Ñöùc Leâoâ XIV laø Taân Giaùo hoaøng
Ñöùc Leâoâ XIV laø Taân Giaùo hoaøng.
Chuyeån ngöõ: Haïo Nhieân
09/05/2025
Vatican (WHÑ 08-05-2025) - "Bình an cho taát caû anh chò em!" - ñoù laø nhöõng lôøi ñaàu tieân cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Leâoâ XIV. Maät nghò Hoàng y ñaõ tuyeån choïn Ñöùc Hoàng y Robert Francis Prevost laøm Giaùm muïc Roâma thöù 267.
Tuyeân boá chính thöùc ñöôïc coâng boá vôùi daân chuùng ñang chôø ñôïi taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ bôûi Ñöùc Hoàng y Tröôûng Phoù teá Dominique Mamberti:
Annuntio vobis gaudium magnum:
HABEMUS PAPAM
Eminentissimum ac reverendissimum Dominum Robertum Franciscum
Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalem Prevost
qui sibi nomen imposuit Leo XIV
Toâi loan baùo cho anh chò em moät nieàm vui lôùn lao:
Chuùng Ta Ñaõ Coù Giaùo Hoaøng
Ñöùc Hoàng y raát ñaùng kính Robert Francis Prevost cuûa Giaùo hoäi Roâma thaùnh thieän,
ngaøi ñaõ choïn cho mình toâng hieäu laø Leâoâ XIV
Chæ ít phuùt tröôùc ñoù, töø ban coâng Pheùp laønh cuûa Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ, Ñöùc Hoàng y Mamberti ñaõ long troïng tuyeân boá Habemus Papam, coâng boá vôùi thaønh Roâma vaø toaøn theá giôùi raèng Ñöùc Hoàng y Robert Francis Prevost ñaõ ñöôïc tuyeån choïn laøm Ñöùc Giaùo hoaøng Leâoâ XIV.
Leâoâ XIV - Vò Giaùo hoaøng thöù hai ñeán töø chaâu Myõ
Robert Prevost, vò Giaùo hoaøng doøng Augustinoâ ñaàu tieân, nay laø Leâoâ XIV, laø Giaùo hoaøng thöù hai xuaát thaân töø chaâu Myõ, sau Ñöùc Phanxicoâ. Tuy nhieân, khoâng gioáng nhö Jorge Mario Bergoglio ngöôøi Argentina, Robert Prevost, 69 tuoåi, ñeán töø Baéc Myõ - cuï theå laø Hoa Kyø - vaø töøng coù nhieàu naêm truyeàn giaùo taïi Peru, tröôùc khi ñöôïc baàu laøm Beà treân Toång quyeàn Doøng Thaùnh Augustinoâ trong hai nhieäm kyø lieân tieáp.
Vò Giaùo hoaøng doøng Augustinoâ ñaàu tieân
Robert Francis Prevost sinh ngaøy 14 thaùng 9 naêm 1955, taïi Chicago, Illinois, trong moät gia ñình coù goác Phaùp vaø YÙ (cha laø Louis Marius Prevost) vaø Taây Ban Nha (meï laø Mildred Martínez). Ngaøi coù hai anh em trai: Louis Martín vaø John Joseph.
Ngaøi traûi qua thôøi nieân thieáu cuøng gia ñình vaø theo hoïc taïi Tieåu chuûng vieän Doøng Augustinoâ, roài taïi Ñaïi hoïc Villanova, bang Pennsylvania, nôi ngaøi toát nghieäp Cöû nhaân Toaùn hoïc vaø hoïc theâm Trieát hoïc vaøo naêm 1977.
Ngaøy 1 thaùng 9 naêm 1977, ngaøi gia nhaäp nhaø taäp cuûa Doøng Thaùnh Augustinoâ (O.S.A.) taïi Saint Louis, tröïc thuoäc Tænh doøng Ñöùc Meï Chæ Baûo Ñaøng Laønh (Our Lady of Good Counsel) taïi Chicago, vaø tuyeân khaán laàn ñaàu ngaøy 02 thaùng 9 naêm 1978. Ngaøi tuyeân khaán troïn ñôøi vaøo ngaøy 29 thaùng 8 naêm 1981.
