Thieân Chuùa haï mình cöùu con ngöôøi
khoâng phaûi laø thaát baïi,
maø laø söï hoaøn taát cuûa tình yeâu Ngöôøi
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Thieân Chuùa haï mình cöùu con ngöôøi khoâng phaûi laø thaát baïi, maø laø söï hoaøn taát cuûa tình yeâu Ngöôøi.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 24-09-2025) - Saùng thöù Tö, ngaøy 24 thaùng Chín naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ tieáp kieán chung gaàn saùu möôi ngaøn tín höõu haønh höông, taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ.
Tröôùc khi buoåi tieáp kieán baét ñaàu, Ñöùc Thaùnh cha ñi xe qua caùc loái ñi ôû quaûng tröôøng ñeå chaøo thaêm caùc tín höõu, nhaát laø chuùc laønh cho caùc treû em ñöôïc caùc nhaân vieân an ninh beá leân cho ngaøi.
Trong phaàn toân vinh Lôøi Chuùa ñaàu buoåi tieáp kieán, moïi ngöôøi ñaõ nghe ñoïc baèng nhieàu ngoân ngöõ ñoaïn Tin möøng theo thaùnh Gioan (Ga 19,41-42), keå laïi vieäc an taùng Chuùa Gieâsu, sau khi ñöôïc thaùo gôõ khoûi thaäp giaù:
"Nôi Chuùa Gieâsu bò ñoùng ñinh, coù moät khu vöôøn, vaø trong vöôøn coù moät ngoâi moä môùi, trong ñoù chöa coù ai ñöôïc choân. Vì hoâm ñoù laø ngaøy chuaån bò cuûa ngöôøi Do thaùi, vaø vì moä raát gaàn, neân hoï ñaët Chuùa Gieâsu ôû ñoù."
Baøi huaán giaùo
Trong baøi huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù Naêm Thaùnh veà "Chuùa Gieâsu Kitoâ nieàm hy voïng cuûa chuùng ta". Chöông III veà söï phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâsu. Baøi naøy laø baøi thöù taùm vaø coù ñeà taøi laø: Söï ñi xuoáng. "Trong tinh thaàn, Chuùa ñi loan baùo cho caû nhöõng linh hoàn ñang bò caàm giöõ" (1 Pr 3,19).
Môû ñaàu baøi huaán giaùo, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán,
Hoâm nay, chuùng ta laïi tieáp tuïc döøng laïi nôi maàu nhieäm cuûa Thöù Baûy Tuaàn Thaùnh. Ñaây laø ngaøy cuûa Maàu nhieäm Vöôït Qua, trong ñoù taát caû döôøng nhö baát ñoäng vaø tónh laëng, nhöng thöïc ra laïi dieãn ra moät haønh ñoäng cöùu ñoä voâ hình: Ñöùc Kitoâ xuoáng taän aâm phuû ñeå loan baùo Tin möøng Phuïc Sinh cho taát caû nhöõng ai coøn ôû trong boùng toái vaø boùng töû thaàn.
Bieán coá naøy, ñöôïc phuïng vuï vaø truyeàn thoáng trao laïi cho chuùng ta, laø cöû chæ saâu xa vaø trieät ñeå nhaát cuûa tình yeâu Thieân Chuùa daønh cho nhaân loaïi. Thaät vaäy, khoâng ñuû ñeå chæ noùi hay tin raèng Chuùa Gieâsu ñaõ cheát vì chuùng ta: ñieàu caàn laø nhaän ra raèng söï trung tín cuûa tình yeâu Ngöôøi ñaõ muoán tìm kieám chuùng ta ngay ôû nôi chuùng ta bò laïc maát, nôi maø chæ coù söùc maïnh cuûa aùnh saùng coù theå vöôït qua quyeàn löïc cuûa boùng toái.
AÂm phuû, theo quan nieäm Kinh Thaùnh, khoâng haún laø moät nôi choán, nhöng laø
moät tình traïng hieän sinh: tình traïng trong ñoù söï soáng bò suy kieät vaø noãi ñau, coâ ñôn, toäi loãi cuøng söï chia caùch vôùi Thieân Chuùa vaø tha nhaân ngöï trò. Chuùa Kitoâ cuõng ñeán vôùi chuùng ta ngay trong vöïc thaúm naøy, vöôït qua caùnh cöûa cuûa vöông quoác toái taêm. Ngöôøi böôùc vaøo, noùi caùch khaùc, chính trong ngoâi nhaø cuûa söï cheát, ñeå laøm cho noù troáng roãng, ñeå giaûi thoaùt nhöõng ai ñang ôû trong ñoù, naém laáy tay töøng ngöôøi moät maø ñöa ra ngoaøi. Ñoù laø söï khieâm haï cuûa moät Thieân Chuùa khoâng döøng laïi tröôùc toäi loãi chuùng ta, khoâng sôï haõi tröôùc söï khöôùc töø taän cuøng cuûa con ngöôøi.
