Laàn ñaàu tieân Ñöùc Thaùnh cha ñoái thoaïi
tröïc tuyeán vôùi giôùi treû Ucraina
Laàn ñaàu tieân Ñöùc Thaùnh cha ñoái thoaïi tröïc tuyeán vôùi giôùi treû Ucraina.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 04-02-2025) - Hoâm muøng 01 thaùng Hai naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ ñoái thoaïi tröïc tuyeán vôùi 250 baïn treû Coâng giaùo Ucraina, thuoäc Giaùo hoäi Latinh vaø nghi leã Ñoâng phöông, taïi thuû ñoâ Kiev, Giaùo phaän Lutsk, Donetsk beân Ucraina, vaø vôùi nhöõng ngöôøi treû Ucraina tò naïn taïi Varsava, Ba Lan, Munich beân Ñöùc, Luaân Ñoân, Chicago vaø Toronto taïi Baéc Myõ. Ngaøi khuyeán khích caùc baïn treû haõy yeâu meán queâ höông vaø haõy tha thöù, maëc duø ñaây laø ñieàu khoù khaên, vì baûn naêng cuûa con ngöôøi laø "aên mieáng traû mieáng!"
Cuoäc ñoái thoaïi naøy do Ñöùc Toång giaùm muïc Kulbokas, Söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Kiev vaø Ñöùc Toång giaùm muïc Tröôûng Shevchuk, Giaùo chuû Coâng giaùo Ucraina nghi leã Ñoâng phöông, ñeà xöôùng.
Taïi nhaø troï thaùnh Marta ôû Vatican, Ñöùc Thaùnh cha ngoài tröôùc moät maøn hình lôùn, caïnh ñoù laø moät cha Doøng Phanxicoâ laøm thoâng dòch vieân, vaø taïi hoäi tröôøng nhaø thôø chính toøa Chuùa Phuïc sinh cuûa Coâng giaùo, ôû thuû ñoâ Kiev, coù Ñöùc Toång giaùm muïc Tröôûng, Ñöùc Söù thaàn Toøa Thaùnh, vaø haøng chuïc baïn treû. Hoï saün saøng di taûn xuoáng haàm truù aån, trong tröôøng hôïp baùo ñoäng vì caùc cuoäc khoâng taäp cuûa Nga. Ñöùc cha Jan Sobilo, Giaùm muïc Phuï taù Giaùo phaän Kharkiv-Zaporizhzhia, cuõng ñöôïc noái vieãn lieân vôùi cuoäc ñoái thoaïi. Kharkiv laø thaønh phoá lôùn thöù hai cuûa Ucraina vaø thuoäc vaøo soá nhöõng ñòa ñieåm bò phaùo kích vaø taán coâng nhieàu nhaát.
Trong lôøi chaøo môû ñaàu, Ñöùc Toång giaùm muïc Tröôûng Sviatoslav Shevchuk noùi vôùi Ñöùc Thaùnh cha raèng: Ñaây laø moät cuoäc gaëp gôõ ñaàu tieân trong lòch söû giöõa Ñöùc Giaùo hoaøng vaø caùc baïn treû Ucraina... Thaät laø moät pheùp laï, vì chuùng con coù ñieän ôû ñaây. Ñeâm vöøa qua, chuùng con ñaõ chòu moät cuoäc khoâng kích nöõa, nhöng coù ngöôøi ñaõ noái laïi ñöôïc caùc ñöôøng daây, baây giôø chuùng con coù ñieän vaø Internet!".
Ñöùc Thaùnh cha chaøo thaêm nhöõng ngöôøi xuaát hieän treân maøn hình. Tröôùc maët ngaøi coù trang giaáy traéng ñeå ghi caùc caâu hoûi caàn traû lôøi.
Sau khi laøm daáu thaùnh giaù, taát caû moïi tham döï vieân nguyeän kinh Laïy Cha vaø Ñöùc Söù thaàn Kulbokas ñoïc moät ñoaïn thö thaùnh Phaoloâ göûi caùc tín höõu Roma, trong ñoù coù caâu "Chuùng ta haõnh dieän trong nieàm hy voïng vinh quang cuûa Thieân Chuùa... chuùng ta haõnh dieän caû trong nhöõng saàu khoå, vôùi yù thöùc raèng saàu khoå taïo neân kieân nhaãn...".
Hy voïng cuõng nhö "nhöõng saàu muoän" ñöôïc hieåu nhö kinh hoaøng nhaân daân Ucraina ñaõ phaûi chòu trong ba naêm qua, do cuoäc xaâm laêng cuûa Nga.
