Ñöùc Hoàng y Pizzaballa keâu goïi
caùc tín höõu haønh höông trôû laïi Thaùnh Ñòa
Ñöùc Hoàng y Pizzaballa keâu goïi caùc tín höõu haønh höông trôû laïi Thaùnh Ñòa.
Phuùc Nhaïc
Jerusalem (RVA News 20-11-2025) - Ñöùc Hoàng y Pierbattista Pizzaballa, Thöôïng phuï Coâng giaùo Latinh taïi Jerusalem, taùi keâu goïi caùc tín höõu Coâng giaùo treân theá giôùi haõy trôû laïi haønh höông taïi Thaùnh ñòa: "Chieán tranh ñaõ keát thuùc, ñaõ ñeán luùc trôû laïi haønh höông beân Giaùo hoäi Meï!".
Ñöùc Hoàng y ñöa ra lôøi keâu goïi treân ñaây hoâm 15 thaùng Möôøi Moät naêm 2025, nhaân dòp ñeán Ñaïi hoïc Fribourg, Thuïy Só, ñeå nhaän baèng tieán só danh döï do Khoa Thaàn hoïc thuoäc Ñaïi hoïc naøy trao taëng.
Trong lôøi keâu goïi long troïng ñöôïc haõng tin Coâng giaùo Thuïy Só (cath.ch) truyeàn ñi, Ñöùc Hoàng y noùi: "Haõy ñeán Thaùnh ñòa, caùc Kitoâ höõu ôû ñaây ñang caàn söï hieän dieän cuûa anh chò em! Hieän taïi khoâng coù vaán ñeà an ninh naøo caû!"
Ñöùc Hoàng y cuõng nhaéc ñeán tình traïng ñau thöông: raát nhieàu tín höõu Kitoâ ôû Thaùnh ñòa laøm vieäc trong lónh vöïc du lòch - ñaëc bieät laø taøi xeá xe buyùt, chuû nhaø haøng, nhaân vieân khaùch saïn, thôï thuû coâng cheá taùc ñoà xaø cöø hoaëc höôùng daãn vieân du lòch. Tình traïng thieáu vaéng khaùch haønh höông trong hai naêm qua do cuoäc chieán ôû Gaza, ñaõ trôû thaønh thaûm hoïa kinh teá ñoái vôùi hoï, vì hoï maát ñi phaàn lôùn nguoàn thu nhaäp.
Ñöùc Hoàng y Pierbattista cuõng noùi raèng: "Chuùng toâi chöa soáng trong moät neàn hoøa bình hoaøn toaøn, nhöng chieán tranh ñaõ chaám döùt, vaø caùc cuoäc haønh höông hieän nay raát an toaøn. Vì theá, ñaõ ñeán luùc trôû laïi Thaùnh ñòa ñeå theå hieän söï gaàn guõi cuûa anh chò em vôùi Giaùo hoäi naøy."
Taàng lôùp trung löu ñang tröôït vaøo caûnh ngheøo
Vì bieân giôùi bò Israel ñoùng cöûa, nhieàu tín höõu ngöôøi Palestine khoâng theå ñeán nôi laøm vieäc ôû laõnh thoå Israel. Khu vöïc Bethlehem, voán phuï thuoäc nhieàu vaøo du lòch, chòu aûnh höôûng naëng neà do söï vaéng maët cuûa du khaùch. Khoâng coù vieäc laøm vaø thu nhaäp, taàng lôùp trung löu taïi ñaây ñang laâm vaøo ngheøo ñoùi. Tyû leä thaát nghieäp taïi Bethlehem ñöôïc öôùc tính leân tôùi 60% naêm nay 2025, so vôùi 30% ôû phaàn coøn laïi cuûa Bôø Taây hay Cisjordani, theo baùo caùo cuûa Ngaân haøng Theá giôùi. Chæ trong 14 thaùng, chæ soá phaùt trieån con ngöôøi (HDI) cuûa Bôø Taây ñaõ giaûm 6%, töông ñöông vôùi vieäc ñaùnh maát 16 naêm phaùt trieån, theo taïp chí "Terre Sainte Magazine", cô quan cuûa Doøng Phanxicoâ taïi Gieârusalem.
