Ñaâu laø yù nghóa Thaùnh leã ñaêng quang
cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Leâ-oâ XIV
Ñaâu laø yù nghóa Thaùnh leã ñaêng quang cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Leâ-oâ XIV.
Tuyet Nguyen
Vatican (17-05-2025) - Thaùnh leã ñaêng quang cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Leâ-oâ XIV ñöôïc cöû haønh vaøo Chuû Nhaät, ngaøy 18 thaùng 5 naêm 2025, luùc 10 giôø saùng theo giôø Rome taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Phuïng vuï naøy seõ ñaùnh daáu söï khôûi ñaàu chính thöùc söù vuï cuûa ngaøi vôùi tö caùch laø ngöôøi keá vò Thaùnh Pheâroâ vaø laø giaùm muïc Roâma. Vaøo ngaøy 25 thaùng 5 naêm 2025, ngaøi seõ tieáp quaûn Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Gioan Lateâranoâ, laø nhaø thôø chính toøa cuûa ngaøi laø giaùm muïc Roâma.
Thaùnh leã ngaøy 18 thaùng 5 naêm 2025 seõ ñöôïc cöû haønh theo nghi thöùc ñöôïc thieát laäp trong "Nghi leã khôûi ñaàu thöøa taùc vuï Pheâroâ vôùi tö caùch laø Giaùm muïc Roâma," moät nghi thöùc phuïng vuï ñöôïc Ñöùc Beâneâñictoâ XVI chuaån y vaøo naêm 2005 vaø cuõng ñöôïc chính ngaøi ñieàu chænh laïi vaøo naêm 2013.
Cha Juan Joseù Silvestre, giaùo sö phuïng vuï taïi khoa thaàn hoïc cuûa Ñaïi hoïc Navarra, giaûi thích vôùi ACI Prensa raèng, "Söï khôûi ñaàu cuûa thöøa taùc vuï Pheâroâ chính laø leã ñaêng quang cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng. Hieän nay, caùc giaùo hoaøng khoâng coøn ñoäi vöông mieän ba taàng cho ñeán thôøi Ñöùc Phaoloâ VI, maø thay vaøo ñoù baét ñaàu thöøa taùc vuï cuûa mình vôùi tö caùch laø ngöôøi keá vò Thaùnh Pheâroâ."
Trong nghi leã naøy, Ñöùc Leâ-oâ XIV seõ nhaän daây pallium vaø nhaãn ngö phuû, hai yeáu toá coù yù nghóa thaàn hoïc vaø muïc vuï saâu saéc ñaùnh daáu söï khôûi ñaàu cuûa trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa ngaøi.
Söï khôûi ñaàu cuûa trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuõng bao goàm vieäc tieáp quaûn chính thöùc ba vöông cung thaùnh ñöôøng khaùc cuûa giaùo hoaøng, bao goàm Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Gioan Lateâranoâ, nhaø thôø chính toøa cuûa Roma do ñoù laø cuûa giaùo hoaøng.
Vieäc tieáp quaûn Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Gioan Lateâranoâ seõ ñöôïc toå chöùc vaøo ngaøy 25 thaùng 5 naêm 2025 vaø coù moät ñaëc ñieåm rieâng bieät. Cha Silvestre löu yù, "Noù ñònh nghóa Ñöùc Thaùnh Cha nhö vaäy, hay ñuùng hôn, ñoù laø lôøi nhaéc nhôû raèng ngaøi laø giaùm muïc cuûa Roâma. Cuõng gioáng nhö moät giaùm muïc, sau khi ñöôïc boå nhieäm, coù thôøi haïn hai thaùng ñeå tieáp nhaän nhaø thôø chính toøa, ngai toøa cuûa mình, vì vaäy, giaùo hoaøng, vôùi tö caùch laø giaùm muïc, cuõng seõ ñöôïc hoäi ñoàng nhaø thôø chính toøa tieáp nhaän vaø sau khi ngoài vaøo ngai toaø giaùm muïc taïi Nhaø thôø Thaùnh Gioan Lateâranoâ cuûa Giaùo phaän Roâma, ngaøi seõ nhaän ñöôïc söï baøy toû loøng vaâng phuïc vaø toân troïng töø moät nhoùm ñaïi dieän cuûa Giaùo phaän Roâme.
