Ñaïi dieän caùc toân giaùo taïi Thaùnh ñòa
baùc boû baøi phaùt bieåu cuûa Thuû töôùng Netanyahu
taïi Lieân Hieäp Quoác
Ñaïi dieän caùc toân giaùo taïi Thaùnh ñòa baùc boû baøi phaùt bieåu cuûa Thuû töôùng Netanyahu taïi Lieân Hieäp Quoác.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
New York (RVA News 01-10-2025) - Moät nhoùm Ñaïi dieän caùc toân giaùo taïi Thaùnh ñòa baùc boû baøi phaùt bieåu môùi ñaây cuûa Thuû töôùng Israel, oâng Netanyahu, taïi Lieân Hieäp Quoác vaø noùi raèng oâng "khoâng theå ñöôïc pheùp boùp meùo söï thaät" veà tình caûnh caùc tín höõu Kitoâ taïi Thaùnh ñòa, cuõng nhö nhöõng vaán ñeà ñau khoå ñaõ khieán hoï phaûi di cö suoát nhieàu thaäp kyû qua.
Ñoù laø lôøi tuyeân boá roõ raøng, tröïc tieáp vaø ñaày laäp luaän cuûa nhoùm suy tö ñaïi keát, "Moät tieáng noùi Gieârusalem vì coâng lyù" (A Jerusalem Voice of Justice). Theo caùc taùc giaû baûn tuyeân boá, nguyeân nhaân nhöõng ñau khoå aáy gaén lieàn vôùi heä luïy cuûa söï chieám ñoùng cuûa Israel, chöù khoâng phaûi vai troø cuûa chính quyeàn quoác gia Palestine (ANP).
Trong maïng löôùi naøy goàm coù: Ñöùc Thöôïng phuï Michel Sabbah-nguyeân Thöôïng phuï Latinh Gieârusalem, Giaùm muïc Luther Munib Younan-Giaùm muïc Chính thoáng Hy Laïp Attallah Hanna, baø Sawsan Bitar-ñieàu phoái vieân Trung taâm ñaïi keát Sabeel, nhaø thaàn hoïc Palestine John Munayer, linh muïc Doøng Teân David Neuhaus, cha Frans Bouwen-Doøng Thöøa sai Chaâu Phi vaø cha Alessandro Barchi, ñan só Coäng ñoaøn Nhoû cuûa Truyeàn Tin, do cha Giuseppe Dossetti saùng laäp.
Phaûn öùng naøy nhaèm ñaëc bieät phuû nhaän moät ñoaïn trong baøi phaùt bieåu maø Thuû töôùng Netanyahu ñaõ ñoïc ngaøy 26 thaùng Chín vöøa qua, taïi Ñaïi hoäi ñoàng Lieân Hieäp Quoác ôû New York.
Theo nhoùm ñaïi keát, baøi phaùt bieåu aáy chöùa "nhieàu nöûa söï thaät vaø nhöõng lôøi doái traù traéng trôïn, khai thaùc taâm lyù choáng Hoài giaùo vaø coá tình ñaùnh ñoàng chuû nghóa baøi Do thaùi vôùi nhöõng pheâ bình chính ñaùng nhaém ñeán Chuû nghóa Phuïc quoác Do thaùi vaø nhaø nöôùc Israel".
OÂng Netanyahu ñaõ daønh moät phaàn quan troïng trong baøi phaùt bieåu ñeå noùi veà söï hieän dieän Kitoâ höõu taïi Thaùnh ñòa. OÂng tuyeân boá: "Ngöôøi Kitoâ höõu cuõng chaúng khaù hôn. Khi Bethlehem - nôi sinh cuûa Chuùa Gieâsu - coøn döôùi quyeàn kieåm soaùt cuûa Israel, 80% daân cö laø Kitoâ höõu. Nhöng töø khi ANP tieáp quaûn, con soá naøy ñaõ giaûm xuoáng döôùi 20%".
