Söù ñieäp ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo
laàn thöù 9 naêm 2025
"Laïy Chuùa cuûa con,
chính Ngaøi laø nieàm hy voïng cuûa con." (Ps 71,5)
Söù ñieäp ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo laàn thöù 9 naêm 2025 - Laïy Chuùa cuûa con, chính Ngaøi laø nieàm hy voïng cuûa con. (Ps 71,5)
Vatican News
Vatican (Vatican News 13-06-2025) - Trong Söù ñieäp Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo laàn thöù IX, seõ ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 16/11/2025, Ñöùc Thaùnh Cha Leâoâ XIV nhaéc laïi raèng ngöôøi ngheøo laø "nhöõng anh chò em ñöôïc yeâu meán nhaát" cuûa Giaùo hoäi vaø hy voïng raèng Naêm Thaùnh naøy "coù theå khuyeán khích vieäc phaùt trieån caùc chính saùch ñeå choáng laïi caùc hình thöùc ngheøo ñoùi cuõ vaø môùi" tröôùc nhöõng baát bình ñaúng vaø xung ñoät treân theá giôùi. "Coâng vieäc, giaùo duïc, nhaø ôû, chaêm soùc y teá laø nhöõng ñieàu kieän caên baûn ñeå con ngöôøi coù ñöôïc söï an toaøn ñích thöïc".
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Nhaân ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo
Laàn thöù IX - Chuùa Nhaät 33 Thöôøng Nieân
Ngaøy 16/11/2025
"Laïy Chuùa cuûa con, chính Ngaøi laø nieàm hy voïng cuûa con" (Ps 71,5)
1. "Laïy Chuùa cuûa con, chính Ngaøi laø nieàm hy voïng cuûa con" (Ps 71,5). Nhöõng lôøi naøy traøo daâng töø moät con tim ñang bò ñeø naëng bôûi nhöõng khoù khaên truaân chuyeân: "Ngaøi ñaõ baét con neám bao saàu khoå vaø tai öông" (c. 20), taùc giaû Thaùnh vònh keâu leân. Maëc duø vaäy, taâm hoàn oâng vaãn roäng môû vaø ñaày tin töôûng, bôûi vì ñöôïc cuûng coá trong ñöùc tin, oâng nhaän ra söï naâng ñôõ cuûa Thieân Chuùa vaø tuyeân xöng: "Ngaøi laø nuùi ñaù vaø thaønh trì baûo veä con" (caâu 3). Töø ñoù, phaùt sinh moät nieàm tin töôûng vöõng chaéc raèng nieàm hy voïng nôi Ngöôøi khoâng laøm thaát voïng: "Laïy Chuùa, con aån naùu beân Ngaøi, con seõ khoâng bao giôø thaát voïng" (caâu 1).
Giöõa nhöõng thöû thaùch cuûa cuoäc soáng, nieàm hy voïng ñöôïc nuoâi döôõng bôûi söï xaùc tín vöõng vaøng vaø ñaày khích leä veà tình yeâu cuûa Thieân Chuùa, ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn ñoå traøn vaøo taâm hoàn. Do ñoù, hy voïng khoâng laøm thaát voïng (x. Rm 5,5) vaø Thaùnh Phaoloâ coù theå vieát thö cho oâng Timoâteâoâ: "Chính vì theá chuùng ta phaûi vaát vaû chieán ñaáu, bôûi vì chuùng ta ñaõ ñaët hy voïng cuûa chuùng ta vaøo Thieân Chuùa haèng soáng" (1Tm 4,10). Thöïc ra, Thieân Chuùa haèng soáng chính laø "Thieân Chuùa cuûa hy voïng" (15,13), vaø Chuùa Kitoâ, nhôø söï cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Ngöôøi, ñaõ trôû thaønh "nieàm hy voïng cuûa chuùng ta" (1Tm 1,1). Chuùng ta khoâng ñöôïc queân raèng chuùng ta ñaõ ñöôïc cöùu ñoä trong nieàm hy voïng naøy, vaø caàn chuùng ta caàn ñöôïc beùn reã vöõng chaéc vaøo ñieàu naøy.
