Dieãn töø cuûa Ñöùc Leo XIV
vôùi Caùc Tham döï vieân Ngaøy Naêm Thaùnh
vaø Hoäi nghò Cuûa Caùc Ñaïi dieän Ñöùc Giaùo Hoaøng
Dieãn töø cuûa Ñöùc Leo XIV vôùi Caùc Tham döï vieân Ngaøy Naêm Thaùnh vaø Hoäi nghò Cuûa Caùc Ñaïi dieän Ñöùc Giaùo Hoaøng.
Vuõ Vaên An
Vatican (VetCatholic News 11-06-2025) - Theo tin Toøa Thaùnh, taïi phoøng Clementine, hoâm Thöù Ba, ngaøy 10 thaùng 6 naêm 2025, Ñöùc Leo XIV ñaõ tieáp kieán caùc vò ñaïi dieän giaùo hoaøng nhaân dòp caùc ngaøi tham gia Ngaøy Naêm Thaùnh vaø Hoäi hoïp. Nhaân dòp naøy, ngaøi ñaõ ñoïc Baøi dieãn töø sau ñaây, theo baûn tieáng Anh cuûa Toøa Thaùnh:
Thöa caùc Ñöùc Hoàng Y, caùc Ñöùc Giaùm Muïc, caùc Ñöùc OÂng,
Xin göûi lôøi chaøo ñaëc bieät ñeán taát caû caùc vò, caùc Ñaïi dieän Giaùo hoaøng thaân meán. Tröôùc khi chia seû nhöõng lôøi toâi ñaõ chuaån bò, toâi chæ muoán noùi vôùi Ñöùc Hoàng Y vaø taát caû caùc vò raèng nhöõng gì Ñöùc Hoàng Y ñaõ ñeà caäp, toâi noùi khoâng phaûi theo gôïi yù cuûa baát cöù ai, maø vì toâi tin saâu saéc vaøo ñieàu ñoù: vai troø cuûa caùc vò, thöøa taùc vuï cuûa caùc vò laø khoâng theå thay theá. Giaùo hoäi seõ khoâng theå cho ñi nhieàu thöù neáu khoâng coù söï hy sinh, coâng vieäc vaø moïi thöù maø caùc vò laøm ñeå cho pheùp moät chieàu kích quan troïng nhö vaäy cuûa söù meänh lôùn lao cuûa Giaùo hoäi ñöôïc tieán haønh, vaø chính xaùc trong tröôøng hôïp maø toâi ñaõ noùi, cuï theå laø vieäc löïa choïn caùc öùng vieân cho chöùc giaùm muïc. Xin chaân thaønh caûm ôn caùc vò vì nhöõng gì caùc vò ñaõ laøm! Baây giôø, xin haõy kieân nhaãn moät chuùt.
Sau leã möøng Naêm Thaùnh cuûa Toøa Thaùnh vaøo saùng hoâm qua, toâi raát vui khi ñöôïc ôû laïi moät laùt vôùi caùc vò, nhöõng ñaïi dieän cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng taïi caùc quoác gia vaø toå chöùc quoác teá treân khaép theá giôùi.
Tröôùc heát, toâi xin caûm ôn caùc vò ñaõ ñeán, ñaõ thöïc hieän moät chuyeán ñi maø ñoái vôùi nhieàu ngöôøi trong soá caùc vò laø raát daøi. Caûm ôn caùc vò! Caùc vò ñaõ laø hình aûnh cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, vì khoâng coù moät Ñoaøn ngoaïi giao naøo coù tính phoå quaùt nhö chuùng ta ôû baát cöù quoác gia naøo khaùc treân theá giôùi. Tuy nhieân, ñoàng thôøi, toâi tin raèng ngöôøi ta cuõng coù theå noùi raèng khoâng coù quoác gia naøo khaùc treân theá giôùi coù moät Ñoaøn ngoaïi giao ñoaøn keát nhö caùc vò: bôûi vì söï hieäp thoâng cuûa caùc vò, cuûa chuùng ta, khoâng chæ laø chöùc naêng, hay moät yù töôûng; chuùng ta hieäp nhaát trong Chuùa Kitoâ vaø chuùng ta hieäp nhaát trong Giaùo hoäi. Thaät ñaùng löu yù khi suy gaãm veà thöïc taïi naøy: raèng chính ñoäi nguõ ngoaïi giao cuûa Toøa Thaùnh taïo neân moät moâ hình - chaéc chaén khoâng hoaøn haûo, nhöng raát coù yù nghóa - cuûa thoâng ñieäp maø noù ñeà xuaát: ñoù laø tình huynh ñeä nhaân loaïi vaø hoøa bình giöõa moïi daân toäc.