Ngaøi theo hoïc thaàn hoïc taïi Lieân hieäp Thaàn hoïc Coâng giaùo Chicago (CTU). Naêm 27 tuoåi, ngaøi ñöôïc göûi ñeán Roâma ñeå hoïc Giaùo luaät taïi Ñaïi hoïc Giaùo hoaøng Thaùnh Toâma Aquinoâ (Angelicum).
Taïi Roâma, ngaøi ñöôïc Ñöùc Cha Jean Jadot - luùc ñoù laø Chuû tòch UÛy ban Toøa Thaùnh veà Ñoái thoaïi Lieân toân (nay laø Boä Ñoái thoaïi Lieân toân) - truyeàn chöùc linh muïc ngaøy 19 thaùng 6 naêm 1982, taïi Hoïc vieän Augustinoâ Thaùnh Moânica.
Ngaøi toát nghieäp vaên baèng Giaùo luaät caáp II (Licentiate) naêm 1984, vaø ñang chuaån bò luaän aùn tieán só thì ñöôïc göûi ñi truyeàn giaùo taïi Chulucanas, Piura, Peru (1985-1986). Naêm 1987, ngaøi baûo veä thaønh coâng luaän aùn tieán só vôùi ñeà taøi: "Vai troø cuûa Beà treân ñòa phöông trong Doøng Thaùnh Augustinoâ". Cuøng naêm, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm ñoác Ôn goïi vaø Giaùm ñoác Truyeàn giaùo cuûa Tænh doøng Ñöùc Meï Chæ Baûo Ñaøng Laønh taïi Olympia Fields, Illinois (Hoa Kyø).
Söù vuï taïi Peru
Naêm sau ñoù, ngaøi gia nhaäp söù vuï taïi Trujillo, Peru, giöõ vai troø giaùm ñoác chöông trình ñaøo taïo chung cho caùc taäp sinh Augustinoâ ñeán töø caùc haït ñaïi dieän toâng toøa Chulucanas, Iquitos vaø Apurímac.
Trong suoát 11 naêm, ngaøi phuïc vuï taïi ñaây vôùi nhieàu vai troø: Beà treân coäng ñoaøn (1988-1992), Giaùm ñoác ñaøo taïo (1988-1998), Huaán luyeän vieân caùc tu só khaán troïn (1992-1998). Ñoàng thôøi, taïi Toång Giaùo phaän Trujillo, ngaøi laø Ñaïi dieän Tö phaùp (1989-1998) vaø Giaùo sö Giaùo luaät, Giaùo phuï hoïc vaø Thaàn hoïc luaân lyù taïi Ñaïi Chuûng vieän San Carlos y San Marcelo.
Song song, ngaøi coøn ñaûm traùch muïc vuï taïi giaùo xöù ngheøo Ñöùc Meï Meï Hoäi Thaùnh, sau naøy trôû thaønh Giaùo xöù Thaùnh Rítaï (1988-1999), vaø laø quaûn nhieäm Giaùo xöù Ñöùc Meï Monserrat töø 1992 ñeán 1999.
Naêm 1999, ngaøi ñöôïc baàu laøm Beà treân Tænh doøng Ñöùc Meï Chæ Baûo Ñaøng Laønh taïi Chicago, vaø hai naêm röôõi sau, ngaøi ñöôïc Toång Tu nghò Doøng Thaùnh Augustinoâ baàu laøm Beà treân Toång quyeàn, vaø taùi cöû nhieäm kyø hai vaøo naêm 2007.
Giaùm muïc Chiclayo, Peru (2015-2023)
Thaùng 10 naêm 2013, sau khi keát thuùc nhieäm vuï taïi Roâma, ngaøi trôû veà Chicago laøm Giaùm ñoác ñaøo taïo taïi Tu vieän Thaùnh Augustinoâ, Coá vaán thöù nhaát vaø Ñaïi dieän Tænh doøng, cho ñeán khi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ boå nhieäm ngaøi ngaøy 3 thaùng 11 naêm 2014 laøm Giaùm quaûn Toâng toøa Giaùo phaän Chiclayo, Peru, ñoàng thôøi naâng ngaøi leân haøng Giaùm muïc, hieäu toøa Sufar.
