Söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Nam Sudan:
Tình hình baïo löïc taïi nöôùc naøy toài teä hôn
Söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Nam Sudan: Tình hình baïo löïc taïi nöôùc naøy toài teä hôn.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Juba (RVA News 19-03-2025) -Söù thaàn Toøa Thaùnh ñaàu tieân taïi Nam Sudan, Ñöùc Toång giaùm muïc Seùamus Patrick Horgan, baùo ñoäng raèng tình hình baïo löïc taïi nöôùc naøy ngaøy caøng traàm troïng hôn: quoác gia treû nhaát theá giôùi naøy ñang ñöùng tröôùc moät "muøa ñoå maùu" môùi!
Ñöùc Toång giaùm muïc tuyeân boá nhö treân trong thaùnh leã Chuùa nhaät, ngaøy 09 thaùng Ba naêm 2025, taïi Nhaø thôø chính toøa thaùnh Teâreâsa ôû thuû ñoâ Juba cuûa Nam Sudan.
Nam Sudan coù hôn 60 nhoùm boä toäc chính khaùc nhau, ñöôïc ñoäc laäp khoûi nöôùc Sudan ôû mieàn baéc, ngaøy 09 thaùng Möôøi Moät naêm 2011, tieáp theo moät hieäp ñònh naêm 2005 chaám döùt cuoäc noäi chieán daønh nhaát ôû Phi chaâu.
Nhöng chæ hai naêm sau ñoù, 2013, quoác gia treû trung naøy laïi laâm vaøo tình traïng noäi chieán, sau khi Toång thoáng Salva Kiir toá caùo cöïu Phoù Toång thoáng laø Riek Machar aâm möu laät ñoå oâng.
Maëc duø nhieàu toan tính ñaït tôùi hoøa öôùc vaø ngöng baén vaøo nhöõng naêm 2015, 2017, 2018, baïo löïc chính trò vaø tình traïng baát an vaãn keùo daøi giöõa caùc löïc löôïng cuûa chính phuû vaø caùc phe ñoái laäp ôû Nam Sudan.
Ngaøy 02 thaùng Ba naêm 2023, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ cuøng vôùi Ñöùc Giaùo chuû Lieân hieäp Anh giaùo Justin Welby ñeán vieáng thaêm Nam Sudan, ñeå ñaùnh daáu cuoäc hoøa giaûi giöõa caùc phe taïi nöôùc naøy. Nhöng trong thôøi gian gaây ñaây, baïo löïc vaø xung ñoät laïi taùi dieãn. Hoâm thöù Tö, ngaøy 12 thaùng Ba naêm 2025, ít nhaát 10 ngöôøi ñaõ bò gieát vaø 23 ngöôøi khaùc bò thöông trong cuoäc phaùo kích vaøo thaønh phoá El Fasher, thuû phuû mieàn Baéc Darfur do Löïc löôïng hoã trôï nhanh (Rapid Support Forces - RSP) thöïc hieän.
Trong baøi giaûng vöøa noùi taïi Nhaø thôø chính toøa thuû ñoâ, Ñöùc Toång giaùm muïc Söù thaàn Horgan noùi raèng: "Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ tieáp tuïc theo doõi caùc bieán coá taïi Nam Sudan vaø caàu nguyeän cho ñaát nöôùc naøy. Nay chuùng ta coù theå taùi daâng nhöõng kinh nguyeän aáy ñeå caàu cho ñaát nöôùc Nam Sudan ñöôïc phuïc hoài, caàu nguyeän cho söï chöõa laønh. Ñaát nöôùc naøy ñang ñoái ñaàu vôùi moät muøa ñoå maùu môùi, vaø thaät laø moät thaûm kòch vì Muøa chay baét ñaàu baèng nhöõng bieán coá nhö theá".
Ñöùc Toång giaùm muïc nhaán maïnh raèng Muøa Chay laø muøa hoaùn caûi caù nhaân vaø quoác gia, ñoàng thôøi keâu goïi xa traùnh baïo löïc vaø ñoùn nhaän yeâu thöông, nhö Chuùa Kitoâ ñaõ daïy. Ngaøi noùi: "Chuùng ta phaûi baét ñaàu baèng söï hoaùn caûi, töø boû baïo löïc coù theå phaù huûy chuùng ta. Caùc tín höõu Kitoâ khoâng theå daán thaân trong caùc cuoäc chieán nhö vaäy. Muøa chay keâu môøi chuùng ta caáp thieát hoaùn caûi nhö vaäy trong naêm nay".
Cha John Gbemboyo, Giaùm ñoác truyeàn thoâng xaõ hoäi thuoäc Hoäi ñoàng Giaùm muïc Sudan vaø Nam Sudan, noùi vôùi trang maïng Crux ôû Myõ raèng tình traïng Nam Sudan thaät gay go nguy hieåm, taïo neân cuoäc khuûng hoaûng traàm troïng veà nhaân ñaïo, vaø khieán cho ñoâng ñaûo daân chuùng phaûi di taûn.
Nam Sudan laø moät trong nhöõng nöôùc ngheøo nhaát theá giôùi, maëc duø coù nhieàu moû daàu hoûa vaø ñaát ñai phì nhieâu, 90% ñaát ñai thích hôïp cho vieäc canh taùc. Gaàn 11 trieäu daân Nam Sudan ñang ñöông ñaàu vôùi caùc cuoäc khuûng hoaûng nhaân ñaïo traàm troïng, xung ñoät, ngheøo ñoùi vaø naïn phaûi taûn cö.
Ñöùc Söù thaàn Toøa Thaùnh cuõng noùi raèng: "Nay laø luùc laät qua moät trang khaùc. Nay laø luùc daán thaân ñeå ñaït ñöôïc moät söï bieán ñoåi khaån caáp vaø raát caàn thieát. Tieán trình hoøa bình vaø hoøa giaûi caàn moät söï baét ñaàu môùi. Ngoaøi caùc cuoäc xung ñoät, Nam Sudan cuõng caàn ñöôïc phuïc hoài töø söï thay ñoåi khí haäu".
Ñöùc cha Cristiano Carlassare, thöøa sai ngöôøi YÙ, Giaùm muïc Giaùo phaän Bentiu, giaûi thích raèng Nam Sudan ñang phaûi chòu nhöõng thôøi kyø möa luõ vaø haïn haùn. "Trong boán naêm qua ñaõ coù nhöõng vuï luït loäi lôùn laøm cho haøng trieäu ngöôøi phaûi di taûn haøng naêm, keát quaû laø canh noâng bò ñe doïa vaø löông thöïc trôû neân khan hieám hôn".
(Crux 15-3-2025)