùnh ñöôïc phuû aùnh saùng vì Ñaáng Thieân Sai seõ ñeán, Ngöôøi ñaõ loan baùo: "Vinh quang cuûa Liban seõ ñeán vôùi ngöôi, vôùi caây baùch, caây du vaø caây tuøng, ñeå trang hoaøng nôi Thaùnh ñieän cuûa Ta, ñeå laøm vinh hieån choã Ta ñaët chaân" (Is 60,13).
Tuy vaäy, veû ñeïp ñoù cuõng bò che phuû vì ngheøo ñoùi vaø ñau khoå, nhöõng veát thöông haèn saâu trong lòch söû cuûa anh chò em - toâi vöøa ñeán caàu nguyeän taïi nôi xaûy ra vuï noå ôû caûng -; bò che phuû bôûi bieát bao vaán ñeà ñang ñeø naëng, do moät boái caûnh chính trò mong manh vaø thöôøng xuyeân baát oån, do khuûng hoaûng kinh teá traàm troïng ñang ñeø naëng treân anh chò em, do baïo löïc vaø xung ñoät laøm troãi daäy nhöõng noãi sôï xöa cuõ.
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt: "Trong moät boái caûnh nhö theá, loøng bieát ôn deã daøng nhöôøng choã cho söï maát nieàm tin; tieáng ca ngôïi khoù tìm ñöôïc choã trong söï hoang mang cuûa con tim; nguoàn maïch hy voïng bò khoâ caïn bôûi baát ñònh vaø roái loaïn. Theá nhöng, Lôøi Chuùa môøi goïi chuùng ta tìm ra nhöõng aùnh saùng nhoû beù ñang chieáu raïng giöõa ñeâm toái, ñeå môû loøng ra ñoùn nhaän taâm tình bieát ôn vaø ñeå thuùc ñaåy chuùng ta daán thaân cuøng nhau vì maûnh ñaát naøy.
Nhö chuùng ta ñaõ nghe, lyù do Chuùa Gieâsu taï ôn Chuùa Cha khoâng phaûi vì nhöõng vieäc phi thöôøng, nhöng vì Chuùa Cha ñaõ maïc khaûi söï cao caû cuûa Ngöôøi cho nhöõng keû beù moïn vaø khieâm nhu, cho nhöõng ngöôøi khoâng thu huùt aùnh nhìn cuûa theá gian, töôûng nhö khoâng coù giaù trò, khoâng coù tieáng noùi. Vöông Quoác maø Chuùa Gieâsu ñeán khai môû mang ñaëc tính maø ngoân söù Isaia loan baùo: ñoù laø moät choài non, moät maàm nhoû moïc leân töø goác caây (x. Is 11,1); moät nieàm hy voïng nhoû beù höùa heïn söï hoài sinh khi moïi söï döôøng nhö ñang cheát daàn. Ñaáng Meâsia ñöôïc loan baùo nhö theá, vaø khi ñeán trong söï beù nhoû cuûa moät maàm non, Ngöôøi chæ coù theå ñöôïc nhaän ra bôûi nhöõng ai beù nhoû: nhöõng ngöôøi khoâng ñoøi hoûi ñieàu lôùn lao nhöng bieát nhaän ra daáu hieäu aån giaáu, nhöõng veát tích cuûa Thieân Chuùa trong moät lòch söû töôûng nhö bò ñaùnh maát.
Ñieàu ñoù cuõng laø lôøi chæ daãn cho chuùng ta, ñeå chuùng ta bieát môû maét nhaän ra söï beù nhoû cuûa nhöõng maàm soáng ñang moïc leân vaø lôùn leân ngay giöõa nhöõng bieán coá ñau thöông. Nhöõng aùnh saùng nhoû chieáu trong ñeâm toái, nhöõng maàm non beù nhoû ñang nhuù leân, nhöõng haït gioáng ñöôïc gieo vaøo khu vöôøn khoâ caèn cuûa thôøi ñaïi naøy - chuùng ta cuõng coù theå nhaän ra ñöôïc; ngay taïi ñaây, ngay hoâm nay. Toâi nghó ñeán ñöùc tin ñôn sô vaø chaân thaät cuûa anh chò em, ñöôïc beùn reã trong gia ñình vaø ñöôïc nuoâi döôõng nôi caùc tröôøng hoïc Kitoâ; toâi nghó ñeán coâng vieäc kieân trì cuûa caùc giaùo xöù, caùc doøng tu vaø caùc phong traøo trong vieäc ñaùp laïi caùc nhu caàu vaø caâu hoûi cuûa ngöôøi daân; toâi nghó ñeán bieát bao linh muïc vaø tu só ñang daán thaân trong söù vuï giöõa muoân vaøn khoù khaên; toâi nghó ñeán anh chò em giaùo daân ñang phuïc vuï trong caùc hoaït ñoäng baùc aùi vaø loan baùo Tin möøng trong xaõ hoäi. Vì nhöõng aùnh saùng nhoû beù ñang coá gaéng soi roïi maøn ñeâm; vì nhöõng maàm non nhoû beù vaø gaàn nhö voâ hình nhöng môû ra hy voïng cho töông lai; hoâm nay, chuùng ta cuõng phaûi noùi vôùi Chuùa Cha nhö Chuùa Gieâsu ñaõ noùi: "Laïy Cha, chuùng con ngôïi khen Cha!". Chuùng con caûm taï Cha vì Cha ôû cuøng chuùng con vaø khoâng ñeå chuùng con chao ñaûo.
