Maät nghò baàu Giaùo hoaøng
seõ baét ñaàu vaøo ngaøy 07/5/2025
Maät nghò baàu Giaùo hoaøng seõ baét ñaàu vaøo ngaøy 07/5/2025.
Vatican News
Vatican (Vatican News 28-04-2025) - Vaøo saùng thöù Hai ngaøy 28 thaùng 4 naêm 2025, trong phieân hoïp chung thöù 5, 180 Hoàng y hieän dieän, trong ñoù coù hôn 100 Hoàng y cöû tri, ñaõ choïn ngaøy 07 thaùng 5 naêm 2025 laø ngaøy baét ñaàu Maät nghò baàu Giaùo hoaøng.
Caùc quy ñònh cuûa Toâng hieán "Universi Dominici Gregis"
Thôøi ñieåm baét ñaàu Maät nghò Hoàng y ñöôïc thieát laäp theo caùc quy ñònh cuûa toâng hieán "Universi Dominici Gregis" cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II, ñöôïc Ñöùc Bieån Ñöùc XVI caäp nhaät baèng Töï saéc ngaøy 11/6/2007 vaø baèng Töï saéc vaøo ngaøy 22/2/2013.
Theo Toâng hieán, Maät nghò Hoàng y baét ñaàu töø ngaøy thöù 15 ñeán ngaøy thöù 20 sau khi Ñöùc Giaùo hoaøng qua ñôøi, sau tuaàn chín ngaøy cöû haønh Thaùnh leã caàu nguyeän cho Ñöùc coá Giaùo hoaøng.
Cuï theå hôn, keå töø thôøi ñieåm "troáng toøa", caùc Hoàng y cöû tri coù maët phaûi ñôïi troøn 15 ngaøy ñeå chôø nhöõng ngöôøi vaéng maët, toái ña laø 20 ngaøy, neáu coù lyù do nghieâm troïng. Töï saéc "Normas nonnullas" cuõng trao cho Hoàng y ñoaøn quyeàn quyeát ñònh baét ñaàu Maät nghò sôùm hôn thôøi gian quy ñònh neáu chaéc chaén raèng taát caû caùc cöû tri ñeàu coù maët.
Trong nhöõng ngaøy naøy, caùc Hoàng y ôû caùc nöôùc xa vaãn ñang ñöôïc chôø ñôïi ñeán Roma. Trong thôøi gian hoïp Maät nghò, caùc Hoàng y seõ cö nguï taïi Nhaø Thaùnh Marta, nôi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cö nguï trong 12 naêm laøm Giaùo hoaøng.
Thaùnh leã "pro eligendo Pontifice"
Saùng thöù Tö ngaøy 7/5/2025, taát caû caùc Hoàng y seõ ñoàng teá trong Thaùnh leã troïng theå "pro eligendo Pontifice" - ñeå baàu Giaùo hoaøng -, do Ñöùc Hoàng y Nieân tröôûng Hoàng y ñoaøn chuû teá.
Vaøo buoåi chieàu, caùc Hoàng y cöû tri tieán haønh moät cuoäc röôùc long troïng ñeán Nhaø nguyeän Sistine, nôi Maät nghò baét ñaàu baàu Giaùo hoaøng môùi.
Sau khi ñaõ vaøo beân trong Nhaø nguyeän Sistine, moãi Hoàng y cöû tri tuyeân theä theo quy ñònh taïi ñoaïn 53 cuûa Toâng hieán "Universi Dominici Gregis".
Thoâng qua lôøi tuyeân theä naøy, caùc Hoàng y cam keát, neáu ñöôïc baàu, seõ trung thaønh thöïc hieän Söù vuï Pheâroâ nhö laø Muïc töû cuûa Giaùo hoäi Hoaøn vuõ.
Caùc ngaøi cuõng cam keát giöõ bí maät tuyeät ñoái veà moïi thöù lieân quan ñeán cuoäc baàu cöû Giaùo hoaøng vaø khoâng uûng hoä baát kyø noã löïc can thieäp beân ngoaøi naøo vaøo cuoäc baàu cöû.
Vaøo thôøi ñieåm naøy, Tröôûng ban Nghi leã Phuïng vuï Giaùo hoaøng tuyeân boá "extra omnes", nghóa laø taát caû nhöõng caù nhaân khoâng tham gia Maät nghò phaûi rôøi khoûi Nhaø nguyeän Sistine. Chæ coù vò Chöôûng nghi vaø vò ñöôïc chæ ñònh phuï traùch baøi suy nieäm thöù hai ôû laïi.
Baøi suy nieäm naøy taäp trung vaøo traùch nhieäm quan troïng cuûa caùc cöû tri vaø söï caàn thieát phaûi haønh ñoäng vôùi yù ñònh trong saùng vì lôïi ích cuûa Giaùo hoäi Hoaøn vuõ, chæ höôùng maét veà Chuùa.
Sau khi baøi suy nieäm keát thuùc, caû vò giaùo só vaø Tröôûng ban Nghi leã Phuïng vuï Giaùo hoaøng ñeàu rôøi khoûi nhaø nguyeän Sistine.
Tieán trình baàu Giaùo hoaøng
Sau ñoù, caùc Hoàng y cöû tri ñoïc kinh theo "Ordo Sacrorum Rituum Conclavis" - Nghi thöùc phuïng vuï cuûa Maät nghò - vaø laéng nghe Ñöùc Hoàng y Nieân tröôûng. Ngaøi seõ hoûi caùc Hoàng y ñaõ saün saøng tieán haønh boû phieáu hay coù baát kyø giaûi thích naøo veà caùc quy taéc vaø thuû tuïc hay khoâng.
