Loøng saùm hoái chaân thaønh
coù theå môû caùnh cöûa cuûa hoaùn caûi vaø nieàm vui
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Loøng saùm hoái chaân thaønh coù theå môû caùnh cöûa cuûa hoaùn caûi vaø nieàm vui.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 14-08-2025) - Luùc quaù 9 giôø 30, saùng thöù Tö, ngaøy 13 thaùng Taùm naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ tieáp kieán chung haøng chuïc ngaøn tín höõu haønh höông naêm chaâu, trong ñoù cuõng coù moät phaùi ñoaøn töø Vieät Nam.
Vì thôøi tieát quaù noùng, neân buoåi tieáp kieán dieãn ra taïi hai nôi: tröôùc tieân, luùc 10 giôø, taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI, noäi thaønh Vatican, tröôùc söï hieän dieän cuûa hôn saùu ngaøn ngöôøi, trong ñoù coù khoaûng möôøi hoàng y vaø giaùm muïc, ñaëc bieät laø hôn naêm möôi ñoâi taân hoân.
Nhö thöôøng leä, buoåi tieáp kieán ñöôïc môû ñaàu vôùi phaàn coâng boá Lôøi Chuùa, qua moät ñoaïn Tin möøng theo thaùnh Marco (14,17-21), ñöôïc caùc ñoäc vieân xöôùng leân baèng nhieàu thöù tieáng, thuaät laïi cuoäc ñoái thoaïi giöõa Chuùa Gieâsu vaø caùc moân ñeä trong böõa tieäc ly, ñaëc bieät laø Chuùa baùo cho bieát cuoäc khoå naïn Ngöôøi saép phaûi chòu.
Trong phaàn giaùo lyù tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc loaït baøi Giaùo lyù Naêm Thaùnh veà "Chuùa Gieâsu Kitoâ nieàm hy voïng cuûa chuùng ta". Nay böôùc sang Chöông III veà söï phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâsu. Baøi hoâm nay laø baøi thöù hai coù ñeà taøi laø: "Söï phaûn boäi. "Coù phaûi con khoâng?" (Mc 14,19).
Môû ñaàu baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
"Anh chò em thaân meán,
Tieáp tuïc haønh trình cuûa chuùng ta nôi tröôøng cuûa Tin möøng, theo böôùc Chuùa Gieâsu trong nhöõng ngaøy cuoái ñôøi cuûa Ngaøi, hoâm nay, chuùng ta döøng laïi nôi moät khung caûnh thaân maät, bi thaûm, nhöng cuõng raát thöïc: ñoù laø luùc trong böõa tieäc vöôït qua, Chuùa Gieâsu tieát loä moät ngöôøi trong nhoùm möôøi hai moân ñeä saép phaûn boäi Ngaøi: "Thaät, Thaày baûo caùc con: moät ngöôøi trong caùc con, ñang aên vôùi Thaày ñaây, seõ phaûn boäi Thaày" (Mc 14,18).
Nhöõng lôøi thaät maïnh meõ
Chuùa Gieâsu khoâng thoát leân ñeå leân aùn, nhöng ñeå chöùng toû tình yeâu, khi chaân thöïc, khoâng theå boû qua söï thaät. Caên phoøng ôû laàu treân, nôi vöøa ñöôïc chuaån bò kyõ löôõng, nay baát ngôø ñaày noãi ñau khoå thaàm laëng, vôùi nhöõng thaéc maéc, nghi ngôø, vaø söï deã bò toån thöông. Ñoù laø moät ñau khoå maø chuùng ta cuõng traûi qua khi maø, trong nhöõng töông quan yeâu quyù nhaát, coù boùng daùng cuûa söï phaûn boäi.
Theá nhöng, caùch thöùc Chuùa Gieâsu noùi veà ñieàu saép xaûy ra thaät laø ñaùng ngaïc nhieân. Ngaøi khoâng leân gioïng, khoâng chæ tay, khoâng noùi teân Giuña. Ngaøi noùi moät caùch maø moãi ngöôøi coù theå töï vaán. Vaø chính ñoù laø ñieàu ñang xaûy ra: "Hoï baét ñaàu buoàn saàu vaø noùi vôùi Ngaøi, laàn löôït töøng ngöôøi moät: "Thöa Thaày, coù phaûi con hay khoâng?" (Mc 14,19).