Thaùnh Pheâroâ toâng ñoà, trong ñoaïn ngaén cuûa thö thöù nhaát noùi raèng Chuùa Gieâsu, ñöôïc laøm cho soáng ñoäng trong Thaùnh Thaàn, ñaõ ñi loan baùo ôn cöùu ñoä "cho caû nhöõng linh hoàn bò giam caàm" (1 Pr 3,19). Ñaây laø moät trong nhöõng hình aûnh caûm ñoäng nhaát, ñöôïc trieån khai khoâng phaûi trong caùc saùch Tin möøng chính thöùc, nhöng trong moät baûn vaên nguïy thö goïi laø Tin möøng Nicoâñeâmoâ. Theo truyeàn thoáng naøy, Con Thieân Chuùa ñaõ ñi vaøo nôi toái taêm daøy ñaëc nhaát ñeå ñeán vôùi ngöôøi anh em, chò em cuoái cuøng cuûa mình, ñeå mang aùnh saùng cuûa Ngöôøi ñeán taän nôi ñoù. Trong cöû chæ naøy chöùa ñöïng toaøn boä söùc maïnh vaø söï dòu daøng cuûa söù ñieäp Phuïc Sinh: söï cheát khoâng bao giôø laø lôøi cuoái cuøng.
Nguïc toå toâng
Ñöùc Thaùnh cha giaûi thích raèng: "Anh chò em thaân meán, cuoäc xuoáng nguïc cuûa Chuùa Kitoâ khoâng chæ lieân quan ñeán quaù khöù, maø coøn chaïm ñeán ñôøi soáng cuûa töøng ngöôøi chuùng ta. AÂm phuû khoâng chæ laø tình traïng cuûa keû ñaõ cheát, maø coøn laø cuûa ngöôøi soáng trong söï cheát do söï döõ vaø toäi loãi. Ñoù cuõng laø ñòa nguïc haèng ngaøy cuûa söï coâ ñôn, xaáu hoå, bò boû rôi, vaø meät nhoïc trong cuoäc soáng. Chuùa Kitoâ böôùc vaøo taát caû nhöõng thöïc taïi u toái aáy ñeå laøm chöùng cho chuùng ta veà tình yeâu cuûa Chuùa Cha. Khoâng phaûi ñeå xeùt xöû, nhöng ñeå giaûi thoaùt. Khoâng phaûi ñeå keát aùn, nhöng ñeå cöùu ñoä. Ngöôøi thöïc hieän ñieàu ñoù trong thinh laëng, nheï nhaøng, nhö ai ñoù böôùc vaøo phoøng beänh vieän ñeå trao ban an uûi vaø trôï giuùp.
Caùc Giaùo phuï, trong nhöõng trang tuyeät ñeïp, ñaõ moâ taû khoaûnh khaéc naøy nhö moät cuoäc gaëp gôõ: cuoäc gaëp gôõ giöõa Chuùa Kitoâ vaø oâng Añam. Moät cuoäc gaëp gôõ mang tính bieåu töôïng cho moïi cuoäc gaëp gôõ coù theå coù giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi. Chuùa ñi xuoáng nôi con ngöôøi ñaõ aån naùu vì sôï haõi, vaø goïi teân hoï, naém laáy tay hoï, naâng hoï daäy, ñöa hoï trôû laïi aùnh saùng. Ngöôøi laøm ñieàu ñoù vôùi quyeàn naêng troïn veïn, nhöng cuõng vôùi söï dòu daøng voâ bieân, nhö ngöôøi cha ñoái vôùi ngöôøi con töôûng raèng mình khoâng coøn ñöôïc yeâu thöông nöõa.
