Baøi giaûng cuûa Ñöùc Hoàng Y Dominique Manberti
trong Thaùnh Leã thöù chín cuûa tuaàn cöûu nhaät
ñeå tang Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Hoàng Y Dominique Manberti trong Thaùnh Leã thöù chín cuûa tuaàn cöûu nhaät ñeå tang Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phanxicoâ.
Vuõ Vaên An
Vatican (VietCatholic News 06-05-2025) - Theo tin Toøa Thaùnh, taïi Nhaø thôø thaùnh Pheâroâ, Chuùa Nhaät, ngaøy 4 thaùng 5 naêm 2025, Ñöùc Hoàng Y Dominique Manberti ñaõ cöû haønh Thaùnh Leã ngaøy thöù chín trong tuaàn cöûu nhaät giaùo hoäi ñeå tang Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phanxicoâ.
Trong Thaùnh Leã, Ñöùc Hoàng Y ñaõ ñoïc baøi giaûng sau ñaây:
Thöa Caùc Ñöùc Hoàng Y ñaùng kính,
Thöa caùc anh em trong haøng Giaùm muïc vaø Linh muïc,
anh chò em thaân meán,
Phuïng vuï cuûa tuaàn cöûu nhaät cuoái cuøng naøy ñeå caàu nguyeän cho Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ laø phuïng vuï cuûa Chuùa nhaät thöù ba Phuïc sinh vaø trang Tin möøng theo thaùnh Gioan vöøa ñöôïc coâng boá trình baøy cho chuùng ta cuoäc gaëp gôõ cuûa Chuùa Gieâsu phuïc sinh vôùi moät soá Toâng ñoà vaø moân ñeä taïi Bieån hoà Tiberias, keát thuùc baèng Söù meänh ñöôïc Chuùa giao phoù cho Thaùnh Pheâroâ vaø leänh truyeàn cuûa Chuùa Gieâsu, "Haõy theo Thaày!"
Tình tieát naøy gôïi laïi caâu chuyeän veà laàn ñaùnh caù kyø dieäu ñaàu tieân, ñöôïc Luca thuaät laïi, khi Chuùa Gieâsu goïi Simon, Giacoâbeâ vaø Gioan, vaø loan baùo vôùi Simon raèng oâng seõ trôû thaønh ngöôøi ñaùnh caù ngöôøi. Töø giaây phuùt ñoù, Pheâroâ ñaõ ñi theo Chuùa, ñoâi khi hieåu laàm vaø thaäm chí phaûn boäi, nhöng trong cuoäc gaëp gôõ hoâm nay, cuoäc gaëp gôõ cuoái cuøng tröôùc khi Chuùa Kitoâ trôû veà vôùi Chuùa Cha, Pheâroâ ñaõ nhaän ñöôïc töø Chuùa nhieäm vuï chaên daét ñaøn chieân cuûa mình.
Tình yeâu laø töø khoùa trong trang Tin Möøng naøy. Ngöôøi ñaàu tieân nhaän ra Chuùa Gieâsu laø "ngöôøi moân ñeä maø Chuùa Gieâsu yeâu meán", Gioan, ngöôøi ñaõ thoát leân "Chính Chuùa ñoù!", vaø Pheâroâ lieàn nhaûy xuoáng bieån ñeå ñeán vôùi Thaày. Sau khi chia seû böõa aên, ñieàu seõ khôi daäy trong loøng caùc Toâng ñoà kyù öùc veà Böõa Tieäc Ly, cuoäc ñoái thoaïi giöõa Chuùa Gieâsu vaø Pheâroâ baét ñaàu, caâu hoûi ba laàn cuûa Chuùa vaø caâu traû lôøi ba laàn cuûa Pheâroâ.