2. Ngöôøi ngheøo coù theå trôû thaønh chöùng nhaân cho moät nieàm hy voïng maïnh meõ vaø ñaùng tin caäy, bôûi vì hoï tuyeân xöng nieàm hy voïng aáy trong moät hoaøn caûnh soáng baáp beânh, ñaày thieáu thoán, mong manh vaø bò gaït ra beân leà. Hoï khoâng döïa vaøo söï an toaøn cuûa quyeàn löïc hay taøi saûn; ngöôïc laïi, hoï phaûi chòu söï chi phoái cuûa nhöõng ñieàu ñoù vaø thöôøng laø naïn nhaân cuûa chuùng. Nieàm hy voïng cuûa hoï chæ coù theå ñaët ôû nôi khaùc. Khi nhaän ra raèng Thieân Chuùa laø nieàm hy voïng ñaàu tieân vaø duy nhaát cuûa chuùng ta, chuùng ta cuõng chuyeån töø nhöõng hy voïng phuø du sang nieàm hy voïng beàn vöõng. Khi chuùng ta khao khaùt ñöôïc Thieân Chuùa ñoàng haønh treân haønh trình cuoäc soáng, nhöõng cuûa caûi trôû neân thöù yeáu, bôûi vì chuùng ta khaùm phaù ra kho baùu ñích thöïc maø chuùng ta thaät söï caàn ñeán. Nhöõng lôøi cuûa Chuùa Gieâsu nhaén nhuû caùc moân ñeä vaãn vang leân maïnh meõ vaø roõ raøng: "Anh em ñöøng tích tröõ cho mình nhöõng kho taøng döôùi ñaát, nôi moái moït laøm hö naùt, vaø keû troäm khoeùt vaùch laáy ñi. Nhöng haõy tích tröõ cho mình nhöõng kho taøng treân trôøi, nôi moái moït khoâng laøm hö naùt, vaø keû troäm khoâng khoeùt vaùch laáy ñi" (Mt 6,19-20).
3. Hình thöùc ngheøo khoå nghieâm troïng nhaát laø khoâng nhaän bieát Thieân Chuùa. Ñaây chính laø ñieàu Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ nhaéc nhôû chuùng ta trong Toâng huaán Evangelii Gaudium: "Söï phaân bieät ñoái xöû toài teä nhaát maø ngöôøi ngheøo phaûi gaùnh chòu laø thieáu söï chaêm soùc thieâng lieâng. Phaàn ñoâng ngöôøi ngheøo coù söï môû loøng ñaëc bieät ñoái vôùi ñöùc tin; hoï caàn ñeán Thieân Chuùa vaø chuùng ta khoâng theå khoâng trao taëng cho hoï tình baïn cuûa Ngöôøi, phuùc laønh cuûa Ngöôøi, Lôøi cuûa Ngöôøi, vieäc cöû haønh caùc Bí tích vaø lôøi môøi goïi böôùc vaøo haønh trình lôùn leân vaø tröôûng thaønh trong ñöùc tin" (s. 200). ÔÛ ñaây chuùng ta nhaän thaáy moät yù thöùc caên baûn vaø heát söùc coát yeáu veà caùch theá ñeå tìm thaáy kho baùu ñích thöïc nôi Thieân Chuùa. Thaùnh Gioan Toâng ñoà cuõng ñaõ nhaán maïnh: "Neáu ai noùi: 'Toâi yeâu meán Thieân Chuùa', maø laïi gheùt anh em mình, ngöôøi aáy laø keû noùi doái; vì ai khoâng yeâu thöông ngöôøi anh em maø hoï thaáy, thì khoâng theå yeâu meán Thieân Chuùa maø hoï khoâng troâng thaáy" (1 Ga 4,20).