Chôø ñoùn khaùch haønh höông, Bethlehem seõ ñöôïc thaép saùng trong muøa Giaùng sinh
Sau hai naêm khoâng toå chöùc leã hoäi, chính quyeàn Bethlehem quyeát ñònh raèng naêm nay, caùc hoaït ñoäng vaø truyeàn thoáng daân gian gaén lieàn vôùi caùc leã nghi toân giaùo Giaùng Sinh seõ ñöôïc toå chöùc trôû laïi. Maher Nicola Canawati, vò thò tröôûng môùi cuûa Bethlehem töø thaùng naêm vöøa qua, cho bieát: "Theo luaät, thò tröôûng phaûi laø ngöôøi Kitoâ - moät quy ñònh maø caùc nhaø laõnh ñaïo Palestine duy trì ñeå baûo veä coäng ñoàng Kitoâ höõu laâu ñôøi nhaát theá giôùi, ñang sinh soáng taïi Bethlehem, Thaùnh ñòa, Palestine."
OÂng cuõng thoâng baùo leã thaép saùng caây thoâng Giaùng Sinh truyeàn thoáng cuûa thaønh phoá seõ dieãn ra vaøo ngaøy 06 thaùng Möôøi Hai saép tôùi. Trong moät video baèng tieáng Anh, oâng noùi:
"Haõy ñeán vôùi chuùng toâi ñeå möøng hy voïng, caàu nguyeän cho hoøa bình vaø cuøng chia seû vôùi theá giôùi thoâng ñieäp baát dieät cuûa Bethlehem: aùnh saùng maïnh hôn boùng toái vaø tình yeâu maïnh hôn noãi sôï haõi".
Giaùng sinh 2023 töøng bò huûy do söï kieän khuûng boá ngaøy 07 thaùng Möôøi
Keå töø ngaøy 07 thaùng Möôøi naêm 2023, khoâng khí leã hoäi döôøng nhö bieán maát hoaøn toaøn. Naêm ñoù, chính quyeàn ñòa phöông, phoái hôïp vôùi caùc Giaùo hoäi Kitoâ taïi Gieârusalem, quyeát ñònh huûy caùc hoaït ñoäng voán dieãn ra xung quanh leã Giaùng Sinh. Caùc Giaùo hoäi giaûi thích quyeát ñònh naøy laø caùch ñeå "baøy toû tình lieân ñôùi Kitoâ giaùo vôùi taát caû nhöõng ai ñang chòu ñau khoå bôûi chieán tranh".
OÂng Thò tröôûng Canawati cuõng noùi raèng: "Trong nhöõng luùc ñau thöông, ngay caû khi Gaza vaãn ñang ræ maùu, aùnh saùng vaãn khoâng taét nhôø tinh thaàn cuûa Bethlehem".
Khaùch saïn phaàn lôùn vaãn troáng vaéng
Ngöôøi daân Bethlehem hy voïng nhöõng tín hieäu trôû laïi bình thöôøng naøy seõ khuyeán khích du khaùch vaø khaùch haønh höông quay trôû laïi. Moät vaøi nhoùm vaø khaùch leû ñaõ ñaêng kyù ñeán trong dòp Giaùng sinh, nhöng phaàn lôùn caùc khaùch saïn taïi Bethlehem, Beit Sahour vaø Beit Jala vaãn gaàn nhö troáng roãng.