Hai laàn ñaàu, Chuùa Gieâsu duøng ñoäng töø agapo (tình yeâu ñöùc aùi), moät ñoäng töø maïnh, trong khi Pheâroâ, löu taâm ñeán söï phaûn boäi, ñaùp laïi baèng caùch dieãn ñaït ít ñoøi hoûi hôn "amare" (yeâu thöôøng), vaø laàn thöù ba, chính Chuùa Gieâsu duøng caùch dieãn ñaït cuûa Pheâroâ, thích nghi vôùi söï yeáu ñuoái cuûa vò Toâng ñoà. Ñöùc Giaùo Hoaøng Benedict XVI ñaõ löu yù ñieàu naøy khi bình luaän veà cuoäc ñoái thoaïi naøy. "Simon hieåu raèng tình yeâu ngheøo naøn cuûa oâng laø ñuû cho Chuùa Gieâsu, tình yeâu duy nhaát maø oâng coù khaû naêng. (...) Chính söï thích nghi thieâng lieâng naøy mang laïi hy voïng cho ngöôøi moân ñeä, ngöôøi ñaõ bieát ñeán noãi ñau khoå cuûa söï baát trung. (...) Töø ngaøy ñoù, Thaùnh Pheâroâ "ñi theo" Thaày vôùi nhaän thöùc chính xaùc veà söï mong manh cuûa chính mình; nhöng nhaän thöùc naøy khoâng laøm ngaøi naûn loøng. Treân thöïc teá, ngaøi bieát raèng ngaøi coù theå tin töôûng vaøo söï hieän dieän cuûa Ñaáng Phuïc sinh beân caïnh mình (...) vaø do ñoù, ngaøi cuõng chæ cho chuùng ta con ñöôøng". [1]
Trong baøi giaûng cuûa mình taïi Thaùnh leã kyû nieäm 25 naêm Trieàu ñaïi Giaùo hoaøng cuûa mình, Thaùnh Gioan Phaoloâ II ñaõ taâm söï: "Hoâm nay, anh chò em thaân meán, toâi raát vui ñöôïc chia seû vôùi anh chò em moät kinh nghieäm ñaõ keùo daøi moät phaàn tö theá kyû. Moãi ngaøy, cuøng moät cuoäc ñoái thoaïi giöõa Chuùa Gieâsu vaø Thaùnh Pheâroâ dieãn ra trong traùi tim toâi. Trong taâm hoàn toâi, toâi höôùng maét nhìn vaøo aùnh maét nhaân töø cuûa Chuùa Kitoâ phuïc sinh. Ngöôøi, trong khi nhaän thöùc ñöôïc söï yeáu ñuoái cuûa con ngöôøi toâi, khuyeán khích toâi ñaùp laïi baèng söï tin töôûng nhö Thaùnh Pheâroâ: 'Laïy Chuùa, Chuùa bieát moïi söï; Chuùa bieát raèng con yeâu Chuùa" (Ga 21:17). Vaø sau ñoù Ngöôøi môøi goïi toâi ñaûm nhaän nhöõng traùch nhieäm maø chính Ngöôøi ñaõ giao phoù cho toâi." [2]
Söù meänh naøy chính laø tình yeâu, trôû thaønh söï phuïc vuï cho Giaùo hoäi vaø cho toaøn theå nhaân loaïi. Thaùnh Pheâroâ vaø caùc Toâng ñoà ñaõ tieáp thu noù ngay, vôùi söùc maïnh cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn maø caùc ngaøi ñaõ nhaän ñöôïc vaøo Leã Nguõ Tuaàn, nhö chuùng ta ñaõ nghe trong baøi ñoïc thöù nhaát: "Chuùng ta phaûi vaâng lôøi Thieân Chuùa hôn laø vaâng lôøi loaøi ngöôøi. Thieân Chuùa cuûa cha oâng chuùng ta ñaõ cho Ñöùc Gieâsu soáng laïi, Ñaáng maø caùc oâng ñaõ gieát baèng caùch treo Ngöôøi treân thaäp giaù. Thieân Chuùa ñaõ toân Ngöôøi leân beân höõu Ngöôøi laøm thuû laõnh vaø laøm Ñaáng Cöùu Ñoä."
Chuùng ta ñeàu ngöôõng moä caùch Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, ñöôïc tình yeâu cuûa Chuùa thuùc ñaåy vaø ñöôïc aân suûng cuûa Ngöôøi naâng ñôõ, ñaõ trung thaønh vôùi Söù meänh cuûa mình heát söùc mình. Ngaøi caûnh baùo nhöõng ngöôøi quyeàn theá raèng hoï phaûi vaâng lôøi Thieân Chuùa hôn laø vaâng lôøi loaøi ngöôøi vaø coâng boá cho toaøn theå nhaân loaïi nieàm vui cuûa Tin möøng, cuûa Chuùa Cha nhaân töø, cuûa Chuùa Kitoâ Cöùu Theá. Ngaøi ñaõ theå hieän ñieàu ñoù trong coâng vieäc giaûng daïy, trong nhöõng chuyeán ñi, trong cöû chæ vaø trong loái soáng cuûa mình. Toâi ñaõ ôû gaàn ngaøi vaøo Chuùa Nhaät Phuïc Sinh, taïi haønh lang ban pheùp laønh cuûa Vöông cung thaùnh ñöôøng naøy, chöùng kieán noãi ñau khoå cuûa ngaøi, nhöng treân heát laø loøng duõng caûm vaø quyeát taâm phuïc vuï daân Chuùa cho ñeán cuøng cuûa ngaøi.
