Haõy hoïc tieáng keâu hy voïng cuûa Chuùa Gieâsu
trong phoù thaùc, khi giôø thöû thaùch cuøng cöïc xaûy ñeán
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Haõy hoïc tieáng keâu hy voïng cuûa Chuùa Gieâsu trong phoù thaùc, khi giôø thöû thaùch cuøng cöïc xaûy ñeán.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 11-09-2025) - Saùng thöù Tö, ngaøy 10 thaùng Chín naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ tieáp kieán chung hôn naêm möôi ngaøn tín höõu haønh höông, taïi Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ, maëc duø tröôùc ñoù trôøi möa taàm taõ vaø vaøo cuoái buoåi tieáp kieán thì trôøi möa nheï laïi.
Tröôùc khi buoåi tieáp kieán baét ñaàu, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ ñi xe qua caùc loái ñi ôû quaûng tröôøng ñeå chaøo thaêm caùc tín höõu, nhaát laø chuùc laønh cho caùc treû em ñöôïc nhöõng ngöôøi baûo veä beá leân cho ngaøi.
Trong phaàn toân vinh Lôøi Chuùa ñaàu buoåi tieáp kieán, moïi ngöôøi ñaõ nghe ñoïc baèng nhieàu ngoân ngöõ ñoaïn Tin möøng theo thaùnh Marco (Mc 15,33-39), keå laïi giaây phuùt cuoái cuøng cuûa Chuùa Gieâsu treân thaäp giaù:
"Vaøo giôø thöù saùu, boùng toái bao truøm khaép maët ñaát cho ñeán giôø thöù chín. Vaøo giôø thöù chín, Chuùa keâu lôùn tieáng: "EÂloâì, EÂloâì, lemaù sabacthaùní?", nghóa laø: "Laïy Thieân Chuùa cuûa con, laïy Thieân Chuùa cuûa con, sao Ngaøi boû rôi con?". Nghe vaäy, vaøi ngöôøi ñöùng ñoù lieàn noùi: "Kìa, oâng ta goïi oâng EÂlia!". Coù keû chaïy ñi, laáy mieáng boït bieån thaám ñaày giaám, buoäc vaøo moät caây saäy vaø ñöa cho Ngöôøi uoáng maø noùi: "Haõy ñôïi xem EÂlia coù ñeán ñem oâng ta xuoáng khoâng". Chuùa laïi theùt moät tieáng lôùn, roài truùt linh hoàn. Taám maøn trong Ñeàn thôø boãng xeù ra laøm hai, töø treân xuoáng döôùi. Vieân baùch quaân quan ñöùng ñoái dieän vôùi Ngöôøi, thaáy Ngöôøi taét thôû nhö vaäy, lieàn noùi: "Quaû thaät, ngöôøi naøy laø Con Thieân Chuùa!."
Baøi huaán giaùo
Trong phaàn huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù Naêm Thaùnh veà "Chuùa Gieâsu Kitoâ nieàm hy voïng cuûa chuùng ta". Chöông III veà söï phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâsu. Baøi naøy laø baøi thöù saùu vaø coù töïa ñeà laø: Caùi cheát. "Chuùa Gieâsu theùt leân moät tieáng lôùn, roài truùt hôi thôû cuoái cuøng" (Mc 13,37).
Môû ñaàu baøi huaán giaùo, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán,
Hoâm nay, chuùng ta chieâm ngaém toät ñænh trong cuoäc ñôøi traàn theá cuûa Chuùa Gieâsu, ñoù laø caùi cheát cuûa Ngöôøi treân thaäp giaù. Caùc saùch Tin möøng ghi laïi moät chi tieát voâ cuøng quyù giaù, ñaùng ñeå chuùng ta chieâm ngaém trong aùnh saùng ñöùc tin. Treân thaäp giaù, Chuùa Gieâsu khoâng cheát trong thinh laëng. Ngöôøi khoâng taét daàn nhö ngoïn ñeøn saép taøn luïi, nhöng trao hieán söï soáng baèng moät tieáng keâu lôùn: "Chuùa Gieâsu theùt moät tieáng lôùn, roài truùt hôi thôû cuoái cuøng" (Mc 15,37). Tieáng keâu aáy goùi troïn taát caû: ñau khoå, caûm giaùc bò boû rôi, ñöùc tin, söï hieán thaân. Ñoù khoâng chæ laø tieáng theùt cuûa moät thaân xaùc kieät queä, maø coøn laø daáu chæ cuoái cuøng cuûa moät cuoäc ñôøi ñöôïc trao phoù troïn veïn.