Trong chuyeán thaêm Roâma, nôi oâng ñöôïc gaëp Ñöùc Giaùo hoaøng Leâoâ XIV, ngaøy 24 thaùng chín naêm 2025, Thò tröôûng Bethlehem ñaõ moâ taû moät böùc tranh u aùm veà ñôøi soáng hieän taïi taïi thaønh phoá Chuùa Kitoâ giaùng sinh. "Bethlehem tröôùc ñaây roäng 37 km vuoâng. Hoâm nay, sau tình traïng saùp nhaäp, caùc khu ñònh cö vaø böùc töôøng ngaên caùch taùch Bethlehem khoûi Gieârusalem - ngöôøi chò em vaø traùi tim cuûa mình - laàn ñaàu tieân trong lòch söû, chuùng toâi phaûi ñoái maët vôùi muoân vaøn vaán ñeà".
Kitoâ höõu Thaùnh ñòa ñang di cö
OÂng Thò tröôûng ThMaher Nicola Canawati moät laàn nöõa baøy toû lo ngaïi veà söï suy giaûm soá löôïng Kitoâ höõu taïi caùc vuøng laõnh thoå Palestine bò chieám ñoùng. "Kitoâ höõu Palestine chæ coøn 168.000 ngöôøi taïi Thaùnh Ñòa, trong khi coù hôn 4 trieäu ngöôøi treân toaøn theá giôùi. Ñieàu ñoù cho thaáy möùc ñoä aùp löïc maø hoï ñang phaûi gaùnh chòu," "Ñieàu khieán toâi tan naùt coõi loøng laø thaáy ngöôøi daân rôøi boû Bethlehem" noùi theâm, nhaán maïnh raèng chæ rieâng naêm ngoaùi, hôn 1.000 Kitoâ höõu ñaõ ñöôïc pheùp di cö sang Canada, Hoa Kyø vaø caùc quoác gia khaùc.
Söï suïp ñoå cuûa du lòch vaø kinh teá
Neàn kinh teá Bethlehem bò taøn phaù: toaøn boä 84 khaùch saïn ñeàu ñoùng cöûa. "Caùc cöûa haøng löu nieäm, caùc xöôûng saûn xuaát nhöõng moùn ñoà tuyeät ñeïp baèng goã oâliu, xaø cöø vaø trang söùc maø chuùng toâi cheá taùc taïi Bethlehem ñeàu ñaõ ñoùng. Hoaøn toaøn ñoùng cöûa," thò tröôûng cho bieát. Hôn 120,000 cö daân thuoäc vuøng Bethlehem - Beit Sahour - Beit Jala vaø caùc laøng laân caän töøng laøm vieäc beân ngoaøi thaønh phoá. "Moät soá ngöôøi trong hoï coù vay nôï, vaø giôø hoï thaäm chí khoâng coù gì ñeå mua baùnh mì."
Bò haïn cheá ñi laïi, Bethlehem bò boùp ngheït
Tình traïng thieáu nöôùc vaø haïn cheá di chuyeån khieán tình hình trôû neân nghieâm troïng hôn, laøm ngöôøi daân caøng theâm ngoät ngaït. Maher Nicola Canawati cho bieát nöôùc bò haïn cheá vì ngöôøi Palestine taïi Bethlehem khoâng ñöôïc pheùp ñaøo gieáng hay khai thaùc nguoàn nöôùc cuûa mình: "Chuùng toâi phaûi mua nöôùc töø Israel, vaø hoï chæ baùn cho chuùng toâi moät phaàn naêm löôïng nöôùc maø moät ngöôøi caàn moãi ngaøy."
Neàn kinh teá Bethlehem, voán phuï thuoäc vaøo haønh höông vaø ngaønh hieáu khaùch - tröôùc ñaây ñoùn gaàn ba trieäu du khaùch moãi naêm - ñaõ bò taøn phaù keå töø cuoäc taán coâng cuûa Hamas ngaøy 07 thaùng Möôøi naêm 2023, sau khi tröôùc ñoù ñaõ chòu nhieàu toån thaát naëng neà trong thôøi kyø phong toûa vì Covid.
(cath.ch 17-11-2025)