Phieân hoïp Toaøn theå thöù baûy cuûa Hoàng y ñoaøn
Phieân hoïp Toaøn theå thöù baûy cuûa Hoàng y ñoaøn.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 02-05-2025) - Thöù Naêm, ngaøy 01 thaùng Naêm naêm 2025, Ngaøy Quoác teá Lao ñoäng, Hoàng y ñoaøn khoâng nhoùm hoïp. Tröôùc ñoù, trong phieân hoïp thöù baûy, baét ñaàu töø 9 ñeán 12 giôø 30, ngaøy 30 thaùng Tö naêm 2025, 181 Hoàng y ñaõ baøn veà tình traïng kinh teá taøi chính cuûa Toøa Thaùnh vaø moät soá vaán ñeà khaùc lieân quan ñeán tình traïng cuûa Giaùo hoäi.
Trong soá caùc Hoàng y tham döï, coù 124 Hoàng y cöû tri. Nhö vaäy, coøn thieáu 9 Hoàng y cöû tri cho maät nghò baàu Giaùo hoaøng.
Kinh teá vaø taøi chaùnh
OÂng Matteo Bruni, Giaùm ñoác Phoøng Baùo chí Toøa Thaùnh cho bieát: Ñöùc Hoàng y Reinhard Marx, Toång giaùm muïc Munich, beân Ñöùc, trong tö caùch laø Chuû tòch Hoäi ñoàng kinh teá cuûa Toøa Thaùnh, ñaõ trình baøy thöïc traïng vôùi nhöõng khoù khaên, söï beàn vöõng caàn thieát veà taøi chaùnh, ñeå baûo ñaûm cho Toøa Thaùnh coù theå phuïc vuï Giaùo hoäi hoaøn vuõ. Ñöùc Hoàng y cuõng noùi ñeán nhöõng giaûi phaùp coù theå aùp duïng.
Trong nhöõng naêm cuoái cuøng cuûa trieàu ñaïi cuûa mình, Ñöùc Coá Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ nhieàu laàn aùm chæ tình traïng thieáu huït traàm troïng trong ngaân saùch Toøa Thaùnh. Hoài thaùng Chín naêm ngoaøi (2024), ngaøi ñaõ coâng boá thö ngoû keâu goïi caùc Hoàng y phaûi tieát kieäm vaø ngaøi cuõng ñöa ra nhöõng yù töôûng môùi veà taøi chaùnh. Ngaøy 26 thaùng Hai, khi coøn ôû treân giöôøng beänh, Ñöùc Coá Giaùo hoaøng ñaõ cho thaønh laäp moät uûy ban môùi, taäp trung nhieàu hôn veà vieäc gaây quyõ cho Toøa Thaùnh.
Töø hôn hai naêm nay, Toøa Thaùnh khoâng coâng boá ngaân saùch thöôøng kyø. Theo caùc phöông tieän truyeàn thoâng, Toøa Thaùnh ñang bò thieáu huït moãi naêm khoaûng 80 trieäu Euro.
Sau phuùc trình cuûa Ñöùc Hoàng y Marx, Ñöùc Hoàng y Christophe Schonborn, Doøng Ña Minh, nguyeân Toång giaùm muïc Giaùo phaän Vienne beân AÙo, trong tö caùch laø Chuû tòch UÛy ban Hoàng y giaùm saùt Ngaân haøng Vatican, - teân chính thöùc laø Vieän Giaùo Vuï (IOR), - ñaõ trình baøy veà tình traïng vaø hoaït ñoäng cuûa toå chöùc naøy. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, Vieän Giaùo Vuï ñaõ chuyeån moät ngaân khoaûn nhoû, vaøi trieäu Euro ñeå giuùp Toøa Thaùnh. Ngaân haøng naøy hieän ñöôïc coi laø vöõng chaéc, nhöng khoâng mang laïi lôïi nhuaän vuï ñeå giuùp traû löông vaø höu boång cho gaàn 5,000 nhaân vieân taïi Vatican.
Sau phaàn töôøng trình cuûa hai Hoàng y, Ñöùc Hoàng y Konrad Krajewski, ngöôøi Ba Lan, nguyeân Boä tröôûng Boä Baùc aùi cuûa Toøa Thaùnh, cuõng nhö Ñöùc Hoàng y Kevin Farrell vaø Ñöùc Hoàng y Fernando Vergez Alzaga, nguyeân laø Thoáng ñoác Quoác gia thaønh Vatican, ñaõ trình baøy hoaït ñoäng vaø hieän tình cuûa caùc cô quan naøy. Nöõ tu Raffaella Petrini, ngöôøi keá nhieäm Ñöùc Hoàng y Vergez laøm Thoáng ñoác thaønh Vatican, ñaõ khoâng tham gia cuoäc hoïp cuûa Hoàng y ñoaøn.
Nhöõng caêng thaúng vaø chia reõ trong Giaùo Hoäi
Sau phaàn töôøng trình treân ñaây, ñaõ coù 14 Hoàng y leân tieáng veà nhöõng vaán ñeà khaùc nhau lieân quan ñeán Giaùo hoäi hoïc veà daân Chuùa, tính ñoàng haønh hay hieäp haønh vaø ñoaøn theå tính cuûa haøng giaùm muïc ñeå vöôït thaéng tình traïng cöïc hoùa. Caùc vò ñeà nghò caàn xaùc ñònh roõ hôn "hieäp haønh" hay ñoàng haønh tính laø gì, cuõng nhö caàn minh ñònh söï ñoàng traùch nhieäm cuûa caùc giaùm muïc trong vieäc cai quaûn Giaùo hoäi. Ngoaøi ra, caàn phaân bieät roõ raøng hôn giöõa söï cai quaûn cuûa caùc giaùm muïc vaø söï tham gia cuûa "daân Chuùa".