Ñoàng thôøi, loøng bieát ôn naøy khoâng ñöôïc döøng laïi ôû moät söï an uûi noäi taâm mang tính aûo töôûng. Noù phaûi daãn chuùng ta ñeán söï bieán ñoåi cuûa con tim, söï hoaùn caûi cuûa ñôøi soáng; phaûi khieán chuùng ta nhôù raèng chính trong aùnh saùng ñöùc tin, lôøi höùa cuûa hy voïng vaø nieàm vui cuûa ñöùc aùi maø Thieân Chuùa ñaõ nghó ñeán ñôøi soáng chuùng ta. Vì theá, taát caû chuùng ta ñöôïc môøi goïi chaêm soùc nhöõng maàm non aáy, khoâng naûn loøng, khoâng ñeå mình bò cuoán theo logic baïo löïc hay söï thôø ngaãu töôïng tieàn baïc, khoâng buoâng xuoâi tröôùc söï döõ ñang lan traøn.
Töø ñaây, Ñöùc Thaùnh cha nhaán maïnh: "Moãi ngöôøi phaûi goùp phaàn cuûa mình vaø taát caû chuùng ta phaûi cuøng nhau noã löïc ñeå ñaát nöôùc naøy coù theå tìm laïi ñöôïc veû ñeïp cuûa noù. Vaø chæ coù moät con ñöôøng ñeå laøm ñieàu ñoù: haõy giaûi giôùi chính traùi tim mình, haõy ñaùnh rôi nhöõng lôùp giaùp cuûa nhöõng kheùp kín saéc toäc vaø chính trò; haõy môû caùc truyeàn thoáng toân giaùo cuûa chuùng ta ra cuoäc gaëp gôõ vôùi nhau; haõy khôi daäy trong thaúm saâu loøng mình öôùc mô veà moät Liban hieäp nhaát, nôi hoøa bình vaø coâng lyù chieán thaéng; nôi moïi ngöôøi coù theå nhaän ra nhau laø anh chò em; nôi cuoái cuøng coù theå trôû thaønh hieän thöïc ñieàu ngoân söù Isaia moâ taû: "Soùi seõ ôû vôùi chieân, beo naèm beân deâ con, boø tô vaø sö töû non seõ aên coû chung" (Is 11,6).
Ñoù laø giaác mô ñöôïc trao vaøo tay anh chò em; laø ñieàu maø Thieân Chuùa cuûa hoøa bình phoù thaùc cho anh chò em. Hôõi Liban, haõy ñöùng leân! Haõy laø ngoâi nhaø cuûa coâng lyù vaø tình huynh ñeä! Haõy laø lôøi ngoân söù cuûa hoøa bình cho toaøn vuøng Caän Ñoâng!
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän: "Anh chò em thaân meán, toâi cuõng muoán noùi nhö Chuùa Gieâsu: "Laïy Cha, con xin ngôïi khen Cha". Toâi daâng lôøi caûm taï leân Chuùa vì ñaõ ñöôïc soáng nhöõng ngaøy naøy vôùi anh chò em, mang trong tim toâi nhöõng ñau khoå vaø hy voïng cuûa anh chò em. Toâi caàu nguyeän cho anh chò em, ñeå maûnh ñaát Trung Ñoâng naøy luoân ñöôïc chieáu saùng bôûi ñöùc tin vaøo Chuùa Gieâsu Kitoâ laø Maët Trôøi Coâng Chính, vaø nhôø Ngöôøi, luoân giöõ gìn nieàm hy voïng khoâng bao giôø taét.
Cuoái thaùnh leã, Ñöùc Hoàng y Beùchara Rai, Thöôïng phuï Giaùo chuû Coâng giaùo Maronite ñaõ ngoû lôøi caùm ôn Ñöùc Thaùnh cha vaø Ñöùc Thaùnh cha ñaõ taëng cho Giaùo hoäi ñòa phöông moät cheùn leã quyù giaù.