Ñoù laø quy luaät cuûa ñöùc tin vaø bí quyeát cuûa nieàm hy voïng: moïi cuûa caûi traàn theá, nhöõng thöïc taïi vaät chaát, thuù vui traàn tuïc, hay söï giaøu coù kinh teá, duø quan troïng, cuõng khoâng ñuû ñeå laøm cho taâm hoàn ñöôïc haïnh phuùc. Cuûa caûi thöôøng laøm thaát voïng vaø coù theå daãn ñeán nhöõng tình traïng ngheøo khoå bi ñaùt, treân heát laø tình traïng ngheøo khoå xuaát phaùt töø vieäc con ngöôøi khoâng nhaän ra mình caàn Thieân Chuùa vaø soáng maø khoâng coù Ngöôøi. Lôøi Thaùnh Augustino laïi vang voïng trong taâm trí: "Haõy ñaët taát caû nieàm hy voïng cuûa baïn ôû nôi Thieân Chuùa: haõy caûm nhaän baïn caàn ñeán Ngöôøi, ñeå ñöôïc Ngöôøi laáp ñaày. Khoâng coù Ngöôøi, baát cöù ñieàu gì baïn coù seõ chæ khieán baïn caûm thaáy troáng roãng hôn" (Chuù giaûi Thaùnh Vònh, 85,3).
4. Nieàm hy voïng Kitoâ giaùo, nhö Lôøi Chuùa khaúng ñònh, laø moät söï chaéc chaén treân haønh trình cuoäc soáng, vì noù khoâng döïa treân söùc maïnh con ngöôøi, maø treân lôøi höùa cuûa Thieân Chuùa Ñaáng luoân trung tín. Chính vì vaäy, ngay töø thôøi Giaùo hoäi sô khai, caùc Kitoâ höõu ñaõ dieãn taû nieàm hy voïng baèng bieåu töôïng chieác moû neo, laø thöù bieåu tröng cho söï vöõng chaéc vaø an toaøn. Hy voïng Kitoâ giaùo gioáng nhö moät chieác moû neo, gaén chaët taâm hoàn chuùng ta vaøo lôøi höùa cuûa Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ cöùu ñoä chuùng ta baèng caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Ngöôøi vaø seõ laïi ñeán giöõa chuùng ta. Nieàm hy voïng aáy tieáp tuïc höôùng chuùng ta ñeán "trôøi môùi" vaø"ñaát môùi" (2 Pr 3,13) nhö chaân trôøi ñích thöïc cuûa cuoäc soáng cuûa chuùng ta, nôi moïi loaøi thuï taïo seõ tìm thaáy yù nghóa ñích thöïc cho söï hieän höõu, bôûi vì queâ höông ñích thöïc cuûa chuùng ta ôû treân trôøi (x. Pl 3,20).
Do ñoù, thaønh ñoâ cuûa Thieân Chuùa thuùc ñaåy chuùng ta caûi thieän caùc thaønh phoá cuûa con ngöôøi. Ngay töø baây giôø caùc thaønh phoá naøy phaûi baét ñaàu phaûn chieáu hình aûnh cuûa thaønh ñoâ Thieân Chuùa. Nieàm hy voïng, ñöôïc naâng ñôõ bôûi tình yeâu Thieân Chuùa tuoân ñoå vaøo loøng chuùng ta nhôø Chuùa Thaùnh Thaàn (x. Rm 5,5), bieán ñoåi taâm hoàn con ngöôøi thaønh moät maûnh ñaát maøu môõ, nôi baùc aùi coù theå naûy maàm vì söï soáng cuûa theá giôùi. Truyeàn thoáng cuûa Giaùo hoäi luoân nhaán maïnh ñeán söï lieân keát maät thieát giöõa ba nhaân ñöùc ñoái thaàn: ñöùc tin, ñöùc caäy vaø ñöùc meán. Hy voïng ñöôïc sinh ra töø ñöùc tin, ñöôïc ñöùc tin nuoâi döôõng vaø naâng ñôõ, ñaët neàn taûng treân ñöùc meán, meï cuûa moïi nhaân ñöùc. Vaø chính ñöùc meán laø ñieàu chuùng ta caàn nhaát hoâm nay, ngay luùc naøy. Ñöùc meán khoâng chæ laø moät lôøi höùa, maø laø moät thöïc taïi maø chuùng ta höôùng ñeán vôùi nieàm vui vaø tinh thaàn traùch nhieäm: ñöùc meán loâi cuoán chuùng ta tham gia, ñònh höôùng caùc quyeát ñònh cuûa chuùng ta cho ích chung. Ai thieáu ñöùc meán thì khoâng chæ thieáu ñöùc tin vaø ñöùc caäy, maø coøn laáy maát nieàm hy voïng nôi tha nhaân.
