Hy voïng cuûa Ñöùc oâng Phoù Ñaïi dieän Toâng toøa Phnom Penh
veà Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Campuchia
Hy voïng cuûa Ñöùc oâng Phoù Ñaïi dieän Toâng toøa Phnom Penh veà Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Campuchia.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Phnom Penh (RVA News 01-07-2025) - Haõng tin Asia News cuûa Hoäi thöøa sai Pime ôû Milano baéc YÙ, chaøo möøng vieäc Ñöùc Thaùnh cha boå nhieäm moät linh muïc baûn xöù, cha Pierre Suon Hangly, laøm Phoù Ñaïi dieän Toâng toøa thuû ñoâ Phnom Penh vôùi quyeàn keá vò, laø moät söï kieän raát quan troïng vaø laø daáu chæ cho Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi nöôùc naøy.
Ñöùc oâng Suon Hangly, cho ñeán nay laø Phuû doaõn Toâng toøa Kompong-Cham, naêm nay 53 tuoåi (1972), sinh tröôûng taïi Phnom Penh vaø thuï phong linh muïc caùch ñaây 24 naêm, ngaøy 09 thaùng Möôøi Hai naêm 2001, ñaäu Cao hoïc Thaàn hoïc Linh ñaïo taïi Ñaïi hoïc Coâng giaùo Paris naêm 2015, roài laøm Giaùm ñoác Ñaïi chuûng vieän quoác gia thaùnh Gioan Maria Vianney, sau ñoù laøm quyeàn Ñaïi dieän taïi Ñòa phaän Ñaïi dieän Toâng toøa Phnom Penh trong 5 naêm, töø 2017 ñeán 2022, laø naêm cha ñöôïc Toøa Thaùnh boå nhieäm coi soùc Phuû doaõn Toâng toøa Kompong-Cham (2022).
Nay, trong nhieäm vuï môùi, Ñöùc oâng Pierre Suon Hangly phuï giuùp vaø seõ keá nhieäm Ñöùc cha Olivier Schmitthaeusler, 55 tuoåi (1970) ngöôøi Phaùp thuoäc Hoäi thöøa sai Paris, töø 15 naêm nay laøm Ñaïi dieän Toâng toøa Phnom Penh. Trong töông lai khoâng xa, Ñöùc oâng Hangly seõ trôû thaønh giaùm muïc thöù hai ngöôøi Campuchia, sau Ñöùc cha Joseph Chhmar Salas, thuï phong giaùm muïc trong moät hoaøn caûnh bi thaûm hoài thaùng Tö naêm 1975 vaø hai naêm sau, ngaøi ñaõ cheát trong cuoäc baùch haïi cuûa Khmer Ñoû.
Trong chöùng töø ñöôïc haõng tin Asia truyeàn ñi, hoâm 29 thaùng Saùu naêm 2025, Ñöùc oâng Hangly nhaéc laïi raèng Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Campuchia ñaõ hieän dieän töø theá kyû XVI vaø ñeán naêm 1968 thì ñöôïc Ñöùc Giaùo hoaøng Phaoloâ VI toå chöùc thaønh ba ñôn vò Giaùo hoäi: tröôùc tieân laø ñòa phaän Ñaïi dieän Toâng toøa Phnom Penh, vaø hai Phuû doaõn Toâng toøa Battambang vaø Kompong Cham. Tuy coù töø laâu ñôøi nhöng Coâng giaùo taïi ñaây vaãn coøn raát non treû. Treû vì ñaõ bò thöông toån traàm troïng trong thôøi Khmer Ñoû, vaø chæ ñöôïc taùi thieát töø thaäp nieân 1990. Beù nhoû vì caû nöôùc chæ coù 23,207 tín höõu Coâng giaùo, nghóa laø 0.13% daân soá toaøn quoác, trong ñoù 96.49% laø Phaät töû, 2% theo Hoài giaùo vaø 1.38% thuoäc caùc toân giaùo khaùc.
Trong Giaùo hoäi taïi Campuchia, caùc linh muïc, tu só nam nöõ thuoäc nhieàu quoác tòch khaùc nhau, phaàn lôùn caùc tín höõu laø ngöôøi goác Vieät Nam, trong khi ngöôøi Campuchia chæ chieám 30% soá tín höõu Coâng giaùo taïi nöôùc naøy.
