Dieãn vaên cuûa Ñöùc Leâoâ XIV
cho nhaân vieân taïi Giaùo trieàu Roma,
Thaønh Vatican vaø Toøa Giaùm quaûn Roma
ngaøy 24/5/2025
Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV chuû söï thaùnh leã Naêm Thaùnh daønh cho caùc gia ñình, ngöôøi cao nieân, con caùi vaø oâng baø.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 02-06-2025) - Luùc 10 giôø 30 saùng Chuùa nhaät, ngaøy 01 thaùng Saùu naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ chuû söï thaùnh leã troïng theå, taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ, beá maïc Nhöõng ngaøy Naêm Thaùnh daønh cho caùc gia ñình, ngöôøi cao tuoåi, con caùi vaø caùc oâng baø noäi ngoaïi, tieán haønh töø thöù Saùu, ngaøy 30 thaùng Naêm vöøa qua, vôùi söï tham döï cuûa caùc tín höõu ñeán töø 131 quoác gia treân theá giôùi.
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh cha, coù boán hoàng y, hôn hai möôi laêm giaùm muïc vaø gaàn hai traêm linh muïc, tröôùc söï hieän dieän cuûa hôn baûy möôi ngaøn tín höõu. Nhieàu ngöôøi ñaõ ñeán Quaûng tröôøng töø ba giôø tröôùc ñoù ñeå chôø ñôïi.
Baøi giaûng
Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ ñi töø baøi Tin möøng theo thaùnh Gioan ñoaïn 17 (Ga 17,20), ñoïc trong thaùnh leã, thuaät laïi lôøi nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu taïi böõa Tieäc Ly, xin cho taát caû caùc moân ñeä ñöôïc trôû neân moät (v.21), ñeå nhaén nhuû caùc tín höõu veà tình hieäp nhaát trong Giaùo hoäi vaø trong gia ñình.
Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Thöïc vaäy, Chuùa Kitoâ xin cho taát caû chuùng ta ñöôïc neân moät. Ñaây laø moät thieän ích lôùn nhaát maø Ngaøi coù theå mong öôùc vì söï keát hieäp ñaïi ñoàng naøy thöïc hieän giöõa caùc thuï taïo söï hieäp thoâng vónh cöûu cuûa tình yeâu, trong ñoù Thieân Chuùa töï xaùc ñònh: Chuùa Cha ban söï soáng, Chuùa Con laõnh nhaän vaø Chuùa Thaùnh Thaàn chia seû.
Chuùa khoâng muoán chuùng ta keát hieäp vôùi nhau gioáng nhö moät khoái ngöôøi voâ danh, nhöng Ngaøi muoán chuùng ta neân moät "nhö Cha ôû trong con vaø con ôû trong Cha, caû chuùng ta cuõng laø moät" (v.21).
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng: "Laéng nghe baøi Tin möøng naøy hoâm nay, trong Ngaøy Naêm Thaùnh cuûa caùc gia ñình vaø treû em, caùc oâng baø noäi ngoaïi vaø ngöôøi cao tuoåi, laøm cho chuùng ta ñaày vui möøng".
"Anh chò em raát thaân meán, chuùng ta ñaõ nhaän laõnh söï soáng tröôùc khi mong muoán noù. Nhö Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ ñaïy, "taát caû moïi ngöôøi ñeàu laø con caùi, nhöng khoâng ai trong chuùng ta ñaõ choïn sinh ra" (Angelus 1-1-2025). Khoâng nhöõng theá, vöøa khi sinh ra, chuùng ta caàn ñeán ngöôøi khaùc ñeå soáng, töï mình chuùng ta khoâng thaønh coâng: coù ai khaùc ñaõ cöùu chuùng ta, saên soùc chuùng ta veà theå xaùc. Vì theá, taát caû chuùng ta soáng laø nhôø moät töông quan, nghóa laø nhôø moái lieân heä töï do vaø laøm cho töï do, nhö con ngöôøi vaø nhôø söï saên soùc nhau.