5. Lôøi môøi goïi trong Kinh Thaùnh veà nieàm hy voïng do ñoù bao haøm nghóa vuï gaùnh vaùc traùch nhieäm cuûa chuùng ta trong lòch söû, khoâng do döï. Thaät vaäy, ñöùc meán laø "giôùi raên xaõ hoäi cao caû nhaát" (Saùch Giaùo lyù Hoäi Thaùnh Coâng giaùo, soá 1889). Ngheøo ñoùi coù nhöõng nguyeân nhaân mang tính cô caáu caàn ñöôïc giaûi quyeát vaø xoùa boû. Trong khi chôø ñieàu ñoù xaûy ra, taát caû chuùng ta ñöôïc môøi goïi kieán taïo nhöõng daáu chæ môùi cuûa nieàm hy voïng, nhöõng daáu chæ laøm chöùng cho tình baùc aùi Kitoâ giaùo, nhö bieát bao vò thaùnh nam nöõ ñaõ thöïc hieän trong moïi thôøi ñaïi. Caùc beänh vieän vaø tröôøng hoïc, chaúng haïn, laø nhöõng toå chöùc ñöôïc laäp neân ñeå theå hieän tinh thaàn ñoùn tieáp nhöõng ngöôøi yeáu theá vaø bò gaït ra beân leà. Nhöõng cô sôû aáy leõ ra phaûi trôû thaønh moät phaàn cuûa chính saùch coâng ôû moïi quoác gia, nhöng chieán tranh vaø baát coâng thöôøng vaãn ngaên caûn ñieàu naøy. Ngaøy nay, nhöõng daáu hieäu hy voïng ngaøy caøng ñöôïc tìm thaáy trong caùc vieän döôõng laõo, coäng ñoàng daønh cho treû vò thaønh nieân, caùc trung taâm laéng nghe vaø ñoùn tieáp, beáp aên töø thieän, nhaø taïm truù cho ngöôøi voâ gia cö vaø tröôøng hoïc cho ngöôøi thu nhaäp thaáp. Coù bao nhieâu daáu hieäu hy voïng thaàm laëng naøy thöôøng bò boû qua nhöng laïi raát quan troïng ñeå gaït boû söï thôø ô cuûa chuùng ta vaø truyeàn caûm höùng cho nhöõng ngöôøi khaùc tham gia vaøo nhieàu hình thöùc khaùc nhau cuûa vieäc tình nguyeän!
Ngöôøi ngheøo khoâng phaûi laø söï sao nhaõng ñoái vôùi Giaùo hoäi, nhöng laø nhöõng anh chò em yeâu daáu cuûa chuùng ta, bôûi vì baèng cuoäc soáng, lôøi noùi vaø söï khoân ngoan cuûa hoï, hoï giuùp chuùng ta tieáp xuùc vôùi chaân lyù cuûa Phuùc aâm. Chính vì vaäy, Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi Ngheøo muoán nhaéc caùc coäng ñoaøn raèng ngöôøi ngheøo laø trung taâm cuûa toaøn boä söù maïng muïc vuï cuûa Giaùo hoäi. Ñieàu naøy khoâng chæ ñuùng vôùi coâng vieäc baùc aùi cuûa Giaùo hoäi, maø coøn ñuùng vôùi söù ñieäp maø Giaùo hoäi toân vinh vaø coâng boá. Thieân Chuùa ñaõ mang laáy söï ngheøo khoù cuûa hoï ñeå laøm cho chuùng ta trôû neân giaøu coù, qua tieáng noùi, caâu chuyeän vaø khuoân maët cuûa hoï. Moïi hình thöùc ngheøo khoå, khoâng tröø hình thöùc naøo, ñeàu laø moät lôøi môøi goïi soáng Tin Möøng moät caùch cuï theå, vaø trao ban nhöõng daáu chæ höõu hieäu cuûa nieàm hy voïng.
