Baøi giaûng cuûa Ñöùc Hoàng Y Giovanni Battista Re
trong Thaùnh leã An taùng Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Hoàng Y Giovanni Battista Re trong Thaùnh leã An taùng Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ.
TGPSG / Vatican News 26-04-2025 - Baøi giaûng cuûa Ñöùc Hoàng y Giovanni Battista Re, Nieân tröôûng Hoàng y ñoaøn trong Thaùnh leã An taùng Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ vaøo saùng Thöù Baûy, ngaøy 26 thaùng 4 naêm 2025 taïi theàm Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ.
Trong quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ uy nghieâm naøy, nôi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ nhieàu laàn cöû haønh Thaùnh leã vaø chuû söï caùc cuoäc gaëp gôõ trong suoát 12 naêm qua, giôø ñaây chuùng ta quaây quaàn caàu nguyeän beân thi haøi cuûa ngaøi, vôùi loøng ñau buoàn nhöng ñöôïc naâng ñôõ bôûi nieàm tin vöõng chaéc vaøo söï soáng ñôøi sau. Ñöùc tin naøy ñaûm baûo vôùi chuùng ta raèng ñôøi ngöôøi khoâng keát thuùc ôû nôi phaàn moä, nhöng trong Nhaø Cha treân trôøi, nôi haïnh phuùc vónh cöûu khoâng bao giôø taøn luïi.
Nhaân danh Hoàng y ñoaøn, toâi xin chaøo vaø chaân thaønh caûm ôn söï hieän dieän cuûa taát caû quyù vò. Vôùi taám loøng traân troïng, toâi xin göûi lôøi chaøo möøng vaø lôøi tri aân saâu saéc ñeán caùc nguyeân thuû quoác gia, caùc thuû töôùng, caùc phaùi ñoaøn chính thöùc töø nhieàu quoác gia ñaõ ñeán ñaây ñeå baøy toû tình yeâu thöông, loøng toân kính vaø söï ngöôõng moä ñoái vôùi vò Giaùo hoaøng ñaõ rôøi xa chuùng ta.
Nhöõng bieåu hieän tình caûm vaø söï ñoàng haønh daït daøo trong nhöõng ngaøy qua, keå töø khi ngaøi veà vôùi Chuùa, cho thaáy trieàu ñaïi giaùo hoaøng saâu saéc cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chaïm ñeán trí oùc vaø con tim cuûa chuùng ta.
Hình aûnh cuoái cuøng cuûa ngaøi seõ maõi khaéc ghi trong maét vaø tim chuùng ta: vaøo Chuùa nhaät Phuïc sinh vöøa qua, duø söùc khoûe suy yeáu, Ñöùc Thaùnh Cha vaãn muoán ban pheùp laønh töø ban coâng cuûa Vöông cung Thaùnh ñöôøng Thaùnh Pheâroâ, roài ngaøi xuoáng quaûng tröôøng treân chieác xe mui traàn ñeå chaøo ñaùm ñoâng tín höõu trong leã Phuïc sinh.
Giôø ñaây, qua lôøi caàu nguyeän, chuùng ta muoán phoù thaùc linh hoàn vò Giaùo hoaøng kính yeâu cuûa chuùng ta cho Chuùa, ñeå Ngöôøi ban cho ngaøi haïnh phuùc vónh cöûu trong aùnh saùng vaø vinh quang cuûa tình yeâu bao la.
