Thaùnh leã an taùng Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ

Thaùnh leã an taùng Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ.

G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.

Vatican (RVA News 26-04-2025) - Sau khi ñaõ coù hôn 250,000 tín höõu kính vieáng, töø tröa thöù Tö, ngaøy 23 thaùng Tö ñeán 7 giôø toái thöù Saùu, ngaøy 25 thaùng Tö naêm 2025, linh cöõu Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ ñöôïc ñaäy naép laïi vaøo luùc 8 giôø toái sau ñoù, theo nghi thöùc luaät ñònh vaø quaøn beân trong Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ.

Saùng thöù Baûy, ngaøy 26 thaùng Tö naêm 2025, linh cöõu cuûa Ñöùc Coá Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ ñöôïc röôùc ra vaø ñaët taïi theàm Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, vaøo ñaàu thaùnh leã an taùng luùc 10 giôø, do Ñöùc Hoàng y Giovanni Battista Re, 91 tuoåi, Nieân tröôûng Hoàng y ñoaøn, chuû teá.

Caïnh baøn thôø laø baûn sao aûnh Ñöùc Meï laø phaàn roãi cuûa daân Roma maø Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaëc bieät toân kính.

Quan khaùch

Phía beân phaûi baøn thôø, töø döôùi nhìn leân, ñöôïc daønh cho hôn 160 phaùi ñoaøn caùc nöôùc vaø caùc toå chöùc quoác teá. Haøng ñaàu tieân ñöôïc daønh cho phaùi ñoaøn nöôùc YÙ, do Toång thoáng Sergio Mattarella höôùng daãn, vaø phaùi ñoaøn nöôùc Argentina do Toång thoáng Javier Milei daãn ñaàu. Tieáp ñeán laø caùc vò Vua vaø Hoaøng haäu hoaëc Thaùi töû, roài ñeán caùc vò Toång thoáng, Thuû töôùng vaø Boä tröôûng, ñöôïc xeáp theo thöù töï ABC cuûa tieáng Phaùp. Vì theá, phaùi ñoaøn nöôùc Myõ, Etats-Unis, do Toång thoáng Donald Trump höôùng daãn, ñöôïc xeáp ôû vaàn E.

Caû Toång thoáng Zelensky cuûa Ucraina vaø cöïu Toång thoáng Myõ Joe Biden cuõng coù maët.

Veà phía caùc toå chöùc quoác teá, ñöùng ñaàu laø oâng Antonio Guterres, Toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác. Vieät Nam cuõng coù hai ñaïi dieän, laø oâng Döông Haûi Höng, Ñaïi söù ñaëc meänh toaøn quyeàn cuûa Vieät Nam taïi YÙ, vaø oâng bí thö thöù nhaát Nguyeãn Ñaêng Haûi Huøng, phuï traùch coäng ñoàng.

Toång coäng coù tôùi 800 nhaân vaät quoác teá ngoài ôû khu vöïc phía tay phaûi naøy.

Trong soá caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo baïn, coù Ñöùc Thöôïng phuï Bartolomaios I, vò Thöôïng phuï ñöùng ñaàu Chính thoáng giaùo, coù toøa ôû Constantinople beân Thoå Nhó Kyø.

Ñoàng teá

Caùnh beân traùi baøn thôø ñöôïc daønh cho caùc vò ñoàng teá: ba haøng ñaàu tieân ñöôïc daønh cho 220 Hoàng y vaø Thöôïng phuï, caùc haøng tieáp ñeán ñöôïc daønh cho hôn 700 Giaùm muïc, trong ñoù coù boán Giaùm muïc Vieät Nam, ñöùng ñaàu laø Ñöùc cha Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam Giuse Nguyeãn Naêng, Toång giaùm muïc Toång Giaùo phaän Saøi Goøn. Hai khu vöïc beân döôùi ñöôïc daønh cho khoaûng 5,000 linh muïc ñoàng teá, mang daây Stola maøu ñoû.

Nhieàu tín höõu ñaõ ñeán vieáng linh cöõu Ñöùc Thaùnh cha chieàu ngaøy thöù Saùu, ngaøy 25 thaùng Tö naêm 2025, vaø nguû laïi taïi ñöôøng Hoøa Giaûi ñeå chaéc chaén coù theå vaøo Quaûng tröôøng döï thaùnh leã an taùng luùc 10 giôø saùng thöù Baûy, ngaøy 26 thaùng Tö naêm 2025. Hoï ñaõ ñöôïc vaøo ñaây khi caùc loái vaøo ñöôïc môû ra töø luùc 6 giôø 30.

Toång coäng, coù hôn 250,000 ngöôøi tham döï thaùnh leã an taùng. Hoï ñöùng traøn ra tôùi cuoái ñöôøng Hoøa Giaûi. Khoâng keå caùc tín höõu khoâng theå tôùi Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ. Hoï hieäp yù tham döï thaùnh leã qua caùc maøn hình lôùn ñöôïc boá trí ôû Quaûng tröôøng Risorgimento, Quaûng tröôøng Pia, caïnh bôø soâng, vaø caû taïi khu vöïc Ñeàn thôø Ñöùc Baø Caû, nôi linh cöõu Ñöùc Coá Giaùo hoaøng ñöôïc röôùc tôùi ñaây ñeå an taùng.

Chính quyeàn thaønh Roma ñaõ huy ñoäng 4,000 nhaân vieân an ninh caùc caáp, vôùi caùc phöông tieän kyõ thuaät toái taân, ñeå baûo ñaûm an ninh cho buoåi leã.

Thaùnh leã

Luùc gaàn 10 giôø, linh cöõu Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñöôïc 14 ngöôøi khieâng treân vai, tieán giöõa hai haøng Hoàng y ñoàng teá ñeå ra quaûng tröôøng vaø ñaët treân theàm Ñeàn thôø. Treân quan taøi, saùch Phuùc AÂm ñöôïc môû roäng.

Baøi giaûng

Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Hoàng y Nieân tröôûng Hoàng y ñoaøn ñaõ gôïi laïi nhöõng neùt noåi baät trong söï taän tuïy chu toaøn söù vuï muïc töû ñoaøn chieân Chuùa maø Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ nhaän laõnh, töø ngaøy 13 thaùng ba naêm 2013. Nhöng tröôùc heát, Ñöùc Hoàng y ngoû lôøi caûm ôn caùc vò laõnh ñaïo vaø caùc tín höõu hieän dieän. Ngaøi noùi:

"Nhaân danh Hoàng y ñoaøn, toâi noàng nhieät caùm ôn taát caû moïi ngöôøi vì söï hieän dieän nôi ñaây. Vôùi taâm tình noàng nhieät, toâi ngoû lôøi traân troïng chaøo möøng vaø chaân thaønh caûm ôn caùc vò Quoác tröôûng, Thuû töôùng chính phuû vaø caùc phaùi ñoaøn chính thöùc töø nhieàu nöôùc ñeán ñaây ñeå baøy toû loøng yeâu thöông, kính troïng vaø quyù chuoäng ñoái vôùi vò Giaùo hoaøng vöøa giaõ töø chuùng ta".

"Söï bieåu loä loøng quyù meán vaø tham döï cuûa ñoâng ñaûo daân chuùng maø chuùng ta ñaõ thaáy trong nhöõng ngaøy sau khi Ñöùc Giaùo hoaøng giaõ töø traàn theá ñeå ñi vaøo vónh cöûu, cho chuùng ta thaáy trieàu ñaïi Giaùo hoaøng noàng nhieät cuûa Ñöùc Phanxicoâ ñaõ ñaùnh ñoäng caùc taâm trí.

"Hình aûnh cuoái cuøng cuûa ngaøi, vaãn coøn trong ñoâi maét vaø taâm hoàn chuùng ta, laø hình aûnh Chuùa nhaät vöøa qua, ngaøy 20 thaùng Tö, Ñaïi leã Phuïc Sinh, khi Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ, maëc duø coù nhöõng vaán ñeà traàm troïng veà söùc khoûe, nhöng vaãn muoán ban pheùp laønh töø bao lôn Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ roài ngaøi xuoáng quaûng tröôøng naøy ñeå ñi xe mui traàn chaøo thaêm ñoâng ñaûo tín höõu ñaõ ñeán tham döï thaùnh leã Phuïc Sinh.

"Giôø ñaây, trong kinh nguyeän, chuùng ta muoán phoù thaùc cho Thieân Chuùa linh hoàn cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng yeâu quyù: xin Chuùa ban cho ngöôøi haïnh phuùc vónh cöûu trong chaân trôøi saùng laïn vaø vinh quang cuûa tình thöông voâ bieân cuûa Chuùa.

Vaø Ñöùc Hoàng y Nieân tröôûng nhaéc ñeán baøi Tin möøng ñoïc trong thaùnh leã, qua ñoù Chuùa Gieâsu ba laàn hoûi thaùnh Pheâroâ: "con coù yeâu meán Thaày hay khoâng", tröôùc khi Ngaøi uûy thaùc cho thaùnh nhaân nhieäm vuï chaêm soùc caùc chieân con vaø chieân meï, roài Ñöùc Hoàng y khaúng ñònh raèng:

"Maëc duø tình traïng söùc khoûe yeáu ôùt vaø ñau khoå vaøo cuoái ñôøi, Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ quyeát ñònh ñi theo con ñöôøng hieán thaân ñeán ngaøy cuoái cuøng trong cuoäc soáng traàn theá. Ngöôøi ñi theo veát chaân cuûa Chuùa, Muïc Töû Nhaân Laønh, ñaõ yeâu thöông ñoaøn chieân cho ñeán ñoä hieán chính maïng soáng mình vì chieân. Vaø ngöôøi thi haønh ñieàu ñoù moät caùch maïnh meõ vaø thanh thaûn, gaàn guõi ñoaøn chieân, laø Giaùo hoäi cuûa Thieân Chuùa, nhôù laïi lôøi Chuùa Gieâsu maø thaùnh Phaoloâ toâng ñoà ñaõ trích daãn: "Cho ñi thì vui hôn laø nhaän laõnh" (Cv 20,35).

Ñöùc Hoàng y Nieân tröôûng Hoàng y ñoaøn cuõng keå laïi raèng: "Ngaøy 13 thaùng Ba naêm 2013, khi ñöôïc baàu choïn trong maät nghò ñeå keá nhieäm Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI, Ñöùc Hoàng y Bergoglio ñaõ töøng traûi qua nhöõng naêm tu trì trong Doøng Teân vaø nhaát laø kinh nghieäm phong phuù 21 naêm laøm muïc töû trong Toång giaùo phaän Buenos Aires, tröôùc tieân nhö Giaùm muïc Phuï taù, roài laøm Giaùm muïc Phoù vaø nhaát laø sau ñoù laøm Toång giaùm muïc chính toøa.

Quyeát ñònh laáy teân hieäu Phanxicoâ toû cho thaáy ngay moät söï choïn löïa chöông trình vaø moät loái soáng maø ngöôøi muoán mang laïi cho trieàu ñaïi Giaùo hoaøng, baèng caùch coá gaéng soáng theo tinh thaàn cuûa thaùnh Phanxicoâ Assisi.

Ngöôøi duy trì tính khí vaø hình thöùc höôùng daãn muïc vuï, vaø phong caùch laõnh ñaïo muïc vuï vaø ñeå laïi ngay daáu aán caù tính maïnh meõ cuûa ngöôøi trong vieäc cai quaûn Giaùo hoäi, baèng caùch thieát laäp moät lieân heä tröïc tieáp vôùi moãi ngöôøi, vaø vôùi daân chuùng, muoán gaàn guõi taát caû moïi ngöôøi, nhaát laø nhöõng ngöôøi gaëp khoù khaên. Ngöôøi daán thaân heát mình, nhaát laø cho nhöõng ngöôøi roát cuøng treân traùi ñaát, nhöõng ngöôøi bò gaït ra ngoaøi leà. Ngöôøi laø moät vò Giaùo hoaøng ôû giöõa daân vôùi moät con tim môû roäng ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi. Ngoaøi ra, ngöôøi laø moät vò Giaùo hoaøng chuù yù ñeán nhöõng gì môùi meû trong xaõ hoäi vaø quan taâm tôùi nhöõng gì Chuùa Thaùnh Linh khôi leân trong Giaùo hoäi".

Ñöùc Hoàng y Re cuõng nhaän xeùt Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ coù nhöõng töø vöïng ñaëc bieät vaø ngoân ngöõ phong phuù, luoân tìm caùch soi saùng caùc vaán ñeà thôøi ñaïi baèng söï khoân ngoan cuûa Tin möøng. Ngöôøi cuõng cö xöû moät caùch raát töï nhieân vaø xöng hoâ thaân maät vôùi taát caû moïi ngöôøi, keå caû nhöõng ngöôøi ôû xa Giaùo hoäi. Ngöôøi giaøu tình ngöôøi vaø raát nhaïy caûm ñoái vôùi nhöõng thaûm traïng ngaøy nay: "Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ thöïc söï chia seû nhöõng lo aâu, ñau khoå vaø hy voïng trong thôøi ñaïi hoaøn caàu hoùa hieän nay, vaø xaû thaân an uûi, khích leä, qua moät söù ñieäp coù theå tröïc tieáp ñi tôùi taâm hoàn con ngöôøi".

Ñöùc Hoàng y Re noùi theâm raèng: "Trieàu ñaïi Giaùo hoaøng cuûa Ñöùc Phanxicoâ coù chæ nam laø söï loan baùo Tin möøng, phoå bieán nieàm vui Phuùc AÂm, vaø yù töôûng naøy cuõng laø töïa ñeà Toâng huaán ñaàu tieân cuûa ngöôøi "Evangelii gaudium", Nieàm vui Tin möøng. Moät nieàm vui laøm cho con tim cuûa nhöõng ngöôøi tín thaùc nôi Thieân Chuùa ñöôïc ñaày traøn loøng tín thaùc vaø vaø hy voïng".

"Tö töôûng chæ ñaïo trong söù maïng cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ laø xaùc tín Giaùo hoäi laø moät caên nhaø cho taát caû moïi ngöôøi, moät caên nhaø coù nhöõng caùnh cöûa luoân môû. Nhieàu laàn ngöôøi duøng hình aûnh Giaùo hoäi nhö moät "beänh vieän daõ chieán", sau moät traän ñaùnh, trong ñoù coù nhieàu ngöôøi bò thöông: moät Giaùo hoäi muoán quyeát lieät chaêm soùc nhöõng vaán ñeà cuûa con ngöôøi vaø nhöõng cô cöïc lôùn ñang xaâu xeù theá giôùi ngaøy nay; moät Giaùo hoäi coù khaû naêng cuùi mình treân moãi ngöôøi ñeå saên soùc caùc veát thöông, baát luaän hoï thuoäc tín ngöôõng hoaëc giai taàng naøo".

"Voâ soá nhöõng cöû chæ vaø nhöõng lôøi nhaén nhuû cuûa ngöôøi beânh vöïc nhöõng ngöôøi tò naïn vaø di taûn. Ngöôøi cuõng lieân læ nhaán maïnh hoaït ñoäng beânh vöïc ngöôøi ngheøo".

"Trong soá 47 chuyeán toâng du vaát vaû cuûa Ñöùc Thaùnh cha, ñaëc bieät coøn laïi trong lòch söû cuoäc vieáng thaêm cuûa ngöôøi taïi Irak, naêm 2021, ñöôïc thöïc hieän baát chaáp nhöõng ruûi ro. Cuoäc toâng du aáy laø thuoác thoa dòu treân nhöõng veát thöông coøn hôû, coøn môû cuûa daân chuùng Irak. Hoï ñaõ chòu bao ñau khoå vì nhöõng hoaït ñoäng voâ nhaân ñaïo cuûa Nhaø nöôùc Hoài giaùo ISIS. Ñoù cuõng laø moät cuoäc vieáng thaêm quan troïng ñoái vôùi cuoäc ñoái thoaïi lieân toân, moät chieàu kích quan troïng khaùc trong hoaït ñoäng muïc töû cuûa ngöôøi. Vôùi cuoäc Toâng du hoài naêm ngoaùi (2024) taïi boán nöôùc AÙ chaâu vaø Ñaïi döông chaâu, Ñöùc Giaùo hoaøng ñaõ ñeán "vuøng ngoaïi vi xa xaêm nhaát cuûa theá giôùi".

Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ luoân ñaët Tin möøng loøng thöông xoùt ôû trung taâm. Ngöôøi lieân tuïc laäp laïi raèng Thieân Chuùa khoâng meät moûi khi tha thöù cho chuùng ta: Chuùa luoân tha thöù baát kyø tình traïng naøo cuûa ngöôøi xin tha loãi vaø trôû veà ñöôøng ngay neûo chính.

"Ngöôøi ñaõ muoán Naêm Thaùnh ñaëc bieät veà Loøng Thöông Xoùt, neâu baät loøng thöông xoùt chính laø "con tim cuûa Tin möøng". Loøng thöông xoùt vaø nieàm vui Tin möøng laø hai töø chuû yeáu cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ.

