Toøa Thaùnh cho pheùp
chuùc laønh cho nhöõng caëp "baát hôïp leä"
Toøa Thaùnh cho pheùp chuùc laønh cho nhöõng caëp "baát hôïp leä".
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 19-12-2023) - Hoâm 19 thaùng Möôøi Hai naêm 2023, Boä Giaùo lyù ñöùc tin, vôùi söï pheâ chuaån cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ, ñaõ coâng boá tuyeân ngoân tín lyù môû cöûa cho vieäc chuùc laønh nhöõng caëp "baát hôïp leä", nhöng ñaây khoâng phaûi laø bí tích hoân phoái.
Tuyeân ngoân mang töïa ñeà "Fiducia supplicans", "Loøng tín thaùc khaån naøi", vôùi chöõ kyù cuûa Ñöùc Hoàng y Toång tröôûng Victor Manuel Fernandez, ngöôøi Argentina, vaø vò Toång Thö kyù laø Ñöùc Toång giaùm muïc Armando Matteo, ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ pheâ chuaån ngaøy 18 thaùng Möôøi Hai naêm 2023.
Truyeân ngoân daøi 12 trang, chöõ nhoû, vôùi hôn 30,000 töø, ñöôïc chia thaønh 45 ñoaïn. Qua vaên kieän naøy, Toøa Thaùnh khaúng ñònh raèng coù theå chuùc laønh cho nhöõng caëp "baát hôïp leä", goàm hai ngöôøi ñoàng phaùi, nhöng caàn laøm sao ñeå ñöøng coù söï hieåu laàm ñoù laø hoân phoái. Ñaïo lyù Hoäi Thaùnh veà hoân nhaân khoâng thay ñoåi, vaø vieäc chuùc laønh naøy khoâng coù nghóa laø Giaùo hoäi pheâ chuaån söï keát hieäp giöõa hai ngöôøi ñoàng phaùi.
Tuyeân ngoân giaûi thích yù nghóa töø "benedictio", chuùc laønh, theo truyeàn thoáng Kinh thaùnh Cöïu öôùc, Taân öôùc vaø ñaïo lyù cuûa Giaùo hoäi, vaø ñi tôùi keát luaän raèng ñöùng tröôùc söï thænh caàu cuûa hai ngöôøi xin ñöôïc chuùc laønh, cho duø caëp aáy ôû trong tình traïng "khoâng hôïp leä", thöøa taùc vieân thaùnh chöùc coù theå ñaùp öùng lôøi thænh caàu aáy, laøm sao ñeå cöû chæ gaàn guõi muïc vuï aáy khoâng chöùa ñöïng nhöõng yeáu toá coù theå ñoàng hoùa noù vôùi nghi thöùc chuùc hoân.
Ñaây laø laàn thöù hai keå töø 23 naêm nay, Boä Giaùo lyù ñöùc tin coâng boá moät tuyeân ngoân tín lyù, chöùa ñöïng giaù trò cao veà ñaïo lyù, sau tuyeân ngoân "Dominus Jesus", Ñöùc Gieâsu laø Chuùa, ban haønh döôùi thôøi Ñöùc Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II.
Tuyeân ngoân "Fiducia supplicans" môû ñaàu vôùi phaàn giôùi thieäu cuûa Ñöùc Hoàng y Toång tröôûng Fernandez, qua ñoù ngaøi giaûi thích raèng tuyeân ngoân naøy ñaøo saâu "yù nghóa muïc vuï cuûa vieäc chuùc laønh", giuùp "môû roäng vaø phong phuù hoùa söï hieåu bieát veà vieäc laøm naøy, qua moät suy tö thaàn hoïc döïa treân quan ñieåm muïc vuï cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ. Moät suy tö bao haøm söï phaùt trieån thöïc söï nhöõng gì ñaõ ñöôïc noùi veà vieäc chuùc laønh cho ñeán nay, daãn tôùi vieäc hieåu raèng coù theå "chuùc laønh cho nhöõng caëp ôû trong nhöõng tình traïng baát hôïp leä vaø nhöõng caëp ñoàng phaùi, maø khoâng chính thöùc cuûng coá tình traïng cuûa hoï hoaëc thay ñoåi giaùo huaán ngaøn ñôøi cuûa Giaùo hoäi veà hoân phoái".
Noäi dung toång quaùt
Ñi vaøo chi tieát hôn, sau nhöõng ñoaïn môû ñaàu (1-3), nhaéc laïi Tuyeân ngoân tröôùc ñaây hoài naêm 2021, nay ñöôïc ñaøo saâu vaø ñi xa hôn, Tuyeân ngoân naøy trình baøy vieäc chuùc laønh trong bí tích hoân phoái (4-6), tuyeân boá raèng "khoâng theå chaáp nhaän nhöõng nghi thöùc vaø kinh nguyeän coù theå gaây ra söï laãn loän giöõa ñieàu caáu thaønh hoân phoái vaø ñieàu ñi ngöôïc vôùi noù, ñeå traùnh söï nhìn nhaän, baèng caùch naøo ñoù, nhö laø hoân phoái ñieàu maø thöïc söï khoâng phaûi nhö vaäy. Vaên kieän taùi khaúng ñònh raèng theo ñaïo lyù ngaøn ñôøi cuûa Coâng giaùo, chæ ñöôïc coi laø hôïp phaùp nhöõng quan heä tính duïc trong khuoân khoå hoân nhaân giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ.
Chöông thöù hai cuûa Tuyeân ngoân, goàm 24 ñoaïn (7-30) phaân tích nhöõng yù nghóa khaùc nhau cuûa vieäc chuùc laønh cho con ngöôøi, laøm pheùp ñoà vaät ñaïo, nôi sinh soáng. Vaø theo nghóa heïp veà phöông dieän phuïng vuï, vieäc chuùc laønh ñoøi nhöõng gì ñöôïc chuùc laønh phaûi laø "phuø hôïp vôùi thaùnh yù Chuùa ñöôïc bieåu loä trong giaùo huaán cuûa Hoäi Thaùnh". (...)
Trong chöông naøy coù khaúng ñònh raèng tuy vaãn caám nhöõng thuû tuïc hoaëc nghi thöùc chuùc laønh taïo neân söï laãn loän giöõa hoân phoái vaø khoâng hoân phoái, thöøa taùc vieân thaùnh chöùc coù theå hieäp vôùi lôøi caàu nguyeän cuûa nhöõng ngöôøi, "tuy ôû trong moät söï keát hieäp khoâng theå ví vôùi hoân phoái, nhöng hoï muoán phoù thaùc cho Chuùa vaø loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi, khaån caàu ôn phuø trôï, ñöôïc höôùng daãn ñeå hieåu roõ hôn yù ñònh yeâu thöông vaø söï thaät cuûa Chuùa" (30).
Chöông thöù ba (31-41) môû ñöôøng vieäc coù theå chuùc laønh nhö vöøa noùi, töôïng tröng moät cöû chæ ñoái vôùi nhöõng ngöôøi "nhìn nhaän mình tuùng thieáu vaø caàn ñöôïc giuùp ñôõ, khoâng ñoøi hoûi söï hôïp thöùc hoùa tình traïng baát hôïp leä cuûa mình, nhöng khaån xin raèng taát caû nhöõng gì laø chaân thöïc, toát laønh vaø giaù trò veà nhaân baûn, trong ñôøi soáng vaø töông quan cuûa hoï, ñöôïc gia taêng giaù trò, ñöôïc chöõa laønh vaø naâng cao nhôø söï hieän dieän cuûa Chuùa Thaùnh Linh" (31). Nhöõng vieäc chuùc laønh nhö theá khoâng ñöôïc pheùp quy luaät hoùa, nhöng ñeå tuøy thuoäc söï phaân ñònh thöïc haønh trong moät tình traïng ñaëc thuø (37). Maëc duø vieäc chuùc laønh laø cho hai ngöôøi, chöù khoâng phaûi laø söï keát hieäp cuûa hoï, tuyeân ngoân cuõng chuùc laønh cho nhöõng töông quan hôïp phaùp giöõa hai ngöôøi: "trong moät kinh nguyeän ngaén, thöøa taùc vieân thaùnh chöùc coù theå caàu xin cho hoï ñöôïc an bình, söùc khoûe, loøng kieân nhaãn, ñoái thoaïi, töông trôï, vaø caû aùnh saùng cuõng nhö söùc maïnh cuûa Thieân Chuùa ñeå coù theå thöïc hieän troïn veïn thaùnh yù Chuùa" (38).
Ngoaøi ra, caàn phaûi traùnh baát kyø hình thöùc laãn loän hoaëc göông muø, khi xin chuùc laønh cho moät caëp baát hôïp leä hoaëc ñoàng phaùi, "khoâng bao giôø ñöôïc dieãn ra trong boái caûnh nhöõng nghi thöùc keát hoân daân söï vaø caøng khoâng ñöôïc lieân keát vôùi caùc nghi thöùc aáy. Caû nhöõng y phuïc, cöû chæ hoaëc lôøi noùi rieâng cuûa moät hoân phoái" (39). Vieäc chuùc laønh naøy coù theå "ñöôïc ñaët trong nhöõng boái caûnh khaùc, nhö khi vieáng moät Ñeàn thaùnh, gaëp gôõ vôùi moät linh muïc, caàu nguyeän chung hoaëc trong moät cuoäc haønh höông" (40).
Sau cuøng, chöông boán cuûa Tuyeân ngoân (42-45) nhaéc nhôù raèng: "Giaùo hoäi laø bí tích tình thöông voâ bieân cuûa Thieân Chuùa. Vì theá, caû khi töông quan vôùi Thieân Chuùa cuõng bò lu môø vì toäi loãi, ta luoân coù theå xin moät phuùc laønh, giô tay leân höôùng veà Chuùa, nhö thaùnh Pheâroâ trong côn baõo taùp, keâu leân cuøng Chuùa Gieâsu: "Laïy Chuùa, xin cöùu con!" (Mt 14,30). Mong öôùc vaø laõnh nhaän moät phuùc laønh coù theå laø moät söï thieän coù theå trong moät soá hoaøn caûnh." (43).
(Vatican News 19-12-2023)