Ñöùc Thaùnh cha seõ khaùnh thaønh Borgo Laudato sì,
Phoøng thí nghieäm sinh thaùi cuûa Vatican
Ñöùc Thaùnh cha seõ khaùnh thaønh Borgo Laudato sì, Phoøng thí nghieäm sinh thaùi cuûa Vatican.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Castel Gandolfo (RVA News 05-09-2025) - Thöù Saùu, ngaøy 05 thaùng Chín naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV seõ ñeán Castel Gandolfo, ñeå khaùnh thaønh Borgo Laudato sì, ñeå coå voõ vieäc baûo toàn thieân nhieân nhö caên nhaø chung cuûa nhaân loaïi.
Khu Borgo Laudato sì traûi roäng 35 hecta vöôøn vaø 20 hecta ñaát noâng nghieäp, treân laõnh thoå thuoäc Quoác gia thaønh Vatican - Castel Gandolfo, caùch Roma 25 caây soá. Nôi ñaây sôû höõu moät heä sinh thaùi phong phuù, vôùi hôn 3,000 caây thuoäc 300 loaøi khaùc nhau.
Phoøng thí nghieäm cho moät "sinh thaùi toaøn dieän"
Naêm 2023, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ khôûi xöôùng yù töôûng veà moät phoøng thí nghieäm "sinh thaùi toaøn dieän", quan taâm ñeán thieân nhieân vaø phaåm giaù con ngöôøi, vôùi muïc tieâu "keát hôïp giaùo duïc veà sinh thaùi toaøn dieän, kinh teá tuaàn hoaøn vaø saùng taïo, cuøng söï beàn vöõng moâi tröôøng". Thöïc theå naøy ñoäc laäp vôùi Toøa Thaùnh, taùch bieät vôùi phaàn coøn laïi cuûa caùc Bieät thöï Giaùo hoaøng.
Taïi ñaây, ngaøy 09 thaùng Baûy naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ ñaõ cöû haønh thaùnh leã ñaàu tieân "cho coâng trình saùng taïo" taïi Trung taâm Laudato sì.
Ñi xa hôn moät chuùt, qua nhöõng söôøn nho vaø caùnh ñoàng oâliu, hieän ra moät khu ñaát roäng vôùi nhieàu caáy coái lôùn. Taïi ñaây, trong voøng hai naêm ñaõ moïc leân Trung taâm Laudato sì môùi. Bao quanh moät nhaø kính khoång loà, baèng kính vaø kim loaïi phuû pin maët trôøi - coù hình daùng nhö moät ñóa bay, caùc töôïng coå nhöôøng choã cho taùc phaåm ngheä thuaät ñöông ñaïi, hoa hoàng thay baèng hoa nhieät ñôùi. Moät saân trung taâm, nôi troàng thaûo moäc vaø caây aên quaû ñöôïc töôùi baèng heä thoáng nhoû gioït, môû ra hai daõy nhaø lôùn baèng beâ toâng vaø kính.
Caáu truùc ñoà soä naøy - duø moät soá phaàn vaãn ñang hoaøn thieän - laø traùi tim cuûa "Borgo": moät trung taâm nhaèm coå vuõ sinh thaùi toaøn dieän. Ñöùc Phanxicoâ muoán nôi ñaây trôû thaønh "bieåu hieän cuï theå" cho caùc nguyeân taéc ngaøi trình baøy trong Thoâng ñieäp Laudato sì, theo lôøi Ñöùc Hoàng y Fabio Baggio, Giaùm ñoác Borgo. Döï aùn taäp trung vaøo ba höôùng: kinh teá tuaàn hoaøn, ñaøo taïo sinh thaùi vaø phaùt trieån beàn vöõng.
Ñöùc Hoàng y Baggio, Boä tröôûng Boä Phaùt trieån nhaân baûn toaøn dieän, cho bieát, sau khi ñöôïc baàu choïn, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ mau leï pheâ chuaån ñeå trung taâm tieáp tuïc söù maïng, ñoàng thôøi nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa vieäc khôûi ñoäng ngay giai ñoaïn saûn xuaát. Trung taâm seõ coù moät nhaø haøng "kiloâmet soá khoâng", phuïc vuï daàu oâliu, "röôïu vang Laudato sì" - döï kieán thu hoaïch ñôït ñaàu naêm 2027 - cuøng caùc saûn phaåm söõa, rau cuû höõu cô töø ñaát Vatican vaø noâng daân ñòa phöông. Caùc thöïc ñôn chay vaø thuaàn chay cuõng ñöôïc tính ñeán.
Döï aùn, ñöôïc hoã trôï nhôø caùc nguoàn ñaàu tö tö nhaân, phuø hôïp vôùi giaù trò sinh thaùi toaøn dieän, döï kieán hoaøn voán trong voøng boán ñeán baûy naêm. Moâ hình taøi chính naøy cho pheùp trung taâm toå chöùc caùc khoùa ñaøo taïo, bao goàm caùc lôùp ngoaïi khoùa cho hoïc sinh vaø nhoùm giaùo lyù, hoäi thaûo vôùi chuyeân gia lieân keát ñaïi hoïc, hay caùc khoùa daønh cho laõnh ñaïo caùc doanh nghieäp.
Sinh vieân thöïc taäp
Moãi naêm, khoaûng hai ñeán ba ngaøn sinh vieân tham gia caùc khoùa hoïc, keùo daøi töø moät ngaøy ñeán nhieàu tuaàn, veà laøm vöôøn, troàng nho, troàng oâliu hay söû duïng caây döôïc lieäu. Coát loõi cuûa döï aùn laø ñaøo taïo cho nhöõng ngöôøi gaëp khoù khaên (cöïu tuø nhaân, di daân, ngöôøi töøng nghieän ma tuùy) mong muoán taùi hoøa nhaäp xaõ hoäi. Ñeán nay, möôøi ngöôøi sau thôøi gian thöïc taäp ñaõ tìm ñöôïc vieäc laøm.
Toaøn boä cô sôû söû duïng vaät lieäu taùi cheá, khoâng duøng nhöïa, taùi cheá toaøn boä raùc thaûi vaø chæ vaän haønh xe ñieän. Nôi ñaây, vôùi khoaûng 40 nhaân vieân, khoâng phaûi laø moät aûo töôûng maø laø moät "moâ hình coù theå nhaân roäng vaø khaû thi", theo lôøi nöõ tu Alessandra Smerilli, Doøng Con Ñöùc Meï Phuø Hoä, Toång thö kyù Boä Phaùt trieån nhaân baûn toaøn dieän vaø laø thaønh vieân hoäi ñoàng quaûn trò trung taâm.
Chò tuyeân boá: "Caùnh cöûa cuûa chuùng toâi luoân roäng môû, cho baát cöù ai muoán tham quan hay cuøng chung tay vôùi haønh trình naøy".