Chi phí quaân söï taêng voït
töø thôøi chieán tranh laïnh
Chi phí quaân söï taêng voït töø thôøi chieán tranh laïnh.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Stockholm (RVA News 30-04-2025) - Chi phí quaân söï treân theá giôùi taêng kyû luïc töø sau chieán tranh laïnh: naêm 2024, chi phí naøy leân tôùi 2.7 ngaøn tyû Myõ kim, vôùi nhöõng haäu quaû quan troïng veà maët kinh teá-xaõ hoäi vaø chính trò.
Theo phuùc trình môùi coâng boá naêm 2025 cuûa Vieän nghieân cöùu chính trò quoác teá veà hoøa bình, taïi Stockholm, Thuïy Ñieån, goïi taét laø SIPRI, chi phí quaân söï taêng 9.4% trong naêm 2024, söï gia taêng naøy lieân tuïc trong möôøi naêm qua.
OÂng Tieáu Löôïng (Xiao Liang), nghieân cöùu gia veà chöông trình cuûa Vieän SIPRI veà "Chi phí quaân söï vaø saûn xuaát vuõ khí", nhaän ñònh raèng söï gia taêng naøy thöïc söï chöùng toû nhöõng caêng thaúng maïnh meõ veà chính trò ñòa lyù. Ñoù laø moät söï kieän chöa töøng coù. Hôn 100 quoác gia ñaõ gia taêng ngaân saùch quoác phoøng trong naêm 2024.
Tình traïng gia taêng naøy aûnh höôûng maïnh veà maët xaõ hoäi kinh teá vaø chính trò, vì caùc nöôùc phaûi thöïc hieän nhöõng nhöôïng boä trong vieäc choïn löïa ngaân saùch. Ví duï, nhieàu nöôùc AÂu chaâu phaûi caét giaûm vieän trôï quoác teá daønh cho caùc nöôùc ngheøo ñeå coù theâm tieàn cho quaân ñoäi, hoaëc hoï phaûi taêng thueá, hay taêng nôï naàn.
Nöôùc Nga ñaõ chi 149 tyû Myõ kim cho quaân löïc cuûa mình trong naêm 2024, töùc laø taêng 38% treân caên baûn haèng naêm, taêng gaáp ñoâi so vôùi naêm 2015. Ngaân saùch quaân söï cuûa Ucraina, taêng 2.9% töùc laø 64.7 tyû Myõ kim, tuy tyû soá naøy chæ baèng 43% so vôùi caùc phöông tieän quaân söï cuûa Nga, nhöng Ucraina coù chi phí quaân söï vôùi tyû leä cao nhaát theá giôùi, chi phí naøy chieám 34% toång saûn löôïng quoác gia (PIL).
Taïi Ñöùc, chi phí quaân söï taêng 28% leân 88.5 tyû Myõ kim vaø vöôït leân treân caû AÁn Ñoä. Laàn ñaàu tieân keå töø khi thoáng nhaát ñaát nöôùc, Ñöùc trôû thaønh nöôùc ñoùng goùp chính cho vieäc baûo veä Trung vaø Taây aâu.
Veà phaàn nöôùc Myõ, söï gia taêng chi phí quaân söï taêng leân 5.7% ngaân saùch quoác gia trong naêm 2024, töùc laø leân tôùi 997 tyû Myõ kim trong naêm 2024, nghóa laø 37% chi phí hoaøn caàu vaø 66% chi phí cuûa caùc nöôùc thuoäc khoái NATO.
Ñöùng tröôùc quyeát ñònh cuûa Myõ coù theå khoâng daán thaân vôùi NATO nöõa, 32 nöôùc trong Lieân minh naøy cam keát taùi voõ trang maïnh meõ. Naêm 2024, 18 trong soá 32 nöôùc naøy ñaõ ñaït tôùi chæ tieâu taêng theâm 2% toång saûn löôïng quoác gia cho chi phí quaân söï, moät söï kieän chöa töøng coù töø khi thaønh laäp khoái NATO ñeán nay, theo nghieân cöùu gia Tieáu Löôïng (Xiao Liang). Trong naêm 2026, chuùng ta seõ chöùng kieán caùc döï aùn oà aït mua saém voõ khí.
(AGI 27-4-2025)