Thaùnh Leã vaø YÙ Leã, moät Saéc Leänh môùi
nhaèm baûo ñaûm söï minh baïch vaø ñuùng ñaén hôn
Thaùnh Leã vaø YÙ Leã, moät Saéc Leänh môùi nhaèm baûo ñaûm söï minh baïch vaø ñuùng ñaén hôn.
Tyù Linh
Vatican (Xuaân Bích Vieät Nam 14-04-2025) - Moät saéc leänh töø Boä Giaùo só, ñöôïc pheâ chuaån vaøo Chuùa Nhaät, ngaøy 13 thaùng 4 naêm 2025, caäp nhaät kyû luaät lieân quan ñeán yù leã vaø boång leã, ñöa ra caùc quy taéc roõ raøng hôn ñeå ñaûm baûo tính minh baïch, ñuùng ñaén vaø toân troïng yù muoán cuûa caùc tín höõu.
Boä Giaùo só caäp nhaät kyû luaät lieân quan ñeán yù leã vaø boång leã, ñöa ra caùc quy taéc roõ raøng hôn ñeå ñaûm baûo tính minh baïch, chính xaùc vaø toân troïng yù muoán cuûa tín höõu. Saéc leänh ñöôïc Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ pheâ chuaån trong hình thöùc cuï theå cuûa noù vaøo Chuùa Nhaät ngaøy 13 thaùng Tö naêm 2025 seõ coù hieäu löïc vaøo ngaøy 20 thaùng 4 naêm 2025, töùc Chuùa Nhaät Phuïc Sinh.
Moät taäp quaùn caàn ñöôïc baûo veä
Ñaây laø moät trong nhöõng caùch cuï theå nhaát maø caùc tín höõu tham gia vaøo ñôøi soáng cuûa Giaùo hoäi: xin leã cho ngöôøi coøn soáng hoaëc cho ngöôøi ñaõ khuaát. Moät taäp quaùn raát coå xöa, döïa treân nhöõng lyù do muïc vuï vaø thieâng lieâng saâu xa, cho ñeán nay vaãn ñöôïc ñieàu chænh bôûi caùc ñieàu kieän cho pheùp moät maët giöõ lôøi ñaõ ban cho ngöôøi daâng xin leã vaø maët khaùc traùnh nguy cô "buoân baùn" söï thaùnh. Nhôø thöïc haønh naøy, qua boång leã, baûn vaên neâu roõ, caùc tín höõu "mong muoán keát hôïp chaët cheõ hôn vôùi Hy teá Thaùnh Theå baèng caùch theâm vaøo ñoù hy leã cuûa mình vaø coäng taùc vôùi caùc nhu caàu cuûa Giaùo hoäi vaø, ñaëc bieät, goùp phaàn vaøo cuûa nuoâi soáng caùc thöøa taùc vieân chöùc thaùnh cuûa Giaùo hoäi". Nhö theá, caùc tín höõu "keát hôïp maät thieát hôn vôùi Chuùa Kitoâ, Ñaáng hieán mình, vaø theo moät nghóa naøo ñoù, thaäm chí coøn ñöôïc thaùp nhaäp saâu saéc hôn vaøo söï hieäp thoâng vôùi Ngöôøi", theo moät thöïc haønh voán "khoâng chæ ñöôïc Giaùo hoäi chaáp thuaän maø coøn ñöôïc Giaùo hoäi thuùc ñaåy".
Saéc leänh naøy - tích hôïp vaø neâu roõ caùc chuaån möïc ñaõ coù trong Saéc leänh Mos iugiter naêm 1991 - xuaát phaùt töø nhu caàu giaûi ñaùp moät soá vaán ñeà quan troïng naûy sinh trong thöïc teá, ñaëc bieät lieân quan ñeán caùc thaùnh leã coù yù chæ "taäp theå", hay noùi caùch khaùc laø caùc cöû haønh thaùnh leã taäp trung nhieàu yù leã khaùc nhau trong moät nghi leã duy nhaát.
