Chaân dung ngöôøi di daân trong saùch Ruùt:
Söï tham gia vaøo Giaùo hoäi cuûa ngöôøi di daân hoâm nay
Chaân dung ngöôøi di daân trong saùch Ruùt: Söï tham gia vaøo Giaùo hoäi cuûa ngöôøi di daân hoâm nay.
Nt. Maria Traàn Thò Bích Traâm, FMA
(WHÑ 20-03-2025) - Trong baøi vieát naøy, ngöôøi vieát muoán phaân tích chaân dung cuûa Ruùt - ngöôøi phuï nöõ di daân ngoaïi bang, baát chaáp nhöõng khoù khaên nôi ñaát laï vaãn moät loøng trung thaønh, ôû laïi ñeå ñoùng goùp, yeâu quyù vaø xaây döïng. Qua ñoù, phaùc thaûo nhöõng ñònh höôùng, baøi hoïc, ñieåm töông ñoàng vaø thaùi ñoä caàn coù cuûa ngöôøi di daân hoâm nay.
Daãn Nhaäp
Di daân khoâng coøn laø moät khaùi nieäm tröøu töôïng hay xa laï, nhöng laø moät thöïc taïi phoå quaùt taùc ñoäng quan troïng ñeán moïi khía caïnh ñôøi soáng con ngöôøi. Trong caùc baøi vieát nhìn töø goùc ñoä xaõ hoäi, kinh teá, giaùo duïc hay toân giaùo, chuùng ta thaáy di daân laø moät vaán ñeà nhöùc nhoái, ñaët ra raát nhieàu thaùch ñoá treân bình dieän quoác teá, caû caùc quoác gia nôi xuaát cö vaø nhaäp cö, ñaëc bieät trong thôøi ñaïi coù nhieàu bieán ñoäng nhö hieän nay. Treân thöïc teá, vaán ñeà di daân vaãn coøn nhieàu goùc khuaát, thöôøng bò lu môø bôûi nhöõng caâu chuyeän giaät gaân vaø coøn phöùc taïp hôn nhieàu so vôùi nhöõng gì ñöôïc ñaêng treân caùc trang baùo.[1]
Theo öôùc tính hieän taïi cuûa Lieân Hieäp Quoác, coù khoaûng 281 trieäu ngöôøi di cö quoác teá treân theá giôùi, töông ñöông vôùi 3.6% daân soá toaøn caàu. Soá ngöôøi di daân moãi ngaøy moät gia taêng vì xung ñoät, baïo löïc, baát oån chính trò hoaëc kinh teá, cuõng nhö bieán ñoåi khí haäu vaø caùc thaûm hoaï khaùc. Rieâng naêm 2022, coù 117 trieäu ngöôøi phaûi di dôøi treân theá giôùi vaø 71.2 trieäu ngöôøi phaûi di dôøi trong nöôùc. Soá löôïng ngöôøi xin tò naïn ñaõ taêng töø 4.1 trieäu vaøo naêm 2020 leân 5.4 trieäu vaøo naêm 2022, taêng hôn 30%.[2] Con soá naøy chöa coù daáu hieäu döøng hay suy giaûm.
Beân caïnh nhöõng con soá thoáng keâ chính thöùc, löôïng ngöôøi di cö quoác teá coù theå chieám tyû leä cao hôn nöõa, do vaán ñeà di cö baát hôïp phaùp ñang coù chieàu höôùng gia taêng trong vaøi naêm trôû laïi ñaây. Naêm 2021, chæ rieâng soá löôïng ngöôøi di cö baát hôïp phaùp ñaõ ñeán caùc nöôùc Lieân minh Chaâu AÂu (EU) laø gaàn 200,000 ngöôøi, taêng 57% so vôùi naêm 2020 vaø taêng 38% so vôùi naêm 2019.[3] Phaàn lôùn ngöôøi di cö baát hôïp phaùp ñaõ baát chaáp nguy hieåm, lieàu mình chaïy troán khoûi voøng xoaùy xung ñoät chính trò vaø ngheøo ñoùi nôi queâ nhaø. Hoï thöôøng gaëp nhieàu khoù khaên, nguy hieåm, thaäm chí phaûi ñoái maët vôùi caùc thaûm kòch nhö chìm xuoàng, ñaém taøu... khi di chuyeån baèng ñöôøng bieån, hay phaûi soáng trong caûnh "maøn trôøi chieáu ñaát", thieáu thoán thuoác men, löông thöïc vaø maéc keït daøi ngaøy ôû caùc khu vöïc bieân giôùi. Beân caïnh ñoù, söï buøng noå cuûa cuoäc khuûng hoaûng di cö cuõng ñöôïc coi laø nguyeân nhaân gaây chia reõ giöõa caùc quoác gia moät caùch saâu saéc vaø dai daúng.[4]
Trong lôøi giôùi thieäu cuûa Huaán thò "Tình yeâu Ñöùc Ki-toâ daønh cho di daân", thì hieän töôïng di daân ñang trôû thaønh moät vaán ñeà ngaøy caøng phöùc taïp döôùi caùc khía caïnh xaõ hoäi, vaên hoùa, chính trò, toân giaùo vaø quan ñieåm muïc vuï.[5] Hieän töôïng naøy ñaët ra cho Giaùo hoäi nhöõng thaùch ñoá. Do ñoù, Giaùo hoäi khoâng ngöøng noã löïc tìm höôùng muïc vuï phuø hôïp ñeå coù theå ñoàng haønh vôùi anh chò em di daân. "Giaùo hoäi xem hieän töôïng di daân hieän nay laø moät 'daáu chæ thôøi ñaïi' ñaày yù nghóa, laø moät thaùch ñoá caàn khaùm phaù vaø söû duïng trong vieäc canh taân nhaân loaïi vaø loan baùo Tin Möøng bình an."[6]
Trong baøi vieát naøy, ngöôøi vieát muoán phaân tích chaân dung cuûa Ruùt - ngöôøi phuï nöõ di daân ngoaïi bang, baát chaáp nhöõng khoù khaên nôi ñaát laï vaãn moät loøng trung thaønh, ôû laïi ñeå ñoùng goùp, yeâu quyù vaø xaây döïng. Qua ñoù, phaùc thaûo nhöõng ñònh höôùng, baøi hoïc, ñieåm töông ñoàng vaø thaùi ñoä caàn coù cuûa ngöôøi di daân hoâm nay. Ñoàng thôøi, cho thaáy nhöõng ñoùng goùp cuûa ngöôøi di daân trong vieäc xaây döïng Giaùo hoäi vaø nhöõng noã löïc ñaùp öùng cuï theå trong hoaït ñoäng muïc vuï cuûa Giaùo hoäi daønh cho ngöôøi di daân. Lieäu nhöõng khao khaùt, noã löïc cuûa ngöôøi di daân trong vieäc môû ra, lieân ñôùi, coäng taùc vaø hoaø nhaäp coù ñuû ñeå xaây döïng Giaùo hoäi vaø ñeå trung thaønh vôùi boån phaän laø moät Kitoâ höõu?
1. Di daân trong lòch söû Daân Thieân Chuùa
Trong lòch söû nhaân loaïi, döôùi caùc goùc ñoä khaùc nhau, duø muoán hay khoâng taát caû chuùng ta ñeàu laø nhöõng ngöôøi di daân.[7] Trong caùc cuoäc noäi chieán, xung ñoät dai daúng dieãn ra, ngöôøi daân buoäc phaûi di dôøi ñeán nhöõng nôi an toaøn hôn ñeå baûo ñaûm söï soáng. Vaøo thôøi coå ñaïi, haøng ngaøn ngöôøi buoäc phaûi löu vong vì baïo löïc vaø xung ñoät. Cho ñeán thôøi bình, thì naïn ñoùi ñaõ khieán ngöôøi daân phaûi di chuyeån ñeán nhöõng vuøng ñaát môùi treân traùi ñaát. Ngay caû trong thôøi hieän taïi, do bieán ñoåi khí haäu maø laøn soùng nhöõng ngöôøi di daân vaãn khoâng ngöøng gia taêng. Cho duø hoaøn caûnh buoäc phaûi di dôøi hay do öôùc muoán caù nhaân, nhaân loaïi ñaõ ñònh hình söï toàn taïi cuûa mình baèng nhöõng chuyeán di cö lôùn. Trong cuoäc xuaát haønh ñöôïc Kinh Thaùnh thuaät laïi, con ngöôøi coù khaû naêng di chuyeån tuyeät vôøi tröôùc moïi nghòch caûnh, coù theå baêng qua bieån vaø boä haønh daøi ngaøy trong sa maïc.
