Neáu coù con chieân naøo ra ngoaøi vaø laïc maát,
Giaùo hoäi noi göông Chuùa Gieâsu:
khoâng boû rôi noù, nhöng tìm kieám
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Neáu coù con chieân naøo ra ngoaøi vaø laïc maát, Giaùo hoäi noi göông Chuùa Gieâsu: khoâng boû rôi noù, nhöng tìm kieám.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 18-01-2023) - Luùc 9 giôø saùng thöù Tö, ngaøy 18 thaùng Gieâng naêm 2023, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán chung khoaûng 4,000 tín höõu haønh höông taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican.
Nhö thöôøng leä, buoåi tieáp kieán baét ñaàu vôùi phaàn toân vinh Lôøi Chuùa vôùi baøi ñoïc ngaén, trích töø Tin möøng theo thaùnh Luca, ñoaïn 15 (4-7):
[Chuùa Gieâsu noùi]: "Ngöôøi naøo trong caùc oâng coù 100 con chieân maø bò maát moät con, laïi khoâng ñeå 99 con kia ngoaøi ñoàng hoang, ñeå ñi tìm cho kyø ñöôïc con chieân bò maát? Tìm ñöôïc roài, ngöôøi aáy möøng rôõ vaùc leân vai. Veà ñeán nhaø, ngöôøi aáy môøi baïn beø, haøng xoùm laïi vaø noùi: "Xin chung vui vôùi toâi, vì toâi ñaõ tìm ñöôïc con chieân cuûa toâi, con chieân bò maát ñoù". Vaäy, toâi noùi cho caùc oâng hay: treân trôøi cuõng theá, ai naáy seõ vui möøng vì moät ngöôøi toäi loãi aên naêm saùm hoái, hôn laø 99 ngöôøi coâng chính khoâng caàn phaûi saùm hoái aên naên".
Baøi giaùo lyù
Tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù môùi veà "söï haêng say loan baùo Tin möøng: loøng nhieät thaønh toâng ñoà cuûa tín höõu". Baøi thöù hai naøy coù töïa ñeà laø "Chuùa Gieâsu maãu göông veà vieäc loan baùo".
Môû ñaàu baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Chuùa Gieâsu, Lôøi cuûa Thieân Chuùa
"Thöù Tö tuaàn tröôùc, chuùng ta ñaõ khôûi söï moät chu kyø giaùo lyù veà loøng haêng say loan baùo Tin möøng, veà loøng nhieät thaønh phaûi linh hoaït Giaùo hoäi vaø moãi Kitoâ höõu. Hoâm nay chuùng ta nhìn ñeán maãu göông troåi vöôït nhaát veà vieäc loan baùo, ñoù laø Chuùa Gieâsu. Tin möøng leã Giaùng sinh ñònh nghóa Ngaøi laø "Ngoâi Lôøi cuûa Thieân Chuùa" (Xc Ga 1,1). Söï kieän Ngaøi laø Ngoâi Lôøi, töùc laø Lôøi, chæ cho chuùng ta moät khía caïnh thieát yeáu cuûa Chuùa Gieâsu: Ngaøi luoân ôû trong töông quan, ñi ra ngoaøi, thöïc vaäy lôøi noùi hieän höõu laø ñeå ñöôïc truyeàn ñi, thoâng truyeàn. Cuõng vaäy, ñoái vôùi Chuùa Gieâsu, laø Lôøi vónh cöûu cuûa Chuùa Cha göûi ñeán chuùng ta. Chuùa Kitoâ khoâng nhöõng coù lôøi söï soáng, nhöng coøn bieán cuoäc soáng cuûa Ngaøi thaønh moät Lôøi: nghóa laø Ngaøi soáng, luoân höôùng veà Chuùa Cha vaø veà chuùng ta.
Töông quan cuûa Chuùa Gieâsu vôùi Chuùa Cha
"Thöïc vaäy, neáu chuùng ta nhìn nhöõng ngaøy cuûa Chuùa, ñöôïc saùch Tin möøng moâ taû, chuùng ta thaáy chieám choã thöù nhaát coù söï thaân maät vôùi Chuùa Cha, vieäc caàu nguyeän, vì theá Chuùa Gieâsu thöùc daäy sôùm, khi trôøi coøn toái, vaø ñeán nhöõng nôi heûo laùnh ñeå caàu nguyeän (Xc Mc 1,35; Lc 4,42). Taát caû caùc quyeát ñònh vaø choïn löïa quan troïng nhaát Ngaøi ñöa ra ñeàu laø sau khi ñaõ caàu nguyeän (Xc Lc 6,12; 9,18). Chính trong töông quan aáy, trong kinh nguyeän lieân keát Ngaøi vôùi Chuùa Cha trong Thaùnh Linh, Chuùa Gieâsu khaùm phaù yù nghóa cuoäc soáng cuûa Ngaøi nhö con ngöôøi, cuoäc soáng cuûa Ngaøi trong traàn theá nhö söù maïng vì chuùng ta.
