Ñöùc cha Shomali pheâ bình
keá hoaïch cuûa Toång thoáng Trump veà Gaza
Ñöùc cha Shomali pheâ bình keá hoaïch cuûa Toång thoáng Trump veà Gaza.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Jerusalem (RVA News 07-02-2025) - Ñöùc cha William Shomali, Giaùm muïc Phuï taù cuûa Ñöùc Thöôïng phuï Coâng giaùo Latinh ôû Jerusalem, pheâ bình keá hoaïch cuûa Toång thoáng Myõ, oâng Donald Trump, buoäc daân Palestine taïi Gaza phaûi ñònh cö nôi khaùc, vaø Ñöùc cha goïi chuû tröông naøy laø vi phaïm caùc quyeàn con ngöôøi.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho haõng tin SIR cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc YÙ, truyeàn ñi ngaøy 05 thaùng Hai naêm 2025, Ñöùc cha Shomali noùi raèng quyeàn cuûa moät daân toäc ñöôïc soáng treân laõnh thoå cuûa mình khoâng bao giôø bò ñaët laïi vaán ñeà. Ñeà nghò cuûa Toång thoáng Myõ laø "ñieàu khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc; ñoù laø truïc xuaát moät daân toäc traùi ngöôïc vôùi yù muoán cuûa hoï, cuõng nhö buoäc nöôùc khaùc phaûi chaáp nhaän hoï. Vieäc taïm thôøi ñònh cö daân chuùng taïi Gaza trong thôøi gian taùi thieát mieàn naøy, cuøng vôùi quyeàn hoài höông, laø ñieàu coù theå."
Ñöùc cha Shomali, naêm nay 74 tuoåi, laø ngöôøi Palestine, cö nguï taïi Beit Sahour. Ngaøi e ngaïi raèng Toång thoáng Trump vaø Thuû töôùng Benjamin Netanyahu chæ cho moät soá nhoû ngöôøi Palestine ñöôïc trôû veà Gaza, trong khi ñoù caùc khu ñònh cö cuûa ngöôøi Do thaùi seõ ñöôïc thieát laäp taïi Gaza.
Ñöùc cha cuõng keâu goïi giaûi quyeát taän goác reã vaán ñeà xung ñoät ôû Trung Ñoâng, trong ñoù coù vaán ñeà quyeàn sôû höõu ñaát ñai. Chæ coù giaûi phaùp coâng chính vaø laâu beàn, laø hai quoác gia cho hai daân toäc.
Trong cuoäc hoïp baùo chung vôùi Thuû töôùng cuûa Israel taïi Washington, sau cuoäc gaëp gôõ hoâm muøng 04 thaùng Hai vöøa roài, Toång thoáng Donald Trump noùi raèng Myõ seõ kieåm soaùt daûi Gaza vaø nhöõng ngöôøi Palestine taïi ñoù seõ ñöôïc taùi ñònh cö nôi khaùc, neáu caàn quaân Myõ seõ ñöôïc göûi ñeán ñaây. OÂng tuyeân boá muoán phaùt trieån Gaza vaø kieán taïo haøng ngaøn coâng aên vieäc laøm. Phía Israel cuõng ñoàng yù veà vaán ñeà naøy.
Tuy nhieân, phaùt ngoân vieân chính thöùc cuûa Hamas, oâng Sami Abu Zuhri goïi chuû tröông cuûa Toång thoáng Trump veà vaán ñeà Gaza laø "moät coâng thöùc gaây xaùo troän vaø caêng thaúng trong vuøng". Daân Gaza seõ khoâng ñeå cho keá hoaïch ñoù ñöôïc tieán haønh. Thay vì truïc xuaát, caàn chaám döùt söï chieám ñoùng vaø taán coâng ngöôøi Palestine.
Moät laõnh tuï khaùc cuûa Hamas laø oâng Izzat al-Rishq, noùi raèng daân Palestine ñöôïc daân Araäp vaø Hoài giaùo, cuõng nhö theá giôùi töï do uûng hoä, seõ chaën moïi keá hoaïch nhoå reã vaø truïc xuaát. Gaza laø thaønh phaàn cuûa laõnh thoå Palestine bò chieám ñoùng vaø baát kyø giaûi phaùp naøo cho cuoäc xung ñoät phaûi döïa treân söï chaám döùt vieäc chieám ñoùng.
Cho ñeán nay, Ñöùc cha Shomali laø vò laõnh ñaïo Coâng giaùo ñaàu tieân vaø duy nhaát tröïc tieáp pheâ bình keá hoaïch cuûa Toång thoáng Trump veà Gaza, nhöng caùc vò laõnh ñaïo chính trò quoác teá vaø quoác gia, baét ñaàu töø Toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác, ñaõ maïnh meõ pheâ bình keá hoaïch naøy khieán cho ngöôøi phaùt ngoân cuûa Nhaø Traéng cuõng nhö Ngoaïi tröôûng Myõ phaûi "ñôõ ñoøn" vaø laøm dòu bôùt chuû tröông cuûa Toång thoáng Myõ, ñoàng thôøi giaûi thích raèng vieäc ñöa ngöôøi Palestine ra khoûi Gaza chæ laø "taïm thôøi".
(Toång hôïp, KAP 5-2-2025)