Lôøi Chuùa trong Tin Möøng hoâm nay soi saùng vaø daãn daét chuùng ta, khi Chuùa Kitoâ hoûi vò Toâng ñoà tröôûng raèng: "Pheâroâ, anh coù yeâu meán Thaày hôn caùc anh em naøy khoâng?" Vaø Pheâroâ ñaõ ñaùp laïi moät caùch chaân thaønh: "Thöa Thaày, Thaày bieát roõ moïi söï, Thaày bieát con yeâu meán Thaày." Chuùa Gieâsu ñaõ trao cho ngaøi söù maïng cao caû: "Haõy chaêm soùc chieân cuûa Thaày." Ñaây laø nhieäm vuï tröôøng toàn cuûa Pheâroâ vaø caùc vò keá vò, moät söù vuï yeâu thöông theo göông cuûa Thaày Chí Thaùnh, Ñaáng ñeán khoâng phaûi ñeå ñöôïc phuïc vuï, nhöng ñeå phuïc vuï vaø hieán maïng soáng laøm giaù chuoäc nhieàu ngöôøi. (Mc 10,45)
Duø nhöõng ngaøy cuoái yeáu vaø ñau, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ choïn con ñöôøng daâng hieán ñeán hôi thôû cuoái cuøng. Ngaøi ñaõ böôùc theo chaân Chuùa, nhö moät vò muïc töû nhaân laønh, Ñaáng yeâu thöông ñoaøn chieân ñeán noãi hy sinh maïng soáng. Ngaøi ñaõ laøm ñieàu ñoù vôùi söùc maïnh vaø bình an, gaàn guõi vôùi ñoaøn chieân laø Giaùo hoäi cuûa Chuùa, ghi nhôù lôøi Chuùa Gieâsu ñöôïc Thaùnh Phaoloâ trích daãn: "Cho thì coù phuùc hôn laø nhaän." (Cv 20,35)
Khi Hoàng y Bergoglio ñöôïc Maät nghò baàu laøm Giaùo hoaøng keá vò Ñöùc Beâneâñictoâ XVI vaøo ngaøy 13 thaùng 3 naêm 2013, ngaøi ñaõ coù nhieàu naêm soáng ñôøi tu só trong Doøng Teân vaø nhaát laø ñöôïc hun ñuùc bôûi 21 naêm muïc vuï taïi Toång Giaùo phaän Buenos Aires, vôùi caùc vai troø Giaùm muïc phuï taù, Giaùm muïc phoù, vaø sau ñoù laø Toång Giaùm muïc.
Vieäc ngaøi choïn danh hieäu Phanxicoâ ngay laäp töùc theå hieän moät chöông trình vaø phong caùch ngaøi muoán ñònh hình cho trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa mình, laáy caûm höùng töø tinh thaàn cuûa Thaùnh Phanxicoâ Assisi.
Ngaøi giöõ nguyeân caù tính vaø phong caùch laõnh ñaïo muïc töû cuûa mình, ñoàng thôøi khaúng ñònh maïnh meõ phong caùch ñieàu haønh Giaùo hoäi. Ngaøi thieát laäp moái lieân heä tröïc tieáp vôùi töøng con ngöôøi vaø töøng coäng ñoàng, luoân mong muoán gaàn guõi vôùi moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi gaëp khoù khaên. Ngaøi ñaõ khoâng ngöøng daán thaân cho nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát, nhöõng ngöôøi bò gaït sang beân leà xaõ hoäi. Ngaøi laø moät vò Giaùo hoaøng giöõa loøng daân chuùng, vôùi traùi tim roäng môû. Ngaøi cuõng laø moät vò Giaùo hoaøng nhaïy beùn tröôùc nhöõng ñieàu môùi meû trong xaõ hoäi vaø nhöõng gì Chuùa Thaùnh Thaàn khôi daäy trong Giaùo hoäi.
Vôùi ngoân ngöõ ñaëc tröng giaøu hình aûnh vaø aån duï, ngaøi luoân tìm caùch chieáu toûa aùnh saùng Tin Möøng vaøo nhöõng vaán ñeà cuûa thôøi ñaïi, ñöa ra caâu traû lôøi döôùi laêng kính ñöùc tin vaø khích leä caùc tín höõu soáng nieàm tin giöõa nhöõng thaùch thöùc vaø nghòch lyù cuûa thôøi ñaïi ñang chuyeån mình maø ngaøi thöôøng goïi laø "thay ñoåi thôøi ñaïi."
Ngaøi coù söï giaûn dò vaø caùch tieáp caän gaàn guõi vôùi taát caû moïi ngöôøi, keå caû nhöõng ngöôøi xa rôøi Giaùo hoäi.
