Nhöõng Ñöùc Giaùo Hoaøng naøo
khoâng ñöôïc choân caát taïi Vatican?
Nhöõng Ñöùc Giaùo Hoaøng naøo khoâng ñöôïc choân caát taïi Vatican?
Ñaëng Töï Do
(VietCatholic News 26-04-2025) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ra leänh raèng khi qua ñôøi, ngaøi seõ ñöôïc choân caát taïi Ñeàn Thôø Ñöùc Baø Caû. Ñeàn thôø naøy raát thaân thieát vôùi ngaøi. Tuy nhieân, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ khoâng phaûi laø Ñöùc Giaùo Hoaøng duy nhaát ñöôïc choân caát beân ngoaøi Thaønh phoá Vatican.
Trong lòch söû Giaùo Hoäi Coâng Giaùo hieän nay, coù 266 Vò Giaùo Hoaøng vaø chæ coù khoaûng 30 ngöôøi ñöôïc choân caát beân ngoaøi Roâma.
90 Ñöùc Giaùo Hoaøng ñöôïc choân caát taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ, trong ñoù coù 21 vò trong caùc hang ñoäng ôû Vatican. Beân caïnh ñoù, coù 22 vò taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Gioan Lateâranoâ, 7 vò taïi Ñeàn Thôø Ñöùc Baø Caû, 5 vò taïi nhaø thôø Santa Maria sopra Minerva, 5 vò taïi nhaø thôø Thaùnh Loârensoâ Ngoaïi thaønh, 3 vò taïi ñeàn thôø Thaùnh Phaoloâ Ngoaïi thaønh vaø moät vò taïi nhaø thôø Möôøi hai thaùnh toâng ñoà.
Coù nhieàu yeáu toá taùc ñoäng khi quyeát ñònh nôi choân caát. Ñòa ñieåm ñöôïc choïn coù theå laø moät ñeàn thôø maø Vò Giaùo Hoaøng quaù coá ñaëc bieät yeâu thích hoaëc moät nôi coù yù nghóa bieåu töôïng quan troïng.
Cha Roberto Regoli, giaùm ñoác Khoa Lòch söû Giaùo hoäi taïi Ñaïi hoïc Giaùo Hoaøng Greâgoârioâ, nhaán maïnh vôùi CNA raèng "truyeàn thoáng choân caát caùc vò Giaùo Hoaøng taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ khoâng coù töø thôøi kyø ñaàu cuûa Kitoâ giaùo. Chuùng ta khoâng bieát gì veà caùc cuoäc choân caát trong hai theá kyû ñaàu tieân".
Cha Regoli chæ ra raèng "caùc Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaàu tieân cho ñeán theá kyû thöù naêm ñöôïc choân caát trong caùc haàm moä hoaëc moät soá töôïng ñaøi treân beà maët. Ñöùc Giaùo Hoaøng Leâoâ Caû laø vò Giaùo Hoaøng ñaàu tieân ñöôïc choân caát taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ. Töø thôøi kyø ñoù trôû ñi, chuùng ta coù caùc ngoâi moä raûi raùc khaép caùc nhaø thôø ôû Roâma, vaø sau ñoù töø cuoái theá kyû thöù naêm cho ñeán theá kyû thöù 10, chuû yeáu laø choân caát taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ."
Nhöõng Ñöùc Giaùo Hoaøng naøo khoâng ñöôïc choân caát taïi Vatican?
Moät soá vò Giaùo Hoaøng ñaõ choïn Ñeàn Thôø Thaùnh Gioan Lateâranoâ laøm nôi choân caát. Ngöôøi cuoái cuøng laø Ñöùc Leâoâ 13 vaøo naêm 1903. Ngaøi muoán ngoâi moä cuûa mình ôû nhaø thôø chính toøa cuûa giaùo phaän Roâma, töùc laø Ñeàn Thôø Thaùnh Gioan Lateâranoâ.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ choïn Ñeàn Thôø Ñöùc Baø Caû vì ngaøi coù moái lieân heä ñaëc bieät vôùi ñeàn thôø naøy. Ngaøi ñaõ caàu nguyeän tröôùc böùc aûnh Ñöùc Baø Laø Phaàn Roãi Cuûa Daân Roâma tröôùc vaø sau moãi chuyeán toâng du. Ngaøi ñaõ ñeán ñoù vaøo ngaøy ñaàu tieân cuûa trieàu ñaïi Giaùo Hoaøng cuûa mình. Ñöùc Giaùo Hoaøng - moät tu só Doøng Teân - ñaõ gaén boù vôùi ñeàn thôø naøy vì chính taïi ñoù, Thaùnh Y Nhaõ, ngöôøi saùng laäp Doøng Teân, ñaõ cöû haønh Thaùnh leã ñaàu tieân cuûa mình.