Tieáng keâu aáy ñöôïc Chuùa Gieâsu thoát ra sau moät caâu hoûi - moät trong nhöõng lôøi ñau xoùt nhaát coù theå ñöôïc caát leân: "Laïy Thieân Chuùa cuûa con, laïy Thieân Chuùa cuûa con, sao Chuùa boû rôi con?" Ñoù laø caâu môû ñaàu Thaùnh vònh 22, nhöng treân moâi mieäng Chuùa Gieâsu, noù mang moät söùc naëng duy nhaát. Ngöôøi Con, haèng soáng trong söï hieäp thoâng maät thieát vôùi Chuùa Cha, giôø ñaây laïi phaûi qua traûi söï thinh laëng, vaéng boùng, vöïc thaúm. Ñaây khoâng phaûi laø moät cuoäc khuûng hoaûng ñöùc tin, nhöng laø giai ñoaïn choùt cuûa moät tình yeâu hieán daâng ñeán cuøng. Tieáng keâu aáy khoâng phaûi laø tuyeät voïng, maø laø söï chaân thaønh, söï thaät toät cuøng, laø nieàm tín thaùc vaãn coøn ñoù ngay caû khi moïi söï ñeàu im lìm.
Luùc aáy, baàu trôøi toái saàm, vaø taám maøn trong Ñeàn thôø bò xeù ra (x. Mc 15,33.38). Nhö theå caû vuõ truï cuøng chia seû noãi ñau naøy, ñoàng thôøi toû cho thaáy moät ñieàu môùi: Thieân Chuùa khoâng coøn ôû sau böùc maøn; toân nhan cuûa Ngaøi nay ñöôïc toû loä troïn veïn nôi Ñaáng chòu ñoùng ñinh. Chính nôi con ngöôøi tan naùt aáy, tình yeâu cao caû nhaát ñöôïc bieåu loä. ÔÛ ñoù, chuùng ta coù theå nhaän ra moät Thieân Chuùa khoâng xa caùch, nhöng ñi vaøo taän cuøng noãi ñau cuûa chuùng ta.
Vieân Ñaïi ñoäi tröôûng - moät ngöôøi ngoaïi giaùo - ñaõ hieåu ñieàu aáy. Khoâng phaûi vì oâng nghe moät baøi giaûng, nhöng vì oâng ñaõ thaáy Chuùa Gieâsu cheát nhö theá naøo: "Quaû thaät, ngöôøi naøy laø Con Thieân Chuùa!" (Mc 15,39). Ñaây laø lôøi tuyeân xöng ñöùc tin ñaàu tieân sau caùi cheát cuûa Chuùa Gieâsu. Ñoù laø hoa traùi cuûa moät tieáng keâu khoâng tan bieán trong gioù, nhöng ñaõ ñaùnh ñoäng moät con tim. Nhieàu khi, ñieàu chuùng ta khoâng theå noùi neân lôøi laïi ñöôïc dieãn taû baèng tieáng keâu. Khi loøng traøn ñaày, noù baät ra thaønh tieáng. Vaø ñieàu ñoù khoâng luoân laø daáu chæ yeáu ñuoái; ñoâi khi, ñoù laø haønh ñoäng saâu xa cuûa nhaân tính.
