Sô löôïc Vaên kieän Chung keát
cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc thöù 16
veà tính hieäp haønh
Sô löôïc Vaên kieän Chung keát cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc thöù 16 veà tính hieäp haønh.
Vatican News
Vatican (Vatican News 29-10-2024): Ñaïi hoäi Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc laàn thöù 16 ñaõ chính thöùc keát thuùc vaøo Chuùa Nhaät ngaøy 27 thaùng 10 naêm 2024 vôùi Thaùnh leã do Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï taïi Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ. Ngaøy hoâm tröôùc, 26 thaùng 10 naêm 2024, Vaên kieän Chung keát ñaõ ñöôïc thoâng qua vôùi hôn 2/3 soá phieáu thuaän, sau khi moãi ñoaïn trong soá 155 ñoaïn cuûa vaên kieän ñöôïc taùn thaønh. Vaên kieän thuaät laïi vaø taùi khôûi ñoäng moät kinh nghieäm veà Giaùo hoäi nhö söï hieäp thoâng, tham gia vaø söù vuï, vôùi moät ñeà xuaát cuï theå veà moät taàm nhìn môùi vöôït leân caùc thöïc haønh ñaõ ñöôïc thieát laäp...
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ tuyeân boá raèng ngaøi ñaõ choïn khoâng vieát Toâng huaán haäu Thöôïng Hoäi ñoàng, nhöng noùi raèng Taøi lieäu Thöôïng Hoäi ñoàng seõ ñöôïc cung caáp ngay cho taát caû moïi ngöôøi. Ngaøi giaûi thích: "Ñaõ coù nhöõng chæ daãn raát cuï theå trong Taøi lieäu coù theå laø kim chæ nam cho söù maïng cuûa caùc Giaùo hoäi, taïi caùc chaâu luïc vaø boái caûnh cuï theå cuûa hoï". Ngaøi baøy toû söï tin töôûng raèng traûi nghieäm chung naøy seõ truyeàn caûm höùng cho "nhöõng haønh ñoäng cuï theå phuïc vuï daân Chuùa".
"Tieán trình hieäp haønh khoâng keát thuùc khi Ñaïi hoäi hieän taïi cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc keát thuùc, nhöng noù cuõng bao goàm giai ñoaïn thöïc hieän" (9), bao goàm taát caû moïi ngöôøi trong "haønh trình haøng ngaøy vôùi phöông phaùp tham vaán vaø phaân ñònh theo phong caùch hieäp haønh, xaùc ñònh nhöõng caùch thöùc cuï theå vaø loä trình ñaøo taïo ñeå mang laïi söï hoaùn caûi hieäp haønh höõu hình trong caùc boái caûnh Giaùo hoäi khaùc nhau" (9).
Ñaëc bieät, Taøi lieäu yeâu caàu caùc Giaùm muïc daán thaân ñoái vôùi tính minh baïch vaø traùch nhieäm giaûi trình, ñoàng thôøi löu yù, nhö Ñöùc Hoàng y Victor Fernandez, Toång tröôûng Boä Giaùo lyù Ñöùc tin, ñaõ noùi, raèng coâng vieäc ñöôïc tieáp tuïc ñeå mang laïi cho phuï nöõ nhöõng vai troø vaø quyeàn haïn lôùn hôn trong Giaùo hoäi.
Hai töø khoùa noåi leân töø vaên baûn - ñöôïc theå hieän qua vieãn caûnh vaø ñeà xuaát hoaùn caûi - laø "caùc moái quan heä", moät caùch ñeå trôû thaønh Giaùo hoäi; vaø "caùc moái lieân keát", ñöôïc ñaùnh daáu baèng "söï trao ñoåi caùc aân suûng" giöõa caùc Giaùo hoäi ñöôïc soáng moät caùch naêng ñoäng vaø do ñoù, ñeå hoaùn caûi caùc quaù trình. Chính caùc Giaùo hoäi ñòa phöông laø trung taâm cuûa chaân trôøi truyeàn giaùo, laø neàn taûng cuûa kinh nghieäm veà tính ña nguyeân cuûa söï hieäp haønh, vôùi taát caû caùc caáu truùc phuïc vuï cho söù vuï, vôùi giaùo daân ngaøy caøng ôû trung taâm vaø laø ngöôøi giöõ vai chính.