Chöùng töø
Tieáp ñeán, moïi ngöôøi ñaõ nghe ba chöùng töø cuûa caùc baïn treû Ucraina. Moät ngöôøi treû 17 tuoåi, xuaát thaân töø moät gia ñình ñoâng con vaø suøng ñaïo, keå laïi chuyeän anh ruoät bò ñöa ra chieán tröôøng vaø bò thöông nhieàu laàn, bò bao vaây trong nhieàu tuaàn leã. Baïn treû 17 tuoåi noùi: "Moãi toái, con caàu xin thieân thaàn baûn meänh gìn giöõ anh con vaø taát caû caùc binh só", vaø sau cuøng, ngöôøi anh aáy ñaõ giaûi thoaùt.
Chöùng töø thöù hai laø cuûa moät thieáu nöõ ôû mieàn Donetsk, ngay töø nhoû ñaõ phaûi soáng trong baïo löïc. Coâ noùi: "Con sinh ra vôùi moät caûm thöùc baát coâng, nhöng con vaãn mong öôùc moät töông lai. Ñöùc tin ñaõ mang laïi cho con söùc maïnh ñeå tieán böôùc (...), söùc maïnh ñeå chöùng kieán vaø choáng laïi sôï haõi, nöôùc maét, caûnh töôïng nhöõng thaønh thò bò phaù huûy, laøn soùng nhöõng ngöôøi tò naïn... Nhaân danh taát caû nhöõng ngöôøi treû ôû Donetsk. Chuùng con muoán hoøa bình, moät neàn hoøa bình coâng chính vaø laâu beàn, giuùp chuùng con trôû laïi caùc thaønh thò vaø nhöõng mô öôùc cuûa chuùng con. Chuùng con tin raèng thieän maïnh hôn aùc".
Moät thanh nieân khaùc, töø thaønh Kharkiv, trình baøy chöùng töø sau cuøng vaø nhaéc ñeán caùc baïn ñoàng löùa ôû caùc chieán tröôøng: "nhieàu ngöôøi töû traän... quaân thuø tìm caùch phaù huûy caùc thaønh thò vaø caû nieàm tin töôûng nôi töông lai. Caû nhöõng ngöôøi daân thöôøng cuõng bò gieát, chaúng haïn nhö beù Maria 12 tuoåi, bò gieát trong luùc ñi chôï vôùi meï... Coâ beù giuùp chuùng con chuaån bò caùc ñoà cöùu trôï nhöõng ngöôøi ngheøo tuùng. Maëc duø ñau xeù loøng, nhöng chuùng con tin raèng beù Maria vaø meï ñang ôû nôi Thieân Chuùa, hoï laø nhöõng thieân thaàn cuûa chuùng con".
Ñöùc Thaùnh cha traû lôøi caùc caâu hoûi
Sau ba chöùng töø treân ñaây, moät soá ngöôøi treû tham döï ñaõ ñaët caâu hoûi vôùi Ñöùc Thaùnh cha vaø ngaøi laàn löôït traû lôøi, nhaán maïnh tôùi taàm quan troïng cuûa ñoái thoaïi: Thuoác giaûi ñoäc cuûa chieán tranh laø ñoái thoaïi: "Luoân luoân ñoái thoaïi, ñoái thoaïi giöõa chuùng ta, vaø caû vôùi nhöõng ngöôøi traùi nghòch vôùi chuùng ta. Caùc baïn ñöøng bao giôø meät moûi trong vieäc ñoái thoaïi. Hoøa bình ñöôïc xaây döïng baèng ñoái thoaïi. Quaû thöïc laø nhieàu laàn khoâng coù theå vì söï ngoan coá cuûa moät vaøi ngöôøi, nhöng haõy luoân luoân coá gaéng ñoái thoaïi".
Vôùi nhöõng ngöôøi treû Ucraina ñang tò naïn ôû nöôùc ngoaøi vaø ñang nhôù nhung queâ höông, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Nhôù queâ höông laø moät söùc maïnh. Toâi xin caùc baïn laø nhöõng ngöôøi Ucraina ñang ôû nöôùc ngoaøi ñöøng maát loøng töôûng nhôù queâ höông, toå quoác. Bao nhieâu laàn, ñoù laø moät ñau khoå, nhöng chuùng ta haõy tieáp tuïc tieán böôùc".