Caùc baïn thaân meán, toâi ñang thöïc hieän nhöõng böôùc ñaàu tieân trong söù vuï maø Chuùa ñaõ giao phoù cho toâi. Vaø ñoái vôùi anh em toâi cuõng caûm thaáy nhöõng gì toâi ñaõ taâm söï vaøi ngaøy tröôùc, khi noùi chuyeän vôùi Phuû Quoác vuï khanh: cuï theå laø loøng bieát ôn cuûa toâi ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñang giuùp toâi thöïc hieän coâng vieäc phuïc vuï cuûa mình töøng ngaøy. Loøng bieát ôn naøy thaäm chí coøn lôùn hôn khi toâi nghó - vaø tröïc tieáp ñeà caäp ñeán khi toâi ñeà caäp ñeán nhieàu chuû ñeà khaùc nhau - raèng coâng vieäc cuûa anh em thöôøng dieãn ra tröôùc toâi! Vaâng, vaø ñieàu naøy aùp duïng theo moät caùch ñaëc bieät ñoái vôùi anh em, bôûi vì khi moät tình huoáng ñöôïc trình baøy vôùi toâi lieân quan ñeán, ví duï, Giaùo hoäi ôû moät quoác gia nhaát ñònh, toâi coù theå döïa vaøo taøi lieäu, suy tö vaø toùm taét do anh em vaø nhöõng ngöôøi coäng taùc cuûa anh em chuaån bò. Maïng löôùi caùc Ñaïi dieän Giaùo hoaøng luoân hoaït ñoäng vaø coù hieäu löïc. Ñoái vôùi toâi, ñaây laø lyù do ñeå ñaùnh giaù cao vaø bieát ôn saâu saéc. Toâi noùi ñieàu naøy chaéc chaén laø nghó ñeán söï taän tuïy vaø toå chöùc, nhöng, thaäm chí coøn hôn theá nöõa, nghó ñeán nhöõng ñoäng löïc höôùng daãn anh em, phong caùch muïc vuï neân ñaëc tröng cho anh em, tinh thaàn ñöùc tin truyeàn caûm höùng cho chuùng ta. Nhôø nhöõng phaåm chaát naøy, toâi cuõng seõ coù theå traûi nghieäm nhöõng gì Thaùnh Phaoloâ VI ñaõ vieát; raèng thoâng qua caùc Ñaïi dieän cuûa mình, nhöõng ngöôøi cö truù taïi nhieàu quoác gia khaùc nhau, Ñöùc Giaùo Hoaøng coù theå tham gia vaøo chính cuoäc soáng cuûa nhöõng ngöôøi con caùi cuûa mình vaø, gaàn nhö trôû thaønh moät phaàn cuûa noù, nhaän thöùc ñöôïc, theo caùch chaéc chaén hôn vaø nhanh hôn, nhu caàu cuûa hoï vaø ñoàng thôøi laø nguyeän voïng cuûa hoï (xem Toâng thö ban haønh Motu Proprio Sollicitudo omnium Ecclesarium, Daãn nhaäp).
