Giôùi baùo chí
vaø maät nghò Hoàng y baàu Giaùo hoaøng
Giôùi baùo chí vaø maät nghò Hoàng y baàu Giaùo hoaøng.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 01-05-2025) - Trong nhöõng ngaøy naøy, giôùi baùo chí ñaëc bieät baøn veà maät nghò baàu Giaùo hoaøng, vaø tieân ñoaùn veà caùc vò, theo hoï, coù theå ñöôïc choïn laøm vò laõnh ñaïo töông lai cuûa Giaùo hoäi.
Ñöùc Hoàng y Parolin
Nhieàu kyù giaû tieáng YÙ vaø caû caùc kyù giaû quoác teá chuyeân veà caùc hoaït ñoäng cuûa Toøa Thaùnh, thöôøng tieân ñoaùn veà caùc öùng vieân cuûa hoï. Ñöùng ñaàu laø Ñöùc Hoàng y Pietro Parolin, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh döôùi trieàu ñaïi cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ. Ngaøi ñöôïc coi laø coäng taùc vieân thaân tín nhaát, hieåu roõ ñöôøng loái vaø coäng taùc vaøo vieäc xaùc ñònh ñöôøng loái aáy trong nhöõng naêm qua, veà noäi boä Giaùo hoäi cuõng nhö chính saùch ngoaïi giao cuûa Toøa Thaùnh. Ñöùc Hoàng y phaûn aùnh thaùi ñoä cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñoái vôùi chieán tranh taïi Ucraina cuõng nhö ñaõ giöõ moät vai troø chuû yeáu trong chính saùch ñoái vôùi Trung Quoác, cuï theå laø hieäp ñònh taïm thôøi vôùi nhaø nöôùc Baéc Kinh veà vieäc boå nhieäm caùc giaùm muïc.
Ñöùc Hoàng y Parolin naêm nay 70 tuoåi. Khi coøn laø Thöù tröôûng ngoaïi giao, ngaøi ñaõ nhieàu laàn höôùng daãn phaùi ñoaøn Toøa Thaùnh sang vieáng thaêm Giaùo hoäi taïi Vieät Nam vaø laøm vieäc vôùi nhaø nöôùc Vieät Nam veà moái quan heä song phöông cuõng nhö veà töông quan giöõa Giaùo hoäi vaø Nhaø nöôùc.
Ñöùc Hoàng y moà coâi cha naêm leân 9 tuoåi, khi thaân phuï qua ñôøi trong moät tai naïn giao thoâng. Thaân maãu cuûa Ñöùc Hoàng y cuõng ñaõ qua ñôøi hoài ñaàu thaùng Chín naêm ngoaùi (2024), höôûng thoï 96 tuoåi vaø hieän ngaøi coøn moät ngöôøi chò gaùi, teân laø Maria Rosa Parolin.
Khi coøn laø moät thieáu nieân, Pietro Parolin gia nhaäp Tieåu chuûng vieän Giaùo phaän Vicenza naêm 14 tuoåi, vaø thuï phong linh muïc naêm 1980, sau ñoù gia nhaäp tröôøng ngoaïi giao Toøa Thaùnh, roài ñöôïc cöû ñi phuïc vuï taïi Nigeria, sau ñoù taïi Meâhicoâ. Naêm 2002, cha Parolin ñöôïc goïi veà Vatican laøm Thöù tröôûng ngoaïi giao. Naêm 2009, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Toång giaùm muïc Söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Venezuela. Boán naêm sau, ngaøi ñöôïc Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ choïn laøm Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, keá nhieäm Ñöùc Hoàng y Tarcisio Bertone, Doøng Don Bosco.