1.1 Cöïu Öôùc
Trong Saùng Theá Kyù, chuùng ta coù theå thaáy raát nhieàu cuoäc di cö ñaùng ñeå suy ngaãm vaø taùi khaùm phaù yù ñònh vaø keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa cho töøng cuoäc ñôøi vaø toaøn daân cuûa Chuùa. Cuoäc ra ñi ñaàu tieân trong lòch söû daân Thieân Chuùa laø haønh trình oâng AÙp-ra-ham ñaùp laïi tieáng Chuùa goïi: "Haõy rôøi boû xöù sôû, hoï haøng vaø nhaø cha ngöôi, maø ñi tôùi ñaát Ta seõ chæ cho ngöôi.Ta seõ laøm cho ngöôi thaønh moät daân lôùn, seõ chuùc phuùc cho ngöôi. Ta seõ cho teân tuoåi ngöôi ñöôïc laãy löøng, vaø ngöôi seõ laø moät moái phuùc laønh."[8]
Ñaây laø khôûi ñieåm cho moät giai ñoaïn môùi trong lòch söû cöùu ñoä. Lôøi Thieân Chuùa noùi cho oâng goàm moät leänh truyeàn vaø moät lôøi höùa. Leänh truyeàn laø rôøi boû queâ höông maø ñi ñeán nôi Chuùa ñaõ ñònh. Ñoái vôùi ngöôøi du muïc, ñoù laø moät caét ñöùt lôùn lao vaø lieàu lónh. Coøn lôøi höùa laø Chuùa seõ cho oâng moät doøng doõi ñoâng ñuùc, moät ngöôøi con trai vaø ñöôïc moät ñaát nöôùc cho con chaùu. Phuùc laønh ñoù khoâng phaûi cho rieâng oâng vaø doøng doõi oâng, nhöng nhôø oâng maø traøn ra taát caû caùc daân. AÙp-ra-ham ñaõ vaâng leänh Chuùa ra ñi vôùi taát caû söï tin töôûng.[9]
Haønh trình cuûa Gia-coùp
Tieáp sau AÙp-ra-ham, chuùng ta ñoïc ñöôïc nhöõng cuoäc di chuyeån caù nhaân vaø doøng hoï. Nhöõng cuoäc di chuyeån naøy ñeå laïi voâ soá baøi hoïc thieâng lieâng vaø nhaân baûn cho daân Chuùa. Nhö trong trình thuaät Gia-coùp vaø EÂ-xau, Gia-coùp ñaõ phaûi thaùo chaïy ñeå traùnh tai hoaï sau khi ñoaït lôøi chuùc phuùc cuûa EÂ-xau anh trai mình "Giôø ñaây, con ôi, haõy nghe lôøi meï, ñöùng leân vaø troán sang beân baùc La-ban, anh cuûa meï ôû Kha-ran. Con seõ ôû vôùi baùc moät thôøi gian, cho ñeán khi anh con nguoâi giaän."[10] Maõi sau naøy, Gia-coùp môùi hieåu ñöôïc baøi hoïc maø Thieân Chuùa muoán oâng nhaän ra raèng, lôøi chuùc phuùc oâng coù ñöôïc laø moät moùn quaø töø Thieân Chuùa, khoâng phaûi laø do söï khoân ngoan, möu meïo cuûa con ngöôøi.
Haønh trình cuûa Giu-se
Moät caâu chuyeän caûm ñoäng khaùc cuõng ñöôïc Kinh Thaùnh ghi laïi ñoù laø tình caûnh Giu-se bò caùc anh em oâng baùn sang Ai-caäp laøm noâ leä. "Hoï keùo Giu-se leân khoûi gieáng, roài baùn caäu cho ngöôøi Ít-ma-eân 20 ñoàng baïc. Nhöõng ngöôøi naøy ñöa Giu-se sang Ai-caäp."[11] Giu-se laø con thöù 11 trong 12 ngöôøi con cuûa Gia-coùp vaø laø con ñaàu loøng cuûa baø Ra-khen. Caùc anh em cuøng cha khaùc meï cuûa Giu-se khoâng thieän caûm vôùi oâng neân ñaõ baùn oâng sang Ai-caäp ñeå laøm noâ leä. Cuõng chính taïi xöù naøy, Giu-se ñaõ trôû thaønh ngöôøi ñaøn oâng quyeàn uy thöù hai chæ sau Pha-ra-oâ. Khi naïn ñoùi xaûy ra ôû xöù Ca-na-an, oâng laø ngöôøi ñaõ cöùu daân Ai-caäp vaø chính gia ñình cuûa mình.
Haønh trình cuûa Moâ-seâ
Coøn ñoái vôùi Moâ-seâ, oâng soáng nhö moät ngöôøi tò naïn ôû vuøng ñaát cuûa Ma-di-an trong nhieàu thaäp kyû tröôùc khi trôû veà Ai-caäp. "Thieân Chuùa cuõng noùi vôùi Moâ-seâ raèng nhöõng keû muoán tìm gieát oâng nay ñaõ cheát heát roài, vaø oâng coù theå an toaøn trôû laïi Ai-caäp. Theá laø Moâ-seâ caàm theo caây gaäy cuûa Thieân Chuùa, cuøng vôùi vôï con leân ñöôøng trôû veà xöù Ai-caäp."[12]
Trong suoát quaõng ñôøi coøn laïi cuûa mình, Moâ-seâ ñaõ daønh troïn veïn ñeå phuïc vuï moät ñoaøn daân di cö. Nhôø ñoù, sau nhieàu theá kyû soáng trong caûnh noâ leä, lao ñoäng cöôõng böùc ôû Ai-caäp, daân Ít-ra-en ñaõ goùi gheùm haønh lyù vaø di cö trong boán möôi naêm, lang thang qua vuøng sa maïc hoang daõ tröôùc khi hoï ñeán mieàn ñaát ñaõ ñöôïc höùa ban cho toå tieân cuûa hoï. Traûi qua moät haønh trình ñaày cay ñaéng vaø gian nan, cuoái cuøng oâng Moâ-seâ cuõng xaùc tín con ñöôøng ñaõ ñi qua vaø söù vuï cuûa mình: "Toâi khoâng muoán moät mình soáng haïnh phuùc beân caïnh Chuùa, neáu ôû ñoù toâi khoâng coù Daân cuûa toâi!"[13]
Khôûi ñi töø moät nhoùm goàm 70 ngöôøi cuûa gia ñình Gia-coùp sang ñònh cö beân Ai-caäp vaø trôû thaønh moät daân ñoâng ñuùc, lôùn maïnh vaø lan roäng khaép xöù sôû, chuùng ta coù theå noùi raèng töø moät daân di cö, tò naïn, Ít-ra-en trôû thaønh Daân cuûa Thieân Chuùa.
Nhöõng kinh nghieäm tuyeät vôøi ñaõ xaûy ra taïi nhöõng vuøng ñaát ngoaïi bang ñöôïc Kinh Thaùnh keå laïi nhö cuoäc ñoaøn tuï cuûa Giu-se vaø caùc anh cuûa oâng. Chính taïi nôi ñaây vieäc hoaø giaûi cuûa gia ñình oâng ñöôïc giaûi quyeát. Söï chung thuûy ñöôïc tìm thaáy trong caâu chuyeän gia ñình cuûa baø Na-o-mi vaø Ruùt, vaø hoa traùi cuûa loøng tín trung laø Vua Ña-vít.[14] Nhöõng xung ñoät ñöôïc giaûi quyeát, gia ñình Ít-ra-en lôùn maïnh taïi Ai-caäp vaø trôû thaønh moät daân toäc huøng maïnh.[15] Taïi vuøng ñaát xa laï, nôi löu ñaøy vaø phaân taùn, chuùng ta thaáy söï khoân ngoan cuûa Ña-ni-en, söùc maïnh cuûa EÙt-te vaø nieàm tin toân giaùo cuûa Toâ-bi-a.
1.2 Taân Öôùc
Trong Taân Öôùc, Thaùnh Maùt-theâu ñaõ ghi laïi caâu chuyeän di daân ñieån hình cuûa Thaùnh gia. Khi Söù thaàn Thieân Chuùa hieän ra baùo moäng cho oâng Giu-se: "Daäy ñem Haøi Nhi vaø meï Ngöôøi troán sang Ai-caäp, vaø cöù ôû ñoù cho ñeán khi toâi baùo laïi, vì vua Heâ-roâ-ñeâ saép tìm gieát Haøi Nhi,"[16] Thaùnh Giu-se ñaõ laäp töùc ñöa Haøi Nhi vaø meï Ngöôøi sang Ai-caäp ngay trong ñeâm khuya. Theo nhö thaùnh söû, gia ñình Haøi Nhi Gieâ-su ñaõ soáng ñôøi ngoaïi kieàu taïi Ai-caäp cho tôùi khi vua Heâ-roâ-ñeâ baêng haø.[17] Thieân Chuùa laø ngöôøi khôûi xöôùng cuoäc di daân vaø laø ngöôøi baûo veä Thaùnh gia tröôùc aâm möu ñen toái cuûa vua Heâ-roâ-ñeâ. Trong chöông 25, thaùnh söû coøn cho thaáy hình aûnh cuûa Ñöùc Gieâ-su trong thaân phaän ngöôøi ngheøo, khaùch laï. Moãi khi chuùng ta giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi naøy laø chuùng ta ñang laøm cho chính Chuùa.
Moät chuoãi caùc caâu chuyeän di daân khaùc noåi baät trong doøng lòch söû Taân Öôùc ñöôïc ghi laïi trong saùch Coâng vuï Toâng ñoà. Tröôùc khi Ngöôøi veà trôøi, theo nhö caû boán thaùnh söû, Ñöùc Gieâ-su Phuïc sinh truyeàn leänh cho caùc moân ñeä: "Haõy ñi rao giaûng Tin Möøng tôùi moïi loaøi thuï taïo".[18] Theo leänh truyeàn ñoù, Giaùo hoäi trong suoát doøng lòch söû ñaõ di daân tôùi boán phöông trôøi. Tin Möøng qua nhöõng böôùc chaân rao giaûng khaép nôi ñaõ ñöôïc giôùi thieäu tôùi nhieàu saéc daân treân toaøn theá giôùi.
2. Chaân dung ngöôøi di daân trong saùch Ruùt: loøng trung thaønh, tham gia vaø thuoäc veà coäng ñoàng
Saùch Ruùt, moät phaàn cuûa Kinh Thaùnh Cöïu Öôùc, keå laïi caâu chuyeän veà moät ngöôøi phuï nöõ Moâ-aùp teân laø Ruùt vaø haønh trình di cö ñaày caûm ñoäng cuûa coâ cuøng vôùi gia ñình choàng.