Trong vieãn töôïng naøy, tính chaát cuï theå cuûa vieäc ñöôïc baùm reã vaøo "nôi choán" noåi baät caùch maïnh meõ trong Vaên kieän Chung keát naøy. Ñieàu löu yù laø caùc tham döï vieân ñaõ ñeà xuaát raèng caùc Boä cuûa Toøa Thaùnh khôûi ñoäng caùc cuoäc tham vaán "tröôùc khi coâng boá caùc taøi lieäu chuaån möïc quan troïng" (135).
Caáu truùc cuûa Taøi lieäu Chung keát
Taøi lieäu Chung keát goàm naêm phaàn (11). Phaàn ñaàu tieân coù töïa ñeà "Traùi tim cuûa tính Hieäp haønh". Phaàn thöù hai, "Cuøng nhau, treân thuyeàn cuûa Pheâroâ", noùi veà "vieäc hoaùn caûi caùc moái quan heä xaây döïng coäng ñoaøn Kitoâ giaùo vaø ñònh hình söù vuï trong söï ñan xen cuûa caùc ôn goïi, ñaëc suûng vaø thöøa taùc vuï"; trong khi phaàn thöù ba, "Theo Lôøi Ngöôøi", "xaùc ñònh ba thöïc haønh coù lieân quan chaët cheõ vôùi nhau: söï phaân ñònh cuûa Giaùo hoäi, caùc tieán trình ra quyeát ñònh vaø moät neàn vaên hoùa minh baïch, traùch nhieäm giaûi trình vaø ñaùnh giaù".
Phaàn thöù tö, "Moät meû caù doài daøo", "phaùc thaûo caùch thöùc coù theå vun ñaép theo nhöõng hình thöùc môùi cuûa vieäc trao ñoåi caùc ñaëc suûng vaø söï ñan xen cuûa caùc moái lieân keát hieäp nhaát chuùng ta trong Giaùo hoäi, taïi thôøi ñieåm maø kinh nghieäm veà vieäc baùm reã vaøo moät nôi choán ñang thay ñoåi saâu saéc". Cuoái cuøng, phaàn thöù naêm, "Thaày cuõng sai caùc con", "cho pheùp chuùng ta nhìn vaøo böôùc ñaàu tieân caàn thöïc hieän: quan taâm ñeán vieäc ñaøo taïo taát caû moïi ngöôøi theo tinh thaàn truyeàn giaùo hieäp haønh". Ñaëc bieät, caàn löu yù raèng vieäc khai trieån Vaên kieän naøy ñöôïc höôùng daãn bôûi caùc trình thuaät Tin Möøng veà söï Phuïc Sinh (12).
Nhöõng veát thöông cuûa Ñaáng Phuïc sinh vaãn tieáp tuïc ræ maùu...
Phaàn giôùi thieäu cuûa Taøi lieäu (1-12) ngay laäp töùc laøm saùng toû baûn chaát cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng nhö laø "moät traûi nghieäm ñöôïc ñoåi môùi veà cuoäc gaëp gôõ cuûa caùc moân ñeä vôùi Ñaáng Phuïc sinh trong Phoøng Tieäc ly vaøo chieàu ngaøy Phuïc sinh" (1). Vaên kieän khaúng ñònh, "Khi chieâm ngaém Ñaáng Phuïc sinh, chuùng ta ñaõ thaáy daáu veát cuûa nhöõng thöông tích cuûa Ngöôøi (#) vaãn tieáp tuïc ræ maùu treân cô theå cuûa nhieàu anh chò em, keå caû do nhöõng loãi laàm cuûa chính chuùng ta. Vieäc nhìn leân Chuùa khoâng laøm chuùng ta xa rôøi nhöõng bi kòch cuûa lòch söû. Ngöôïc laïi, noù môû maét chuùng ta nhìn thaáy noãi ñau khoå cuûa nhöõng ngöôøi xung quanh vaø thaám saâu vaøo chuùng ta: khuoân maët cuûa nhöõng ñöùa treû hoaûng sôï vì chieán tranh, nhöõng gioït nöôùc maét cuûa caùc baø meï, nhöõng giaác mô tan vôõ cuûa raát nhieàu ngöôøi treû, nhöõng ngöôøi tò naïn phaûi ñoái maët vôùi nhöõng haønh trình khuûng khieáp, nhöõng naïn nhaân cuûa bieán ñoåi khí haäu vaø baát coâng xaõ hoäi" (2).
Nhaéc laïi nhieàu cuoäc chieán tranh ñang dieãn ra, Thöôïng Hoäi ñoàng ñaõ hôïp vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong "vieäc khoâng ngöøng keâu goïi, leân aùn logic cuûa baïo löïc, haän thuø vaø traû thuø" (2).
Hôn nöõa, haønh trình hieäp haønh roõ raøng laø haønh trình ñaïi keát, höôùng ñeán "söï hieäp nhaát troïn veïn vaø höõu hình cuûa caùc Kitoâ höõu" (4) - vaø "caáu thaønh moät haønh ñoäng tieáp nhaän Coâng ñoàng [Vatican II] caùch ñích thöïc hôn nöõa, do ñoù ñaøo saâu theâm nguoàn caûm höùng cuûa Coâng ñoàng vaø tieáp theâm söùc maïnh ngoân söù cuûa Coâng ñoàng cho theá giôùi ngaøy nay" (5).
Taøi lieäu thöøa nhaän raèng ñieàu ñoù khoâng deã daøng: "Chuùng ta khoâng theå phuû nhaän raèng chuùng ta ñaõ phaûi ñoái maët vôùi söï meät moûi, vieäc khaùng cöï laïi söï thay ñoåi vaø caùm doã ñeå nhöõng yù töôûng cuûa rieâng mình laán aùt vieäc laéng nghe Tin Möøng vaø thöïc haønh söï phaân ñònh" (6)
Troïng taâm cuûa tính hieäp haønh
Phaàn ñaàu tieân cuûa taøi lieäu (13-48) baét ñaàu baèng nhöõng suy tö chung veà "Giaùo hoäi nhö Daân Chuùa, Bí tích Hieäp nhaát" (15-20) vaø veà "Nhöõng Coäi reã Bí tích cuûa Daân Chuùa" (21-27).
Chính qua "kinh nghieäm cuûa nhöõng naêm gaàn ñaây" maø yù nghóa cuûa caùc thuaät ngöõ "tính hieäp haønh" vaø "hieäp haønh" ñaõ "ñöôïc hieåu roõ hôn, vaø ñöôïc soáng caùch soáng ñoäng hôn. Chuùng ngaøy caøng ñöôïc keát noái caùch saâu saéc hôn vôùi mong muoán veà moät Giaùo hoäi gaàn guõi hôn vôùi moïi ngöôøi vaø coù töông quan hôn - moät Giaùo hoäi laø nhaø vaø gia ñình cuûa Thieân Chuùa (28).
"Noùi moät caùch ñôn giaûn vaø suùc tích, tính hieäp haønh laø moät haønh trình canh taân thieâng lieâng vaø caûi caùch cô caáu giuùp Giaùo hoäi coù theå tham gia vaø truyeàn giaùo nhieàu hôn, ñeå coù theå ñoàng haønh vôùi moïi ngöôøi vaø toûa saùng aùnh saùng cuûa Chuùa Kitoâ" (28).
Khi nhìn nhaän raèng söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi khoâng coù nghóa laø ñoàng nhaát, "vieäc ñaùnh giaù cao caùc boái caûnh, neàn vaên hoùa vaø söï ña daïng, cuõng nhö caùc moái quan heä giöõa chuùng, laø chìa khoùa ñeå phaùt trieån nhö moät Giaùo hoäi hieäp haønh truyeàn giaùo" (40). Vaø vôùi söï hoài sinh cuûa caùc moái quan heä vôùi caùc truyeàn thoáng toân giaùo khaùc, Giaùo hoäi phaán ñaáu "cuøng vôùi hoï ñeå xaây döïng moät theá giôùi toát ñeïp hôn" (41).
Hoaùn caûi veà caùc töông quan
Phaàn thöù hai cuûa Taøi lieäu (49-77) môû ñaàu baèng "lôøi keâu goïi moät Giaùo hoäi coù nhieàu khaû naêng hôn trong vieäc nuoâi döôõng caùc moái töông quan: vôùi Chuùa, giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, trong gia ñình, trong coäng ñoàng ñòa phöông, giöõa caùc nhoùm xaõ hoäi vaø toân giaùo, vôùi coâng trình taïo döïng" (50). Ñoàng thôøi, Thöôïng Hoäi ñoàng nhìn nhaän raèng moät soá ngöôøi "tieáp tuïc traûi qua noãi ñau khi caûm thaáy bò loaïi tröø hoaëc bò xeùt ñoaùn vì tình traïng hoân nhaân, caên tính hoaëc khuynh höôùng tính duïc cuûa hoï" (ibid.).
"Ñeå trôû thaønh moät Giaùo hoäi coù tính hieäp haønh, chuùng ta caàn phaûi môû loøng mình höôùng ñeán moät söï hoaùn caûi thaät söï trong caùc töông quan, ñieàu seõ ñònh höôùng laïi caùc öu tieân cuûa moãi ngöôøi vaø moät laàn nöõa chuùng ta phaûi hoïc hoûi töø Tin Möøng raèng quan taâm chuù yù ñeán caùc töông quan khoâng chæ ñôn thuaàn laø moät chieán löôïc hay moät coâng cuï ñeå taêng hieäu quaû toå chöùc. Caùc moái töông quan vaø lieân keát laø phöông tieän maø qua ñoù Chuùa Cha ñaõ maëc khaûi chính Ngöôøi trong Chuùa Gieâsu vaø Chuùa Thaùnh Thaàn" (50).
Taøi lieäu chung keát tieáp tuïc vôùi vieäc nhìn nhaän "noãi ñau vaø söï ñau khoå ñöôïc dieãn taû bôûi nhieàu phuï nöõ töø moïi khu vöïc vaø chaâu luïc, caû giaùo daân vaø nhöõng ngöôøi thaùnh hieán, trong suoát tieán trình hieäp haønh", ñieàu "cho thaáy chuùng ta thöôøng khoâng soáng theo taàm nhìn naøy" (52).
Ñaëc bieät, "lôøi keâu goïi canh taân töông quan trong Chuùa Gieâsu phaùt trieån maïnh meõ trong caùc boái caûnh khaùc nhau, nôi caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi ñang soáng", keát hôïp vôùi "söï ña daïng cuûa caùc neàn vaên hoùa"; tuy nhieân "söï töông taùc cuûa nhöõng ngöôøi töø caùc boái caûnh vaên hoùa khaùc nhau cuõng coù theå daãn ñeán caùc moái quan heä meùo moù khoâng phuø hôïp vôùi Tin Möøng" (53).
Taøi lieäu khaúng ñònh raèng "Nhöõng söï döõ ñang hoaønh haønh treân theá giôùi cuûa chuùng ta baét nguoàn töø nhöõng ñoäng löïc naøy" vaø löu yù raèng "söï töø choái trieät ñeå vaø maïnh meõ nhaát chính laø söï töø choái chính söï soáng con ngöôøi; ñieàu naøy daãn ñeán söï töø choái nhöõng ñöùa treû chöa chaøo ñôøi, cuõng nhö ngöôøi giaø" (54).
Caùc Thöøa taùc vuï Truyeàn giaùo
"Ñaëc suûng, Ôn goïi vaø Caùc Thöøa taùc vuï Truyeàn giaùo" (57-67) naèm ôû trung taâm cuûa taøi lieäu, nhaán maïnh ñaëc bieät ñeán söï tham gia nhieàu hôn cuûa giaùo daân. Thöøa taùc vuï thaùnh chöùc laø "phuïc vuï cho söï hoøa hôïp" (68); vaø thöøa taùc vuï Giaùm muïc laø nhaèm muïc ñích "phaân ñònh vaø quy tuï trong söï hieäp nhaát" caùc aân hueä cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn (69-71).
Trong cuoäc thaûo luaän veà thöøa taùc vuï Giaùm muïc, Taøi lieäu löu yù raèng "moái quan heä mang tính caáu thaønh giöõa giaùm muïc vaø Giaùo hoäi ñòa phöông döôøng nhö khoâng theå hieän roõ raøng trong tröôøng hôïp cuûa caùc giaùm muïc hieäu toøa ngaøy nay, ví duï, trong tröôøng hôïp cuûa caùc ñaïi dieän Giaùo hoaøng vaø nhöõng ngöôøi phuïc vuï trong Giaùo trieàu Roma" (70).
Cuøng vôùi caùc Giaùm muïc, coù caùc linh muïc vaø phoù teá, ñeå "coäng taùc giöõa caùc thöøa taùc vieân coù chöùc thaùnh trong moät Giaùo hoäi hieäp haønh" (74). Vì vaäy, kinh nghieäm veà "Linh ñaïo hieäp haønh" raát quan troïng, vì neáu "thieáu chieàu saâu thieâng lieâng ôû caû caáp ñoä caù nhaân vaø coäng ñoaøn, thì tính hieäp haønh seõ bò giaûm xuoáng thaønh söï tieän lôïi veà maët toå chöùc" (44).
Vì lyù do naøy, Taøi lieäu löu yù, "khi ñöôïc thöïc haønh vôùi söï khieâm toán, phong caùch hieäp haønh cho pheùp Giaùo hoäi trôû thaønh tieáng noùi ngoân söù trong theá giôùi ngaøy nay".
Hoaùn caûi veà caùc tieán trình
Trong phaàn thöù ba cuûa Taøi lieäu (79-108), Thöôïng Hoäi ñoàng löu yù raèng "trong caàu nguyeän vaø ñoái thoaïi, chuùng ta ñaõ nhaän ra raèng söï phaân ñònh cuûa Giaùo hoäi, vieäc quan taâm ñeán caùc tieán trình ra quyeát ñònh, söï daán thaân chòu traùch nhieäm vaø ñaùnh giaù caùc quyeát ñònh cuûa chuùng ta laø nhöõng thöïc haønh maø qua ñoù chuùng ta ñaùp laïi Lôøi Chuùa chæ cho chuùng ta nhöõng con ñöôøng cuûa söù vuï" (79).
Ñaëc bieät, taøi lieäu löu yù raèng "Ba thöïc haønh naøy gaén boù chaët cheõ vôùi nhau. Caùc tieán trình ra quyeát ñònh caàn coù söï phaân ñònh cuûa Giaùo hoäi, ñoøi phaûi laéng nghe trong baàu khoâng khí tin töôûng ñöôïc hoã trôï bôûi söï minh baïch vaø chòu traùch nhieäm. Söï tin töôûng phaûi laø cuûa caû hai beân: nhöõng ngöôøi ra quyeát ñònh caàn coù khaû naêng tin töôûng vaø laéng nghe Daân Chuùa. Ngöôïc laïi, Daân Chuùa caàn coù theå tin töôûng nhöõng ngöôøi naém giöõ quyeàn bính" (80).
Treân thöïc teá, "Söï phaân ñònh cuûa Giaùo hoäi cho Söù vuï" "khoâng phaûi laø moät kyõ thuaät toå chöùc maø laø moät thöïc haønh thieâng lieâng döïa treân ñöùc tin soáng ñoäng" vaø "khoâng bao giôø chæ laø vieäc ñöa ra quan ñieåm caù nhaân hoaëc cuûa nhoùm hoaëc laø toång hôïp caùc yù kieán caù nhaân khaùc nhau" (82).
"Caáu truùc cuûa quaù trình ra quyeát ñònh" (87-94), "tính minh baïch, traùch nhieäm giaûi trình vaø söï ñaùnh giaù" (95-102) vaø "tính hieäp haønh vaø caùc cô quan tham gia" (103-108) laø nhöõng ñieåm chính cuûa caùc ñeà xuaát coù trong Taøi lieäu, phaùt sinh töø kinh nghieäm cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng.
Hoaùn caûi veà caùc moái lieân keát
Baûn chaát cuûa phaàn thöù tö cuûa Taøi lieäu Chung keát (109-139) ñöôïc dieãn taû trong ñoaïn ñaàu tieân: "Trong thôøi ñieåm coù söï thay ñoåi lôùn lao ñang dieãn ra ôû nhöõng ñòa ñieåm coäi nguoàn vaø haønh höông cuûa Giaùo hoäi, chuùng ta caàn vun ñaép nhöõng hình thöùc môùi ñeå trao ñoåi caùc aân hueä vaø ñan deät caùc moái lieân keát hieäp nhaát chuùng ta. Trong ñieàu naøy, chuùng ta ñöôïc naâng ñôõ bôûi thöøa taùc vuï cuûa caùc Giaùm muïc trong söï hieäp thoâng giöõa hoï vaø vôùi Giaùm muïc Roma" (109).
Cuïm töø "ñöôïc beùn reã vöõng chaéc nhöng vaãn laø nhöõng ngöôøi haønh höông" (110-119) nhaéc laïi raèng "khoâng theå hieåu ñöôïc Giaùo hoäi neáu khoâng beùn reã trong moät laõnh thoå cuï theå, trong moät khoâng gian vaø thôøi gian nôi hình thaønh kinh nghieäm chung veà cuoäc gaëp gôõ vôùi Thieân Chuùa, Ñaáng cöùu ñoä" (110).
Phaàn naøy cuûa Taøi lieäu cuõng nhaán maïnh ñeán hieän töôïng "dòch chuyeån daân soá" (112) vaø "söï lan truyeàn cuûa vaên hoùa kyõ thuaät soá" (113).
Theo vieãn caûnh naøy, "vieäc chuùng ta cuøng nhau böôùc ñi nhö nhöõng moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu, vôùi caùc ñaëc suûng vaø thöøa taùc vuï ña daïng cuûa chuùng ta, ñoàng thôøi tham gia vaøo vieäc trao ñoåi caùc aân hueä giöõa caùc Giaùo hoäi, laø moät daáu chæ höõu hieäu veà tình yeâu vaø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa trong Chuùa Kitoâ" (120).
"Nguyeân taéc chæ ñaïo moái töông quan giöõa caùc Giaùo hoäi laø caùi nhìn hieäp thoâng thoâng qua vieäc chia seû caùc aân hueä" (124). Töø ñieåm khôûi ñaàu naøy, Taøi lieäu trình baøy chi tieát "Nhöõng moái daây hieäp nhaát: Caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc vaø caùc Hoäi nghò Giaùo hoäi" (124-129).
Suy tö cuûa Thöôïng hoäi ñoàng veà "Söï phuïc vuï cuûa Giaùm muïc Roma" (130-139) ñaëc bieät coù yù nghóa. Ñeà caäp chính xaùc ñeán vieäc thuùc ñaåy söï hôïp taùc vaø laéng nghe nhieàu hôn, Thöôïng Hoäi ñoàng keâu goïi caùc Boä "khôûi xöôùng moät cuoäc tham vaán vôùi caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc vaø vôùi caùc cô quan töông öùng cuûa caùc Giaùo hoäi Ñoâng phöông töï quaûn" tröôùc khi coâng boá "caùc vaên kieän chuaån möïc quan troïng" (135).
Ñaøo taïo moät Daân toäc caùc Moân ñeä Truyeàn giaùo
Taøi lieäu khaúng ñònh ôû phaàn ñaàu cuûa phaàn thöù naêm (140-151): "Daân thaùnh cuûa Thieân Chuùa caàn ñöôïc ñaøo taïo thích ñaùng ñeå hoï coù theå laøm chöùng cho nieàm vui cuûa Tin Möøng vaø phaùt trieån trong vieäc thöïc haønh tính hieäp haønh: tröôùc heát, trong söï töï do cuûa con caùi Thieân Chuùa khi theo Chuùa Gieâsu Kitoâ, ñöôïc chieâm nieäm trong caàu nguyeän vaø ñöôïc nhìn nhaän nôi nhöõng ngöôøi ngheøo" (141).
"Moät trong nhöõng yeâu caàu noåi leân maïnh meõ nhaát vaø töø moïi boái caûnh trong tieán trình hieäp haønh laø vieäc ñaøo taïo do coäng ñoaøn Kitoâ giaùo cung caáp phaûi toaøn dieän vaø lieân tuïc" (143). Veà vaán ñeà naøy, chuùng ta cuõng thaáy nhu caàu caáp thieát veà "vieäc trao ñoåi caùc aân hueä giöõa caùc ôn goïi khaùc nhau (hieäp thoâng), theo quan ñieåm thöïc thi vieäc phuïc vuï (söù vuï) vaø theo phong caùch tham gia vaø giaùo duïc trong söï ñoàng traùch nhieäm khaùc bieät (söï tham gia)" (147).
"Moät lónh vöïc khaùc coù taàm quan troïng lôùn laø vieäc thuùc ñaåy trong moïi boái caûnh giaùo hoäi moät neàn vaên hoùa baûo veä, bieán coäng ñoaøn thaønh nôi an toaøn hôn bao giôø heát cho treû vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông" (150).
Cuoái cuøng, "caùc chuû ñeà trong hoïc thuyeát xaõ hoäi cuûa Giaùo hoäi, ví duï nhö daán thaân vì hoøa bình vaø coâng lyù, chaêm soùc ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta vaø ñoái thoaïi lieân vaên hoùa vaø lieân toân, cuõng phaûi ñöôïc chia seû roäng raõi hôn trong Daân Chuùa" (151).
Phoù thaùc cho Ñöùc Maria
Taøi lieäu noùi trong ñoaïn aùp choùt: "Baèng caùch soáng laïi tieán trình hieäp haønh, chuùng ta ñaõ nhaän ra raèng ôn cöùu ñoä ñöôïc ñoùn nhaän vaø ñöôïc loan baùo coù moái quan heä thieát yeáu. Chuùng ta cuøng nhau soáng vaø laøm chöùng cho ôn cöùu ñoä ñoù. Ñoái vôùi chuùng ta, lòch söû döôøng nhö ñöôïc ñaùnh daáu moät caùch bi thaûm bôûi chieán tranh, söï tranh giaønh quyeàn löïc, haøng ngaøn baát coâng vaø laïm duïng. Tuy nhieân, chuùng ta bieát raèng Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ ñaët vaøo taâm hoàn moãi ngöôøi moät öôùc muoán saâu xa vaø thaàm laëng veà nhöõng moái quan heä ñích thöïc vaø nhöõng moái lieân keát thöïc söï. Chính coâng trình taïo döïng noùi leân söï hieäp nhaát vaø chia seû, söï ña daïng vaø ñan xen giöõa caùc daïng soáng khaùc nhau" (154).
Taøi lieäu keát thuùc baèng lôøi caàu nguyeän phoù thaùc "keát quaû cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng naøy cho Ñöùc Trinh Nöõ Maria". "Xin Meï daïy chuùng con trôû thaønh moät daân toäc cuûa caùc moân ñeä truyeàn giaùo cuøng nhau böôùc ñi, trôû thaønh moät Giaùo hoäi hieäp haønh" (155).
Nguoàn: vaticannews.va/vi