Vaø baây giôø toâi muoán chia seû vôùi anh em moät hình aûnh trong Kinh thaùnh xuaát hieän trong taâm trí khi nghó veà söù meänh cuûa anh em lieân quan ñeán söù meänh cuûa toâi. Vaøo ñaàu Coâng vuï Toâng ñoà (3:1-10), caâu chuyeän chöõa laønh ngöôøi queø ñaõ moâ taû raát roõ veà söù vuï cuûa Pheâroâ. Chuùng ta ñang ôû buoåi bình minh cuûa kinh nghieäm Kitoâ giaùo, vaø coäng ñoàng ñaàu tieân, tuï hoïp xung quanh caùc Toâng ñoà, bieát raèng hoï coù theå tin töôûng vaøo moät thöïc taïi duy nhaát: Chuùa Gieâsu ñaõ soáng laïi vaø ñang soáng. Moät ngöôøi ñaøn oâng queø ngoài aên xin ôû cöûa Ñeàn thôø. Coù veû nhö ñoù laø hình aûnh cuûa moät nhaân loaïi ñaõ maát hy voïng vaø cam chòu. Ngay caû ngaøy nay, Giaùo hoäi vaãn thöôøng gaëp nhöõng ngöôøi ñaøn oâng vaø ñaøn baø khoâng coøn nieàm vui, nhöõng ngöôøi maø xaõ hoäi ñaõ gaït ra ngoaøi leà, hoaëc theo moät nghóa naøo ñoù, cuoäc soáng ñaõ buoäc hoï phaûi caàu xin ñeå toàn taïi. Trang naøy cuûa Coâng vuï keå laïi: "Pheâroâ chaêm chuù nhìn anh ta, cuõng nhö Gioan, vaø noùi 'Haõy nhìn chuùng toâi'. OÂng chuù yù ñeán caùc ngaøi, mong ñôïi nhaän ñöôïc ñieàu gì ñoù töø caùc ngaøi. Pheâroâ noùi, 'Toâi khoâng coù vaøng baïc, nhöng nhöõng gì toâi coù, toâi cho anh nhaân danh Chuùa Gieâsu Ki-toâ ngöôøi Na-da-reùt, [haõy ñöùng daäy vaø] ñi'. Sau ñoù, Pheâroâ naém laáy tay phaûi oâng ta vaø naâng oâng ta leân. Ngay laäp töùc, baøn chaân vaø maét caù chaân cuûa oâng ta trôû neân maïnh meõ. OÂng ta nhaûy leân, ñöùng daäy vaø ñi voøng quanh, roài cuøng hoï vaøo ñeàn thôø, vöøa ñi vöøa nhaûy vaø ngôïi khen Thieân Chuùa" (3:4-8).
Lôøi yeâu caàu cuûa Pheâroâ daønh cho ngöôøi ñaøn oâng naøy - "Haõy nhìn chuùng toâi" - khieán chuùng ta phaûi suy nghó. Nhìn vaøo maét moät ngöôøi coù nghóa laø xaây döïng moät moái quan heä. Söù vuï cuûa Pheâroâ laø taïo ra caùc moái quan heä, nhöõng caây caàu: vaø moät Ñaïi dieän cuûa Giaùo hoaøng, tröôùc heát vaø quan troïng nhaát, phuïc vuï lôøi môøi goïi naøy ñeå nhìn vaøo maét. Haõy luoân laø ñoâi maét cuûa Pheâroâ! Haõy laø nhöõng ngöôøi ñaøn oâng coù khaû naêng xaây döïng moái quan heä ôû nôi khoù khaên nhaát. Nhöng khi laøm nhö vaäy, haõy giöõ nguyeân söï khieâm nhöôøng vaø cuøng moät chuû nghóa hieän thöïc cuûa Pheâroâ, ngöôøi bieát roõ raèng mình khoâng coù giaûi phaùp cho moïi thöù: "Toâi khoâng coù baïc hay vaøng", ngaøi noùi; nhöng ngaøi bieát mình coù ñieàu quan troïng, ñoù laø Chuùa Kitoâ, yù nghóa saâu saéc nhaát cuûa moïi söï toàn taïi: "Nhaân danh Chuùa Gieâsu Kitoâ ngöôøi Na-da-reùt, haõy böôùc ñi!".