"Vaøo thôøi caùc thuû laõnh cai trò, moät naïn ñoùi xaûy ra trong xöù. Coù moät ngöôøi cuøng vôùi vôï vaø hai con trai boû Beâ-lem mieàn Giu-ña maø ñeán ôû trong caùnh ñoàng Moâ-aùp. Teân ngöôøi ñaøn oâng laø EÂ-li-meâ-leùc, teân ngöôøi vôï aáy laø Na-o-mi vaø teân cuûa hai con trai laø Maùc-loân vaø Kin-gioân. Hoï laø ngöôøi EÙp-ra-tha thuoäc xöù Beâ-lem mieàn Giu-ña. Hoï ñeán caùnh ñoàng Moâ-aùp vaø ôû laïi ñoù. Roài oâng EÂ-li-meâ-leùc, choàng baø Na-o-mi, cheát ñi, coøn laïi baø Na-o-mi vaø hai ñöùa con.Hai ngöôøi naøy laáy vôï Moâ-aùp, moät ngöôøi teân laø OÙoc-pa, ngöôøi kia teân laø Ruùt. Hoï ôû laïi ñoù chöøng möôøi naêm."[19]
Caâu chuyeän cuûa Ruùt môû ra vôùi boái caûnh ñoùi keùm, cheát choùc, chia ly. Ñaây laø böùc tranh quen thuoäc cuûa nhöõng gia ñình buoäc phaûi ra ñi, boû laïi queâ höông ñeå ñeán vuøng ñaát môùi, nuoâi trong mình nieàm hy voïng veà moät töông lai toát ñeïp hôn. Ruùt - moät ngöôøi phuï nöõ maïnh meõ, giaøu ñöùc tin vaø phaåm haïnh "vaäy, ngöôøi lìa boû choã mình ñaõ ôû, # leân ñöôøng ñaëng trôû veà xöù Giu-ña."[20]Khi quyeát ñònh leân ñöôøng, rôøi khoûi "choã mình ñaõ ôû", Ruùt khoâng chæ lìa boû queâ höông ñeán vôùi ñaát Do thaùi maø coøn boû laïi nieàm tin tröôùc ñaây cuûa mình. Ñi theo con ñöôøng ñuùng ñaén khoâng phaûi luùc naøo cuõng deã daøng. Ruùt saün saøng hy sinh vaø chòu ñöïng nhöõng khoù khaên, thöû thaùch ñeå theo ñuoåi nhöõng gì coâ aáy ñaõ tin töôûng. Cuøng vôùi baø Na-o-mi beân caïnh, hai ngöôøi ñi ñeán Beâ-lem, böôùc vaøo ñaát thaùnh vaø ñaõ trôû thaønh moät phaàn cuûa daân toäc môùi naøy.
Ruùt ñaõ ñaûm nhaän soá phaän di daân ngoaïi bang cuûa mình caùch kieân cöôøng, vôùi tình yeâu vaø loøng trung thaønh lôùn lao vöôït treân ñònh kieán xaõ hoäi, vöôït treân phaân bieät toân giaùo. Ruùt neâu cao giaù trò veà loøng trung thaønh, söï tham gia, vaø söï thuoäc veà coäng ñoàng. Chính loøng trung thaønh vaø söï daán thaân vaøo coäng ñoàng môùi cuûa Ruùt laø baøi hoïc cho ngöôøi di daân trong thôøi ñaïi hoâm nay.
2.1 Loøng trung thaønh khoâng lay chuyeån
Ruùt noåi baät vôùi loøng son saét, thuûy chung. Sau khi choàng qua ñôøi, coâ quyeát ñònh theo meï choàng Na-o-mi veà Beâ-lem thay vì trôû veà queâ nhaø Moâ-aùp. Ruùt thöa raèng: "Xin ñöøng naøi eùp con töø giaõ meï vaø quay trôû veà. Meï ñi ñaâu, con seõ ñi ñoù; meï ôû nôi naøo, con seõ ôû nôi ñoù. Daân cuûa meï laø daân cuûa con, vaø Thieân Chuùa cuûa meï laø Thieân Chuùa cuûa con. Meï cheát ôû ñaâu, con cheát ôû ñoù, vaø nôi ñoù con seõ ñöôïc choân caát."[21]
Ruùt quyeát ñònh ôû laïi vôùi baø Na-o-mi maëc duø baø ñaõ khuyeân coâ trôû veà vôùi gia ñình mình. Ruùt bieát Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa meï choàng mình, nhöng bôûi quyeát taâm vaø loøng yeâu meán, Ruùt ñaõ tieáp nhaän Chuùa cho rieâng baûn thaân mình.
Khi hoï trôû veà Beâ-lem, Ruùt laøm vieäc chaêm chæ treân caùnh ñoàng ñeå kieám löông thöïc cho baø Na-o-mi vaø baûn thaân. Ruùt thöa cuøng baø Na-o-mi raèng: "Xin ñeå cho con ñi ra ngoaøi ruoäng, ñaëng moùt gieù luùa theo sau keû saün loøng cho con moùt. Na-o-mi ñaùp: Hôõi con, haõy ñi ñi."[22] Ruùt seõ chæ ñi khi ñöôïc meï choàng cho pheùp, vì Ruùt coi baø Na-o-mi laø moät ngöôøi höôùng daãn thieâng lieâng, neân coâ luoân nghe theo lôøi khuyeân cuûa baø. "Ñoaïn, naøng ñöùng daäy ñaëng moùt."[23] Khoâng nghæ ngôi, Ruùt ñaõ laøm vieäc chaêm chæ ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån.
Ruùt gaëp oâng Boâ-aùt, ngöôøi chuû cuûa caùnh ñoàng vaø cuõng laø moät ngöôøi hoï haøng xa beân choàng baø Na-o-mi. Boâ-aùt khen ngôïi Ruùt vì loøng trung thaønh cuûa coâ: "Nguyeän Ñöùc Chuùa thöôûng coâng vieäc con ñaõ laøm vaø ban cho con moät phaàn thöôûng xöùng ñaùng töø Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa cuûa Ít-ra-en, Ñaáng maø con ñaõ ñeán truù aån döôùi caùnh cuûa Ngöôøi."[24] Veà ñöùc haïnh cuûa coâ: "Moïi ngöôøi trong thaønh cuûa daân ta ñeàu bieát con laø moät ngöôøi ñaøn baø ñöùc haïnh."[25]
Trong Toâng huaán Amoris Laetitia - Nieàm Vui Yeâu Thöông, Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ ca ngôïi con ngöôøi vaø cuoäc ñôøi cuûa Ruùt: "Caâu chuyeän cuûa Ruùt cho chuùng ta thaáy söùc maïnh cuûa tình yeâu vaø loøng trung thaønh. Khi chuùng ta soáng vôùi tình yeâu vaø loøng trung thaønh, chuùng ta phaûn aùnh tình yeâu cuûa Thieân Chuùa vaø trôû thaønh nhaân chöùng cuûa loøng thöông xoùt vaø aân suûng cuûa Ngöôøi."[26]
Ruùt rôøi boû queâ höông ñeå theo baø Na-o-mi ñeán moät nôi hoaøn toaøn xa laï, töông töï nhö nhieàu ngöôøi di daân ngaøy nay rôøi boû queâ höông, ñeå tìm kieám moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn nôi ñaát khaùch queâ ngöôøi. Haønh ñoäng cuûa Ruùt theå hieän loøng trung thaønh vôùi gia ñình, doøng toäc, moät giaù trò maø nhieàu ngöôøi di daân cuõng theå hieän khi hoï chaáp nhaän ruûi ro ñeå tìm kieám cô hoäi môùi nôi mieàn ñaát laï. Khi Ruùt ñeán Beâ-lem, coâ ñöôïc coäng ñoàng cuûa baø Na-o-mi chaáp nhaän vaø hoã trôï, ñaëc bieät laø töø oâng Boâ-aùt. Ñieàu naøy töông töï vôùi vieäc nhöõng ngöôøi di daân ngaøy nay caàn söï chaáp nhaän, hoã trôï vaø loøng traéc aån töø coäng ñoàng ñeå coù theå hoøa nhaäp vaø xaây döïng cuoäc soáng môùi. Thoâng ñieäp Fratelli Tutti - "Hôõi taát caû anh em" cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ nhaán maïnh "Nhöõng ngöôøi di daân khoâng phaûi laø keû thuø, maø laø nhöõng con ngöôøi ñang tìm kieám cô hoäi cho moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn. Chuùng ta ñöôïc keâu goïi ñeå chaøo ñoùn hoï vôùi tình yeâu vaø loøng nhaân aùi, gioáng nhö Ruùt ñaõ ñöôïc chaøo ñoùn ôû Beâ-lem."[27] Ñöùc tin cuûa Ruùt vaøo Thieân Chuùa cuûa baø Na-o-mi, vaø quyeát taâm cuûa coâ ñeå soáng theo luaät leä vaø phong tuïc cuûa moät daân toäc môùi, laø moät baøi hoïc veà söï hy sinh vaø loøng can ñaûm. Ngöôøi di daân hoâm nay cuõng caàn theå hieän ñöùc tin vaø loøng can ñaûm khi ñoái maët vôùi nhöõng thaùch thöùc trong cuoäc soáng môùi.