Quaû thöïc, nhieàu khi tình nhaân ñaïo bò phaûn boäi. Ví duï, moãi khi ngöôøi ta nhaân danh töï do ñeå khoâng trao ban söï soáng, hay töôùc boû söï soáng, khoâng nhaém giuùp söï soáng, nhöng laø xuùc phaïm söï soáng. Tuy nhieân, ñöùng tröôùc caû söï aùc, choáng ñoái vaø gieát haïi, Chuùa Gieâsu tieáp tuïc caàu xin Chuùa Cha cho chuùng ta, vaø kinh nguyeän cuûa Ngaøi taùc ñoäng nhö moät thuoác thôm treân caùc veát thöông cuûa chuùng ta, trôû thaønh lôøi loan baùo söï tha thöù vaø hoøa giaûi cho taát caû moïi ngöôøi. Kinh nguyeän nhö theá cuûa Chuùa mang laïi yù nghóa troïn veïn cho nhöõng luùc saùng ngôøi, nhôø tình yeâu thöông nhau giöõa chuùng ta, nhö cha meï, oâng baø, con caùi. Vaø ñoù laø ñieàu chuùng ta muoán loan baùo cho theá giôùi: chuùng ta ôû ñaây ñeå trôû neân "moät", nhö Chuùa muoán chuùng ta laø "moät", trong caùc gia ñình vaø nôi chuùng ta ñang soáng, laøm vieäc vaø hoïc haønh: tuy khaùc bieät nhau, nhöng laø moät, luoân luoân laø nhö vaäy, trong moïi hoaøn caûnh vaø trong moïi löùa tuoåi cuûa cuoäc ñôøi".
Vaø Ñöùc Thaùnh cha noùi tieáp: "Anh chò em raát thaân meán, neáu chuùng ta yeâu thöông nhau nhö theá, treân neàn taûng Chuùa Kitoâ, Ñaáng laø "Alpha vaø Omega", laø Khôûi ñaàu vaø laø Keát thuùc" (Kh 22,13), thì chuùng ta seõ laø daáu chæ hoøa bình cho taát caû moïi ngöôøi trong xaõ hoäi vaø treân theá giôùi. Vaø chuùng ta ñöøng queân raèng: töông lai cuûa caùc daân toäc ñeán töø caùc gia ñình."
Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc ñeán göông caùc vò thaùnh ñöôïc toân phong chung vôùi nhau nhö moät gia ñình trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây, tuy khaùc nhau nhöng cuøng nhau, nhö song thaân cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu, oâng baø Louis vaø Zeùlie Martin, oâng baø chaân phöôùc Luigi vaø Maria Beltrame Quattrocchi. Caû gia ñình Ulma ngöôøi Ba Lan, goàm baûy ngöôøi: cha meï vaø caùc con, hieäp nhaát vôùi nhau trong cuoäc töû ñaïo. Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng: "Khi neâu caùc vò nhö nhöõng chöùng nhaân göông maãu cho caùc ñoâi vôï choàng, Giaùo hoäi noùi vôùi chuùng ta raèng theá giôùi ngaøy nay ñang caàn moät giao öôùc hoân nhaân ñeå nhaän bieát vaø ñoùn nhaän tình thöông cuûa Thieân Chuùa, vaø nhôø söùc maïnh lieân keát vaø hoøa giaûi cuûa Chuùa maø vöôït thaéng nhöõng theá löïc ñang laøm baêng hoaïi caùc töông quan vaø xaõ hoäi".
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän raèng: "Vì theá, vôùi ñaày taâm tình bieát ôn vaø hy voïng, toâi ngoû lôøi vôùi anh chò em laø caùc ñoâi vôï choàng raèng hoân nhaân khoâng phaûi laø moät lyù töôûng nhöng laø moät boä luaät tình yeâu thöông chaân thöïc giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ: tình yeâu hoaøn toaøn, chung thuûy, phong phuù (Xc Thaùnh Phaoloâ VI, Hamanae vitae, 9). Trong khi hoân nhaân bieán anh chò em thaønh moät thaân mình duy nhaát, chính tình yeâu naøy laøm cho anh chò em coù theå trao ban söï soáng, theo hình aûnh cuûa Thieân Chuùa.
Vì theá, toâi khuyeán khích anh chò em haõy neâu göông cho con caùi veà söï nhaát quaùn, [lôøi noùi ñi ñoâi vôùi vieäc laøm], haõy cö xöû vôùi nhau nhö anh chò em muoán con caùi cö xöû, giaùo duïc chuùng veà töï do nhôø vaâng phuïc, luoân tìm kieám nôi con caùi ñieàu toát laønh ích vaø nhöõng phöông theå ñeå laøm taêng tröôûng ñieàu toát aáy.