Trao ban Chuùa Kitoâ coù nghóa laø trao ban tình yeâu, laøm chöùng cho loøng baùc aùi saün saøng cho moïi thöù. Toâi troâng caäy vaøo anh em ñeå ôû nhöõng quoác gia nôi caùc baïn sinh soáng, moïi ngöôøi ñeàu bieát raèng Giaùo hoäi luoân saün saøng cho moïi söï vì tình yeâu, raèng Giaùo hoäi luoân ñöùng veà phía nhöõng ngöôøi cuøng khoå, nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, vaø raèng Giaùo hoäi seõ luoân baûo veä quyeàn thieâng lieâng ñeå tin vaøo Chuùa, ñeå tin raèng cuoäc soáng naøy khoâng naèm trong tay caùc theá löïc cuûa theá gian naøy, maø ñuùng hôn laø ñöôïc chuyeån taûi bôûi moät yù nghóa maàu nhieäm. Chæ coù tình yeâu môùi xöùng ñaùng vôùi ñöùc tin, tröôùc noãi ñau khoå cuûa nhöõng ngöôøi voâ toäi, nhöõng ngöôøi bò ñoùng ñinh ngaøy nay, maø nhieàu ngöôøi trong soá anh em bieát roõ, khi anh em phuïc vuï nhöõng ngöôøi laø naïn nhaân cuûa chieán tranh, baïo löïc vaø baát coâng, hoaëc thaäm chí laø cuûa haïnh phuùc giaû taïo löøa doái vaø thaát voïng.
Anh em thaân meán, xin anh em luoân ñöôïc an uûi bôûi thöïc taïi: coâng vieäc phuïc vuï cuûa anh em laø sub umbra Petri [döôùi quyeàn Pheârroâ], nhö anh em seõ thaáy ñöôïc khaéc treân chieác nhaãn maø anh em seõ nhaän ñöôïc nhö moät moùn quaø töø toâi.
Luoân caûm thaáy mình gaén boù vôùi Pheâroâ, ñöôïc Pheâroâ baûo veä, ñöôïc Pheâroâ sai ñi. Chæ trong söï vaâng phuïc vaø trong söï hieäp thoâng hieäu quaû vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng, thì thöøa taùc vuï cuûa anh em môùi coù theå coù hieäu quaû cho söï xaây döïng Giaùo hoäi, trong söï hieäp thoâng vôùi caùc giaùm muïc ñòa phöông.
Luoân coù caùi nhìn chuùc phuùc, bôûi vì thöøa taùc vuï Pheâroâ laø chuùc phuùc, nghóa laø luoân bieát caùch nhìn thaáy ñieàu toát, ngay caû ñieàu aån giaáu, ñieàu naèm trong thieåu soá. Caûm thaáy raèng anh em laø nhöõng nhaø truyeàn giaùo, ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng sai ñeán ñeå trôû thaønh coâng cuï cuûa söï hieäp thoâng, söï hieäp nhaát, phuïc vuï phaåm giaù cuûa con ngöôøi, thuùc ñaåy moái quan heä chaân thaønh vaø xaây döïng ôû moïi nôi vôùi caùc nhaø chöùc traùch maø anh em ñöôïc yeâu caàu hôïp taùc. Xin cho naêng löïc cuûa anh em luoân ñöôïc soi saùng bôûi quyeát ñònh ñuùng ñaén veà söï thaùnh thieän. Caùc vò Thaùnh ñaõ phuïc vuï trong ngaønh ngoaïi giao cuûa Toøa thaùnh, chaúng haïn nhö Thaùnh Gioan XXIII vaø Thaùnh Phaoloâ VI, laø taám göông cho chuùng ta.
Anh em thaân meán, söï hieän dieän cuûa anh em ôû ñaây hoâm nay cuûng coá nhaän thöùc raèng vai troø cuûa Pheâroâ laø cuûng coá trong ñöùc tin. Anh em laø ngöôøi ñaàu tieân caàn söï cuûnfg coá naøy ñeå trôû thaønh söù giaû cuûa noù, nhöõng daáu chæ höõu hình ôû moïi nôi treân theá giôùi.
Caàu mong Caùnh Cöûa Thaùnh maø taát caû chuùng ta ñaõ cuøng nhau böôùc qua ngaøy hoâm qua thuùc ñaåy chuùng ta trôû thaønh nhöõng chöùng nhaân can ñaûm cuûa Chuùa Kitoâ, Ñaáng luoân laø hy voïng cuûa chuùng ta. Caûm ôn anh chò em.