Caùch haønh ñoäng cuûa Chuùa Gieâsu
Veà ñieåm naøy, thaät laø ñaày yù nghóa cöû chæ coâng khai ñaàu tieân Chuùa Gieâsu thöïc hieän, sau nhöõng naêm soáng aån daät ôû Nazareth. Chuùa Gieâsu khoâng thöïc hieän nhöõng vieäc laï luøng, khoâng tung ra moät söù ñieäp gaây coâng hieäu, nhöng hoøa mình vôùi daân chuùng ñeán chòu pheùp röûa cho thaùnh Gioan thöïc hieän. Qua ñoù, Chuùa coáng hieán cho chuùng ta chìa khoùa veà haønh ñoäng cuûa Ngaøi trong traàn theá: xaû thaân cho ngöôøi toäi loãi, lieân ñôùi vôùi chuùng ta khoâng giöõa khoaûng xa caùch, chia seû hoaøn toaøn cuoäc soáng. Thöïc vaäy, khi noùi veà söù maïng cuûa Ngaøi, Ngaøi seõ cho bieát laø khoâng ñeán "ñeå ñöôïc phuïc vuï, nhöng laø ñeå phuïc vuï vaø hieán thaân" (Mc 10,45). Moãi ngaøy, sau kinh nguyeän, Chuùa Gieâsu daønh troïn ngaøy ñeå loan baùo Nöôùc Thieân Chuùa vaø cho con ngöôøi, nhaát laø nhöõng ngöôøi ngheøo vaø yeáu ñuoái, caùc toäi nhaân vaø caùc beänh nhaân (Xc Mc 1,32-39).
Chuùa Gieâsu, Muïc Töû nhaân laønh
"Giôø ñaây, neáu chuùng ta muoán dieãn taû baèng moät hình aûnh loái soáng cuûa Chuùa, chuùng ta khoâng gaëp khoù khaên ñeå tìm thaáy: Chính Chuùa Gieâsu coáng hieán cho chuùng ta, khi noùi veà baûn thaân nhö "ngöôøi Muïc Töû nhaân laønh", ngöôøi "hieán maïng soáng vì ñoaøn chieân" (Ga 10,11). Thöïc vaäy, laøm muïc töû khoâng phaûi chæ laø moät coâng vieäc, ñoøi thôøi gian vaø nhieàu daán thaân; ñoù thöïc laø loái soáng cuûa Ngaøi: 24 giôø moãi ngaøy, soáng vôùi ñoaøn chieân, ñoàng haønh vôùi chuùng tôùi ñoàng coû, nguû giöõa caùc con chieân, saên soùc nhöõng chieân yeáu ñuoái nhaát. Noùi khaùc khi, Chuùa Gieâsu khoâng laøm caùi gì cho chuùng ta, nhöng ngaøi hieán maïng soáng cho chuùng ta. Con tim cuûa Ngaøi laø moät taâm hoàn muïc töû (Xc Ez 34,15).
Thöïc vaäy, ñeå toùm taét hoaït ñoäng cuûa Giaùo hoäi trong moät lôøi, ta thöôøng duøng töø "muïc vuï" (Pastorale). Vaø ñeå ñaùnh giaù vieäc muïc vuï cuûa chuùng ta, chuùng ta phaûi ñoái chieáu vôùi maãu laø Chuùa Gieâsu Muïc Töû nhaân laønh. Tröôùc tieân chuùng ta coù theå töï hoûi: Chuùng ta coù noi göông Ngaøi uoáng nöôùc töø nhöõng nguoàn maïch kinh nguyeän, ñeå con tim chuùng ta phuø hôïp cuûa Chuùa hay khoâng? Cuoäc soáng thaân maät vôùi Chuùa, nhö taùc phaåm raát hay cuûa vieän phuï Chautard, "Hoàn toâng ñoà" (l'anima di ogni apostolato). Chính Chuùa Gieâsu ñaõ noùi roõ raøng vôùi caùc moân ñeä cuûa Ngaøi: "khoâng coù Thaày thì caùc con khoâng theå laøm gì ñöôïc" (Gv 15,5). Neáu ta ôû vôùi Chuùa Gieâsu thì seõ thaáy raèng con tim muïc töû cuûa Ngaøi luoân thao thöùc nghó ñeán ngöôøi laïc ñöôøng, hö maát, xa caùch. Coøn taâm hoàn chuùng ta thì sao?"
Duï ngoân "con chieân laïc"
"Chuùng ta ñaõ nghe duï ngoân con chieân laïc, trong chöông thöù 15 cuûa Tin möøng theo thaùnh Luca (vv,4-7). Chuùa Gieâsu cuõng noùi veà ñoàng tieàn bò maát vaø ngöôøi con trai hoang ñaøng. Neáu chuùng ta muoán taäp luyeän veà loøng nhieät thaønh toâng ñoà, chöông 15 cuûa Tin möøng theo thaùnh Luca phaûi laø ñieàu luoân ôû döôùi maét chuùng ta. Chuùng ta khaùm phaù trong ñoù: Chuùa khoâng ñöùng ñoù ngaém voøng ñai caùc con chieân, vaø Ngaøi caøng khoâng ñeå yù ñeán nhöõng ñe doïa, sôï raèng chieân seõ ñi maát. Ñuùng hôn, neáu coù con chieân naøo ra ngoaøi vaø laïc maát, Ngaøi khoâng boû rôi noù, nhöng tìm kieám. Chuùa khoâng noùi: Neáu noù ñi thì ñoù laø loãi cuûa noù, chuyeän rieâng cuûa noù!" Con tim muïc töû cuûa Ngaøi phaûn öùng moät caùch khaùc: Ngaøi ñau khoå vaø chòu ruûi ro. Chòu ñau khoå, ñuùng vaäy, Thieân Chuùa ñau khoå vì chieân ra ñi, vaø trong khi khoùc thöông, Ngaøi caøng yeâu thöông chieân hôn nöõa. Chuùa ñau khoå khi chuùng ta xa caùch con tim cuûa Ngaøi. Ngaøi ñau khoå vì nhöõng ngöôøi khoâng nhaän bieát veû ñeïp tình thöông cuûa Ngaøi vaø voøng tay oâm eâm aám cuûa Ngaøi. Trong ñaùp laïi ñau khoå ñoù, Chuùa khoâng kheùp kín, traùi laïi Ngaøi chaáp nhaän lieàu: boû laïi 99 con chieân ñang an toaøn vaø phieâu löu tìm kieám con chieân duy nhaát bò laïc, qua ñoù Ngaøi laøm ñieàu ruûi ro vaø coù veû laø khoâng hôïp lyù, nhöng phuø hôïp vôùi con tim muïc töû cuûa Ngaøi, nhôù nhung ngöôøi ra ñi; Ngaøi khoâng giaän döõ hoaëc cay ñaéng, nhöng nhôù thöông chuùng ta. Ñoù laø loøng nhieät thaønh cuûa Thieân Chuùa."
AÙp duïng vaøo cuoäc soáng
Ñöùc Thaùnh cha ñaët caâu hoûi: "Coøn chuùng ta, chuùng ta coù nhöõng taâm tình nhö theá hay khoâng? Hay chuùng ta coi nhöõng ngöôøi ñaõ boû ñoaøn chieân ra ñi nhö nhöõng ñoái thuû hoaëc keû thuø? Khi gaëp gôõ hoï ôû tröôøng hoïc, nôi laøm vieäc, hoaëc treân nhöõng ñöôøng phoá, taïi sao chuùng ta khoâng nghó mình coù moät cô hoäi toát ñeå chöùng toû cho hoï nieàm vui cuûa moät Ngöôøi Cha yeâu thöông hoï vaø khoâng bao giôø queân hoï? Ñaây khoâng phaûi laø chieâu duï tín ñoà, nhöng ñeå chuyeån cho hoï Lôøi cuûa Chuùa Cha, ñeå ñoàng haønh. Loan baùo Tin möøng khoâng phaûi laø chieâu duï tín ñoà. Ñoù laø cô hoäi ñeå coù moät lôøi toát ñeïp cho hoï vaø khi mang lôøi aáy cho hoï, chuùng ta coù vinh döï cuõng nhö traùch nhieäm thoâng truyeàn cho hoï. Vì Lôøi, töùc laø Chuùa Gieâsu, yeâu caàu chuùng ta laøm nhö theá. Coù leõ chuùng ta ñang böôùc theo vaø yeâu meán Chuùa Gieâsu töø laâu, vaø khoâng bao giôø töï hoûi xem chuùng coù coù chia seû taâm tình cuûa Chuùa, chuùng ta coù ñau khoå vaø lieàu ñeå phuø hôïp vôùi con tim muïc töû cuûa Ngaøi! Vaán ñeà ôû ñaây khoâng phaûi laø chieâu duï ñeå ngöôøi khaùc theo phe chuùng ta, nhöng laø yeâu thöông vì chuùng ta laø nhöõng ngöôøi con caùi haïnh phuùc cuûa Thieân Chuùa. Trong kinh nguyeän, chuùng ta haõy caàu xin ôn coù moät taâm hoàn muïc töû, vì neáu khoâng coù tình yeâu thöông chòu ñau khoå vaø ruûi ro, thì chuùng ta chæ chaêm nuoâi baûn thaân mình maø thoâi."
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Sau baøi huaán giaùo cuûa Ñöùc Thaùnh cha, buoåi tieáp kieán ñöôïc noái tieáp vôùi phaàn toùm taét baøi giaùo lyù vaø nhöõng lôøi chaøo thaêm cuûa ngaøi göûi ñeán caùc nhoùm haønh höông.
Baèng tieáng Phaùp, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät chaøo nhoùm tín höõu ñeán töø Coäng hoøa daân chuû Congo, quoác gia ngaøi seõ ñeán vieáng thaêm vaøo cuoái thaùng Gieâng naøy vaø Ñöùc Thaùnh cha noùi: "toâi xin anh chò em caàu nguyeän cho chuyeán vieáng thaêm naøy".
Baèng tieáng Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng: "Trong caùc gia ñình vaø giaùo xöù cuûa anh chò em, vaãn coøn vang leân nhöõng baøi thaùnh ca Giaùng sinh theo truyeàn thoáng, vaø tieáp tuïc caùc cuoäc vieáng thaêm muïc vuï. Öôùc gì nhöõng bieán coá naøy giuùp anh chò em trôû thaønh moät Giaùo hoäi côûi môû, ñi ra ngoaøi, höôùng veà nhöõng ngöôøi khoâng tham gia ñôøi soáng giaùo xöù nöõa. Bao nhieâu linh muïc vaø coäng ñoaøn giaùo xöù ñau khoå vì nhöõng ngöôøi ra ñi, vaø nghó ñeán hoï, vaø caøng nhaéc nhôù hoï trong kinh nguyeän hôn nöõa. Chuùng ta haõy caàu xin cho taát caû ñöôïc ôn ñöùc tin maïnh meõ vaø xin cho caùc linh muïc ñöôïc ôn nhieät thaønh laøm toâng ñoà. Toâi chaân thaønh ban pheùp laønh cho taát caû anh chò em."
Baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha chaøo thaêm caùc phaùi ñoaøn hieän dieän vaø sau cuøng ngaøi nhaéc ñeán nhöõng ngöôøi treû, ngöôøi giaø vaø caùc ñoâi taân hoân, ñoàng thôøi nhaéc nhôû raèng: "Vaøo ñaàu tuaàn leã caàu nguyeän cho söï hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ, toâi môøi goïi moãi ngöôøi trong anh chò em caàu nguyeän vaø hoaït ñoäng ñeå giöõa taát caû caùc Kitoâ höõu ngaøy caøng ñöôïc cuûng coá treân con ñöôøng tieán veà söï hieäp nhaát troïn veïn, vaø ñoàng thôøi toâi xin anh chò em daán thaân, vôùi loøng taän tuïy hoaøn toaøn vaø trong moïi moâi tröôøng cuûa cuoäc soáng, trôû thaønh nhöõng ngöôøi xaây döïng hoøa giaûi vaø hoøa bình.
Vaø chuùng ta ñöøng queân caàu nguyeän cho Ucraina ñau thöông, raát caàn söï gaàn guõi, an uûi vaø nhaát laø an bình. Thöù Baûy vöøa qua, laïi coù moät cuoäc taán coâng baèng hoûa tieãn laøm cho nhieàu ngöôøi cheát, trong ñoù coù caùc treû em. Toâi coi ñau khoå thöông taâm cuûa caùc gia ñình nhö cuûa toâi. Nhöõng hình aûnh vaø chöùng taù veà vuï theâ thaûm naøy laø moät lôøi maïnh meõ keâu goïi taát caû moïi ngöôøi. Chuùng ta khoâng theå döûng döng!
Buoåi tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.