Ngöôøi di daân thôøi hieän ñaïi thöôøng ñoái maët vôùi nhieàu thaùch thöùc hôn khi tìm caùch tham gia vaøo thò tröôøng lao ñoäng vaø xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaäp cö. Hoï phaûi ñoái maët vôùi nhieàu khoù khaên nhö raøo caûn ngoân ngöõ, phaân bieät ñoái xöû vaø khoù khaên trong vieäc tìm kieám vieäc laøm. Tuy nhieân, söï noã löïc vaø kieân trì cuûa hoï coù theå daãn ñeán nhöõng keát quaû tích cöïc, khoâng chæ cho baûn thaân maø coøn cho coäng ñoàng nôi hoï ñònh cö. Trong Thoâng ñieäp Caritas in Veritate - "Baùc aùi trong chaân lyù", Ñöùc giaùo hoaøng Beâneâñictoâ XVI vieát: "Nhöõng ngöôøi di daân caàn ñöôïc ñoái xöû vôùi loøng nhaân aùi vaø söï toân troïng, nhö chuùng ta thaáy trong caâu chuyeän cuûa Ruùt. Söï hoäi nhaäp vaø hoã trôï ngöôøi di daân khoâng chæ laø moät traùch nhieäm xaõ hoäi maø coøn laø moät haønh ñoäng cuûa tình yeâu thöông vaø loøng baùc aùi Kitoâ giaùo."[28]
2.2 Tham gia vaø thuoäc veà coäng ñoàng
Caâu chuyeän cuûa Ruùt khoâng chæ laø moät caâu chuyeän veà loøng trung thaønh vaø tình yeâu gia ñình, maø coøn laø moät bieåu töôïng maïnh meõ veà söï thuoäc veà vaø hoøa nhaäp vaøo moät coäng ñoàng môùi. Ruùt trôû thaønh moät thaønh vieân cuûa coäng ñoàng Beâ-lem, ñöôïc coäng ñoàng chaáp nhaän vaø toân vinh. Söï chaáp nhaän cuûa coäng ñoàng ñöôïc theå hieän qua vieäc oâng Boâ-aùt keát hoân vôùi coâ vaø qua söï chuùc phuùc cuûa daân laøng. Coâ töø moät ngöôøi phuï nöõ Moâ-aùp trôû thaønh toå maãu cuûa vua Ña-vít vaø toå tieân cuûa Chuùa Gieâ-su.
"Vaäy Boâ-aùt laáy Ruùt laøm vôï vaø ñi vaøo cuøng naøng. Thieân Chuùa cho naøng thuï thai vaø sinh moät con trai. Caùc phuï nöõ noùi vôùi baø Na-o-mi: Chuùc tuïng Thieân Chuùa, Ñaáng hoâm nay khoâng ñeå cho ngöôi thieáu moät ngöôøi chuoäc laïi. Caàu ngöôøi ñoù ñöôïc neân noåi danh trong Ít-ra-en! ... Ñöùa treû ñoù ñöôïc goïi laø OÂ-veát; ngöôøi aáy laø cha cuûa Gie-seâ, laø oâng noäi cuûa vua Ña-vít."[29]
Trong boái caûnh xaõ hoäi hieän nay, caâu chuyeän naøy coù theå ñöôïc lieân heä ñeán traûi nghieäm cuûa ngöôøi di daân, nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa söï tieáp nhaän, hoã trôï vaø xaây döïng coäng ñoàng. Ñieàu naøy cho thaáy raèng, söï thuoäc veà coäng ñoàng khoâng chæ ñôn thuaàn laø söï hieän dieän vaät lyù, söï cam keát vaø hoøa nhaäp taâm linh vaø vaên hoùa, maø coøn laø söï tieáp nhaän roäng môû cuûa coäng ñoàng môùi. Khi ñeán Beâ-lem, Ruùt phaûi ñoái maët vôùi thaùch thöùc cuûa vieäc laø moät ngöôøi ngoaïi kieàu trong moät coäng ñoàng môùi. Tuy nhieân, söï kieân nhaãn, thaùi ñoä laøm vieäc chaêm chæ vaø phaåm haïnh cuûa baø ñaõ giaønh ñöôïc söï toân troïng vaø chaáp nhaän töø coäng ñoàng. Boâ-aùt, moät ngöôøi trong hoï haøng cuûa baø Na-o-mi, ñaõ nhaän ra loøng trung thaønh vaø ñöùc tính toát ñeïp cuûa Ruùt vaø quyeát ñònh giuùp ñôõ baø.[30] Haønh ñoäng naøy cuûa Boâ-aùt bieåu thò taàm quan troïng cuûa vieäc hoã trôï vaø chaáp nhaän nhöõng ngöôøi môùi ñeán trong coäng ñoàng.
Ngöôøi di daân thöôøng phaûi rôøi boû queâ höông cuûa hoï ñeå tìm kieám moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn. Hoï cuõng theå hieän loøng trung thaønh vaø cam keát vôùi gia ñình vaø coäng ñoàng môùi cuûa hoï, gioáng nhö baø Ruùt. Ñieàu naøy nhaán maïnh raèng, söï thuoäc veà khoâng chæ laø moät traïng thaùi ñang toàn taïi maø coøn laø moät quaù trình lieân tuïc cuûa vieäc xaây döïng moái quan heä vaø söï hoøa nhaäp. Nhö trong Thoâng ñieäp Fratelli Tutti Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ keâu goïi moïi ngöôøi chaøo ñoùn, baûo veä, thaêng tieán vaø hoäi nhaäp ngöôøi di daân. Ngaøi nhaán maïnh raèng: "Khoâng ai coù theå soáng taùch bieät, cho duø hoï soáng ôû ñaâu, taát caû chuùng ta ñeàu caàn nhau."[31] Vieäc hoã trôï vaø taïo ñieàu kieän cho ngöôøi di daân hoøa nhaäp vaøo coäng ñoàng, khoâng chæ laø traùch nhieäm xaõ hoäi maø coøn laø haønh ñoäng theå hieän loøng baùc aùi vaø tình huynh ñeä.
Ngöôøi di daân ngaøy nay cuõng mong muoán ñöôïc chaáp nhaän vaø thuoäc veà coäng ñoàng môùi. Söï hoøa nhaäp vaø caûm thöùc thuoäc veà, khoâng chæ ñoøi hoûi noã löïc töø phía ngöôøi di daân maø coøn töø phía coäng ñoàng tieáp nhaän. Vieäc xaây döïng moät xaõ hoäi bao dung vaø ña daïng giuùp ngöôøi di daân caûm thaáy ñöôïc chaáp nhaän vaø coù theå ñoùng goùp vaøo söï phaùt trieån chung. Trong Giaùo hoäi, vieäc chaøo ñoùn vaø tích cöïc hoã trôï ngöôøi di daân giuùp hoï caûm thaáy mình laø moät phaàn cuûa coäng ñoàng ñöùc tin, taêng cöôøng söï ñoaøn keát vaø ñoàng loøng trong Giaùo hoäi. Vì theá, Taøi lieäu Höôùng daãn Muïc vuï Di daân môøi goïi "taïo moïi ñieàu kieän ñeå anh chò em di daân ñöôïc laõnh nhaän caùc Bí tích, ñöôïc chaêm soùc ñôøi soáng thieâng lieâng vaø yù thöùc boån phaän cuûa mình trong moâi tröôøng môùi, nhanh choùng hoäi nhaäp vaøo ñôøi soáng Hoäi Thaùnh ñòa phöông. Taát caû seõ cuøng nhau xaây döïng coäng ñoaøn chöùng nhaân Tin Möøng trong hieäp nhaát vaø yeâu thöông."[32]
2.3 Tình yeâu taùi sinh nieàm hy voïng
Ñi vaøo trong boái caûnh, con ngöôøi vaø xaõ hoäi luùc baáy giôø, chuùng ta thöôøng seõ döøng laïi treân goùc ñoä cuûa Ruùt - ngöôøi di daân trong keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa. Nhöõng noã löïc cuûa baø ñöôïc ghi nhaän, coù taùc ñoäng maïnh meõ treân ñôøi soáng cuûa meï choàng laø Na-o-mi, daân toäc vaø chính trong ôn goïi rieâng cuûa baø. Tuy nhieân, moät khía caïnh chuùng ta caàn tìm hieåu vaø taùi xaùc tín raèng, Ruùt trôû neân toå maãu trong gia phaû cuûa Ñöùc Gieâ-su, ñöôïc nhìn nhaän vaø bieán ñoåi, khoâng chæ döïa treân nhöõng noã löïc vaø nhaân ñöùc cuûa baø maø treân taát caû ñoù laø söï can thieäp tröïc tieáp vôùi ñaày loøng khoan dung cuûa oâng Boâ-aùt. OÂng ñaõ ñi böôùc tröôùc, quan saùt, tieáp caän, ñeà xuaát, vaø can thieäp ñeå bieán ñoåi con ngöôøi cuûa Ruùt neân nhaân toá cuûa ôn cöùu ñoä.
Trong saùch Ruùt chöông 4, oâng Boâ-aùt ñaõ coù nhöõng can thieäp cuï theå nhö môøi caùc kyø muïc trong thaønh "môøi caùc oâng ngoài laïi ñaây" ñeå laøm chöùng cho nhöõng vieäc oâng seõ thöïc hieän. OÂng tieáp caän vôùi ngöôøi hoï haøng ñeå thöông löôïng "Neáu oâng muoán duøng quyeàn baûo toàn doøng doõi cuûa oâng, thì xin haõy duøng; baèng khoâng thì xin tuyeân boá cho toâi bieát."[33] vaø söû duïng soá tieàn lôùn mua laïi quyeàn ñöôïc cöôùi Ruùt laøm vôï.