Thaùnh leã daêng quang giaùo hoaøng
Theo chöông trình, thaùnh leã troïng theå vaøo ngaøy 18 thaùng 5 naêm 2025 seõ baét ñaàu beân trong Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Pheâroâ, tröôùc Baøn thôø Hoaø giaûi. Ñöùc Giaùo hoaøng Leâ-oâ XIV seõ ñeán tröôùc moä cuûa Thaùnh toâng ñoà Pheâroâ ñeå caàu nguyeän trong thinh laëng, vaøi phuùt tröôùc Thaùnh leã troïng theå ñeå baét ñaàu thöøa taùc vuï Pheâroâ cuûa ngaøi vôùi tö caùch laø giaùm muïc cuûa Rome.
Caùc thöôïng phuï cuûa caùc Giaùo hoäi Coâng giaùo Ñoâng phöông hieäp thoâng vôùi Roâma cuõng seõ tham gia vaøo khoaûnh khaéc thinh laëng vaø caàu nguyeän naøy.
Ñöùc Thaùnh Cha seõ ñaët höông vaøo bình höông vaø xoâng höông leân "Trophium Apostolicum," töôïng ñaøi ñöôïc toân kính ñaùnh daáu moä cuûa Thaùnh toâng ñoà Pheâroâ, vò giaùo hoaøng ñaàu tieân vaø laø taûng ñaù maø Chuùa Kitoâ ñaõ xaây döïng Giaùo hoäi cuûa mình. Nghi leã naøy nhaán maïnh moái lieân heä cuûa giaùo hoaøng vôùi Thaùnh toâng ñoà Pheâroâ vaø cuoäc töû ñaïo cuûa ngaøi.
Daáu thaùnh giaù baèng tieáng Latinh
Sau ñoù, Ñöùc Giaùo hoaøng Leo XIV laøm daáu thaùnh giaù baèng tieáng Latinh: "In nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti. Amen." Ñaây laø caùch truyeàn thoáng maø giaùo hoaøng baét ñaàu cöû haønh Thaùnh Theå trong Thaùnh leã khai maïc trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa mình. Sau ñoù, Ñöùc Giaùo hoaøng seõ raûy nöôùc thaùnh leân moïi ngöôøi.
Tieáp theo ñoaøn röôùc phuïng vuï ñeán Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ seõ baét ñaàu, do Ñöùc Giaùo hoaøng daãn ñaàu töø beân trong Vöông cung thaùnh ñöôøng ñeán baøn thôø ngoaøi trôøi, nôi Thaùnh leã seõ ñöôïc cöû haønh.
Trong suoát cuoäc röôùc, "Laudes Regiae," moät kinh caàu long troïng daønh cho caùc vò thaùnh phuø hôïp vôùi dòp naøy, seõ ñöôïc xöôùng leân. Ñaây laø moät daïng ñaëc bieät cuûa Kinh caàu caùc thaùnh, trong ñoù ngöôøi ta tìm kieám söï chuyeån caàu cuûa caùc thaùnh, ñöôïc nhoùm laïi thaønh caùc nhoùm ñaëc bieät, ñeå caàu nguyeän cho söï thaùnh thieâng cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng.
Baøi thaùnh ca phuïng vuï coå xöa naøy ñi keøm vôùi caùc chieán thaéng cuûa ñeá quoác Roâma trong quaù khöù xa xoâi. Noù ñaõ ñöôïc Hoaøng ñeá Charlemagne phuïc hoài vaøo Leã Giaùng sinh naêm 800 trong leã ñaêng quang cuûa oâng vôùi tö caùch laø hoaøng ñeá vaø keå töø ñoù ñaõ trôû thaønh moät baøi thaùnh ca long troïng cho caùc nghi leã quaân chuû.
Baøi ca naøy cuõng ñöôïc haùt cho caùc vò vua cuûa Phaùp vaø caùc quoác vöông cuûa Anh cho ñeán thôøi kyø Caûi caùch, Baøi ca naøy gôïi leân moät chaân lyù thaàn hoïc coát loõi ñoù laø moïi quyeàn löïc traàn theá ñeàu ñeán töø Thieân Chuùa vaø phaûi ñöôïc thöïc hieän vôùi söï khieâm nhöôøng vaø traùch nhieäm.
Daây pallium vaø nhaãn ngö phuû
Moät trong nhöõng khoaûnh khaéc troïng taâm cuûa nghi leã laø vieäc trao caùc bieåu töôïng veà chöùc thaùnh Pheâroâ. Hai yeáu toá ñaùnh daáu söï khôûi ñaàu cuûa trieàu ñaïi giaùo hoaøng. Tröôùc ñaây, vöông mieän ñöôïc ñaët treân ñaàu giaùo hoaøng, nhöng caùc yeáu toá quan troïng hieän nay laø daây pallium cuûa giaùo hoaøng vaø nhaãn ngö phuû.