6. Ñaây chính laø lôøi môøi goïi maø vieäc cöû haønh Naêm Thaùnh naøy göûi ñeán chuùng ta. Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi Ngheøo laïi ñöôïc cöû haønh vaøo cuoái naêm hoàng aân naøy. Khi Cöûa Thaùnh ñöôïc ñoùng laïi, chuùng ta caàn gìn giöõ vaø chia seû nhöõng hoàng aân thieâng lieâng maø Thieân Chuùa ñaõ ban cho chuùng ta trong suoát moät naêm caàu nguyeän, hoaùn caûi vaø laøm chöùng taù. Ngöôøi ngheøo khoâng phaûi laø ñoái töôïng cuûa hoaït ñoäng muïc vuï cuûa chuùng ta, maø laø nhöõng chuû theå saùng taïo, thoâi thuùc chuùng ta luoân tìm kieám nhöõng hình thöùc môùi ñeå soáng Tin Möøng trong thôøi ñaïi hoâm nay. Tröôùc nhöõng hình thöùc ngheøo ñoùi môùi, chuùng ta coù nguy cô trôû neân quen thuoäc vaø cam chòu. Chuùng ta gaëp ngöôøi ngheøo hoaëc ngöôøi bò ñaåy vaøo caûnh ngheøo moãi ngaøy, vaø ñoâi khi chính chuùng ta cuõng rôi vaøo tình caûnh thieáu thoán, maát ñi nhöõng ñieàu töøng ñöôïc xem laø oån ñònh: moät maùi nhaø, böõa aên ñaày ñuû moãi ngaøy, quyeàn ñöôïc chaêm soùc y teá, cô hoäi hoïc haønh vaø thoâng tin, töï do toân giaùo vaø töï do ngoân luaän.
Khi thuùc ñaåy coâng ích, traùch nhieäm xaõ hoäi cuûa chuùng ta döïa treân haønh ñoäng saùng taïo cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng ban cho moïi ngöôøi nhöõng cuûa caûi traàn gian. Cuõng nhö nhöõng taøi nguyeân aáy, thaønh quaû lao ñoäng cuûa con ngöôøi cuõng caàn ñöôïc chia seû caùch coâng baèng. Giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo laø vaán ñeà coâng baèng tröôùc khi laø vaán ñeà baùc aùi. Nhö Thaùnh Augustino ñaõ noùi: "Baïn cho ngöôøi ñoùi aên, nhöng toát hôn neáu khoâng ai phaûi bò ñoùi, duø nhö theá baïn seõ chaúng coøn ai ñeå boá thí. Baïn cho ngöôøi traàn truoàng aùo maëc, nhöng seõ toát hôn neáu ai cuõng coù ñuû aùo quaàn vaø khoâng coøn söï tuùng thieáu aáy" (Chuù giaûi Thö thöù nhaát Gioan, VIII, 5).
Vì theá, toâi öôùc mong raèng Naêm Thaùnh naøy seõ thuùc ñaåy vieäc phaùt trieån nhöõng chính saùch choáng laïi moïi hình thöùc ngheøo ñoùi xöa cuõ vaø môùi meû, cuõng nhö khuyeán khích caùc saùng kieán hoã trôï nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát trong soá nhöõng ngöôøi ngheøo. Vieäc laøm, giaùo duïc, nhaø ôû vaø chaêm soùc y teá laø nhöõng ñieàu kieän caên baûn ñeå con ngöôøi coù ñöôïc söï an toaøn ñích thöïc, moät söï an toaøn khoâng bao giôø coù theå ñaït ñöôïc baèng vuõ khí. Toâi xin baøy toû loøng bieát ôn ñoái vôùi nhöõng saùng kieán ñang ñöôïc thöïc hieän vaø ñoái vôùi nhöõng noã löïc ñöôïc theå hieän haøng ngaøy treân bình dieän quoác teá bôûi raát nhieàu ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ thieän chí.
Chuùng ta haõy phoù thaùc moïi söï cho Meï Maria raát thaùnh, Ñaáng UÛi an keû aâu lo, vaø cuøng vôùi Meï, chuùng ta haõy caát cao baøi ca hy voïng, baèng nhöõng lôøi cuûa thaùnh thi Te Deum: In Te, Domine, speravi, non confundar in aeternum - Laïy Chuùa, con hy voïng vaøo Ngaøi, con seõ khoâng bao giôø phaûi thaát voïng.
Vatican, ngaøy 13 thaùng 6 naêm 2025, leã nhôù Thaùnh Antoân Pañua, ñaáng baûo trôï cuûa ngöôøi ngheøo.
Leâoâ XIV
Nguoàn: vaticannews.va/vi