Vaø hôõi caùc con caùi, caùc con haõy bieát ôn cha meï: haõy bieát noùi "caùm ôn" vì ôn söï soáng vaø taát caû nhöõng gì ñöôïc ban cho caùc con moãi ngaøy, ñoù laø caùch thöùc ñaàu tieân ñeå thaûo kính cha meï (Xc Xh 20,12). Sau cuøng, hôõi caùc oâng baø noäi ngoaïi vaø ngöôøi cao nieân thaân meán, toâi nhaéc nhôû anh chò em haõy chaêm soùc nhöõng ngöôøi maø anh chò em yeâu meán, trong söï khoân ngoan vaø caûm thöông, vôùi loøng khieâm toán vaø kieân nhaãn maø nhöõng naêm thaùng daïy cho chuùng ta.
Trong gia ñình, ñöùc tin ñöôïc thoâng truyeàn cuøng vôùi söï soáng, töø theá heä naøy sang theá heä khaùc: ñöùc tin ñöôïc chia seû nhö löông thöïc ôû baøn aên vaø loøng yeâu thöông quyù meán. Ñieàu naøy laøm cho gia ñình thaønh moät nôi öu tieân, trong ñoù ta gaëp gôõ Chuùa Gieâsu, Ñaáng luoân yeâu thöông vaø muoán moïi söï laønh cho chuùng ta".
Kinh Laïy Nöõ Vöông Thieân Ñaøng
Cuoái thaùnh leã, luùc 11 giôø 45, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ chuû söï kinh Laïy Nöõ Vöông Thieân Ñaøng. Tröôùc khi ñoïc kinh, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
"Hoâm nay, taïi YÙ vaø nhieàu nöôùc khaùc, laø Ñaïi leã Chuùa Leân Trôøi. Ñaây laø moät leã raát ñeïp laøm cho chuùng ta nhìn ñeán muïc ñích haønh trình traàn theá cuûa chuùng ta. Trong vieãn töôïng naøy, toâi nhaéc nhôù raèng hoâm qua, ngaøy 31 thaùng Naêm, taïi Braniewo, beân Ba Lan coù leã phong chaân phöôùc cho nöõ tu Cristofora Klompass vaø möôøi boán chò em cuøng Doøng thaùnh nöõ Catarina trinh nöõ töû ñaïo. Caùc chò bò Hoàng quaân Lieân Xoâ saùt haïi naêm 1945, treân laõnh thoå ngaøy nay thuoäc Ba Lan. Maëc duø soáng trong baàu khoâng khí oaùn gheùt vaø khuûng boá choáng ñöùc tin Coâng giaùo, caùc chò ñaõ tieáp tuïc phuïc vuï caùc beänh nhaân vaø caùc treû moà coâi. Nhôø lôøi chuyeån caàu cuûa caùc nöõ chaân phöôùc môùi, chuùng ta haõy phoù thaùc taát caû caùc nöõ tu treân theá giôùi ñang xaû thaân vì Nöôùc Thieân Chuùa".
Roài, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán Ngaøy Theá giôùi veà truyeàn thoâng xaõ hoäi Laàn thöù 59, cöû haønh cuõng vaøo Chuùa nhaät 01 thaùng Saùu naêm 2025, vaø ngaøi caùm ôn nhöõng ngöôøi hoaït ñoäng trong laõnh vöïc truyeàn thoâng, ñaëc bieät giuùp ñôõ caùc gia ñình trong vieäc giaùo duïc con caùi. Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Xin Ñöùc Trinh Nöõ Maria chuùc laønh cho caùc gia ñình vaø naâng ñôõ hoï giöõa nhöõng khoù khaên: toâi ñaëc bieät nghó ñeán nhöõng gia ñình ñang ñau khoå vì chieán tranh taïi Trung Ñoâng, Ucraina vaø caùc nôi khaùc treân theá giôùi. Xin Meï Thieân Chuùa giuùp ñôõ chuùng ta cuøng nhau tieán böôùc treân con ñöôøng hoøa bình".
Sau heát, Ñöùc Thaùnh cha xöôùng kinh Laïy Nöõ Vöông Thieân Ñaøng vaø ban pheùp laønh cuoái leã cho coäng ñoaøn tham döï.