Boâ-aùt cho chuùng ta lieân töôûng ñeán hình aûnh Chuùa Gieâ-su Ki-toâ Ñaáng khao khaùt cöùu ñoä con ngöôøi. Vì yeâu thöông, Chuùa Gieâ-su chaáp nhaän hy sinh cheát treân thaäp giaù ñeå ñem laïi ôn cöùu ñoä cho con ngöôøi. Thaùnh Phao-loâ vieát trong thö göûi giaùo ñoaøn Coâ-loâ-xeâ raèng Ñöùc Ki-toâ khoâng chæ cheát vì chuùng ta maø khi laøm nhö vaäy, Ngaøi cuõng ñaõ traû vaø xoaù moùn nôï ñôøi maø chuùng ta maéc phaûi.[34]
OÂng Boâ-aùt cuõng khoâng heà nghó ñeán keá hoaïch Thieân Chuùa ñaõ duøng oâng cho saùng kieán cöùu ñoä cuûa Ngöôøi. OÂng ñaïi dieän cho nhöõng ngöôøi coâng chính, löông thieän vaø ôû goùc ñoä roäng lôùn, laø hình aûnh cuûa Giaùo hoäi cöu mang, ñoùn tieáp, can thieäp vaø giuùp ñôõ ñeå moïi ngöôøi caûm nhaän mình coù vai troø vaø vò trí quan troïng trong lòch söû cöùu ñoä. Boâ-aùt theo tinh thaàn cuûa luaät Chuùa, tìm kieám coâng baèng cho ngöôøi ngheøo vaø nuoâi soáng hoï.[35]
Trong nhöõng thôøi khaéc naøy, Ruùt döôøng nhö hoaøn toaøn im laëng, vì baø khoâng coù quyeàn quyeát ñònh töông lai hay soá phaän cuûa mình. Mang thaân phaän cuûa moät ngöôøi di daân, baø chòu nhieàu thieät thoøi vaø choáng choïi vôùi nhöõng khaéc nghieät cuûa cuoäc soáng. Nhöng döôùi aùnh nhìn ñöùc tin, baø luoân mang trong mình nieàm hy voïng, tín thaùc vaø ngoan nguøy tröôùc moïi söï höôùng daãn. OÂng Boâ-aùt noùi "Naøy con, ñöøng sôï, taát caû nhöõng ñieàu con noùi, Ta seõ laøm cho con."[36] Ñieàu naøy, moät laàn nöõa, nhaéc nhôù chuùng ta veà Ñöùc Gieâ-su, Ñaáng luoân xaùc tín vôùi chuùng ta raèng: "Thaày seõ trôû laïi vôùi anh em."[37] Nhö trong thö Roâ-ma, thaùnh Phao-loâ noùi veà söï khaùc bieät giöõa A-ñam cuõ vaø A-ñam môùi laø chính Ñöùc Gieâ-su, Ngöôøi vaãn noùi vôùi chuùng ta raèng A-ñam cuõ mang ñeán söï cheát, nhöng Ngöôøi laø A-ñam môùi seõ mang laïi söï soáng, Ngöôøi bieát roõ nhöõng yeáu heøn, toäi loãi cuûa ta. Nhöng nhôø tình yeâu cuûa Ngaøi, chuùng ta ñöôïc höôûng ôn cöùu ñoä.
Cuoái cuøng, Ruùt - ngöôøi ban ñaàu laø moät keû xa laï vôùi daân Chuùa, nay ñaõ ñaûm nhaän vò trí cuûa mình trong doøng doõi tröïc tieáp cuûa Con Chuùa treân traàn gian. Ruùt ñaõ traûi qua moät haønh trình daøi trong ñöùc tin. Khôûi ñi töø moät ngöôøi Moâ-aùp ngoaïi bang, khoâng coù di saûn ñöùc tin vaøo Chuùa, bò Na-o-mi vaø nhöõng phuï nöõ khaùc töø choái. Ruùt khoâng coù choàng vaø khoâng coù con. Giôø ñaây, theo lôøi cuûa nhöõng ngöôøi phuï nöõ trong laøng, coâ "ñaùng giaù hôn baûy ngöôøi con trai."[38] Coâ ñaõ coù moät ñöùa con cuûa rieâng mình vaø moät di saûn. Töø doøng doõi cuûa coâ, Ñaáng Meâ-si-a seõ ñeán. Khi chuùng ta suy ngaãm veà caâu chuyeän naøy, baét ñaàu khoâng coù vua vaø keát thuùc vôùi thoâng baùo raèng moät vò Vua seõ ñeán, chuùng ta ñöôïc nhaéc nhôû raèng Chuùa khoâng töø boû chuùng ta. Ngaøi khoâi phuïc cuoäc soáng cuûa chuùng ta vaø laøm môùi hy voïng cuûa chuùng ta.
Saùch Ruùt chæ vôùi 4 chöông nhöng cho chuùng ta thaáy moät haønh trình daøi, ñi töø ñoùi keùm ñeán ñöôïc muøa, töø ngoaïi bang ñeán nieàm tin vaøo Thieân Chuùa, töø goaù buïa ñeán moät cuoäc hoân nhaân môùi vaø moät cuoäc soáng môùi. Chæ khi gaén boù vôùi Thieân Chuùa vaø ñaët troïn ñôøi mình trong tay cuûa Ngaøi, nieàm hy voïng cuûa chuùng ta môùi ñöôïc taùi sinh.
3. Ngöôøi di daân tham gia vaøo ñôøi soáng Giaùo hoäi
Nhö Ruùt - moät ngöôøi di daân Moâ-aùp ñaõ töø boû queâ höông cuûa mình, ñeå theo meï choàng laø baø Na-o-mi trôû veà Ít-ra-en, nôi coâ ñaõ chaêm chæ laøm vieäc vaø tuaân thuû caùc luaät leä cuûa ngöôøi Ít-ra-en. Tình yeâu vaø loøng trung thaønh cuûa Ruùt ñaõ khoâng chæ mang laïi phuùc laønh cho gia ñình maø coøn trôû thaønh moät phaàn quan troïng trong lòch söû cöùu ñoä, laø toå tieân cuûa Vua Ña-vít vaø do ñoù laø toå tieân cuûa Chuùa Gieâ-su. Chaân dung cuûa Ruùt giuùp chuùng ta deã daøng lieân töôûng ñeán soá phaän cuûa ngöôøi di daân hoâm nay. Hoï cuõng ra ñi vôùi nieàm hy voïng thay ñoåi, ñoùng goùp vaø xaây döïng coäng ñoàng nôi ñeán cuõng nhö nôi xuaát cö.
3.1 Nhöõng ñoùng goùp tích cöïc cuûa ngöôøi di daân
Theo thoáng keâ naêm 2019, Saøigoøn coù khoaûng 9 trieäu daân, trong ñoù khoaûng 2-3 trieäu laø daân nhaäp cö töø caùc tænh thaønh khaùc. Con soá naøy khoâng ngöøng gia taêng do Saøigoøn laø trung taâm kinh teá lôùn nhaát caû nöôùc.[39] Trong ñoù, coù khoaûng 660,000 tín höõu Coâng giaùo, chieám khoaûng 8% daân soá toaøn thaønh phoá, moät phaàn khoâng nhoû laø ngöôøi di daân töø caùc tænh mieàn Trung vaø mieàn Baéc.
Taïi caùc khu ñoâ thò lôùn ôû Vieät Nam nhö Bình Döông, Saøi Goøn, Ñoàng Nai, Haø Noäi, v.v... soá ngöôøi di daân Coâng giaùo töø caùc vuøng queâ veà caùc thaønh phoá lôùn ñaõ giuùp taêng soá löôïng tín höõu taïi caùc giaùo xöù. Ñieàu naøy giuùp môû roäng quy moâ vaø söùc maïnh cuûa coäng ñoaøn Coâng giaùo taïi ñòa phöông. Hoï tích cöïc tham gia vaøo caùc hoäi ñoaøn, nhoùm giaùo daân, caùc hoaït ñoäng muïc vuï, truyeàn giaùo vaø töø thieän trong giaùo xöù. Hoï khoâng chæ ñoùng goùp veà maët soá löôïng maø coøn mang ñeán nhieät huyeát vaø naêng löôïng cho caùc hoaït ñoäng cuûa Giaùo hoäi. Moät soá nôi ñaõ hình thaønh caùc coäng ñoaøn Coâng giaùo di daân rieâng bieät, coù toå chöùc, ñeå giuùp ngöôøi di daân deã daøng hoøa nhaäp vaøo sinh hoaït giaùo xöù cuõng nhö giöõ vöõng ñôøi soáng ñöùc tin. Caùc coäng ñoaøn naøy toå chöùc thaùnh leã, hoïc giaùo lyù, vaø caùc sinh hoaït toân giaùo ñaëc bieät phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa hoï.