Do Hieäp ñònh taïm thôøi vôùi Nhaø nöôùc Trung Quoác veà vieäc boå nhieäm giaùm muïc, ngaøi bò Ñöùc Hoàng y Giuse Traàn Nhaät Quaân, nguyeân Giaùm muïc Hong Kong, maïnh meõ pheâ bình. Ñöùc Hoàng y Parolin beânh vöïc hieäp ñònh naøy vaø noùi raèng taát caû caùc vò Giaùo hoaøng trong theá kyû XXI cuõng ñaõ tìm kieám hieäp ñònh nhö vaäy, vaø ñaây chæ laø böôùc khôûi haønh ñeå taùi laäp moái töông quan giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác.
Theo baùo chí, trong vai troø Quoác vuï khanh, Ñöùc Hoàng y Parolin thöôøng giöõ vai troø "lính chöõa löûa", daäp taét nhöõng "hoûa hoaïn" do nhöng lôøi tuyeân boá boäc phaùt cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ gaây ra trong dö luaän. Ví duï, khi ngaøi nguï yù noùi Ucraina caàn bieát "tröông côø traéng", trong chieán tranh vôùi Nga, khieán dö luaän caùc giôùi, keå caû giôùi Coâng giaùo taïi Ucraina phaûn ñoái maïnh meõ, hoï cho raèng Ñöùc Giaùo hoaøng xuùi giuïc hoï ñaàu haøng Nga!
Vì hai Ñöùc Hoàng y Nieân tröôûng vaø Phoù Nieân tröôûng Hoàng y ñoaøn ñeàu quaù 80 tuoåi, neân Ñöùc Hoàng y Parolin laø ngöôøi ñöùng keá tieáp, seõ ñieàu khieån maät nghò baàu cöû saép tôùi.
Ñöùc Hoàng y Matteo Zuppi
Moät Hoàng y khaùc ngöôøi YÙ cuõng ñöôïc baùo chí noùi ñeán, laø Ñöùc Hoàng y Matteo Zuppi, 70 tuoåi, Toång giaùm muïc Bologna, Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc YÙ, ñöôïc coi laø moät muïc töû toát laønh, vaø thöôøng leân tieáng veà nhieàu vaán ñeà thôøi söï. Ngaøi voán hoaït ñoäng vôùi Coäng ñoàng thaùnh Egidio ôû Roma, moät toå chöùc giaùo daân chuyeân coù nhöõng baùc aùi, ñaïi keát, xaây döïng hoøa bình, vaø ñaõ thaønh coâng lôùn trong vieäc giuùp chaám döùt noäi chieán ôû Mozambique trong thaäp nieân 1990. Ñöùc Hoàng y Zuppi cuõng ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ boå laøm ñaëc phaùi vieân giuùp taïo baàu khoâng khí thuaän lôïi cho cuoäc hoøa ñaøm giöõa hai beân, ñaëc bieät trong vaán ñeà hoài höông caùc treû em Ucraina bò Nga baét ñöa sang Nga, hoaëc vieäc traû töï do cho caùc tuø nhaân.
Ñöùc Hoàng y Pizzaballa
Ñöùc Hoàng y thöù ba ngöôøi YÙ ñöôïc baùo chí noùi ñeán laø Pierbattista Pizzaballa, 60 tuoåi, nguyeân laø Beà treân Doøng Phanxicoâ taïi Thaùnh ñòa.
Ñöùc Hoàng y ñöôïc coi laø ngöôøi raát caàn thieát ôû Thaùnh ñòa ñeå duy trì tình traïng cuûa Giaùo hoäi ñòa phöông. Ngaøi ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ boå nhieäm laøm Thöôïng phuï vaøi haøng giaùo só ñòa phöông, ña soá laø ngöôøi Palestine, neân thöôøng ñöùng veà phía ngöôøi Palestine trong cuoäc xung ñoät vôùi Israel. Ñöùc Hoàng y Pizzaballa laø ngöôøi nöôùc ngoaøi, neân deã ñöùng treân caùc xung ñoät. Ngaøi thoâng thaïo caû tieáng Do thaùi laãn Araäp.
(Pillar, Ekai.pl 28-4-2025, Ekai.pl 30-4-2025)