Söù vuï cuûa Ñöùc oâng Hangly
Theo Ñöùc oâng Phoù Ñaïi dieän Toâng toøa, vieäc boå nhieäm naøy laø moät daáu chæ söï tieán boä cuûa Giaùo hoäi ñòa phöông, nhöng ñoàng thôøi cuõng laø moät thaùch ñoá muïc vuï. Ngaøi noùi: "Toâi thöôøng töï hoûi chuùng ta phaûi laøm gì ñeå höôùng daãn Giaùo hoäi chuùng ta moät caùch toát ñeïp?" Theo ngaøi, ñieàu may maén laø coù caùc thöøa sai hoã trôï, caùc vò thuoäc Hoäi thöøa sai Paris, thöøa sai Haøn Quoác, Hoäi Giaùo hoaøng truyeàn giaùo haûi ngoaïi Milano, goïi taét laø Pime, caùc thöøa sai AÁn Ñoä...
Ñöùc oâng cuõng keå laïi hoaït ñoäng cuûa ngaøi taïi Kompong Cham, moät giaùo haït goàm taùm tænh ñöôïc chia thaønh boán vuøng muïc vuï, toång coäng coù 32 giaùo xöù, xöù lôùn nhaát laø hoï ñaïo Vieät Nam ôû Neak Loeng, theo sau laø Bousra, moät xöù ñaïo cuûa chuûng toäc Phnong. Caùc giaùo xöù khaùc chæ coù töø 5 ñeán 80 giaùo daân. Chæ coù 21 linh muïc thuoäc nhieàu chuûng toäc khaùc nhau, trong ñoù coù 4 ngöôøi Khmer, keå caû ngaøi, 3 linh muïc ngöôøi Phaùp, 1 ngöôøi YÙ, 4 ngöôøi AÁn Ñoä, 4 Haøn Quoác, 1 ngöôøi Colombia, 1 Ecuador, 1 Philippines vaø 1 Malaysia. Hieän thôøi, coù hai coäng ñoaøn nöõ tu: caùc nöõ tu Doøng Meán Thaùnh Giaù Kompongcham coù 9 nöõ tu Khmer vaø 4 chò ngöôøi Vieät. Tieáp ñeán laø moät coäng ñoaøn nöõ tu Salesienne, coù hai nöõ tu laøm vieäc vôùi nhöõng ngöôøi Phnong ôû Mondulkiri.
Maëc duø nhoû beù veà soá tín höõu Coâng giaùo, nhöng Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Campuchia raát tích cöïc trong laõnh vöïc giaùo duïc vaø töø thieän, saên soùc nhöõng ngöôøi beänh vaø ngöôøi ngheøo. Coù 4 tröôøng trung hoïc vaø 20 tröôøng tieåu hoïc vaø maãu giaùo, vaø 11 nhaø daønh cho ngöôøi treû taïi caùc giaùo xöù khaùc nhau.
Caùc thaùch ñoá
Theo Ñöùc oâng Hangly, Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Campuchia ñang ñöông ñaàu vôùi nhieàu thaùch ñoá trong laõnh vöïc muïc vuï, khoâng nhöõng vì soá tín höõu ít oûi, nhöng coøn vì söï phoå bieán mau leï caùc phöông tieän kyõ thuaät taân tieán, cuøng vôùi naïn ma tuùy, thuùc ñaåy nhieàu ngöôøi treû boû hoïc, caùc vaán ñeà lieân quan tôùi di cö vaø buoân ngöôøi, nhöõng ngöôøi muoán tìm coâng aên vieäc laøm ôû Campuchia vaø nöôùc ngoaøi, nhöng sa vaøo caïm baãy cuûa nhöõng tay buoân ngöôøi. Cuõng may chính quyeàn toân troïng döï do haønh ñaïo cuûa chuùng toâi".
Ñöùc oâng Hangly nhìn nhaän raèng caùc linh muïc thuoäc nhieàu xuaát xöù vaø vaên hoùa khaùc nhau khieán cho vieäc laøm vieäc chung trôû neân khoù khaên. Hoï phaûi thích öùng vôùi vaên hoùa Khmer ñeå loan baùo Tin möøng. Thaät laø khoù hoaùn caûi nhöõng ngöôøi Campuchia theo Chuùa Gieâsu vôùi moät nieàm tin chaân thöïc. Nhieàu tín höõu Kitoâ khoâng coøn ñi nhaø thôø nöõa, vì hoï di cö ñi tìm vieäc laøm hoaëc vì nhöõng xung khaéc trong giaùo xöù.
(Asia News 29-6-2025)