Caâu hoûi lieân heä tôùi moãi ngöôøi
Ñöùc Thaùnh cha noùi tieáp: "Anh chò em thaân meán, caâu hoûi naøy 'Coù phaûi con hay khoâng?' - coù leõ thuoäc vaøo nhöõng caâu hoûi chaân thaønh nhaát chuùng ta coù theå ñaët ra cho mình. Ñoù khoâng phaûi laø caâu hoûi cuûa ngöôøi voâ toäi, nhöng laø cuûa moân ñeä khaùm phaù thaáy mình mong manh yeáu ñuoái. Ñoù khoâng phaûi laø tieáng keâu cuûa keû coù toäi, nhöng laø tieáng thì thaøo cuûa ngöôøi, tuy muoán yeâu thöông, nhöng bieát laø coù theå gaây toån thöông. Chính trong söï yù thöùc naøy maø haønh trình ôn cöùu ñoä baét ñaàu.
Chuùa Gieâsu khoâng toá giaùc ñeå haï nhuïc. Ngaøi noùi söï thaät vì Ngaøi muoán cöùu ñoä. Vaø ñeå ñöôïc cöùu ñoä thì caàn caûm thaáy: caûm thaáy mình coù lieân heä, caûm thaáy mình ñöôïc yeâu thöông, duø theá naøo ñi nöõa, caûm thaáy söï aùc laø thöïc söï nhöng noù khoâng phaûi laø tieáng noùi cuoái cuøng. Chæ coù ngöôøi bieát söï thaät veà moät tình yeâu saâu xa môùi coù theå chaáp nhaän caû veát thöông cuûa moät söï phaûn boäi.
Phaûn öùng cuûa caùc moân ñeä khoâng phaûi laø giaän döõ, nhöng laø buoàn saàu. Hoï khoâng phaãn noä, nhöng buoàn saàu. Ñoù laø moät ñau khoå naûy sinh töø söï coù theå thöïc söï coù can döï. Vaø chính söï buoàn saàu naøy, neáu ñöôïc ñoùn nhaän chaân thaønh, thì noù trôû thaønh nôi hoaùn caûi. Tin möøng khoâng daïy chuùng ta phuû nhaän söï aùc, nhöng nhìn nhaän noù nhö cô hoäi ñau thöông ñeå taùi sinh.
Roài Chuùa Gieâsu theâm moät caâu laøm cho chuùng ta lo laéng vaø suy nghó: "Khoán cho ngöôøi naøo töø ñoù maø Con Ngöôøi bò phaûn boäi! Chaúng thaø ngöôøi aáy khoâng sinh ra thì hôn!" (Mc 14,21). Haún thaät ñoù laø nhöõng lôøi cöùng raén, nhöng caàn ñöôïc hieåu roõ: ñaây khoâng phaûi laø moät söï nguyeàn ruûa, nhöng ñuùng hôn laø moät tieáng keâu ñau thöông. Trong tieáng Hy Laïp, töø "khoán cho" vang leân nhö moät lôøi than, moät tieáng keâu than caûm thoâng chaân thaønh vaø saâu xa.
Chuùng ta quen phaùn xeùt. Traùi laïi, Thieân Chuùa chaáp nhaän chòu ñau khoå. Khi Ngaøi thaáy söï aùc, Ngaøi khoâng baùo thuø, nhöng ñau khoå, vaø caâu 'Toát hôn noù khoâng bao giôø sinh ra' khoâng phaûi laø moät baûn aùn giaùng xuoáng moät caùch tieân thieân, nhöng laø moät söï thaät maø moãi ngöôøi chuùng ta coù theå nhìn nhaän: neáu chuùng ta choái boû tình thöông ñaõ sinh ra chuùng ta, neáu khi phaûn boäi chuùng ta trôû neân baát trung ñoái vôùi chính mình, thì khi aáy chuùng ta laïc maát chính yù nghóa cuoäc soáng cuûa chuùng ta ñaõ ñeán trong traàn theå vaø töï loaïi mình khoûi ôn cöùu ñoä.
Theá nhöng, chính taïi ñoù, trong ñieåm ñen toái nhaát, aùnh saùng khoâng taét lòm. Traùi laïi, noù baét ñaàu chieáu saùng. Vì neáu chuùng ta nhìn nhaän nhöõng giôùi haïn cuûa mình, neáu chuùng ta ñeå cho ñau khoå cuûa Chuùa Kitoâ ñaùnh ñoäng, thì sau cuøng, chuùng ta coù theå taùi sinh. Ñöùc tin khoâng chuaån chöôùc cho chuùng ta khaû theå phaïm toäi, nhöng luoân coáng hieán cho chuùng ta moät con ñöôøng ñi ra khoûi toäi loãi: con ñöôøng thöông xoùt.