Giaøu loøng nhaân aùi vaø thaáu caûm saâu xa nhöõng bi kòch cuûa thôøi ñaïi. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ thöïc söï chia seû nhöõng aâu lo, nhöõng ñau khoå vaø hy voïng cuûa thôøi toaøn caàu hoùa. Ngaøi daønh troïn cuoäc ñôøi mình ñeå an uûi vaø khích leä baèng moät söù ñieäp coù khaû naêng chaïm ñeán traùi tim con ngöôøi caùch tröïc tieáp vaø maïnh meõ.
Ôn ñaëc suûng chaøo ñoùn vaø laéng nghe, cuøng vôùi phong caùch öùng xöû phuø hôïp vôùi nhòp soáng hieän ñaïi, ñaõ chaïm ñeán bieát bao con tim, khôi daäy nhöõng naêng löïc tinh thaàn vaø ñaïo ñöùc.
Öu tieân cuûa ngaøi laø loan baùo Tin Möøng vôùi daáu aán truyeàn giaùo roõ neùt, lan toûa nieàm vui Phuùc AÂm - chính laø töïa ñeà cuûa Toâng huaán ñaàu tieân Evangelii Gaudium (Nieàm vui Tin Möøng). Moät nieàm vui traøn ñaày tin töôûng vaø hy voïng cho nhöõng ai phoù thaùc nôi Chuùa.
Sôïi chæ ñoû xuyeân suoát söù vuï cuûa ngaøi laø nieàm xaùc tín raèng Giaùo hoäi laø ngoâi nhaø cuûa moïi ngöôøi, moät ngoâi nhaø luoân môû cöûa. Ngaøi thöôøng ví Giaùo hoäi nhö "beänh vieän daõ chieán" sau traän chieán, nôi coù nhieàu ngöôøi bò thöông. Moät Giaùo hoäi quyeát taâm chaêm soùc nhöõng vaán ñeà cuûa con ngöôøi, nhöõng noãi ñau laøm raïn nöùt theá giôùi hoâm nay. Moät Giaùo hoäi bieát cuùi xuoáng treân moãi ngöôøi, baát keå tín ngöôõng hay hoaøn caûnh, ñeå chöõa laønh caùc veát thöông.
Voâ soá nhöõng cöû chæ vaø lôøi keâu goïi cuûa ngaøi daønh cho nhöõng ngöôøi tò naïn vaø di daân. Ngaøi cuõng khoâng ngöøng nhaán maïnh vieäc haønh ñoäng vì ngöôøi ngheøo.
Thaät yù nghóa khi chuyeán toâng du ñaàu tieân cuûa ngaøi laø ñeán Lampedusa, hoøn ñaûo bieåu töôïng cho bi kòch di cö vôùi haøng ngaøn ngöôøi cheát ñuoái treân bieån. Töông töï laø chuyeán thaêm Lesbos cuøng Ñöùc Thöôïng phuï Ñaïi keát vaø Ñöùc Toång Giaùm muïc Athens, hay Thaùnh leã taïi bieân giôùi Mexicoâ vaø Hoa Kyø trong chuyeán toâng du ñeán Mexicoâ.
Trong 47 chuyeán toâng du ñaày vaát vaû, lòch söû seõ maõi ghi nhôù chuyeán ñi ñeán Iraq naêm 2021: moät haønh trình ñaày ruûi ro. Chuyeán thaêm khoù khaên aáy nhö lieàu thuoác xoa dòu veát thöông cuûa ngöôøi daân Iraq, nhöõng ngöôøi ñaõ chòu nhieàu ñau khoå döôùi baøn tay taøn baïo cuûa ISIS. Ñaây cuõng laø chuyeán ñi quan troïng cho ñoái thoaïi lieân toân, moät khía caïnh noåi baät trong söù vuï muïc töû cuûa ngaøi. Vôùi chuyeán toâng du naêm 2024 ñeán boán quoác gia Chaâu AÙ vaø Thaùi Bình Döông, ngaøi ñaõ ñeán "vuøng ngoaïi bieân xa xoâi nhaát cuûa theá giôùi".