Nhöõng tranh luaän vaø xung ñoät naûy sinh moät phaàn do nhöõng quyeát ñònh cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ cuõng nhö vì söï thay ñoåi cuûa vaên hoùa thaûo luaän, ñaëc bieät nhöõng ngöôøi thuoäc phe baûo thuû thöôøng than phieàn veà ñieàu naøy trong nhöõng naêm qua.
Tieán trình Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc Theá giôùi do Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ khôûi xöôùng töø naêm 2021 nhaém tìm ra nhöõng hình thöùc chia seû traùch nhieäm giöõa caùc giaùm muïc vaø caùc tín höõu Coâng giaùo khoâng coù thaùnh chöùc. Treân giöôøng beänh, Ñöùc thaùnh cha ñaõ qui ñònh raèng seõ coù theâm nhöõng khoùa hoïp veà vaán ñeà naøy cho ñeán naêm 2028.
Rieâng taïi Ñöùc, UÛy ban Giaùo daân Trung öông Coâng giaùo Ñöùc, goïi taét laø ZdK, muoán aùp duïng höôùng ñi naøy ngay töø naêm 2026, vôùi vieäc thaønh laäp Hoäi ñoàng Con ñöôøng Coâng nghò, trong ñoù caùc giaùm muïc giaùo phaän cuøng vôùi caùc ñaïi dieän giaùo daân ñieàu haønh Giaùo hoäi. Coù naêm treân toång soá 27 giaùm muïc giaùo phaän Ñöùc ñaõ choáng chuû tröông naøy vaø khoâng tham gia. Ñoàng thôøi, Toøa Thaùnh cuõng caám caûn chuû tröông vöøa noùi.
Trong phieân hoïp, moät soá Hoàng y ñaõ lieân tieáng veà söï suy giaûm ôn goïi linh muïc vaø tu só, vieäc loan baùo Tin möøng, hoaëc nhaán maïnh ñeán söï nhaát quaùn giöõa ñieàu mình soáng vaø ñieàu mình rao giaûng. Cuõng coù nhöõng Hoàng y noùi veà söï cöïc hoùa trong Giaùo hoäi vaø söï chia reõ cuûa xaõ hoäi. Moät soá vò nhaéc ñeán nhöõng giaùo huaán cuûa Coâng ñoàng chung Vatican II, ñaëc bieät Hieán cheá AÙnh saùng muoân daân, Vui möøng vaø Hy voïng.
Thoâng caùo thöïc tieãn
Trong phaàn hai cuûa phieân hoïp, coù ñoïc thoâng caùo göûi daân Chuùa, xin caùc tín höõu caàu nguyeän cho Hoäi ñoàng Hoàng y vaø maät nghò baàu Giaùo hoaøng, vôùi caùc saùng kieán.
Moät soá thoâng tin khaùc cuõng ñöôïc phoå bieán, ñoù laø: sau thaùnh leã luùc 10 giôø saùng, thöù Tö, ngaøy 07 thaùng Naêm naêm 2025 taïi Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ ñeå caàu cho vieäc baàu Giaùo hoaøng, caùc Hoàng y cöû tri phaûi doïn vaøo cö nguï trong Nhaø troï thaùnh Marta suoát thôøi gian maät nghò. Trong nhöõng ngaøy tröôùc ñoù, caùc Hoàng y cö nguï ôû nhöõng nôi khaùc nhau taïi Roma. Hieän thôøi, phoøng cuûa caùc vò ôû Nhaø troï thaùnh Marta ñang ñöôïc chuaån bò, vì theá, nhöõng chöùc saéc hoaëc ngöôøi khaùc ñang ôû ñoù phaûi doïn deïp ñeå di chuyeån ñi nôi khaùc, nhöôøng phoøng cho caùc Hoàng y cöû tri.
Caùc trieän nieâm phong caên hoä cuûa Ñöùc Coá Giaùo hoaøng Phanxicoâ chæ ñöôïc thaùo gôõ, sau khi baàu Giaùo hoaøng môùi, xeùt vì caên hoä aáy vaø taát caû nhöõng gì trong ñoù seõ tuøy thuoäc quyeát ñònh cuûa ngaøi.
Thöù Tö, ngaøy 07 thaùng Naêm naêm 2025, chæ coù moät laàn boû phieáu vaøo ban chieàu taïi Nhaø nguyeän Sistina. Trong nhöõng ngaøy keá tieáp, moãi ngaøy seõ coù boán cuoäc boû phieáu: hai laàn ban saùng vaø hai laàn ban chieàu. Tuy nhieân, moãi ngaøy chæ coù hai laàn ñoát phieáu, truyeàn khoùi qua oáng ôû treân maùi Nhaø nguyeän Sistine: moät vaøo cuoái buoåi saùng vaø moät vaøo cuoái buoåi chieàu, tröø khi vò Giaùo hoaøng môùi ñaéc cöû sôùm hôn, vaø khi aáy vieäc ñoát phieáu cuõng seõ sôùm hôn.
Trong maät nghò khoâng coù vieäc thoâng dòch, traùi laïi, trong caùc phieân hoïp toaøn theå nhö hieän nay, vieäc dòch naøy ñang ñöôïc thöïc hieän.
(Vatican News 30-4-2025)