Moät thieáu nöõ 27 tuoåi, ñaïi dieän cho nhöõng ngöôøi treû ôû vuøng Kharkiv vaø Poltava, laø nôi bò Nga taán coâng nhieàu, thaønh thò bò taøn phaù vaø nhieàu ngöôøi cheát, coâ hoûi Ñöùc Thaùnh cha: "laøm sao nhìn thaáy hoøa bình giöõa taát caû nhöõng ñieàu ñoù?" Ñöùc Thaùnh cha caûm ñoäng, leân aùn chieán tranh luoân luoân taøn phaù vaø ngaøi choáng naïn ñoùi, nhö moät trong nhöõng haäu quaû cuûa chieán tranh, thaät laø kinh khuûng! Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc laïi raèng moãi toái, ngaøi ñeàu ñieän thoaïi cho giaùo xöù Coâng giaùo ôû Gaza: "Bao nhieâu laàn hoï keå vôùi toâi veà tình traïng naïn ñoùi do chieán tranh taïi ñoù gaây ra... Chieán tranh khoâng chæ taïo neân naïn ñoùi, chieán tranh coøn gieát haïi".
Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán cuoán saùch Tin möøng nhoû maø ngöôøi lính Aleksandr cuûa Ucraina luoân mang theo mình ra maët traän vaø ñaõ töû traän. Trong saùch, anh toâ ñaäm thaùnh vònh 129 vôùi caâu: "Töø vöïc thaúm con keâu leân Ngaøi, laïy Chuùa. Muoân laïy Chuùa, xin Ngaøi nghe tieáng con!". Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Oleksandr laø moät ngöôøi trong caùc con!".
Ñöùc Thaùnh cha cuõng giô leân cho caùc baïn treû tham döï cuoäc ñoái thoaïi tröïc tuyeán xaâu chuoãi Maân coâi maø Oleksandr duøng ñeå caàu nguyeän vaø noùi: "Ñoái vôùi toâi, ñaây laø moät thaùnh tích, cuûa moät ngöôøi treû trong caùc baïn, ñaõ hieán maïng soáng cho hoøa bình. Toâi ñaët thaùnh tích naøy treân baøn laøm vieäc cuûa toâi vaø haèng ngaøy toâi caàu nguyeän. Chuùng ta phaûi nhôù ñeán nhöõng anh huøng naøy cuûa chuùng ta ñaõ baûo veä toå quoác. Nhaân daân Ucraina ñang chòu ñau khoå, chòu ñoùi. Chuùng ta haõy môû maét ra vaø thaáy chieán tranh taïo neân caùi gì!"
Ñöùc Thaùnh cha nhaéc nhôû caùc baïn treû mang theo saùch Tin möøng vaø moãi ngaøy ñoïc moät ñoaïn. Ngaøi cuõng keâu goïi giôùi treû Ucraina haõy yeâu nöôùc: "Taát caû ngöôøi treû coù moät söù maïng. Khi coù khoù khaên trong moät nöôùc, moät toå quoác, ngöôøi treû coù nghóa vuï thöïc haønh "söï thaàn bí cuûa toå quoác. Ngaøy nay, söù maïng cuûa ngöôøi treû Ucraina laø yeâu nöôùc. Vaø caùc baïn khoâng ñöôïc troán traùnh khoûi taát caû nhöõng vaán ñeà caùc baïn ñang chòu vì chieán tranh. Yeâu nöôùc, yeâu queâ höông! Trong luùc naøy, toå quoác cuûa caùc baïn ñang bò thöông toån vì chieán tranh. Nhöng yeâu toå quoác laø moät ñieàu raát ñeïp".
Cuõng trong phaàn traû lôøi, Ñöùc Thaùnh cha noùi ñeán tha thöù laø ñieàu khoù khaên nhaát ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi, keå caû vôùi toâi. Nhöng caâu naøy giuùp toâi: toâi phaûi tha thöù, nhö toâi ñaõ ñöôïc thöù tha. Moãi ngöôøi chuùng ta, trong cuoäc soáng, phaûi tìm caùch tha thöù, nhö mình ñaõ ñöôïc tha thöù, vì thöôøng moãi ngöôøi chuùng ta luoân tìm caùch thöïc hieän chieán tranh, tìm caùch traû ñuõa, "aên mieáng traû mieáng. Ngheä thuaät tha thöù khoâng deã daøng, nhöng chuùng ta phaûi thöïc hieän, chuùng ta phaûi tha thöù cho ngöôøi khaùc, luoân luoân nhö vaäy. Haõy tieán böôùc cho duø mình coù loãi laàm".
(Vatican News 1-2-2025)