Trong caùc böùc hoïa bieåu töôïng cuûa Phuïc Sinh ôû phöông Ñoâng, Chuùa Kitoâ ñöôïc veõ khi phaù tung cöûa nguïc vaø, vôùi ñoâi tay dang roäng, naém laáy coå tay oâng Añam vaø baø Evaø. Ngöôøi khoâng chæ cöùu mình, khoâng trôû laïi söï soáng moät mình, maø keùo theo cuøng Ngöôøi toaøn theå nhaân loaïi. Ñaây laø vinh quang ñích thöïc cuûa Ñaáng Phuïc Sinh: laø söùc maïnh cuûa tình yeâu, laø söï lieân ñôùi cuûa moät Thieân Chuùa khoâng muoán cöùu mình maø khoâng coù chuùng ta, nhöng chæ vôùi chuùng ta. Moät Thieân Chuùa khoâng soáng laïi neáu khoâng oâm laáy söï khoán cuøng cuûa chuùng ta vaø naâng chuùng ta daäy ñeå böôùc vaøo moät ñôøi soáng môùi.
Vaäy, Thöù Baûy Tuaàn Thaùnh laø ngaøy trôøi cao ñeán vieáng thaêm maët ñaát caùch saâu xa nhaát. Ñoù laø thôøi khaéc maø moïi ngoõ ngaùch cuûa lòch söû nhaân loaïi ñeàu ñöôïc chaïm ñeán bôûi aùnh saùng Phuïc Sinh. Vaø neáu Chuùa Kitoâ ñaõ coù theå xuoáng ñeán taän nôi ñoù, thì chaúng coù gì naèm ngoaøi ôn cöùu chuoäc cuûa Ngöôøi. Duø laø nhöõng ñeâm toái cuûa chuùng ta, duø laø nhöõng loãi laàm xöa cuõ nhaát, duø laø nhöõng moái daây raøng buoäc ñaõ tan vôõ. Khoâng coù quaù khöù naøo hö hoûng ñeán möùc khoâng theå chöõa laønh, khoâng coù lòch söû naøo taøn taï ñeán möùc maø khoâng theå ñöôïc chaïm ñeán bôûi loøng thöông xoùt.
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän: Anh chò em thaân meán, vieäc Thieân Chuùa haï mình ñi xuoáng khoâng phaûi laø thaát baïi, maø laø söï hoaøn taát cuûa tình yeâu Ngöôøi. Khoâng phaûi laø söï thua cuoäc, maø laø con ñöôøng nhôø ñoù Ngöôøi cho thaáy raèng khoâng nôi naøo quaù xa, khoâng con tim naøo quaù kheùp kín, khoâng naám moà naøo quaù nieâm phong ñoái vôùi tình yeâu cuûa Ngöôøi. Ñieàu naøy an uûi chuùng ta, naâng ñôõ chuùng ta. Vaø neáu ñoâi khi chuùng ta caûm thaáy mình chaïm ñaùy, haõy nhôù: chính nôi ñoù laø ñieåm khôûi ñaàu cho moät cuoäc taïo döïng môùi cuûa Thieân Chuùa. Moät cuoäc taïo döïng laøm neân nhöõng con ngöôøi ñöôïc naâng daäy, nhöõng traùi tim ñöôïc tha thöù, nhöõng gioït leä ñöôïc lau khoâ. Thöù Baûy Tuaàn Thaùnh chính laø voøng tay thinh laëng, trong ñoù Ñöùc Kitoâ daâng toaøn theå taïo thaønh leân Chuùa Cha ñeå ñaët noù trôû laïi trong keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Ngöôøi.
Chaøo thaêm vaø nhaén nhuû
Baøi huaán giaùo baèng tieáng YÙ cuûa Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc caùc ñoäc vieân toùm taét baèng taùm ngoân ngöõ khaùc nhau, keøm theo vaøi lôøi nhaén nhuû vaén taét cuûa ngaøi.
Khi chaøo baèng tieáng Anh, Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc ñeán caùc tín höõu Vieät Nam, töø quoác noäi cuõng nhö töø caùc nöôùc khaùc.
Baèng tieáng Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät nhaéc ñeán phaùi ñoaøn Giaùo phaän Danzica haønh höông kyû nieäm 100 naêm thaønh laäp giaùo phaän, vôùi söï tham döï cuûa Ñöùc giaùm muïc baûn quyeàn, Ñöùc cha Phuï taù vaø ñoâng ñaûo caùc linh muïc, tu só vaø giaùo daân.
Ñöùc Thaùnh cha cuõng ñaëc bieät chaøo caùc phaùi ñoaøn töø Rumani vaø Hungary, vaø töø Slovak coù caùc quaân nhaân vaø tín höõu thuoäc giaùo haït quaân ñoäi cuûa nöôùc naøy.
Buoåi Tieáp kieán chung keát thuùc baèng kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.