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ luoân ñaët Tin Möøng loøng thöông xoùt laøm trung taâm, nhaán maïnh raèng Thieân Chuùa khoâng bao giôø meät moûi tha thöù; Ngöôøi luoân tha thöù cho baát cöù ai bieát saùm hoái vaø quay veà. Vì vaäy, ngaøi ñaõ khôûi xöôùng Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt ngoaïi thöôøng, ñeå khaúng ñònh raèng loøng thöông xoùt laø "traùi tim cuûa Tin Möøng".
Loøng thöông xoùt vaø nieàm vui Tin Möøng laø hai töø khoùa trong trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa ngaøi.
Traùi ngöôïc vôùi "vaên hoùa loaïi boû," ngaøi noùi veà vaên hoùa gaëp gôõ vaø lieân ñôùi. Chuû ñeà veà tình huynh ñeä xuyeân suoát trieàu ñaïi cuûa ngaøi vôùi aâm höôûng maïnh meõ. Trong Thoâng ñieäp Fratelli tutti (Taát caû anh em), ngaøi muoán khôi daäy khaùt voïng toaøn caàu veà tình huynh ñeä, vì taát caû ñeàu laø con cuûa cuøng moät Cha treân trôøi. Ngaøi thöôøng nhaéc nhôû raèng chuùng ta thuoäc veà cuøng moät gia ñình nhaân loaïi.
Naêm 2019, trong chuyeán thaêm Caùc Tieåu vöông quoác AÛ Raäp Thoáng nhaát, ngaøi ñaõ kyù Vaên kieän veà "Tình huynh ñeä nhaân loaïi vì hoøa bình theá giôùi vaø chung soáng", nhaán maïnh nguoàn goác chung töø Thieân Chuùa.
Qua Thoâng ñieäp Laudato si', ngaøi keâu goïi moïi ngöôøi yù thöùc traùch nhieäm ñoái vôùi ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta: "Khoâng ai ñöôïc cöùu moät mình".
Tröôùc nhöõng cuoäc chieán taøn khoùc vôùi bao caûnh tan thöông vaø cheát choùc trong nhöõng naêm qua, ngaøi khoâng ngöøng leân tieáng keâu goïi hoøa bình vaø theo löông tri, thuùc giuïc ñoái thoaïi chaân thaønh ñeå tìm giaûi phaùp. Vì chieán tranh - nhö ngaøi noùi - chæ mang laïi caùi cheát, söï huûy dieät nhaø cöûa, beänh vieän vaø tröôøng hoïc. Chieán tranh luoân ñeå laïi theá giôùi toài teä hôn tröôùc ñoù: Ñoù laø moät thaát baïi ñau ñôùn vaø bi thaûm.
"Xaây caàu chöù ñöøng xaây töôøng", laø lôøi nhaén nhuû maø ngaøi thöôøng nhaéc ñi nhaéc laïi. Söù vuï ñöùc tin cuûa ngaøi, vôùi tö caùch laø ngöôøi keá vò Thaùnh Pheâroâ, luoân gaén lieàn vôùi söù vuï phuïc vuï con ngöôøi trong moïi chieàu kích.
Trong söï hieäp thoâng thieâng lieâng vôùi toaøn theå Giaùo hoäi, giôø ñaây chuùng ta cuøng caàu nguyeän cho Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, ñeå Chuùa ñoùn nhaän ngaøi vaøo voøng tay yeâu thöông voâ bieân cuûa Ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ thöôøng keát thuùc caùc baøi dieãn vaên vaø cuoäc gaëp gôõ baèng lôøi nhaén: "Xin anh chò em ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi."
Giôø ñaây, kính thöa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ yeâu quyù, chuùng con xin ngaøi caàu nguyeän cho chuùng con, vaø töø thieân ñaøng, xin ngaøi chuùc laønh cho Giaùo hoäi, cho Roâma, vaø cho toaøn theá giôùi, nhö ngaøi ñaõ laøm töø ban coâng Vöông cung Thaùnh ñöôøng naøy vaøo Chuùa nhaät vöøa qua, trong voøng tay cuoái cuøng oâm troïn Daân Chuùa, vaø caû nhaân loaïi ñang tìm kieám chaân lyù vôùi taám loøng chaân thaønh vaø giöõ cao ngoïn ñuoác hy voïng.
(Nguoàn: Vatican News tieáng Vieät)