Chuùng ta thöôøng nghó tieáng keâu laø ñieàu maát kieåm soaùt, caàn kìm haõm. Nhöng Tin möøng mang laïi cho tieáng keâu cuûa chuùng ta moät giaù trò lôùn lao, nhaéc nhôû raèng tieáng keâu coù theå laø lôøi khaån caàu, söï phaûn khaùng, khaùt voïng, söï phoù thaùc. Thaäm chí noù coù theå laø hình thöùc toät cuøng cuûa lôøi caàu nguyeän, khi ta khoâng coøn lôøi naøo khaùc. Trong tieáng keâu aáy, Chuùa Gieâsu ñaõ ñaët taát caû nhöõng gì Ngöôøi coøn laïi: toaøn boä tình yeâu, toaøn boä nieàm hy voïng.
Ñuùng vaäy, bôûi trong tieáng keâu coøn coù moät nieàm hy voïng khoâng cam chòu.
Ngöôøi ta keâu khi nghó raèng vaãn coù ai ñoù laéng nghe. Ngöôøi ta keâu khoâng phaûi vì tuyeät voïng, nhöng vì khaùt voïng. Chuùa Gieâsu khoâng keâu choáng laïi Chuùa Cha, nhöng keâu leân cuøng Cha. Ngay caû trong thinh laëng, Ngöôøi vaãn xaùc tín raèng Chuùa Cha ôû ñoù. Nhö theá, Ngöôøi cho chuùng ta thaáy: nieàm hy voïng cuûa ta cuõng coù theå keâu leân, ngay caû khi döôøng nhö moïi söï ñaõ maát.
Tieáng keâu, do ñoù, trôû thaønh moät haønh vi thieâng lieâng. Noù khoâng chæ laø tieáng khoùc ñaàu tieân khi ta chaøo ñôøi, nhöng coøn laø moät caùch ñeå ta tieáp tuïc soáng. Ngöôøi ta keâu khi ñau khoå, nhöng cuõng keâu khi yeâu, khi goïi, khi caàu khaån. Tieáng keâu laø lôøi khaúng ñònh raèng ta hieän höõu, raèng ta khoâng muoán lòm taét trong thinh laëng, raèng ta vaãn coøn ñieàu ñeå hieán daâng.
Treân haønh trình cuoäc soáng, coù nhöõng luùc giöõ taát caû trong loøng coù theå daàn daàn thieâu ruïi ta. Chuùa Gieâsu daïy ta ñöøng sôï tieáng keâu, mieãn laø noù chaân thaønh, khieâm nhöôøng, höôùng veà Chuùa Cha. Moät tieáng keâu khoâng bao giôø voâ ích, neáu noù phaùt sinh töø tình yeâu. Vaø noù khoâng bao giôø laø voâ ích, neáu noù ñöôïc daâng leân Thieân Chuùa. Ñoù laø con ñöôøng ñeå khoâng chieàu theo thaùi ñoä soáng cheát maëc bay, vaø ñeå tieáp tuïc tin raèng moät theá giôùi khaùc laø coù theå.
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän: Anh chò em thaân meán, chuùng ta haõy hoïc ñieàu naøy nôi Chuùa Gieâsu: hoïc tieáng keâu hy voïng khi giôø thöû thaùch cuøng cöïc ñeán. Khoâng phaûi ñeå gaây toån thöông, nhöng ñeå phoù thaùc. Khoâng phaûi ñeå la heùt choáng laïi ai, nhöng ñeå môû loøng mình. Neáu tieáng keâu cuûa chuùng ta laø thaät, noù coù theå trôû thaønh ngöôõng cöûa cuûa moät aùnh saùng môùi, cuûa moät söï khai sinh môùi. Nhö ñoái vôùi Chuùa Gieâsu: khi taát caû döôøng nhö ñaõ chaám döùt, thì chính laø luùc ôn cöùu ñoä baét ñaàu. Khi ñöôïc caát leân vôùi nieàm tin vaø söï töï do cuûa con caùi Thieân Chuùa, tieáng keâu ñau khoå cuûa nhaân loaïi chuùng ta, hôïp cuøng tieáng keâu cuûa Ñöùc Kitoâ, coù theå trôû thaønh nguoàn maïch hy voïng cho chính chuùng ta vaø cho nhöõng ngöôøi chung quanh.