Tuy nhieân, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ khoâng phaûi laø Vò Giaùo Hoaøng ñaàu tieân ñöôïc choân caát taïi Ñeàn Thôø Ñöùc Baø Caû. Vöông cung thaùnh ñöôøng naøy coù caùc ngoâi moä cuûa caùc Ñöùc Giaùo Hoaøng Honorioâ Ñeä Tam, Nicholas Ñeä Töù, Thaùnh Pioâ Ñeä Nguõ, Síchtoâ Ñeä Nguõ, Phaoloâ Ñeä Nguõ, Clementeâ 8 vaø Clementeâ 9.
Truyeàn thoáng choân caát caùc Giaùo Hoaøng taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ coù töø theá kyû thöù tö. Hang ñoäng Vatican vaø Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ löu giöõ haøi coát cuûa 90 Giaùo Hoaøng.
Ñeàn Thôø Thaùnh Gioan Lateâranoâ laø nhaø thôø chính toøa cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Roâma. Khoâng coù gì ngaïc nhieân khi nhieàu vò Giaùo Hoaøng muoán ñöôïc choân caát ôû ñoù. Nhö ñaõ löu yù, vò Giaùo Hoaøng cuoái cuøng ñöôïc choân caát ôû ñoù laø Ñöùc Leâoâ thöù 13 vaøo naêm 1903, nhöng ngaøi khoâng phaûi laø vò Giaùo Hoaøng duy nhaát ñöôïc choân caát taïi ñaây. Ñeàn Thôø Thaùnh Gioan Lateâranoâ löu giöõ haøi coát cuûa 22 vò Giaùo Hoaøng.
Haøi coát cuûa hai vò Giaùo Hoaøng ñöôïc tìm thaáy taïi ñeàn thôø Thaùnh Phaoloâ Ngoaïi thaønh - Felix Ñeä Tam vaø Gioan 13 - Ñöùc Gioan 13 qua ñôøi naêm 1009 taïi tu vieän cuûa ñeàn thôø naøy.
Nhaø thôø Thaùnh Loârensoâ Ngoaïi Thaønh laø vöông cung thaùnh ñöôøng ñöôïc xaây döïng treân haøi coát cuûa phoù teá Loârensoâ. Ñöùc Pioâ thöù 9 raát gaén boù vôùi vöông cung thaùnh ñöôøng naøy vaø ñöôïc choân caát taïi ñoù. Boán Vò Giaùo Hoaøng khaùc cuõng ñöôïc choân caát taïi vöông cung thaùnh ñöôøng naøy, haàu heát ñeàu coù nieân ñaïi töø theá kyû thöù naêm.
Naêm Vò Giaùo Hoaøng, bao goàm hai Ñöùc Giaùo Hoaøng Medici, Leâoâ thöù 10 vaø Clementeâ Ñeä Thaát, ñöôïc choân caát taïi Vöông cung thaùnh ñöôøng Santa Maria Sopra Minerva, moät trong nhöõng nhaø thôø ñöôïc trang trí ngheä thuaät nhaát ôû Roâma vaø laø nhaø thôø Gothic cuoái cuøng coøn soùt laïi trong thaønh phoá. Nhaø thôø naèm tröôùc Tröôøng Ngoaïi Giao Toøa Thaùnh, ngoâi tröôøng ñaøo taïo caùc "ñaïi söù töông lai cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng", caùc söù thaàn vaø khaâm söù Toøa Thaùnh.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Clementeâ 14 cuõng ñöôïc choân caát taïi Vöông cung thaùnh ñöôøng Möôøi hai Thaùnh Toâng ñoà ôû Roâma.
Trong soá caùc Ñöùc Giaùo Hoaøng khoâng ñöôïc choân caát taïi Roâma, chuùng ta coù theå keå ñeán caùc Ñöùc Giaùo Hoaøng Greâgoârioâ XII, cai quaûn Giaùo Hoäi töø 1406 ñeán 1415 ñöôïc choân caát taïi Nhaø thôø chính toøa Recanati, ôû Marche; Beâneâñíctoâ XII vaø Gioan 22 ôû Avignon; Thaùnh Celestinoâ Ñeä Nguõ (maát naêm 1294 sau khi thoaùi vò) taïi Vöông cung thaùnh ñöôøng Collemaggio ôû L'Aquila vaø ngoâi moä cuûa ngaøi ñaõ ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ 16 ñeán thaêm tröôùc khi ngaøi töø chöùc vaøo naêm 2013; Chaân phöôùc Greâgoârioâ 10 ôû Arezzo; Thaùnh Greâgoârioâ ñeä Thaát ôû Salerno; vaø Thaùnh Adeodatus Ñeä Nhaát ôû Cinto Euganeo, Veneto.
(Source: Catholic News AgencyWho are the many popes not buried in the Vatican?)