Trong baøi ñoïc thöù hai, trích töø Saùch Khaûi Huyeàn, chuùng ta ñaõ nghe lôøi ngôïi khen maø toaøn theå vuõ truï daønh cho Ñaáng ngöï treân ngai vaø cho Con Chieân: "xin ngôïi khen, danh döï, vinh quang vaø quyeàn naêng, ñeán muoân thuôû muoân ñôøi." Vaø boán sinh vaät ñeàu noùi: "A-men." Vaø caùc boâ laõo saáp mình xuoáng thôø laïy."
Vieäc thôø phöôïng laø moät chieàu kích thieát yeáu trong söù meänh cuûa Giaùo hoäi vaø ñôøi soáng tín höõu. Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ thöôøng nhaéc laïi ñieàu naøy, chaúng haïn nhö trong baøi giaûng cuûa ngaøi cho leã Hieån Linh naêm ngoaùi: "Caùc nhaø thoâng thaùi ñaõ quyø xuoáng thôø laïy. (...) Hoï ñeán Beâlem vaø khi hoï nhìn thaáy Haøi Nhi, 'hoï saáp mình xuoáng vaø thôø laïy Ngöôøi' (Mt 2:11). (...) Moät vò vua ñaõ ñeán ñeå phuïc vuï chuùng ta, moät Thieân Chuùa ñaõ trôû thaønh ngöôøi phaøm. Tröôùc maàu nhieäm naøy, chuùng ta ñöôïc keâu goïi cuùi mình vaø quyø goái ñeå thôø laïy: thôø laïy Thieân Chuùa, Ñaáng ñeán trong söï nhoû beù, Ñaáng soáng trong söï bình thöôøng cuûa ngoâi nhaø chuùng ta, Ñaáng cheát vì tình yeâu. (...) Thöa anh chò em, chuùng ta ñaõ maát ñi thoùi quen thôø phöôïng, chuùng ta ñaõ maát ñi khaû naêng maø vieäc thôø phöôïng mang laïi cho chuùng ta. Chuùng ta haõy khaùm phaù laïi höông vò cuûa lôøi caàu nguyeän toân thôø. (#). Ngaøy nay, chuùng ta thieáu söï toân thôø." [3]
Khaû naêng maø söï toân thôø mang laïi khoâng khoù ñeå nhaän ra nôi Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ. Cuoäc soáng muïc vuï maõnh lieät, voâ soá cuoäc gaëp gôõ cuûa ngaøi, ñöôïc xaây döïng treân nhöõng khoaûnh khaéc caàu nguyeän daøi maø kyû luaät cuûa thaùnh Inhaxioâ ñaõ in saâu vaøo ngaøi. Nhieàu laàn ngaøi nhaéc nhôû chuùng ta raèng chieâm nieäm laø "moät ñoäng löïc cuûa tình yeâu" "naâng chuùng ta leân vôùi Thieân Chuùa khoâng phaûi ñeå taùch chuùng ta khoûi traùi ñaát, nhöng ñeå laøm cho chuùng ta soáng saâu saéc trong ñoù". [4] Vaø moïi vieäc ngaøi laøm, ngaøi ñeàu laøm döôùi söï chöùng kieán cuûa Ñöùc Maria. Chaëng döøng chaân thöù moät traêm hai möôi saùu cuûa ngaøi tröôùc böùc aûnh Maria, Salus Populi Romani seõ maõi in saâu trong kyù öùc vaø traùi tim chuùng ta. Vaø giôø ñaây, khi ngaøi an nghæ gaàn Böùc AÛnh yeâu daáu, chuùng ta phoù thaùc ngaøi vôùi loøng bieát ôn vaø tin töôûng vaøo söï chuyeån caàu cuûa Meï Chuùa vaø Meï chuùng ta.
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
[1] Buoåi tieáp kieán chung ngaøy 24 thaùng 5 naêm 2006.
[2] Baøi giaûng Thaùnh leã ngaøy 16 thaùng 10 naêm 2003.
[3] Baøi giaûng Thaùnh leã ngaøy 6 thaùng 1 naêm 2024.
[4] Buoåi tieáp kieán caùc ñaïi bieåu cuûa caùc nöõ tu doøng Caùt Minh khoâng ñi giaøy, ngaøy 18 thaùng 4 naêm 2024.