Ngöôøi di daân ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc phaùt trieån vaø laøm phong phuù theâm ñôøi soáng cuûa Giaùo hoäi. Hoï mang theo nhöõng kinh nghieäm toân giaùo vaø vaên hoùa ñoäc ñaùo, goùp phaàn laøm phong phuù theâm caùc leã nghi vaø nghi thöùc toân giaùo. Ngoaøi ra, ngöôøi di daân coøn theå hieän tinh thaàn kieân cöôøng, hy sinh vaø loøng nhaân aùi, nhöõng giaù trò coát loõi cuûa toân giaùo, qua nhöõng caâu chuyeän vaø kinh nghieäm soáng cuûa hoï. Nhö coäng ñoàng Coâng giaùo Vieät Nam taïi Seoul, Haøn Quoác cuõng ñaõ coù nhieàu ñoùng goùp quan troïng. Ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 2003, coäng ñoàng naøy hieän nay bao goàm chuû yeáu laø sinh vieân quoác teá, coâng nhaân di cö vaø ngöôøi keát hoân di cö. Hoï ñaõ goùp phaàn laøm phong phuù theâm ñôøi soáng toân giaùo taïi ñaây qua caùc hoaït ñoäng nhö thaùnh leã, caàu nguyeän vaø caùc buoåi hoïp maët. Coäng ñoàng naøy ñaõ giuùp nhieàu ngöôøi Vieät Nam hoøa nhaäp vaøo xaõ hoäi Haøn Quoác vaø duy trì ñöùc tin Coâng giaùo trong moät moâi tröôøng xa laï.[40]
Theo tin töùc cuûa Ma-cao ghi nhaän, ngöôøi di daân Coâng giaùo Vieät Nam taïi Ma-cao ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp ñaùng keå vaøo ñôøi soáng toân giaùo vaø xaõ hoäi taïi ñaây. Töø naêm 1975 ñeán 1995, Ma-cao ñaõ tieáp nhaän khoaûng 7,100 ngöôøi tò naïn Vieät Nam, ña phaàn trong soá hoï laø nhöõng "thuyeàn nhaân" chaïy troán khoûi cuoäc chieán tranh Vieät Nam. Nhieàu ngöôøi trong soá hoï, ñaõ tìm thaáy nôi an toaøn taïi caùc traïi tò naïn do caùc toå chöùc Coâng giaùo ñieàu haønh nhö Catholic Relief Services vaø Caritas Ma-cao. Nhöõng ngöôøi Vieät Nam naøy, khoâng chæ duy trì ñöùc tin cuûa mình maø coøn tích cöïc tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa coäng ñoàng Coâng giaùo ñòa phöông, goùp phaàn taïo neân moät coäng ñoàng ña daïng vaø ñaày söùc soáng.[41]
Moät trong nhöõng söï kieän noåi baät gaàn ñaây laø ngaøy möøng leã quan thaày cuûa anh chò em di daân thuoäc Gia ñình Coâng giaùo xa queâ Haø Noäi ñöôïc toå chöùc taïi nhaø thôø Thaùi Haø ngaøy 11 thaùng 5 naêm 2022, nôi thu huùt khoaûng 3,000 ngöôøi di cö Coâng giaùo tham gia. Söï kieän naøy khoâng chæ laø dòp ñeå coäng ñoàng gaëp gôõ vaø cuûng coá ñöùc tin, maø coøn laø cô hoäi ñeå hoï chia seû nhöõng khoù khaên vaø thaùch thöùc trong cuoäc soáng di daân xa queâ. Ñöùc Toång Giaùm muïc Giu-se Vuõ Vaên Thieân ñaõ nhaán maïnh vai troø quan troïng cuûa ngöôøi di cö trong vieäc mang laïi söùc soáng môùi cho giaùo phaän vaø keâu goïi tieáp tuïc hoã trôï hoï caû veà maët tinh thaàn laãn vaät chaát.[42]
Nhieàu ngöôøi di daân Chaâu AÙ noùi chung vaø Vieät Nam noùi rieâng, haèng naêm göûi veà cho gia ñình ôû queâ höông vaø Vieät Nam nhöõng ñoàng tieàn löông nhaän ñöôïc ôû quoác gia nôi hoï di cö tôùi. Töø nhöõng soá tieàn naøy, gia ñình di daân taïi queâ nhaø ñaõ xaây nhaø môùi, mua tivi, xe maùy, caûi thieän böõa aên haèng ngaøy, göûi con caùi theo hoïc nhöõng tröôøng coù hoïc phí cao. Giaùo xöù goác cuûa di daân Vieät Nam cuõng ñöôïc höôûng nhöõng lôïi ích taøi chaùnh töø nhöõng ngöôøi di daân naøy. Khi ñöôïc môøi goïi ñoùng goùp truøng tu nhöõng ngoâi nhaø thôø taïi Vieät Nam, di daân Vieät Nam ôû caùc nôi cuõng saün saøng môû roäng ñoâi tay.[43]
Söï xuaát hieän cuûa di daân goùp phaàn laøm giaøu theâm neàn vaên hoaù ñòa phöông qua nhöõng neùt vaên hoaù rieâng cuûa mình. Ngoaøi vaên hoùa, khoâng theå töø choái moät ñieàu raèng, di daân cuõng goùp theâm nhieàu baøn tay lao ñoäng cho coâng cuoäc phaùt trieån cuûa neàn kinh teá ñòa phöông. Ngöôøi Vieät Nam voán mang saün neùt tæ mæ, kheùo tay, kieân nhaãn, sieâng naêng, vaø hieáu hoïc ñaõ goùp moät soá löôïng raát lôùn nhaân coâng vaø chaát xaùm cho nhöõng ñaïi coâng ty ñieän töû vaø caùc ngaønh coâng nghieäp khaùc.
Ngöôøi di daân Coâng giaùo ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp ñaùng keå trong vieäc xaây döïng vaø phaùt trieån coäng ñoàng Giaùo hoäi taïi caùc quoác gia Chaâu AÙ. Hoï khoâng chæ tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng toân giaùo, maø coøn ñoùng goùp trong caùc lónh vöïc giaùo duïc, y teá vaø xaõ hoäi. Ví duï, nhieàu ngöôøi di daân Coâng giaùo laøm vieäc trong caùc tröôøng hoïc, beänh vieän vaø caùc toå chöùc töø thieän cuûa Giaùo hoäi, cung caáp dòch vuï cho haøng trieäu ngöôøi.[44] Caùc coäng ñoàng Coâng giaùo taïi Chaâu AÙ ñang ngaøy caøng trôû neân maïnh meõ hôn nhôø vaøo söï ñoùng goùp khoâng ngöøng cuûa ngöôøi di daân. Hoï khoâng chæ mang laïi nguoàn löïc kinh teá, maø coøn goùp phaàn xaây döïng vaø phaùt trieån Giaùo hoäi theo nhieàu goùc caïnh khaùc nhau.
3.2 Nhöõng khoù khaên cuûa ngöôøi di daân
Maëc duø ngöôøi di daân Coâng giaùo ñoùng goùp nhieàu giaù trò quyù baùu ñeå tham gia vaøo Giaùo hoäi ñòa phöông, nhöng hoï cuõng phaûi ñoái maët vôùi nhieàu thaùch thöùc nhö söï khaùc bieät veà ngoân ngöõ, laøm giaûm khaû naêng tham gia vaø hieåu bieát saâu saéc veà caùc nghi thöùc vaø giaùo lyù. Raøo caûn ngoân ngöõ laø moät trong nhöõng thaùch thöùc lôùn nhaát ñoái vôùi ngöôøi di daân khi tham gia caùc hoaït ñoäng toân giaùo. Beân caïnh ñoù, nhöõng khaùc bieät veà vaên hoùa vaø phong tuïc coù theå taïo ra söï hieåu laàm vaø khoù khaên trong vieäc hoøa nhaäp. Theo moät nghieân cöùu cuûa Pew Research Center, söï khaùc bieät vaên hoùa coù theå daãn ñeán söï coâ laäp vaø giaûm khaû naêng tham gia cuûa ngöôøi di daân vaøo coäng ñoàng toân giaùo môùi. Ngöôøi di daân thöôøng thieáu ñi söï hoã trôï töø coäng ñoàng toân giaùo nôi hoï ñònh cö, ñieàu naøy laøm giaûm khaû naêng tham gia vaø ñoùng goùp cuûa hoï.[45] Baùo caùo cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Coâng giaùo Hoa Kyø (USCCB) cho thaáy söï thieáu huït caùc dòch vuï hoã trôï cho ngöôøi di daân trong caùc giaùo xöù.[46]
Ngöôøi di daân thöôøng taäp trung soáng trong caùc khu coâng nghieäp, daõy nhaø troï taïm bôï, chaät choäi, thieáu thoán tieän nghi, ñieàu kieän soáng baáp beânh. Hoï thöôøng phaûi laøm caùc coâng vieäc khoâng oån ñònh vôùi möùc löông thaáp trong caùc nhaø maùy, xí nghieäp taïi caùc khu coâng nghieäp. Cuoäc soáng kinh teá khoù khaên, thôøi gian laøm vieäc theo ca bao goàm caû ca ñeâm vaø ca cuoái tuaàn khieán nhieàu ngöôøi di daân khoâng trung thaønh giöõ leã ngaøy Chuùa Nhaät, gaây giaùn ñoaïn ñôøi soáng ñöùc tin. Ñieàu naøy cuõng coù aûnh höôûng ñeán giaùo xöù nôi hoï sinh hoaït. Vì ngöôøi di daân khoâng coù ñieàu kieän tham gia thöôøng xuyeân vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa giaùo xöù do coâng vieäc vaø thôøi gian haïn heïp laøm giaûm söï gaén keát vôùi coäng ñoaøn Coâng giaùo. Ñieàu naøy khieán giaùo xöù gaëp khoù khaên trong vieäc duy trì sinh hoaït vaø phuïc vuï soá löôïng lôùn giaùo daân, ñaëc bieät laø caùc giaùo xöù coù ñoâng ngöôøi di daân nhö giaùo xöù Thaùi Hoaø, giaùo xöù Laùi Thieâu (Bình Döông), giaùo xöù Taân Phöôùc (Saøigoøn), giaùo xöù Khieát Taâm (Thuû Ñöùc), vaø nhieàu giaùo xöù khaùc.
Beân caïnh ñoù, ngöôøi di daân ñeán töø nhieàu vuøng mieàn khaùc nhau, mang theo caùc phong tuïc, taäp quaùn vaø truyeàn thoáng vaên hoùa ñaëc tröng cuûa ñòa phöông hoï. Ñieàu naøy taïo neân söï ña daïng nhöng cuõng coù theå gaây khoù khaên trong vieäc hoøa nhaäp vôùi coäng ñoaøn Coâng giaùo ñòa phöông, nôi coù theå coù nhöõng khaùc bieät veà caùch toå chöùc, thoùi quen sinh hoaït, vaø caùch thöïc haønh ñöùc tin.
Moät thöïc traïng khaùc cuûa ngöôøi di daân laø con em cuûa hoï gaëp khoù khaên trong vieäc tieáp caän caùc chöông trình giaùo duïc, giaùo lyù vì thieáu cô sôû vaät chaát, thieáu giaùo vieân, hoaëc thôøi gian hoïc giaùo lyù khoâng phuø hôïp. Ñieàu naøy khieán nhieàu treû em Coâng giaùo khoâng ñöôïc tieáp xuùc vaø hoïc hoûi veà ñöùc tin moät caùch ñuùng möùc. Neáu khoâng coù söï giaùo duïc ñaïo ñöùc vaø ñöùc tin kòp thôøi, theá heä treû di daân coù theå xa rôøi Giaùo hoäi hoaëc maát ñi neàn taûng ñöùc tin, ñieàu naøy aûnh höôûng lôùn ñeán söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa Giaùo hoäi trong töông lai.