Caû hai yeáu toá ñeàu coù yù nghóa thaàn hoïc vaø muïc vuï saâu saéc. Daây pallium, moät loaïi khaên choaøng hoaëc khaên quaøng coå, ñöôïc laøm baèng loâng cöøu vaø töôïng tröng cho giaùo hoaøng nhö moät ngöôøi chaên chieân mang ñaøn chieân, töùc laø Giaùo hoäi, treân vai cuûa mình.
Veà chieác nhaãn ngö phuû laø moät loaïi nhaãn vaøng coù khaéc hình Thaùnh Peter treân thuyeàn vaø teân cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng. Chieác nhaãn naøy cuõng coù chöùc naêng thöïc teá vì noù ñöôïc duøng ñeå ñoùng aán caùc taøi lieäu.
Cho ñeán Thaùnh leã Chuùa Nhaät ngaøy 18 thaùng 5 naêm 2025, Ñöùc Giaùo hoaøng Leâ-oâ XIV vaãn ñeo chieác nhaãn giaùm muïc thoâng thöôøng cuûa mình. Sau nghi thöùc trao caû hai vaät phaåm, haønh ñoäng trung thaønh cuûa Hoàng y ñoaøn vôùi Ñöùc Taân giaùo hoaøng seõ dieãn ra. Luùc ñoù moät vò ñaïi dieän cuûa caùc hoàng y, thay maët cho toaøn theå hoàng y ñoaøn, tieán ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñeå baøy toû loøng toân kính, söï vaâng phuïc vaø söï hieäp thoâng vôùi giaùo hoäi.
Coâng boá Phuùc aâm baèng tieáng Hy Laïp vaø tieáng La tinh
Moät trong nhöõng ñaëc ñieåm chính cuûa Thaùnh leã ñaùnh daáu leã ñaêng quang cuûa giaùo hoaøng laø coâng boá Phuùc aâm baèng tieáng Hy Laïp vaø tieáng La tinh, vì ngöôøi keá vò Thaùnh Pheâroâ laø giaùo hoaøng cuûa Coâng giaùo Ñoâng phöông vaø Coâng giaùo La tinh.
Sau Thaùnh leã ñaêng quang taïi Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ, Ñöùc Leâ-oâ XIV seõ tieáp quaûn ba Vöông cung thaùnh ñöôøng khaùc. Vaøo thöù Ba, ngaøy 20 thaùng 5 naêm 2025, ngaøi seõ tieáp quaûn Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Phaoloâ Ngoaïi thaønh. Vaøo Chuû Nhaät, ngaøy 25 thaùng 5 naêm 2025, sau khi ñoïc kinh Laïy nöõ vöông thieân ñaøng" laàn thöù hai cuûa ngaøi, vaø trong cuøng ngaøy ñoù, ngaøi seõ tieáp quaûn Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Gioan Lateranoâ vaø Vöông cung thaùnh ñöôøng Ñöùc Baø Caû.
Chuyeán vieáng thaêm Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Phaoloâ Ngoaïi thaønh vaøo ngaøy 20 thaùng 5 naêm 2025 seõ taäp trung vaøo vieäc toân kính ngoâi moä cuûa vò toâng ñoà cuûa Daân ngoaïi: ôû ñoù chuùng ta seõ thaáy Ñöùc Giaùo hoaøng caàu nguyeän taïi ngoâi moä cuûa Thaùnh Phaoloâ.
Cuoái cuøng, chuyeán vieáng thaêm Vöông cung thaùnh ñöôøng Ñöùc Baø Caû, seõ bao goàm loøng suøng kính Ñöùc Meï. Trong chuyeán vieáng thaêm Vöông cung thaùnh ñöôøng Ñöùc Baø Caû, Ñöùc Giaùo hoaøng Leâ-oâ XIV seõ toân kính bieåu töôïng noåi tieáng nhaát cuûa thaønh phoá Rome, 'Salus Populi Romani,' (Söï baûo veä cuûa Ngöôøi daân Roâma).
Chieàu kích phoå quaùt vaø ngoaïi giao
Trong moïi tröôøng hôïp, Thaùnh leã ñaêng quang giaùo hoaøng seõ coù tính chaát phoå quaùt roõ raøng vì noù nhaán maïnh Ñöùc Thaùnh Cha laø muïc töû cuûa Giaùo hoäi hoaøn vuõ. Do ñoù, ngoaøi haøng ngaøn tín höõu vaø khach haønh höông, coù nhieàu vò nguyeân thuû quoác gia vaø ñaïi dieän ngoaïi giao töø nhieàu quoác gia seõ tham döï. Hieän nay Toøa thaùnh coù quan heä ngoaïi giao vôùi hôn 180 quoác gia.