"Ngöôïc vôùi caùi maø ngöôøi ñaõ ñònh nghóa laø "thöù vaên hoùa gaït boû", ngöôøi noùi veà neàn vaên hoùa gaëp gôõ vaø lieân ñôùi. Ñeà taøi tình huynh ñeä ñaõ tieán qua toaøn theå Trieàu ñaïi Giaùo hoaøng cuûa ngöôøi vôùi nhöõng saéc thaùi maïnh meõ. Trong thoâng ñieäp "Fratelli tutti, ngöôøi ñaõ muoán laøm taùi sinh moät khaùt voïng hoaøn caàu veà tình huynh ñeä, vì taát caû ñeàu laø con caùi cuûa cuøng moät Cha treân trôøi. Ngöôøi thöôøng maïnh meõ nhaéc nhôû raèng taát caû chuùng ta thuoäc cuøng moät gia ñình nhaân loaïi".

Sau cuøng, Ñöùc Hoàng y Giovanni Battista Re nhaéc ñeán Vaên kieän veà "Tình huynh ñeä nhaân loaïi cho hoøa bình theá giôùi vaø söï soáng chung" ñöôïc Ñöùc Giaùo hoaøng kyù hoài naêm 2019, trong cuoäc vieáng thaêm taïi Abu Dhabi; tieáp ñeán laø Thoâng ñieäp "Laudato sì" nhaéc nhôû moïi ngöôøi veà nghóa vuï cuõng nhö tinh thaàn ñoàng traùch nhieäm ñoái vôùi caên nhaø chung cuûa nhaân loaïi. "Khoâng ai ñöôïc cöùu thoaùt moät mình".

"Ñöùng tröôùc bao nhieâu cuoäc chieán döõ doäi treân theá giôùi nhöõng naêm gaàn ñaây, Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ khoâng ngöng leân tieáng khaån caàu hoøa bình vaø môøi goïi haõy trôû veà vôùi lyù trí, chaân thaønh thöông thuyeát ñeå tìm kieám nhöõng giaûi phaùp khaû dó, vì chieán tranh chæ laø laøm cho nhieàu ngöôøi cheát, taøn phaù nhaø cöûa, nhaø thöông vaø tröôøng hoïc. Chieán tranh luoân laøm cho theá giôùi teä hôn tröôùc, noù luoân luoân laø moät thaát baïi ñau thöông vaø theâ thaûm ñoái vôùi moïi ngöôøi".

Vaø Ñöùc Hoàng y chuû teá keát luaän raèng: "Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ quyù meán, giôø ñaây, chuùng con xin Ñöùc Thaùnh cha töø trôøi caàu nguyeän cho chuùng con, chuùc laønh cho Roma, cho toaøn theá giôùi, nhö Chuùa nhaät vöøa qua, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ laøm töø bao lôn Vöông cung thaùnh ñöôøng naøy trong voøng tay oâm toaøn daân Chuùa, vaø cuõng coù yù oâm laáy toaøn theå nhaân loaïi ñang tìm kieám chaân lyù vôùi con tim chaân thaønh vaø giô cao ngoïn ñuoác hy voïng".

Nghi thöùc tieãn bieät

Cuoái thaùnh leã coù phaàn tieãn bieät, tröôùc heát theo nghi thöùc Latinh. Sau khi Ñöùc Hoàng y Re nhaén nhuû môû ñaàu, coäng ñoaøn tín höõu ñaõ haùt kinh caàu caùc thaùnh, xin caùc thaùnh chuyeån caàu cho linh hoàn Ñöùc Coá Giaùo hoaøng, roài Ñöùc Hoàng y Baldassare Reina, Giaùm quaûn Roma, ñoïc lôøi nguyeän keát thuùc, xin Chuùa laø Ñaáng thöôûng coâng xöùng ñaùng cho nhöõng ngöôøi thôï Tin möøng, ñoùn nhaän toâi tôù Chuùa laø Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ trong Nöôùc Chuùa.

Tieáp ñeán laø phaàn caàu nguyeän theo nghi thöùc Coâng giaùo Ñoâng phöông Byzantine, do 14 vò Thöôïng phuï, Toång giaùm muïc Tröôûng vaø Toång giaùm muïc caùc Giaùo hoäi töï quaûn, ñoïc kinh xin Chuùa ban ôn an nghæ cho Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ.

Thaùnh leã keùo daøi khoaûng tieáng ñoàng hoà vaø keát thuùc vôùi thaùnh ca "Xin caùc thieân thaàn Chuùa daãn ñöa linh hoàn Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ vaøo thieân ñaøng". Linh cöõu Ñöùc Coá Giaùo hoaøng ñöôïc röôùc vaøo beân trong Ñeàn thôø, töø ñaây ñöôïc ñöa tôùi Ñeàn thôø Ñöùc Baø Caû ñeå an taùng.

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page