Ñeå giaûi quyeát caùc thaùch thöùc naøy, Giaùo hoäi caàn coù caùc giaûi phaùp linh hoaït hôn trong caùch toå chöùc vaø chaêm soùc ñôøi soáng ñöùc tin cho ngöôøi di daân, ñoàng thôøi caàn coù söï hoã trôï töø coäng ñoàng Coâng giaùo roäng lôùn hôn.
3.3 Nhöõng giaûi phaùp muïc vuï cuûa Giaùo hoäi
Vôùi söï gia taêng ngaøy caøng nhieàu soá ngöôøi di daân trong nöôùc laãn quoác teá, Giaùo hoäi nhaän thaáy taàm quan troïng cuûa vieäc ñaùnh giaù vai troø, thaùch thöùc vaø cô hoäi maø ngöôøi di daân mang laïi cho Giaùo hoäi hoâm nay. Cuõng nhö nhìn ôû goùc ñoä muïc vuï, Giaùo hoäi caàn coù nhöõng ñònh höôùng cuï theå, caäp nhaät ñeå ñaùp öùng nhu caàu taêng tröôûng ñöùc tin, saûn sinh hoa traùi phong phuù cho anh chò em di daân. Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ keâu goïi: "Chuùng ta haõy môû roäng voøng tay vaø traùi tim ñeå chaøo ñoùn moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi di daân vaø tò naïn, ñeå hoï caûm thaáy ñöôïc söï hieän dieän cuûa Chuùa trong cuoäc soáng cuûa hoï."[47] Caùch cuï theå, Giaùo hoäi caàn ñaûm baûo raèng ngöôøi di daân nhaän ñöôïc hoã trôï tinh thaàn vaø taâm linh thoâng qua caùc hoaït ñoäng toân giaùo nhö thaùnh leã, caàu nguyeän, vaø caùc buoåi hoïp maët coäng ñoàng. Vôùi Ñöùc Phanxicoâ, giaûi phaùp toát nhaát cho thöïc traïng cuûa ngöôøi di daân khoâng gì khaùc hôn laø ñöùc aùi vaø hôïp taùc. Ngaøi nhaéc laïi nhieàu laàn: "Tröôùc söï toaøn caàu hoùa cuûa hieän töôïng di daân, phaûi ñaùp laïi baèng söï toaøn caàu hoùa cuûa ñöùc aùi vaø hôïp taùc, haàu laøm cho caùc ñieàu kieän cuûa nhöõng ngöôøi di daân ñöôïc nhaân ñaïo hôn."[48]
Caùc chöông trình muïc vuï ñaëc bieät coù theå ñöôïc thieát laäp, ñeå giuùp ngöôøi di daân caûm thaáy ñöôïc chaøo ñoùn vaø ñöôïc hoã trôï trong ñôøi soáng ñöùc tin cuûa hoï. Beân caïnh ñoù, ngöôøi di daân thöôøng gaëp nhieàu khoù khaên veà phaùp lyù vaø xaõ hoäi; Giaùo hoäi coù theå thieát laäp caùc trung taâm hoã trôï phaùp lyù ñeå giuùp hoï giaûi quyeát caùc vaán ñeà veà di truù, laøm vieäc, vaø quyeàn lôïi. Caùc chöông trình hoã trôï xaõ hoäi nhö cung caáp thöïc phaåm, nhaø ôû, vaø chaêm soùc söùc khoûe cuõng raát quan troïng ñeå ñaûm baûo cho ngöôøi di daân coù moät cuoäc soáng oån ñònh hôn.
Ngoaøi ra, vieäc cung caáp caùc chöông trình giaùo duïc vaø ñaøo taïo ngheà laø moät caùch quan troïng ñeå giuùp ngöôøi di daân hoøa nhaäp vaøo xaõ hoäi môùi vaø caûi thieän ñieàu kieän soáng. Giaùo hoäi coù theå toå chöùc caùc lôùp hoïc ngoân ngöõ, kyõ naêng meàm, vaø caùc khoùa ñaøo taïo ngheà nghieäp ñeå giuùp ngöôøi di daân coù theå tìm ñöôïc vieäc laøm vaø töï laäp hôn. Xaây döïng caùc coäng ñoàng di daân maïnh meõ vaø ñoaøn keát laø moät yeáu toá quan troïng ñeå giuùp ngöôøi di daân caûm thaáy hoï khoâng coâ ñôn.
Cuï theå, taïi caùc nöôùc Chaâu AÙ nhö Nhaät Baûn, Thaùi Lan, Ñaøi Loan, Laøo, vaø Haøn Quoác, caùc Doøng tu ñaõ chia seû gaùnh naëng muïc vuï vôùi caùc vò laõnh ñaïo trong Giaùo hoäi khi tham gia vaøo coâng vieäc muïc vuï chaêm soùc cho ngöôøi di daân. Taïi Nhaät Baûn, coù caùc tu só Doøng Teân, qua vaên phoøng xaõ hoäi ñaët truï sôû taïi Tokyo, ñaõ tö vaán phaùp luaät cho caùc lao ñoäng ngöôøi Vieät qua chöông trình "Solidarity Network with Migrants Japan" (SMJ) vaø caùc tu só Doøng Salesian Don Bosco chaêm soùc, phuïc vuï cho giôùi treû Vieät Nam taïi Nhaät Baûn. Töø thaùng 7/2020, Tænh doøng Nhaät Baûn ñaõ chính thöùc môû vaên phoøng vaø ñòa ñieåm sinh hoaït cho giôùi treû vaø ngöôøi Vieät, coù 2 lôùp tieáng Nhaät, daïy giaùo lyù, hoäi caàu nguyeän, thaùnh leã vaø theå thao.[49] ÔÛ Ñaøi Loan, caùc Linh muïc vaø tu só Vieät Nam ñaõ trôï giuùp cho coâ daâu vaø coâng nhaân ngöôøi Vieät veà maët phaùp lyù vaø muïc vuï. Cho duø hoï khoâng phaûi laø ngöôøi Coâng giaùo, nhöng ñaõ ñöôïc caùc linh muïc taän tình giuùp ñôõ khi hoï gaëp khoù khaên, ñaëc bieät veà maët phaùp lyù.[50]
Beân caïnh ñoù, Giaùo hoäi coù theå toå chöùc caùc söï kieän, buoåi hoïp maët, chuyeán ñibaùc aùi, vaø caùc nhoùm hoã trôï ñeå ngöôøi di daân coù theå keát noái vôùi nhau, chia seû kinh nghieäm vaø hoã trôï laãn nhau trong cuoäc soáng. Giaùo hoäi cuõng caàn laøm vieäc ñeå naâng cao nhaän thöùc cuûa coäng ñoàng veà caùc vaán ñeà maø ngöôøi di daân phaûi ñoái maët. Caùc chieán dòch giaùo duïc vaø naâng cao nhaän thöùc coù theå giuùp giaûm thieåu söï phaân bieät, ñoái xöû vaø kyø thò, ñoàng thôøi taïo ñieàu kieän ñeå ngöôøi di daân ñöôïc ñoùn nhaän vaø toân troïng hôn trong coäng ñoàng môùi. Ngoaøi ra, vieäc hôïp taùc vôùi caùc toå chöùc quoác teá vaø phi chính phuû coù theå giuùp Giaùo hoäi cung caáp söï hoã trôï toaøn dieän hôn cho ngöôøi di daân. Caùc toå chöùc naøy coù theå cung caáp nguoàn löïc, chuyeân moân vaø hoã trôï taøi chính ñeå caùc chöông trình muïc vuï di daân cuûa Giaùo hoäi ñaït hieäu quaû cao hôn.
Söï tham gia cuûa ngöôøi di daân vaøo Giaùo hoäi khoâng chæ laøm phong phuù theâm ñôøi soáng toân giaùo, maø coøn laø cô hoäi ñeå Giaùo hoäi theå hieän tình yeâu thöông, loøng nhaân aùi vaø tinh thaàn lieân ñôùi. Baèng caùch taïo ra moät moâi tröôøng hoøa nhaäp, hoã trôï vaø toân troïng söï ña daïng vaên hoùa, Giaùo hoäi coù theå thu huùt vaø taän duïng toái ña söï ñoùng goùp quyù baùu cuûa ngöôøi di daân. Qua ñoù, Giaùo hoäi khoâng chæ trôû neân maïnh meõ hôn maø coøn laø bieåu töôïng cuûa söï ñoaøn keát vaø nhaân aùi trong xaõ hoäi ña daïng hoâm nay. Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ nhaán maïnh: "Chuùng ta haõy cuøng nhau xaây döïng moät töông lai nôi maø moãi ngöôøi, baát keå nguoàn goác, ñeàu coù cô hoäi ñeå soáng moät cuoäc soáng xöùng ñaùng vaø coù yù nghóa."[51]
Maãu göông cuûa baø Ruùt nhaéc nhôû chuùng ta raèng, söï trung thaønh, loøng tin vaø söï taän tuïy cuûa ngöôøi di daân coù theå mang laïi söï thay ñoåi tích cöïc vaø phuùc laønh cho coäng ñoàng. Chính töø söï hy sinh vaø loøng kieân ñònh cuûa baø Ruùt, chuùng ta hoïc ñöôïc giaù trò cuûa vieäc chaøo ñoùn vaø toân troïng ngöôøi di daân trong Giaùo hoäi vaø xaõ hoäi hoâm nay.