Söï ñoàng yù cuûa ngöôøi xin leã phaûi roõ raøng
Boä Giaùo só do Ñöùc Hoàng y Lazzaro You Heung-sik ñöùng ñaàu quy ñònh raèng, neáu hoäi ñoàng giaùo tænh hoaëc hoäi ñoàng giaùm muïc cuûa giaùo tænh chæ thò nhö vaäy, thì "caùc linh muïc coù theå chaáp nhaän nhieàu boång leã töø nhöõng ngöôøi xin leã khaùc nhau, keát hôïp chuùng vôùi nhöõng boång leã khaùc vaø laøm troøn chuùng trong moät Thaùnh leã duy nhaát, ñöôïc cöû haønh theo moät yù leã 'taäp theå' duy nhaát, neáu - vaø chæ vôùi ñieàu kieän laø - taát caû nhöõng ngöôøi xin leã ñaõ ñöôïc thoâng baùo vaø ñaõ töï do ñoàng yù." Ñieàu naøy neâu roõ raèng neáu khoâng coù "söï ñoàng yù roõ raøng", thì yù muoán cuûa ngöôøi xin leã "khoâng bao giôø coù theå ñöôïc giaû ñònh". Ngöôïc laïi, "khi khoâng coù söï ñoàng yù, thì phaûi luoân giaû ñònh raèng yù muoán khoâng ñöôïc ban cho".
Neáu tröôùc heát, ñöôïc khuyeán caùo raèng "moãi coäng ñoàng Kitoâ giaùo neân ñaûm baûo trao ban khaû naêng cöû haønh Thaùnh leã haèng ngaøy baèng moät yù leã duy nhaát", thì theo Saéc leänh neâu roõ, linh muïc "coù theå cöû haønh caùc Thaùnh leã khaùc nhau ngay caû theo caùc yù leã "taäp theå", trong khi vaãn kieân quyeát raèng linh muïc chæ ñöôïc pheùp giöõ laïi, haèng ngaøy, moät boång leã cho moät yù leã duy nhaát trong soá caùc boång leã ñöôïc chaáp nhaän".
Ñaûm baûo caùc bí tích cho nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát vaø hoã trôï söù maïng
Hôn nöõa, Saéc leänh naøy coøn ñoåi môùi caùc ñieàu khoaûn hieän ñang coù hieäu löïc, theo ñoù "ngoaøi caùc boång leã do quyeàn bính coù thaåm quyeàn quy ñònh, thöøa taùc vieân khoâng ñöôïc yeâu caàu baát cöù ñieàu gì ñeå ban phaùt caùc bí tích, luoân traùnh ñeå nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát bò töôùc ñi söï trôï giuùp cuûa caùc bí tích vì ngheøo khoå". Vaû laïi, baûn vaên coøn neâu roõ raèng moãi giaùm muïc giaùo phaän coù theå, tuøy theo hoaøn caûnh cuï theå cuûa Giaùo hoäi ñòa phöông vaø haøng giaùo só cuûa mình, phaân boå boång leã "cho caùc giaùo xöù ñang coù nhu caàu trong giaùo phaän cuûa mình hoaëc caùc giaùo phaän khaùc, ñaëc bieät laø ôû caùc xöù truyeàn giaùo".
Giaùm saùt vaø ngaên ngöøa caùc hoaït ñoäng baát hôïp phaùp
Caùc giaùm muïc vaø linh muïc ñöôïc keâu goïi phaûi caûnh giaùc, ñaûm baûo raèng moãi yù leã vaø boång leã ñeàu ñöôïc ghi vaøo soå leã ñaëc bieät, vaø raèng "söï phaân bieät giöõa vieäc xin moät yù leã cuï theå trong Thaùnh leã (cho duø ñoù laø "yù leã chung") vaø vieäc töôûng nhôù ñôn giaûn trong moät buoåi cöû haønh Lôøi Chuùa hoaëc taïi moät soá thôøi ñieåm naøo ñoù cuûa cöû haønh Thaùnh leã" phaûi roõ raøng vôùi taát caû moïi ngöôøi. Veà vaán ñeà naøy, caàn neâu roõ raèng "vieäc xin xoû" hoaëc thaäm chí chæ ñôn giaûn laø "vieäc chaáp nhaän caùc boång leã" lieân quan ñeán hai tröôøng hôïp cuoái cuøng naøy laø "baát hôïp phaùp nghieâm troïng" vaø coù theå phaûi aùp duïng "caùc bieän phaùp kyû luaät vaø/hoaëc hình söï".
Moät xaùc minh trong möôøi naêm
Cuoái cuøng, Boä Giaùo só thoâng baùo raèng, möôøi naêm sau khi caùc chuaån möïc naøy coù hieäu löïc, Boä seõ yeâu caàu moät nghieân cöùu veà thöïc haønh vaø luaät hieän haønh trong vaán ñeà naøy, nhaèm muïc ñích "xaùc minh" vieäc aùp duïng noù vaø coù theå "caäp nhaät" hay khoâng.
Tyù Linh
(theo Vatican News)
(Nguoàn: Xuaân Bích Vieät Nam)