Laäp luaän aáy ñaõ bò nhoùm ñaïi keát phaûn baùc baèng soá lieäu vaø chöùng cöù lòch söû: "Bethlehem laø moät thaønh phoá ña soá Kitoâ höõu cho ñeán naêm 1948: khi ñoù, hôn 80% daân soá laø Kitoâ höõu. Nhöng vôùi cuoäc truïc xuaát khoaûng 750,000 ngöôøi Palestine rôøi khoûi queâ höông trong bieán coá Nakba naêm 1948, ba traïi tò naïn moïc leân quanh Bethlehem, laøm thay ñoåi thaønh phaàn nhaân khaåu cuûa thaønh phoá. Khi Israel chieám ñoùng Bôø Taây naêm 1967, Bethlehem ñaõ coù ña soá daân theo Hoài giaùo".
Roài "nhieàu thaäp kyû chieám ñoùng cuûa Israel, laøm cho ñieàu kieän soáng trôû neân khaéc nghieät, ñaõ khieán nhieàu Kitoâ höõu vaø ngöôøi Hoài giaùo phaûi di cö, vaø thöïc traïng aáy vaãn tieáp dieãn ñeán nay".
Bethlehem, voán leä thuoäc nhieàu vaøo du lòch haønh höông Kitoâ giaùo, "ñaõ chòu toån thaát ñaëc bieät trong hai naêm qua vì cuoäc chieán cuûa Israel taïi Gaza", khi doøng khaùch haønh höông gaàn nhö ngöng haún. "Haøng traêm ngöôøi" - nhoùm ñaïi keát "Moät tieáng noùi Gieârusalem vì coâng lyù" cho bieát - "ñaõ rôøi boû Bethlehem trong nhöõng thaùng gaàn ñaây do haäu quaû taøn phaù lieân tuïc cuûa söï chieám ñoùng vaø baïo löïc quaân söï".
Vì theá, "nguyeân nhaân khieán Kitoâ höõu vaø nhieàu ngöôøi khaùc rôøi boû Bethlehem laø söï chieám ñoùng cuûa Israel cuøng caùc chính saùch ñoùng cöûa, kieåm soaùt giaáy pheùp, töôùc quyeàn cö truù - chöù khoâng phaûi chính saùch cuûa chính quyeàn Palestine".
Tröôùc thaûm kòch hieän taïi, moät laàn nöõa, "Kitoâ höõu vaø ngöôøi Hoài giaùo ôû Bethlehem cuõng nhö toaøn Palestine vaãn tieáp tuïc soáng beân nhau nhö moät daân toäc duy nhaát, cuøng chia seû nhöõng ñau khoå döôùi aùch chieám ñoùng".
Nhoùm suy tö ñaïi keát "Moät tieáng noùi Gieârusalem vì coâng lyù" ñöôïc hình thaønh gaàn ñaây, trong boái caûnh baïo löïc vaø khuûng boá môùi buøng phaùt taïi Thaùnh ñòa, nhaèm ñöa ra nhöõng phaân tích vaø gôïi yù phaân ñònh veà caùc bieán coá, tieán trình aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng caùc daân toäc treân ñaát Chuùa Gieâsu ñaõ soáng.
Trong maïng löôùi naøy coù: Ñöùc Thöôïng phuï Michel Sabbah (nguyeân Thöôïng phuï Latinh Gieârusalem), Giaùm muïc Luther Munib Younan, Giaùm muïc Chính thoáng Hy Laïp Attallah Hanna, baø Sawsan Bitar (ñieàu phoái vieân Trung taâm ñaïi keát Sabeel), nhaø thaàn hoïc Palestine John Munayer, cha Doøng Teân David Neuhaus, cha Frans Bouwen (Doøng Thöøa sai Chaâu Phi) vaø cha Alessandro Barchi (ñan só Coäng ñoaøn Nhoû cuûa Truyeàn Tin, do cha Giuseppe Dossetti saùng laäp).
(Fides, 29/09/2025)