Caùc giaùm muïc Ñöùc vaø Ba Lan
kyû nieäm 80 naêm giaûi phoùng traïi Dachau
Caùc giaùm muïc Ñöùc vaø Ba Lan kyû nieäm 80 naêm giaûi phoùng traïi Dachau.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Munich (RVA News 29-04-2025) - Caùc giaùm muïc Ñöùc vaø Ba Lan ñaõ kyû nieäm 80 naêm giaûi phoùng traïi taäp trung Dachau cuûa Ñöùc Quoác Xaõ, caùch thaønh phoá Munich ôû mieàn nam Ñöùc khoaûng 30 caây soá veà höôùng taây baéc vaø laø nôi coù khoaûng 1.800 linh muïc Ba Lan bò giam giöõ vaø 57 vò töû ñaïo.
Leã töôûng nieäm ñöôïc cöû haønh ngaøy thöù Baûy, 26 thaùng Tö naêm 2025, vôùi söï tham döï cuûa 1,400 tín höõu, 10 giaùm muïc vaø hôn 50 linh muïc töø Ñöùc vaø Ba Lan. Caùc vò ñaõ cöû haønh thaùnh leã taïi Nhaø nguyeän Thöông Khoù cuûa Chuùa trong traïi taäp trung.
Leã kyû nieäm ñöôïc Toång Giaùo phaän Munich vaø Freising sôû taïi toå chöùc cuøng vôùi Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ñöùc vaø Ba Lan. Ñöùc Toång giaùm muïc Jozef Kupny, cuûa Giaùo phaän Wroclaw, Phoù Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Lan, ñaõ chuû söï thaùnh leã töôûng nieäm. Sau cuøng, nhö moät kinh nguyeän hoøa bình, 57 ngoïn neán ñaõ ñöôïc thaép leân, kính nhôù 57 vò töû ñaïo ñaõ ñöôïc phong chaân phöôùc hoaëc phong thaùnh.
Ñöùc Toång giaùm muïc Kupny noùi raèng "Nhaân dòp kyû nieäm 80 naêm giaûi phoùng traïi taäp trung naøy, moät nôi ñau khoå khoân taû, chuùng toâi muoán taùi nhaán maïnh raèng: Giaùo hoäi ñaõ, ñang vaø seõ luoân luoân ñöùng veà phía caùc naïn nhaân. Ba Lan vaø Ñöùc, ñöôïc toâi luyeän nhôø kinh nghieäm veà caùc cheá ñoä ñoäc taøi trong theá kyû XX, coù moät quyeàn vaø nghóa vuï ñaëc bieät phaûi caûnh giaùc theá giôùi veà nhöõng haäu quaû cheát choùc tang thöông cuûa moät tình traïng, trong ñoù con ngöôøi chieám choã cuûa Thieân Chuùa vaø Tin möøng bò thay theá baèng nhöõng yù thöùc heä do con ngöôøi taïo ra. Kyû nieäm naøy keâu goïi chuùng ta haõy töôûng nhôù, caàu nguyeän vaø traùch nhieäm".
Taïi buoåi leã, Ñöùc cha Michael Gerber, Giaùm muïc Giaùo phaän Fulda, Phoù Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ñöùc, nhaán maïnh trong baøi giaûng raèng: "Chöùng taù cuûa caùc vò töû ñaïo ôû Dachau vaø cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Ba Lan daïy caùc tín höõu Kitoâ raèng chuùng ta khoâng bao giôø tuøy thuoäc loøng thöông xoùt cuûa lòch söû: khoâng nhöõng trong nhöõng naêm Theá chieán thöù hai, 1939-1945, khi caùc Kitoâ höõu ôû Ba Lan vaø nhieàu nôi khaùc ñaõ lieàu maïng cöùu soáng nhöõng ngöôøi bò baùch haïi; khoâng nhöõng ôû Dachau naøy, khoâng phaûi chæ trong naêm 1965, khi maø, baát chaáp söï choáng ñoái vôùi nhaø nöôùc coäng saûn ôû Ba Lan, caùc giaùm muïc Ba Lan ñaõ göûi ñeán nhöõng ngöôøi Ñöùc chuùng toâi laù thö hoøa giaûi... Laù thö naøy laø moät trong nhöõng böôùc quan troïng nhaát trong cuoäc hoøa giaûi maø ñaïi luïc chuùng ta ñaõ traûi nghieäm trong nhöng thaäp nieân sau Theá chieán thöù II".
Trong dieãn töø taïi buoåi töôûng nieäm, oâng Karl Freller, Giaùm ñoác toå chöùc "Töôûng Nieäm taïi mieàn Bavaria", nam Ñöùc, cho bieát coù hôn 2,700 linh muïc vaø tu só thuoäc Coâng giaùo, Tin laønh vaø Chính thoáng, töø nhieàu quoác gia, ñaõ bò caàm tuø taïi traïi Dachau. "Lòch söû cuûa taát caû nhöõng ngöôøi aáy laø nhöõng chöùng taù veà ñöùc tin vaø loøng can ñaûm, daïy chuùng ta veà söï caàn thieát phaûi beânh vöïc ñöùc tin cuûa mình, caû trong nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên nhaát. Soá phaän cuûa caùc chöùng nhaân aáy nhaéc nhôû chuùng ta caàn phaûi baûo veä caùc giaù trò cuûa nhaân loaïi. Nhöõng tín höõu can tröôøng aáy ñaõ vaø tieáp tuïc laø nhöõng maãu göông cho ngaøy nay, baát luaän thuoäc heä phaûi vaø toân giaùo naøo".
Trong 12 naêm trôøi, töø khi ñöôïc thaønh laäp, Dachau laø nôi caàm tuø khoaûng 250,000 ngöôøi, töø 40 quoác gia bò Ñöùc quoác xaõ chieám ñoùng, trong soá ñoù coù 148,802 tuø nhaân bò gieát: 28,000 laø ngöôøi Ba Lan vaø 13,000 laø ngöôøi Do Thaùi. Traïi taäp trung naøy ñöôïc quaân ñoäi Myõ giaûi phoùng ngaøy 29 thaùng Tö naêm 1945. Khoaûng 33,000 tuø nhaân ñöôïc giaûi thoaùt, trong ñoù coù gaàn 15,000 ngöôøi Ba Lan laø nhoùm ñoâng nhaát. Dachau laø nôi haønh quyeát 2,579 giaùo só Coâng giaùo goàm phoù teá, linh muïc vaø giaùm muïc, trong ñoù coù 1,780 töø Ba Lan. Hieän nay, moãi naêm coù khoaûng 800,000 ngöôøi vieáng thaêm traïi Dachau.
(Ekai.pl 26-4-2025)