Ngaøi chính thöùc nhaän giaùo phaän vaøo ngaøy 7 thaùng 11 naêm 2014, döôùi söï chöùng kieán cuûa Khaâm söù Toøa Thaùnh James Patrick Green, vaø ñöôïc truyeàn chöùc Giaùm muïc vaøo ngaøy 12 thaùng 12 naêm 2014, leã kính Ñöùc Meï Guadalupe, taïi Nhaø thôø chính toøa Thaùnh Maria.
Chaâm ngoân Giaùm muïc cuûa ngaøi laø "In Illo uno unum" - trích lôøi Thaùnh Augustinoâ trong baøi giaûng Thaùnh vònh 127: "Duø chuùng ta laø nhieàu, nhöng trong Ñöùc Kitoâ duy nhaát, chuùng ta laø moät."
Ngaøy 26 thaùng 9 naêm 2015, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm muïc chính toøa Chiclayo.
Naêm 2018, ngaøi ñöôïc baàu laøm Phoù Chuû tòch thöù hai Hoäi ñoàng Giaùm muïc Peru, ñoàng thôøi laø thaønh vieân Hoäi ñoàng Kinh teá vaø Chuû tòch UÛy ban Vaên hoùa vaø Giaùo duïc.
Naêm 2019, Ñöùc Phanxicoâ boå nhieäm ngaøi vaøo Boä Giaùo só (13/7/2019), vaø naêm 2020 vaøo Boä Giaùm muïc (21/11/2020). Ngaøy 15/4/2020, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm quaûn Toâng toøa Giaùo phaän Callao, Peru.
Toång tröôûng Boä Giaùm muïc
Ngaøy 30/1/2023, ngaøi ñöôïc trieäu hoài veà Roâma laøm Toång tröôûng Boä Giaùm muïc vaø Chuû tòch UÛy ban Giaùo hoaøng veà Chaâu Myõ Latinh, vaø ñöôïc naâng leân haøng Toång Giaùm muïc.
Ñöôïc vinh thaêng Hoàng y naêm 2023
Ngaøy 30/9/2023, Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ vinh thaêng ngaøi thaønh Hoàng y trong Coâng nghò Hoàng y, trao töôùc hieäu nhaø thôø hieäu toøa Thaùnh Moânica. Ngaøi chính thöùc nhaän nhaø thôø ngaøy 28/1/2024.
Trong vai troø Toång tröôûng, ngaøi ñaõ ñoàng haønh cuøng Ñöùc Thaùnh Cha trong caùc Chuyeán Toâng du, vaø tham döï caû hai phieân hoïp cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc laàn thöù XVI veà tính hieäp haønh, toå chöùc taïi Roâma töø 04-29/10/2023 vaø 02-27/10/2024.
Ngaøy 04/10/2023, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm thaønh vieân caùc Boä: Boä Loan baùo Tin Möøng (Phaân boä Loan baùo laàn ñaàu vaø Caùc Giaùo hoäi ñòa phöông môùi), Boä Giaùo lyù Ñöùc tin, Boä Caùc Giaùo hoäi Ñoâng phöông, Boä Giaùo só, Boä Tu só vaø Tu hoäi ñôøi soáng Toâng ñoà, Boä Vaên hoùa vaø Giaùo duïc, Boä Vaên baûn Luaät, UÛy ban Giaùo hoaøng veà Quoác gia Thaønh Vatican.
Ngaøy 6/2 naêm 2025, Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ naâng ngaøi leân Hoàng y Ñaúng Giaùm muïc, trao töôùc hieäu Giaùo phaän Ngoaïi oâ Albano.
Khi Ñöùc coá Giaùo hoaøng Phanxicoâ nhaäp vieän taïi beänh vieän Gemelli, Ñöùc Hoàng y Prevost ñaõ chuû söï buoåi laàn chuoãi Maân Coâi caàu nguyeän cho ngaøi taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ ngaøy 03/03/2025.
Chuyeån ngöõ: Haïo Nhieân
Töø: Vatican News