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Baøi huaán giaùo baèng tieáng YÙ cuûa Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc caùc ñoäc vieân toùm taét baèng taùm ngoân ngöõ khaùc nhau, keøm theo vaøi lôøi nhaén nhuû cuûa Ñöùc Thaùnh cha.
Khi chaøo caùc tín höõu noùi tieáng Phaùp, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät nhaéc ñeán caùc tín höõu ñeán töø Giaùo phaän Montreùal ôû Canada, cuøng vôùi Ñöùc giaùm muïc Leùpine baûn quyeàn, vaø nhöõng ngöôøi ñeán töø Giaùo phaän Angers ôû Phaùp.
Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Khi bò thöû thaùch, nhö caùc taân hieån thaùnh Pier Giorgio Frassati vaø Carlo Acutis, chuùng ta haõy hoïc nôi Chuùa Kitoâ tieáng keâu hy voïng vaø öôùc muoán môû loøng tröôùc thaùnh yù cuûa Chuùa Cha, Ñaáng muoán ôn cöùu ñoä cho chuùng ta."
Khi chaøo ñoâng ñaûo caùc tín höõu noùi tieáng Anh, Ñöùc Thaùnh cha noùi raèng: "Öôùc gì Naêm Thaùnh Hy Voïng hieän nay laø thôøi ñieåm aân phuùc vaø canh taân ñôøi soáng anh chò em vaø thaân quyeán. Toâi caàu xin Chuùa Gieâsu Kitoâ ñoå traøn an vui treân anh chò em".
Vôùi caùc nhoùm noùi tieáng Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Toâi thaân aùi chaøo caùc tín höõu Ba Lan. Hoâm nay, anh chò em cöû haønh Ngaøy Quoác gia Töôûng nieäm Treû em Ba Lan laø naïn nhaân cuûa chieán tranh, ngaøy töôûng nhôù moät caùch bieåu töôïng nhöõng ñau khoå cuûa caùc em vaø söï ñoùng goùp cuûa caùc em trong vieäc taùi thieát ñaát nöôùc Ba Lan sau Theá chieán thöù II. Anh chò em cuõng haõy nhôù ñeán, trong lôøi caàu nguyeän vaø trong caùc döï aùn nhaân ñaïo cuûa mình, nhöõng treû em ôû Ucraina, Gaza vaø caùc vuøng khaùc treân theá giôùi, ñang bò chieán tranh taøn phaù. Toâi phoù thaùc anh chò em vaø caùc treû em hoâm nay ñang ñau khoå cho söï che chôû cuûa Ñöùc Maria, Nöõ Vöông Hoøa Bình, vaø heát loøng ban pheùp laønh cho anh chò em.
Sau cuøng, baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Toâi thaân aùi chaøo caùc tín höõu haønh höông noùi tieáng YÙ. Ñaëc bieät laø caùc tín höõu thuoäc moät soá giaùo phaän do caùc giaùm muïc baûn quyeàn höôùng daãn...
Toâi caûm ôn söï hieän dieän cuûa anh chò em vaø môøi goïi anh chò em quaûng ñaïi ñaùp laïi aân suûng cuûa Chuùa Kitoâ Cöùu Theá, Ñaáng canh taân taâm hoàn, gia ñình, xaõ hoäi.
Toâi nghó ñeán caùc baïn treû, caùc beänh nhaân vaø caùc ñoâi taân hoân. Toâi baûo ñaûm vôùi anh chò em lôøi caàu nguyeän cuûa toâi: xin Chuùa ban cho caùc baïn treû moät ñöùc tin ngaøy caøng tröôûng thaønh; cho caùc beänh nhaân, moät ñöùc tin ngaøy caøng vöõng maïnh; vaø cho caùc ñoâi taân hoân, moät ñöùc tin ngaøy caøng saâu xa. Toâi ban pheùp laønh cho taát caû anh chò em!"