Lôøi keâu goïi
Tröôùc khi ban pheùp laønh cuoái leã, Ñöùc Thaùnh cha coøn ñöa ra nhöõng lôøi keâu goïi sau cuøng vaø noùi raèng:
"Anh chò em thaân meán, trong nhöõng ngaøy naøy, vôùi chuyeán toâng du ñaàu tieân cuûa toâi ñöôïc thöïc hieän trong Naêm Thaùnh, toâi ñaõ mong muoán trôû neân moät ngöôøi löõ haønh hy voïng taïi Trung Ñoâng, naøi xin Thieân Chuùa ban taëng ôn hoøa bình cho mieàn ñaát yeâu daáu naøy, voán bò ñaùnh daáu vì baát oån, chieán tranh vaø ñau thöông.
Caùc tín höõu Kitoâ taïi Ñoâng phöông thaân meán, trong khi nhöõng keát quaû cuûa noã löïc hoøa bình cuûa anh chò em coøn chaäm ñeán, toâi môøi goïi anh chò em haõy ngöôùc nhìn leân Chuùa ñang ñeán! Chuùng ta haõy nhìn leân Ngöôøi vôùi nieàm hy voïng vaø loøng can ñaûm, môøi goïi moïi ngöôøi böôùc ñi treân con ñöôøng chung soáng, tình huynh ñeä vaø hoøa bình. Haõy laø nhöõng ngöôøi xaây döïng hoøa bình, loan baùo hoøa bình vaø laøm chöùng cho hoøa bình!
Trung Ñoâng caàn nhöõng thaùi ñoä môùi, ñeå khöôùc töø loái suy nghó traû thuø vaø baïo löïc, ñeå vöôït qua nhöõng chia reõ chính trò, xaõ hoäi vaø toân giaùo, ñeå môû ra nhöõng trang môùi trong tinh thaàn hoøa giaûi vaø hoøa bình. Con ñöôøng thuø haän laãn nhau vaø taøn phaù trong kinh hoaøng cuûa chieán tranh ñaõ bò daán böôùc quaù laâu, vôùi nhöõng keát quaû ñaùng tieác maø ai cuõng thaáy. Caàn phaûi thay ñoåi con ñöôøng, caàn phaûi giaùo duïc con tim bieát höôùng veà hoøa bình.
Töø quaûng tröôøng naøy, toâi caàu nguyeän cho Trung Ñoâng vaø cho taát caû caùc daân toäc ñang chòu ñau khoå vì chieán tranh. Toâi cuõng daâng lôøi caàu nguyeän mong moûi moät giaûi phaùp hoøa bình cho nhöõng tranh chaáp chính trò hieän nay taïi Guinea Bissau beân Phi chaâu. Vaø toâi khoâng queân caùc naïn nhaân cuûa vuï chaùy ôû Hoàng Koâng vaø gia ñình cuûa hoï.
Toâi ñaëc bieät caàu nguyeän cho ñaát nöôùc Liban thaân yeâu! Moät laàn nöõa toâi keâu goïi coäng ñoàng quoác teá ñöøng töø nan baát cöù noã löïc naøo ñeå thuùc ñaåy caùc tieán trình ñoái thoaïi vaø hoøa giaûi. Toâi tha thieát keâu goïi nhöõng ai ñang mang troïng traùch chính trò vaø xaõ hoäi, ôû ñaây vaø taïi moïi quoác gia bò chieán tranh vaø baïo löïc taøn phaù: haõy laéng nghe tieáng keâu cuûa daân toäc anh chò em ñang khaån caàu hoøa bình! Chuùng ta haõy cuøng nhau phuïc vuï söï soáng, coâng ích vaø söï phaùt trieån toaøn dieän cuûa con ngöôøi.
Vaø ñoái vôùi anh chò em, caùc Kitoâ höõu taïi Ñoâng phöông, nhöõng coâng daân chính danh taïi nhöõng vuøng ñaát naøy, toâi nhaéc laïi: haõy can ñaûm leân! Toaøn theå Giaùo hoäi höôùng nhìn veà anh chò em vôùi tình thöông vaø loøng ngöôõng moä. Nguyeän Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Ñöùc Meï Harissa, luoân gìn giöõ anh chò em!
Sau thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh cha coøn löu laïi baét tay, chaøo töø bieät vaø caùm ôn nhieàu ngöôøi, tröôùc khi ra phi tröôøng quoác teá cuûa thuû ñoâ Beirut cuûa Liban.
Taïi ñaây phi tröôøng, Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc Toång thoáng Joseph Aoun cuûa Liban ñoùn tieáp vaø tieãn bieät theo nghi thöùc ngoaïi giao, roài ngaøi leân maùy bay Airbus 320neo cuûa haõng Ita Airway ñeå cuøng vôùi ñoaøn tuøy tuøng vaø caùc kyù giaû trôû veà Roma. Maùy bay caát caùnh luùc gaàn 14g, giôø ñòa phöông vaø veà tôùi phi tröôøng Fiumicino cuûa thuû ñoâ nöôùc YÙ sau boán giôø bay, keát thuùc toát ñeïp chuyeán toâng du haûi ngoaïi ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV.