Toång thoáng Zelensky tröøng phaït
Giaùo hoäi Chính thoáng Nga taïi Ucraina
Toång thoáng Zelensky tröøng phaït Giaùo hoäi Chính thoáng Nga taïi Ucraina.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Lvov (RVA News 15-03-2023) - Toång thoáng Ucraina, oâng Volodymyr Zelensky, vaø caùc laõnh tuï chính trò khaùc ôû nöôùc naøy, tröøng phaït Giaùo hoäi Chính thoáng Nga taïi Ucraina vaø cho raèng Giaùo hoäi naøy laøm thöông toån söï hieäp nhaát cuûa ngöôøi Ucraina, vaø coäng taùc vôùi Mascôva.
Taïi Ucraina, töø laâu coù Giaùo hoäi Chính thoáng Nga, thuoäc quyeàn toøa Thöôïng phuï Chính thoáng Mascôva. Nhöng moät phaàn cuûa Giaùo hoäi naøy ñöôïc ñoäc laäp töø naêm 2019 vôùi saéc leänh, Tomos, do Ñöùc Thöôïng phuï Chính thoáng Constantinople, ban caáp. Ngaøi ñöôïc coi laø vò ñöùng ñaàu, laø Thöôïng phuï danh döï chung cuûa Chính thoáng giaùo. Tuy nhieân, taïi Ucraina vaãn coøn coäng ñoàng Chính thoáng kyø cöïu, coù töø hôn 1,000 naêm nay.
Hoâm thöù Saùu, ngaøy 10 thaùng Ba naêm 2023, chính phuû Ucraina ñaõ truyeàn cho Giaùo hoäi Chính thoáng Nga phaûi rôøi ñan vieän coå kính Pechersk Lavra coù töø naêm 980. Toång thoáng Zelensky noùi raèng vieäc ngöng hôïp ñoàng vaø buoäc caùc ñan só vaø giaùo só phaûi rôøi Ñan vieän laø moät böôùc tieán nhaém cuûng coá söï ñoäc laäp tinh thaàn cuûa chuùng ta. OÂng cuõng nhaän xeùt raèng nhaân daân Ucraina ñaõ phaûn öùng tích cöïc ñoái vôùi vieäc laøm naøy: "Chuùng ta seõ tieáp tuïc chöông trình naøy. Chuùng ta seõ khoâng ñeå cho nhaø nöôùc khuûng boá cô hoäi naøo ñeå leøo laùi ñôøi soáng tinh thaàn nhaân daân chuùng ta, phaù huûy caùc Ñeàn thaùnh cuûa ngöôøi Ucraina".
Tröôùc vieäc laøm treân ñaây, Ñöùc Thöôïng phuï Kirill, Giaùo chuû Chính thoáng Nga ñaõ xin Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ vaø caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo khaùc giuùp chaám döùt söï ñaøn aùp caùc tín höõu Chính thoáng Nga. (Jpost.com 13-3-2023)
Hoài naêm 2022, trong keá hoaïch loaïi tröø nhöõng gì taïi Ucraina coù lieân heä tôùi Nga, chính quyeàn Ucraina muoán ñeà ra caùc bieän phaùp caám tieáng Nga vaø Giaùo hoäi Chính thoáng Nga taïi Ucraina. Tuy nhieân, Ñöùc cha Mieczyslaw Mokrzycki, Toång giaùm muïc Giaùo phaän Lvov, Thuû laõnh Giaùo hoäi Coâng giaùo Latinh ôû Ucraina goïi ñoù laø moät chính saùch sai laàm.
Ñöùc Toång giaùm muïc Mokrzycki laø vò ñöùng ñaàu 800,000 tín höõu Coâng giaùo Latinh ôû Ucraina. Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho baùo Coâng giaùo Töông Lai (Avvenire) ôû YÙ, hoài thaùng Möôøi Moät naêm 2022, Ñöùc Toång giaùm muïc nhìn nhaän raèng söï ñoá kî ñoái vôùi taát caû nhöõng gì lieân quan ñeán Nga laø phaûn öùng deã hieåu, noùi leân söï töï veä vaø phaûn ñoái choáng laïi keû xaâm laêng ñang taøn phaù ñaát nöôùc Ucraina. Nhöng ngaøi cuõng nhaän xeùt raèng haàu heát nhöõng ngöôøi tî naïn ñeán thaønh phoá Lvov, ôû mieàn taây Ucraina, laø nhöõng ngöôøi noùi tieáng Nga, hoï khoâng keùm phaàn laø ngöôøi Ucraina vaø coù nhöõng thaân nhaân, baïn höõu ñang chieán ñaáu ñeå giaûi phoùng Ucraina. Vì theá, vieäc caám söû duïng tieáng Nga, ñöôïc quyeát ñònh ôû möùc ñoä toaøn quoác, laø ñieàu nguy hieåm. Vieäc laøm ñoù coù nghóa laø gaït ra ngoaøi leà moät phaàn ñaát nöôùc.
Veà tình traïng Giaùo hoäi Chính thoáng, Ñöùc Toång giaùm muïc neâu nhaän xeùt: töø khi baét ñaàu chieán tranh taïi Ucraina, coù nhöõng thay ñoåi cuûa caùc tín höõu Chính thoáng Nga. Hoï ngaû theo Giaùo hoäi Chính thoáng Ucraina. Nhöng Giaùo hoäi Nga vaãn tieáp tuïc laø Giaùo hoäi cuûa daân chuùng. Hoï khoâng theo nhöõng lôøi cuûa Ñöùc Thöôïng phuï Chính thoáng Kirill ôû Mascôva, laø ngöôøi uûng hoä chieán tranh cuûa oâng Putin".
(Avvenire, Kai 7-11-2022)