Chuùa Gieâsu khoâng laáy laøm göông muø khi ñöùng tröôùc söï mong manh yeáu ñuoái cuûa chuùng ta. Ngaøi bieát roõ raèng khoâng coù tình baïn naøo maø khoâng coù nguy cô bò phaûn boäi. Nhöng Chuùa tieáp tuïc tín nhieäm. Ngaøi tieáp tuïc ngoài cuøng baøn vôùi caùc moân ñeä. Ngaøi khoâng töø khöôùc beû baùnh cho caû ngöôøi seõ phaûn boäi Ngaøi. Ñaây laø söùc maïnh thaàm laëng cuûa Thieân Chuùa: Ngaøi khoâng bao giôø töø boû tình thöông, caû khi ngaøi bieát seõ bò boû maëc moät mình.
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän: "Anh chò em thaân meán, caû chuùng ta hoâm nay cuõng coù theå chaân thaønh töï hoûi: 'Coù phaûi con hay khoâng?' Khoâng phaûi ñeå caûm thaáy bò caùo buoäc, nhöng ñeå môû ra moät khoâng gian cho söï thaät trong con tim chuùng ta. Ôn cöùu ñoä baét ñaàu töø ñaây: töø yù thöùc raèng chuùng ta coù theå phaù tan loøng tín thaùc nôi Thieân Chuùa, nhöng chuùng ta cuõng coù theå ñoùn nhaän, baûo toàn vaø canh taân loøng tín thaùc aáy.
Xeùt cho cuøng, ñaây laø hy voïng: bieát raèng duø chuùng ta coù theå thaát baïi, Thieân Chuùa khoâng bao giôø thieáu tình thöông. Caû khi chuùng ta coù theå phaûn boäi, Chuùa khoâng ngöøng yeâu thöông chuùng ta. Vaø neáu chuùng ta ñeå cho tình thöông aáy ñeán vôùi chuùng ta, thì thöïc söï chuùng ta coù theå taùi sinh, vaø baét ñaàu soáng, khoâng phaûi nhö keû phaûn boäi, nhöng nhö nhöõng ngöôøi con luoân ñöôïc yeâu thöông".
Chaøo thaêm
Baøi huaán duï cuûa Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc caùc ñoäc vieân toùm taét baèng nhieàu ngoân ngöõ khaùc nhau, keå caû tieáng Hoa vaø Araäp, cuøng vôùi caùc lôøi chaøo thaêm vaø nhaén nhuû cuûa ngaøi. Ñöùc Thaùnh cha khoâng queân nhaéc ñeán leã troïng Ñöùc Meï Hoàn xaùc leân trôøi, ngaøy 15 thaùng Taùm vaø phoù thaùc caùc tín höõu hieän dieän cuõng nhö gia ñình hoï cho söï chaêm soùc töø maãu cuûa Meï Maria. Ngaøi noùi: "Nhôø söï chuyeån caàu cuûa Ñöùc Meï, öôùc gì anh chò em ñöôïc cuûng coá giöõa nhöõng yeáu ñuoái, an uûi anh chò em giöõa nhöõng khoù khaên vaø ban cho anh chò em nieàm vui vaø an bình cuûa Chuùa Kitoâ, Con Thieân Chuùa. Xin Chuùa chuùc laønh cho anh chò em".
Vôùi caùc tín höõu Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán leã kính nhôù thaùnh Maximilianoâ Maria Kolbeâ, ngaøy 14 thaùng Taùm, ngöôøi ñaõ tình nguyeän cheát thay cho moät ngöôøi cha gia ñình trong taïi taäp trung cuûa Ñöùc quoác xaõ ôû Auschwitz, vaø noùi: "Toâi khuyeán khích anh chò em noi göông anh duõng cuûa thaùnh nhaân, hy sinh cho tha nhaân. Nhôø lôøi chuyeån caàu cuûa thaùnh nhaân, anh chò em haõy caàu xin Chuùa ban ôn hoøa bình cho moïi daân toäc ñang trong thaûm traïng chieán tranh".
Buoåi Tieáp kieán chung keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.