Vaøi doøng tieåu söû
Ñöùc taân Giaùo hoaøng Leâoâ XIV
Vaøi doøng tieåu söû Ñöùc taân Giaùo hoaøng Leâoâ XIV.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 09-05-2025) - Ñöùc Giaùo hoaøng Leâoâ XIV, tuïc danh laø Robert Francis Prevost, seõ troøn 70 tuoåi vaøo ngaøy 14 thaùng Chín naêm 2025 (14/09/1955-2025). Ngaøi sinh taïi thaønh phoá Chicago, bang Illinois beân Myõ. Thaân phuï laø oâng Louis Marius Prevost, goác YÙ vaø Phaùp, laøm hieäu tröôûng moät tröôøng hoïc, thaân maãu laø baø Mildred Martinez, goác Taây Ban Nha, laøm vieäc taïi moät thö vieän ôû ngoaïi oâ Chicago. Ngaøi coù hai ngöôøi anh, laø Louis Martin vaø John Joseph. Khi coøn nhoû, caäu Robert ñaõ tích cöïc tham gia caùc hoaït ñoäng trong soáng giaùo xöù, tham gia leã sinh vaø theo hoïc taïi tröôøng nhaø xöù.
Khi caûm nhaän ôn goïi laøm linh muïc, Robert ñaõ phaân ñònh ñeå choïn löïa: laøm linh muïc giaùo phaän hay ñi tu doøng. Sau cuøng, anh quyeát ñònh gia nhaäp Ñeä töû vieän Doøng thaùnh Augustinoâ, caûm kích veà linh ñaïo cuûa doøng nhaán maïnh söï ñoaøn keát vaø hieäp thoâng, cuõng nhö quyù meán giaùo huaán cuûa thaùnh Augustinoâ. Leân ñaïi hoïc, Robert theo hoïc taïi Ñaïi hoïc Villanova ôû bang Pennsylvania vaø toát nghieäp toaùn hoïc, cuõng nhö cöû nhaân trieát hoïc naêm 1977. Cuøng naêm ñoù, thaày gia nhaäp Taäp vieän cuûa Doøng thaùnh Augustinoâ ôû thaønh phoá Saint Louis, roài hoïc thaàn hoïc sau ñoù ôû "Lieân hieäp thaàn hoïc Coâng giaùo" ôû Chicago. Naêm 1982, khi ñöôïc 27 tuoåi, thaày Robert ñöôïc göûi sang Roma hoïc taïi Ñaïi hoïc Angelicum cuûa Doøng Ña Minh. Taïi ñaây, thaày thuï phong linh muïc vaøo thaùng Saùu naêm 1982.
Naêm 1984, cha Robert laáy Cöû nhaân Giaùo luaät vaø baét ñaàu doïn chöông trình Tieán só Giaùo luaät, roài ñöôïc göûi tôùi cöù ñieåm truyeàn giaùo cuûa Doøng thaùnh Augustinoâ ôû Chulucanas, Piura, beân Peru (1985-1986). Naêm 1987, cha trôû laïi Angelicum ñeå baûo veä Luaän aùn Tieán só Giaùo luaät veà ñeà taøi: "Vai troø cuûa beà treân ñòa phöông trong Doøng thaùnh Augustinoâ". Sau ñoù, cha laàn löôït ñaûm nhaän caùc coâng taùc trong doøng: Giaùm ñoác ôn goïi vaø Giaùm ñoác veà truyeàn giaùo cuûa Tænh doøng Thaùnh Augustinoâ ôû bang Illinois.
Keá ñoù, cha Robert Prevost ñöôïc göûi trôû laïi Peru, cöù ñieåm truyeàn giaùo Trujillo. Trong möôøi moät naêm cha laøm cha giaùo, giaùo sö daïy caùc moân giaùo luaät, phuïng vuï, luaân lyù taïi Ñaïi chuûng vieän thaùnh Carlos vaø thaùnh Marcelo. Naêm 1999, khi ñöôïc 49 tuoåi, cha Robert ñöôïc baàu laøm Giaùm tænh Tænh doøng Augustinoâ ôû Chicago, vaø moät naêm röôõi sau ñoù, cha ñöôïc baàu laøm Beà treân Toång quyeàn cuûa doøng, doøng baáy giôø coù khoaûng 2,400 tu só.
Sau hai nhieäm kyø 12 naêm laøm Toång quyeàn, naêm 2013 cha trôû veà Tænh doøng Chicago. Nhöng chæ moät naêm sau, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ boå nhieäm cha laøm Giaùm quaûn Toâng toøa Giaùo phaän Chiclayo, coù moät trieäu 130 ngaøn tín höõu Coâng giaùo thuoäc 50 giaùo xöù, vôùi 90 linh muïc giaùo phaän vaø 16 linh muïc doøng, ôû Peru, töø ngaøy 03 thaùng Möôøi Moät naêm 2014. Chæ gaàn moät naêm sau, ngaøi trôû thaønh Giaùm muïc chính toøa giaùo phaän naøy, töø thaùng Chín naêm 2015. Ñöùc cha töøng laøm Phoù Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Peru.
Cuoái thaùng Gieâng naêm 2023, Ñöùc cha Prevost ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ goïi veà Roma vaø boå nhieäm laøm Toång tröôûng Boä Giaùm muïc, thay theá Ñöùc Hoàng y Marc Ouellet, ngöôøi Canada, nghæ höu. Thaùng Chín naêm 2023, ngaøi ñöôïc thaêng Hoàng y ñaúng Phoù teá, vaø ngaøy 06 thaùng Hai naêm 2025, thaêng laøm Hoàng y ñaúng Giaùm muïc.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho baùo chí, oâng John Prevost, 71 tuoåi, keå laïi raèng hoâm tröôùc ngaøy baét ñaàu maät nghò, Ñöùc Hoàng y Robert coù ñieän thoaïi veà gia ñình vaø noùi veà tröôøng hôïp lôõ bò baàu laøm Giaùo hoaøng thì seõ choïn teân laø Leâoâ, oâng John khuyeân em ñöøng choïn teân ñoù vì laø Leâoâ XIII, nhöng hieån nhieân laø Robert ñaõ tìm hieåu veà teân aáy".
(Vatican News 8-5-2025, Ansa 9-5-2025)