Keát Luaän
Moät maøu saéc aûm ñaïm, khoå cöïc, ñoùi keùm trong nhöõng doøng ñaàu cuûa saùch Ruùt ñaõ ñöôïc keát thuùc baèng moät gam maøu töôi saùng, moät töông lai ñaày hy voïng, moät gia phaû höôùng chuùng ta ñeán Chuùa Gieâ-su, nguoàn cöùu ñoä ñích thöïc. Saùch Ruùt ñem laïi nieàm xaùc tín maïnh meõ veà tình yeâu Thieân Chuùa luoân ñôïi chôø, mong moûi, trao ban cho taát caû moïi ngöôøi, caùch rieâng laø nhöõng ngöôøi bò xaõ hoäi coi thöôøng, khinh mieät, ngay caû khi baûn thaân chuùng ta baát toaøn, voâ duïng. Saùch Ruùt naâng cao tieâu chuaån cho taát caû chuùng ta, vaø cuoái cuøng môøi goïi chuùng ta vöôn leân soáng nieàm tin maïnh meõ vaøo Chuùa vaø thöïc söï yeâu Ngaøi theo caùch thöùc môùi meû, cuï theå.
Caâu chuyeän môøi goïi chuùng ta suy gaãm veà nhöõng taám göông maïnh meõ cuûa Ruùt, Boâ-aùt vaø Na-o-mi, caùch Chuùa bieán ñoåi töøng ngöôøi trong soá hoï vaø caùch caû ba ngöôøi trôû thaønh moät lieân minh aân phuùc cho theá heä töông lai.[52] Beân caïnh ñoù, saùch Ruùt cuõng môøi goïi chuùng ta nhìn xa hôn boä ba ñaùng chuù yù naøy ñeán vôùi Chuùa Gieâ-su, hình aûnh hoaøn haûo cuûa Thieân Chuùa, ñeå Ngaøi trôû thaønh ñoái töôïng duy nhaát cuûa loøng trí chuùng ta vaø noi göông Ngaøi.
Neáu chuùng ta ñaët Chuùa Gieâ-su laøm trung taâm vaø baét ñaàu ñoùn nhaän traùi tim cuûa Ngaøi daønh cho theá giôùi naøy, chuùng ta seõ baét ñaàu haønh ñoäng theo Ngaøi trong caùc moái quan heä gaàn guõi nhaát cuûa chuùng ta, caùch rieâng ñoái vôùi nhöõng ngöôøi di daân, tò naïn. Giaùo hoäi coù theå hoïc hoûi töø caâu chuyeän cuûa Ruùt ñeå taïo neân moät coäng ñoàng ñöùc tin bao dung, hoã trôï vaø gaén keát. Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ nhaán maïnh: "Quyeàn cuûa con ngöôøi khoâng coù bieân giôùi vaø khoâng theå ai bò töø choái. Chuùng ta phaûi nghó ñeán moät neàn nhaân baûn môùi, laø moät nhaân loaïi côûi môû, ñoùn nhaän ngöôøi di cö, laø nhöõng ngöôøi tìm kieám moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn."[53] Treân heát, chuùng ta xaùc tín moãi ngöôøi laø hình aûnh cuûa Thieân Chuùa vaø ngöôøi di daân ñöôïc Thieân Chuùa yeâu thöông, quan phoøng vaø che chôû. Thöïc vaäy, con ngöôøi, caùch rieâng nhöõng ngöôøi di daân vaø tò naïn, hoï khoâng chæ ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Thieân Chuùa, nhöng coøn ñöôïc lieân ñôùi caùch saâu xa vôùi Ñöùc Ki-toâ, Ñaáng ñaõ trôû neân nhö nhöõng ngöôøi "di daân" qua bieán coá nhaäp theå.
Nhöõng ñoùng goùp vaø noã löïc töø phía ngöôøi di daân seõ khoâng theå vieát neân lòch söû troïn veïn, neáu khoâng coù nhöõng con ngöôøi nhö Boâ-aùt hay coù moät Giaùo hoäi daùm "mang thöông tích" saün saøng ñoùn nhaän, baûo veä, thaêng tieán, vaø giuùp ngöôøi di daân hoäi nhaäp vaøo coäng ñoàng. Vì theá, vaán ñeà coát loõi maø chuùng ta caàn xaùc tín laø "Ngöôøi di cö phaûi ñöôïc xem nhö nhöõng ngöôøi anh em trong Chuùa Ki-toâ, ñöôïc ñoái xöû vôùi loøng nhaân aùi vaø söï toân troïng, vì hoï mang trong mình hình aûnh cuûa Thieân Chuùa."[54]
Trích Baûn tin Hieäp Thoâng / HÑGMVN, Soá 144 (Thaùng 11 & 12 naêm 2024)
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
[1] x. IOM, "World migration report 2024", https://worldmigrationreport.iom.int, truy caäp ngaøy 8/7/2024.
[2] x. Ibid.
[3] x. Safe communities Portugal, Migration: almost 200,000 migrants arrived in the EU in 2021,
https://www.safecommunitiesportugal.com, truy caäp ngaøy 20/8/2024.
[4] x. Minh Haø, Di cö quoác teá vôùi taùc ñoäng töø bieán coá toaøn caàu. https://consosukien.vn, truy caäp ngaøy 9/7/2024.
[5] x. Vatican (2004), Erga Migrantes Caritas Christi - Tình yeâu Ñöùc Kitoâ daønh cho Di daân. https://www.vatican.va
[6] Ibid., soá 14
[7] x. Dominik Markl, SJ, The Bible: A Library Written by Migrants https://www.laciviltacattolica.com/bible-library-written-migrants, truy caäp ngaøy 20/7/2024.
[8] St 12,1-2.
[9] x. Nguyeãn Höõu An, Toå phuï Abraham. https://www.tonggiaophanhanoi.org/to-phu-abraham, truy caäp ngaøy 8/7/2024.
[10] St 25,43- 44.
[11] Xh 37,8.
[12]Xh 4,19-20.
[13] Giuse Voõ Ñöùc Minh, Mose vò laõnh ñaïo cuûa Daân Chuùa: coâ ñoäc vaø lieân ñôùi. https://tgpsaigon.net/bai-viet/mosevi-lanh-dao-cua-dan-chua-co-doc-va-lien-doi-42745, truy caäp ngaøy 27/7/2024.
[14] x. Ruùt 4,22.
[15] x. Xh 1,1-7.
[16] Mt 2,13.
[17] x. Ibid., 2,19-21.
[18] Mc 16,15.
[19] Ruùt 1,2-4.
[20] Ibid., 1,7.
[21] Ibid., 1,16-17.
[22]Ibid.,2,2.
[23]Ibid., 2,15.
[24] Ibid., 2,12.
[25] Ibid., 3,11.
[26] Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ, Toâng huaán Amoris Laetitia, 2016, soá 27.
[27] Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ, Thoâng ñieäp Fratelli Tutti, 2020, soá 37.
[28] Ñöùc giaùo hoaøng Beâneâñictoâ XVI, Thoâng ñieäp Caritas in Veritate, 2009, soá 62.
[29] Ruùt 4,13-17.
[30] x. Ibid., 2,11-12.
[31] Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ, Thoâng ñieäp Fratelli Tutti, 2020, soá 54.
[32] Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam, Uyû ban muïc vuï di daân, Höôùng daãn muïc vuï di daân, 2017.
[33] Ruùt, 4,4.
[34] x. Coâ-loâ-xeâ 2,14.
[35] x. Carolyn Custis James, Finding God in the margins - the book of Ruth, 2018, St. George's Centre, Trang 69.
[36] Ruùt 3,11.
[37] Gioan 16,22.
[38] Ruùt 4,15.
[39] x. Toång cuïc thoáng keâ, https://www.gso.gov.vn, truy caäp ngaøy 5/10/2024.
[40] x. Sunday Examiner, Vietnamese Catholic Community in Seoul celebrate 20th year, https://www.examiner.org.hk, truy caäp ngaøy 14/8/2024.
[41] x. The Macao News, The Vietnamese: Inside Macao's second biggest foreign community, https://macaonews.org, Truy caäp ngaøy 14/8/2024.
[42] x. World Catholic News, Huge celebration draws 3000 migrant Catholics, https://www.worldcatholicnews.com, truy caäp ngaøy 14/8/2024.
[43]x. Lm. Pheâroâ Nguyeãn Huøng Haûi, Öu tö vaø thao thöùc muïc vuï cho caùc gia ñình treû di daân. http://giaophanthanhhoa.net, truy caäp ngaøy 10/8/2024.
[44] x. CathNews Newzeland, Catholic Church growing in Asia, https://cathnews.co.nz, truy caäp ngaøy 14/8/2024.
[45] x. Pew Research Center. "Cultural Differences and Social Integration Among Immigrants", 2018, truy caäp ngaøy 14/8/2024.
[46] x. USCCB. "Welcoming the Stranger Among Us: Unity in Diversity." 2001, truy caäp töø usccb.org, ngaøy 14/8/2024.
[47] Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ, Söù ñieäp Ngaøy Theá giôùi Di daân vaø Tò naïn, https://hdgmvietnam.com, truy caäp 14/8/2024.
[48] Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ, Söù ñieäp Ngaøy Theá giôùi Di daân vaø Tò naïn naêm 2015.
[49] x. Lm. Anthony Leâ Ñöùc & Lm. Ñaminh Nguyeãn Quoác Thuaàn, Di daân Vieät Nam taïi AÙ Chaâu, thöïc traïng vaø ñöôøng höôùng muïc vuï, 2020, trang 96-97.
[50] x. Ibid., trang 54.
[51] Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ, Thoâng ñieäp veà Töông lai chung, 25.5.2023, https://press.vatican.va, truy caäp ngaøy 14/8/2024.
[52] x. Carolyn Custis James, Finding God in the margins - the book of Ruth, 2018, St. George's Centre, trang 81.
[53] Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ, Thoâng ñieäp Fratelli Tutti, 2020, soá 139.
[54] Ñöùc giaùo hoaøng Pioâ XII, Toâng hieán Exsul Familia, 1952.
(Nguoàn: Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam)