Baøi giaûng tónh taâm Giaùo trieàu Roma Muøa Voïng 2024:
Baøi 2 - Caùnh cöûa cuûa nieàm tin töôûng
Baøi giaûng tónh taâm Giaùo trieàu Roma Muøa Voïng 2024: Baøi 2 - Caùnh cöûa cuûa nieàm tin töôûng.
Isabella Piro
Vatican (WHÑ 15-12-2024) - Thöù Saùu, ngaøy 13 thaùng 12 naêm 2024, taïi Hoäi tröôøng Phaoloâ VI, Cha Roberto Pasolini ñaõ coù baøi suy nieäm thöù hai trong ba baøi suy nieäm dòp Muøa Voïng, veà chuû ñeà "Caùnh cöûa cuûa nieàm tin töôûng". Moät söï löïa choïn can ñaûm, chöù khoâng phaûi söï laïc quan ñôn thuaàn, nieàm tin töôûng duy trì nieàm hy voïng ngay caû trong nhöõng luùc thöû thaùch vaø laø lieàu thuoác giaûi ñoäc cho tính ích kyû. Thaùnh Giuse, chöùng nhaân saùng ngôøi cuûa söï nhöng khoâng, laø moät maãu göông ñeå noi theo.
Trong moät thôøi ñaïi ñöôïc ñaùnh daáu baèng xu höôùng ích kyû taäp theå, lieäu chuùng ta coù theå noùi ñeán söï tin töôûng khoâng? Vaø trong nhöõng thôøi khaéc khoù khaên cuûa cuoäc soáng, trong nhöõng giai ñoaïn quan troïng naøy khi chuùng ta sôï maát ñi moät ñieàu gì ñoù voâ cuøng quan troïng, lieäu chuùng ta coøn coù theå tin töôûng vaøo ñieàu gì vaø ai ñoù khoâng? Ñaây laø nhöõng caâu hoûi ngaám ngaàm ñöôïc ñaët ôû trung taâm cuûa baøi suy nieäm thöù hai trong Muøa Voïng cuûa Cha Roberto Pasolini, tu só Doøng Capuchin vaø nhaø giaûng thuyeát cuûa Phuû Giaùo hoaøng, ñöôïc ñeà xuaát saùng nay vôùi Ñöùc Thaùnh Cha vaø caùc coäng taùc vieân cuûa ngaøi trong Giaùo trieàu Roâma. Chuû ñeà ñöôïc choïn cho ba suy tö laø: "Nhöõng caùnh cöûa cuûa hy voïng. Höôùng tôùi vieäc khai maïc Naêm Thaùnh qua lôøi ngoân söù cuûa Leã Giaùng Sinh".
Nieàm tin, neàn taûng cuûa moái quan heä con ngöôøi
Sau baøi suy nieäm ñaàu tieân vaøo ngaøy 6 thaùng 12 naêm 2024 baøn veà "Caùnh cöûa cho söï ngaïc nhieân thaùn phuïc", Cha Pasolini hoâm nay môøi goïi chuùng ta böôùc qua "caùnh cöûa cuûa nieàm tin töôûng", thaùi ñoä neàn taûng naøy voán hoã trôï caùc moái quan heä giöõa con ngöôøi vôùi nhau, nuoâi döôõng loøng can ñaûm ñeå ñoái maët vôùi nhöõng thaùch ñoá haèng ngaøy vaø nhìn veà töông lai. Cha nhaán maïnh: "Nieàm tin töôûng khoâng phaûi laø söï laïc quan ngaây thô", nhöng laø moät söï löïa choïn can ñaûm xuaát phaùt töø moät taàm nhìn saâu saéc veà thöïc taïi vaø duy trì nieàm hy voïng ngay caû trong nhöõng thôøi ñieåm khoù khaên.
Achaz, vua xöù Giuña
Ñeå chöùng minh cho ñieàu naøy, cha Pasolini trích daãn ba nhaân vaät: Achaz, vua xöù Giuña, vieân ñaïi ñoäi tröôûng Roâma voâ danh vaø thaùnh Giuse. Ñaàu tieân laø nhaø vua, trong cuoäc chieán syro-eùphraimite, khoâng tin töôûng vaøo Chuùa vaø thay vì ôû laïi Gieârusalem nhö ngoân söù Isaia yeâu caàu, oâng laïi thích lieân minh vôùi Assyria, nôi oâng trôû thaønh chö haàu. Veà baûn chaát, Achaz khoâng tin vaøo söï quan phoøng cuûa Chuùa, nhöng baát chaáp ñieàu naøy, Thieân Chuùa khoâng rôøi maét khoûi oâng. Ngöôïc laïi, khoaûnh khaéc thieáu tin töôûng cuûa nhaø vua ñaõ môû ra lôøi tieân tri veà Ñaáng Emmanuel: "Naøy ñaây ngöôøi thieáu nöõ mang thai, sinh haï con trai, vaø ñaët teân laø Emmanuel" (Is 7, 9).
Caùi nhìn cuûa Thieân Chuùa khieán chuùng ta leân ñöôøng
Cha giaûi thích, nieàm tin töôûng theo ñoù Thieân Chuùa vaãn gaàn guõi vôùi chuùng ta ngay caû khi chuùng ta toû ra khoâng ñaùng tin caäy, vöôït xa söï laïc quan ñôn thuaàn, bôûi vì Chuùa bieát chaéc raèng tieáng noùi cuûa Ngaøi "nhö möa vaø tuyeát" khoâng töø trôøi rôi xuoáng maø khoâng taïo ra hieäu quaû treân maët ñaát. Voán laø Tình Yeâu ngay töø ñaàu vaø ñaõ taïo döïng chuùng ta ñöôïc töï do, neân Thieân Chuùa bieát chaéc raèng nieàm tin töôûng luoân laø caùi nhìn caàn phaûi öu tieân vaø ñaûm nhaän, bôûi vì "chæ coù nieàm tin môùi giaûi thoaùt". Vaø chính caùi nhìn cuûa noù, trong nhöõng luùc thöû thaùch vaø chaùn naûn, seõ giuùp vöôït qua khoù khaên vaø tieáp tuïc haønh trình. "Thieân Chuùa toân troïng söï töï do cuûa chuùng ta vaø raát vui khi chuùng ta söû duïng noù ñeå trôû neân nhö Ngaøi. Ngaøi toân troïng söï töï do naøy ngay caû khi chuùng ta choïn kheùp kín mình vaø soáng ích kyû. Tuy nhieân, neáu chuùng ta khoâng höôùng nhìn veà Ngaøi, thì Chuùa cuõng khoâng theå rôøi maét khoûi chuùng ta. Ngaøi tieáp tuïc nhìn nhaän chuùng ta laø nhöõng ñöùa con yeâu daáu, tin töôûng vaøo khaû naêng cuûa chuùng ta trôû veà vôùi Ngaøi vaø vôùi chính mình".
Vieân ñaïi ñoäi tröôûng Roâma
Nhaân vaät thöù hai ñöôïc cha giaûng thuyeát trích daãn laø vieân ñoäi tröôûng voâ danh cuûa quaân ñoäi Roâma ñöôïc moâ taû trong Tin Möøng theo thaùnh Luca: maëc duø laø moät ngöôøi ngoaïi giaùo, nhöng oâng vaãn quyeát ñònh tin töôûng vaøo Chuùa Gieâsu vaø xin Ngöôøi chöõa laønh ngöôøi ñaày tôù bò beänh cuûa mình. Quan taâm ñeán cuoäc soáng vaø nhu caàu cuûa ngöôøi khaùc, vieân ñaïi ñoäi tröôûng cuõng coá gaéng khoâng gaây raéc roái cho Chuùa, khi traùnh cho Ngöôøi vaøo nhaø mình, vì bieát raèng moät ngöôøi Do Thaùi thöïc haønh ñaïo nhö Ngöôøi seõ bò oâ ueá khi vaøo nhaø cuûa moät ngöôøi ngoaïi ñaïo. Thöïc ra, oâng noùi vôùi Chuùa Gieâsu baèng moät "caâu noùi tuyeät vôøi" maø sau naøy ñöôïc ñöa vaøo phuïng vuï Kitoâ giaùo: "Laïy Chuùa, con khoâng ñaùng cuøng ngoài vaøo baøn vôùi Chuùa; xin Chuùa chæ caàn noùi moät lôøi vaø con seõ ñöôïc cöùu." Nhaø giaûng thuyeát giaûi thích raèng nhöõng lôøi naøy baøy toû nieàm tin töôûng lôùn lao vaøo Chuùa Gieâsu vaø vaøo söï kieän raèng Ngöôøi laø Lôøi döùt khoaùt veà ôn cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa.
Moái lieân heä giöõa nieàm tin vaøo Thieân Chuùa vaø söï quan taâm ñeán ngöôøi laân caän
Cha Pasolini cuõng neâu baät moät khía caïnh khaùc: vieân ñoäi tröôûng Roâma cho thaáy raèng nieàm tin vaøo Thieân Chuùa vaø söï quan taâm ñeán ngöôøi laân caän laø "khoâng theå taùch rôøi" hoaëc "baát ñoái xöùng". Ngöôïc laïi: "Nieàm tin cuûa chuùng ta vaøo Thieân Chuùa laø ñích thöïc trong chöøng möïc chuùng ta tin raèng söï tin töôûng vaø loøng toát khoâng bao giôø laø thöøa trong caùc moái quan heä maø chuùng ta ñang soáng". Ñoù khoâng chæ laø vaán ñeà theå hieän tình thaân aùi, maø laø "luoân tìm thôøi gian vaø caùch thöùc ñeå ñaët mình vaøo vò trí cuûa ngöôøi khaùc", böôùc theo Chuùa, Ñaáng khoâng bao giôø laøm chuùng ta khoù chòu, "ngay caû khi chuùng ta phaïm toäi", bôûi vì "chính tình yeâu ñeán gaàn ngöôøi khaùc, chính aùnh saùng luoân toûa saùng, ngay caû trong boùng toái".
Trôû thaønh tín höõu, ñoù laø môû roäng nhaân tính cuûa chuùng ta
Vieân ñaïi ñoäi tröôûng tin töôûng moïi söï vaø moïi ngöôøi, ngay caû trong boái caûnh khoâng thieáu khoù khaên, laø bieåu hieän cuûa moät nhaân loaïi "trong saùng, côûi môû, laønh maïnh, höõu hình", ñoù laø "moät lôøi nhaéc nhôû maïnh meõ cho chuùng ta vaø cho haønh trình ñöùc tin cuûa chuùng ta" trong ñoù chuùng ta thöôøng thaáy mình kheùp kín, ña nghi vaø ích kyû. Trôû thaønh tín höõu coù nghóa laø môû roäng vaø "gia taêng nhaân tính vaø tình yeâu thöông nhaân töø cuûa chuùng ta, neáu khoâng chuùng ta seõ töï doái mình khi aån naùu "döôùi boùng Chuùa ñeå cho pheùp chuùng ta ít tin töôûng hôn moät chuùt" vaøo Ngaøi, vaøo ngöôøi laân caän cuûa chuùng ta vaø vaøo chính chuùng ta.
Thaùnh Giuse, bieåu töôïng cuûa söï tin töôûng
Tieáp ñeán, cha Pasolini taäp trung vaøo thaùnh Giuse - ngöôøi maø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi ñeán qua toâng thö Patris Corde - moâ taû ngaøi laø "moät bieåu töôïng cuûa söï tin töôûng" trong chöøng möïc ngaøi saün saøng "xaùc ñònh laïi baûn thaân khoâng phaûi töø chính mình, nhöng töø hoaøn caûnh". Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø, trong moät xaõ hoäi nôi phuï nöõ ñöôïc xaùc ñònh bôûi ñaøn oâng, thaùnh Giuse laïi ñöôïc goïi laø "choàng cuûa Maria". Maëc duø boái roái tröôùc vieäc mang thai khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc cuûa Ñöùc Maria, nhöng ngaøi khoâng phaûn öùng giaän döõ, ngaøi khoâng chaïy troán, nhöng vaãn ôû laïi vaø saùt caùnh vôùi nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái nhaát: Ñöùc Trinh Nöõ vaø Chuùa Haøi Nhi. Thaùnh Giuse khoâng ñoøi hoûi hay töï mình thöïc hieän coâng lyù, nhöng thích nghi vôùi hoaøn caûnh maø ngaøi gaëp phaûi. Khoâng heà coù baát kyø thaùi ñoä thuï ñoäng hay töø boû naøo, do ñoù ngaøi laø moät taám göông veà loøng can ñaûm.
Vöôït quaù trong tình yeâu
Baèng vieäc tin töôûng vaøo Chuùa, thaùnh Giuse ñaõ nhaän ra moät ñieàu quan troïng: caàn phaûi yeâu thöông nhieàu hôn nhöõng gì ngaøi ñaõ töøng töôûng töôïng. Cha Pasolini nhaän xeùt: "Moät baøi hoïc cuõng coù giaù trò cho chuùng ta: khi chuùng ta thaáy mình ôû trong nhöõng hoaøn caûnh phöùc taïp, bò hoaûng sôï hoaëc töùc giaän, chuùng ta khoâng döøng laïi ñeå suy nghó, nhöng chuùng ta chæ coá gaéng traùnh neù vaán ñeà, chuùng ta raát sôï haõi ñoái maët vôùi thöïc teá, bôûi vì chuùng ta khoâng muoán bò buoäc phaûi thöøa nhaän ôû ñoù lôøi keâu goïi daán thaân nhieàu hôn vaøo cuoäc soáng cuûa ngöôøi khaùc." Bò doàn vaøo chaân töôøng, "chuùng ta coù xu höôùng muoán thay ñoåi hoaøn caûnh".
AÙnh saùng cuûa Thieân Chuùa chieáu toûa ngay caû trong nhöõng thôøi ñieåm ñen toái nhaát
Tuy nhieân, cha giaûng thuyeát nhaéc laïi, "haønh vi coâng lyù ñích thöïc nhaát khoâng bao giôø heä taïi vieäc söûa chöõa nhöõng gì laøm chuùng ta khoù chòu hoaëc nhöõng gì chuùng ta khoâng thích, nhöng laø coá gaéng thay ñoåi baûn thaân, baèng caùch caûi taân laïi nhöõng kyø voïng cuûa chuùng ta theo nhu caàu hoaëc khoù khaên cuûa nhöõng ngöôøi xung quanh". Do ñoù, gioáng nhö thaùnh Giuse, trong "nhöõng giai ñoaïn quan troïng vaø ñen toái nhaát cuûa cuoäc ñôøi, khi chuùng ta döôøng nhö ñaùnh maát moät ñieàu gì ñoù voâ cuøng quan troïng, Thieân Chuùa luoân soi saùng, kích thích söï saùng taïo cuûa chuùng ta vaø daïy chuùng ta ñöøng töø boû öôùc mô cuûa mình, nhöng phaûi traûi nghieäm chuùng moät caùch khaùc."
Ñöùc khieát tònh, ñoù laø khoâng soáng ích kyû
Cha Pasolini tieáp tuïc baèng caùch nhaán maïnh ñeán moät ñieåm khaùc: söï saün saøng ñöôïc thaùnh Giuse theå hieän trong vieäc chaáp nhaän thöïc taïi khoâng gì khaùc hôn laø ñöùc khieát tònh, khoâng ñöôïc hieåu theo nghóa chaët veà maët theå lyù maø, theo nghóa roäng hôn, laø söï traùnh xa tính ích kyû vaø "khaû naêng soáng töông quan vôùi ngöôøi khaùc trong khi toân troïng ñònh kyø vaø thôøi gian cuûa hoï", "trong vieäc trao ñoåi söï quan taâm vaø chaêm soùc laãn nhau". Cah noùi tieáp : "Trong moät thôøi ñaïi ñöôïc ñaùnh daáu baèng söï quan taâm nhieàu hôn ñeán baûn thaân, baèng caùch traùnh nhöõng hy sinh khoâng höõu ích vaø coù haïi cho nhaân loaïi cuûa chuùng ta, nguy cô taäp theå coù theå laø nguy cô tröôït theo höôùng ích kyû trong ñoù ngöôøi khaùc bò ñaåy xuoáng keá hoaïch phuï. Ñieàu naøy giaûi thích taïi sao raát nhieàu con ñöôøng yeâu thöông vaø thaùnh hieán deã daøng bò caét ñöùt". Tuy nhieân, chính vaøo thôøi ñieåm naøy trong lòch söû, "maø taát caû chuùng ta ñeàu caûm thaáy khao khaùt saâu xa veà nhöõng moái quan heä ñích thöïc, baét nguoàn töø moät traùi tim töï do, gioáng nhö traùi tim cuûa Thaùnh Giuse", voáni laø "chöùng nhaân saùng ngôøi cuûa söï nhöng khoâng".
Chaáp nhaän thöïc taïi baèng caùch tin töôûng vaøo Chuùa
Vì theá, vaøo Muøa Voïng, lôøi môøi goïi laø haõy böôùc qua "caùnh cöûa cuûa loøng tin töôûng" ñaõ ñöôïc caùc ngoân söù, vieân ñaïi ñoäi tröôûng Roâma vaø thaùnh Giuse chæ ra, bôûi vì "chæ baèng caùch höôùng caùi nhìn cuûa chuùng ta veà Thieân Chuùa vaø tìm thaáy nôi Ngaøi söï tin töôûng vaøo baûn thaân vaø ngöôøi khaùc, chuùng ta seõ bieát caùch nhìn ra nhöõng ñieàu toát ñeïp xung quanh mình" vaø "chaáp nhaän thöïc taïi ngay caû khi noù khoù chòu vaø gaàn nhö gheâ tôûm, coá gaéng khoâng tìm kieám coâng lyù, nhöng ñieàu chænh traùi tim cuûa chuùng ta." Baèng caùch hieåu laøm theá naøo noù coù theå laø "moät khoâng gian haïnh phuùc, bôûi vì ñoù laø nôi maø Chuùa ñaõ choïn ñeå ôû cuøng chuùng ta maõi maõi".
Tyù Linh
Chuyeån ngöõ töø: vatican.va
(Nguoàn: xuanbichvietnam.net)