Taát caû caùc thuû tuïc baàu cöû hoaøn toaøn dieãn ra taïi Nhaø nguyeän Sistine trong Dinh Toâng toøa ôû Vatican; nôi naøy hoaøn toaøn ñöôïc nieâm phong cho ñeán khi cuoäc baàu cöû keát thuùc.
Trong suoát quaù trình baàu cöû, caùc Hoàng y cöû tri khoâng göûi thö hoaëc tham gia vaøo caùc cuoäc troø chuyeän, bao goàm caû cuoäc goïi ñieän thoaïi, tröø nhöõng tröôøng hôïp cöïc kyø caáp baùch.
Caùc ngaøi khoâng ñöôïc pheùp göûi hoaëc nhaän baát kyø loaïi tin nhaén naøo, nhaän baùo hoaëc taïp chí döôùi baát kyø hình thöùc naøo hoaëc theo doõi caùc chöông trình phaùt thanh hoaëc truyeàn hình.
Ñeå baàu ñöôïc moät Giaùo hoaøng hôïp luaät, caàn phaûi ñaït ñöôïc töø hai phaàn ba soá phieáu cuûa caùc cöû tri coù maët. Neáu toång soá cöû tri khoâng chia heát cho ba, thì caàn phaûi coù theâm moät phieáu baàu.
Neáu cuoäc boû phieáu baét ñaàu vaøo buoåi chieàu cuûa ngaøy ñaàu tieân, thì seõ chæ coù moät laàn boû phieáu. Vaøo nhöõng ngaøy tieáp theo, seõ coù hai laàn vaøo buoåi saùng vaø hai laàn vaøo buoåi chieàu.
Sau khi kieåm phieáu, taát caû caùc laù phieáu seõ ñöôïc ñoát. Neáu laàn boû phieáu khoâng coù keát quaû, moät oáng khoùi ñaët treân Nhaø nguyeän Sistine seõ phaùt ra khoùi ñen. Neáu moät Giaùo hoaøng ñöôïc baàu, khoùi traéng seõ boác ra töø oáng khoùi.
Neáu caùc cöû tri khoâng ñaït ñöôïc thoûa thuaän veà moät öùng cöû vieân sau ba ngaøy boû phieáu khoâng coù keát quaû, thì ñöôïc pheùp nghæ toái ña moät ngaøy ñeå caàu nguyeän, thaûo luaän töï do giöõa caùc cöû tri vaø lôøi khuyeân tinh thaàn ngaén goïn cuûa Hoàng y tröôûng ñaúng Phoù teá (hieän laø Hoàng y Dominique Mamberti).
Sau khi baàu ñöôïc Giaùo hoaøng
Sau khi caùc Hoàng y baàu ñöôïc Giaùo hoaøng môùi, Hoàng y cuoái cuøng cuûa caùc Hoàng y Phoù teá seõ goïi Thö kyù cuûa Hoàng y ñoaøn vaø Tröôûng ban Nghi leã Phuïng vuï Giaùo hoaøng vaøo Nhaø nguyeän Sistine.
Ñöùc Hoàng y Giovanni Battista Re, Nieân tröôûng cuûa Hoàng y ñoaøn, thay maët cho taát caû caùc cöû tri, yeâu caàu söï ñoàng yù cuûa öùng cöû vieân ñöôïc baàu baèng nhöõng lôøi sau: "Ngaøi coù chaáp nhaän vieäc baàu choïn ngaøi theo giaùo luaät laøm Giaùo hoaøng khoâng?"
Sau khi nhaän ñöôïc söï ñoàng yù, Ñöùc Hoàng y Nieân tröôûng hoûi theâm: "Ngaøi muoán ñöôïc goïi baèng teân gì?"
Caùc chöùc naêng cuûa moät coâng chöùng vieân, vôùi hai quan chöùc cuûa ban Nghi leã laøm chöùng, ñöôïc thöïc hieän bôûi Tröôûng ban Nghi leã Phuïng vuï Giaùo hoaøng; ngaøi soaïn thaûo vaên baûn chaáp thuaän vaø ghi laïi teân ñaõ choïn.
Töø thôøi ñieåm naøy, Giaùo hoaøng môùi ñöôïc baàu coù toaøn quyeàn vaø quyeàn toái cao ñoái vôùi Giaùo hoäi hoaøn vuõ. Maät nghò keát thuùc ngay taïi thôøi ñieåm naøy.
Tieáp ñeán, caùc Hoàng y cöû tri baøy toû loøng toân kính vaø tuyeân theä vaâng phuïc Giaùo hoaøng môùi, vaø taï ôn Chuùa.
Sau ñoù, Hoàng y tröôûng ñaúng Phoù teá thoâng baùo cho caùc tín höõu veà cuoäc baàu cöû vaø danh tính cuûa Giaùo hoaøng môùi baèng caâu noùi noåi tieáng: "Annuntio vobis gaudium magnum; Habemus Papam" - Toâi thoâng baùo vôùi anh chò em moät tin möøng troïng ñaïi; chuùng ta coù Giaùo hoaøng.
Ngay sau ñoù, Giaùo hoaøng môùi ban Pheùp laønh Toøa thaùnh Urbi et Orbi töø ban coâng chính cuûa Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ.
Böôùc cuoái cuøng caàn thöïc hieän laø sau nghi leã khai maïc söù vuï cuûa Giaùo hoaøng vaø trong thôøi gian thích hôïp, Giaùo hoaøng môùi chính thöùc tieáp quaûn Ñeàn thôø Thaùnh Gioan Lateâranoâ.
Nguoàn: vaticannews.va/vi