Thaùnh leã Ñöùc Thaùnh cha chuû toïa beá maïc
Ñaïi hoäi X caùc Gia ñình
Thaùnh leã Ñöùc Thaùnh cha chuû toïa beá maïc Ñaïi hoäi X caùc Gia ñình.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 26-06-2022) - Chieàu thöù Baûy, ngaøy 25 thaùng Saùu naêm 2022, luùc gaàn 6 giôø, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ ngoài treân xe mui traàn tieán ra Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ, ñi voøng quanh caùc loái ñi ñeå chaøo thaêm hôn 20,000 tín höõu tuï taäp taïi ñaây, phaàn lôùn ñeán töø caùc giaùo xöù ôû Roma, nhöng cuõng coù caùc ñaïi bieåu ñeán töø hôn 120 quoác gia, tham döï Ñaïi hoäi kyø X caùc gia ñình Coâng giaùo theá giôùi töø chieàu thöù Tö 22 thaùng Saùu naêm 2022.
Leõ ra, Ñöùc Thaùnh cha chuû teá theo chöông trình, nhöng vì ngaøi vaãn ñau ñaàu goái chaân phaûi, neân Ñöùc Hoàng y Kevin Farrell, ngöôøi Ailen, Boä tröôûng Boä giaùo daân, gia ñình vaø söï soáng ñaõ chuû teá thaùnh leã thay vaø Ñöùc Thaùnh cha ngoài treân moät gheá gaàn baøn thôø ñeå tham döï.
Ñoàng teá thaùnh leã, coù 17 hoàng y, vaø khoaûng 150 giaùm muïc, gaàn 300 linh muïc. Phaàn thaùnh ca do ca ñoaøn giaùo phaän Roma ñaûm traùch.
Baøi giaûng Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi giaûng, döïa vaøo caùc baøi ñoïc cuûa Chuùa nhaät XIII thöôøng nieân, Ñöùc Thaùnh cha ruùt ra nhöõng lôøi khuyeân thöïc haønh cho caùc oâng baø vaø caùc ñoâi vôï choàng vaø con caùi.
Tröôùc tieân, laø giaùo huaán cuûa thaùnh Phaoloâ trong baøi ñoïc thöù II veà töï do, moät trong nhöõng thieän ích ñöôïc con ngöôøi thôøi ñaïi ngaøy nay quí chuoäng vaø tìm kieám hôn caû. Taát caû ñeàu mong muoán ñöôïc giaûi thoaùt khoûi moïi loaïi "nhaø tuø": vaên hoùa, xaõ hoäi, kinh teá. Nhöng nhieàu ngöôøi laïi thieáu töï do lôùn nhaát, ñoù laø töï do noäi taâm. Thaùnh Phaoloâ nhaéc nhôû caùc tín höõu Kitoâ chuùng ta raèng tröôùc tieân ñoù laø moät hoàng aân, khi ngaøi thoát leân "Chuùa Kitoâ ñaõ giaûi thoaùt chuùng ta ñeå soáng trong töï do!", Galat 5,1. Taát caû chuùng ta sinh ra vôùi bao nhieâu leä thuoäc, noäi taâm cuõng nhö beân ngoaøi, vaø nhaát laø vôùi xu höôùng ích kyû, nghóa laø ñaët mình ôû trung taâm moïi quan taâm cuûa ta. Nhöng Chuùa Kitoâ ñaõ giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï noâ leä naøy.
Töø tieàn ñeà treân ñaây, Ñöùc Thaùnh cha nhaén nhuû caùc ñoâi vôï choàng raèng: "Taát caû anh chò em laø nhöõng ngöôøi keát hoân, choïn thaønh gia ñình anh chò em, vôùi ôn thaùnh cuûa Chuùa Kitoâ, anh chò em ñaõ thöïc hieän choïn löïa can ñaûm naøy: ñöøng duøng töï do cuûa anh chò em cho chính mình, nhöng ñeå yeâu thöông nhöõng ngöôøi maø Chuùa ñaët ôû caïnh anh chò em. Thay vì soáng nhö "nhöõng hoøn ñaûo", anh chò em ñaët mình phuïc vuï nhau. Töï do trong gia ñình ñöôïc soáng nhö theá! Khoâng coù nhöõng "haønh tinh" xoay quanh quó ñaïo rieâng cuûa mình. Gia ñình laø nôi gaëp gôõ, chia seû, ra khoûi baûn thaân ñeå ñoùn nhaän vaø gaàn guõi ngöôøi khaùc. Ñoù laø nôi ñaàu tieân ta hoïc yeâu thöông.
Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc nhôû raèng "chính trong luùc chuùng ta khaúng ñònh veû ñeïp cuûa gia ñình, hôn bao giôø heát chuùng ta phaûi baûo veä gia ñình. Chuùng ta ñöøng ñeå gia ñình bò oâ nhieãm vì nhöõng ñoäc döôïc cuûa ích kyû, caù nhaân chuû nghóa, neàn vaên hoùa döûng döng, vaø gaït boû, vì vì theá maát ñi caên tính cuûa gia ñình laø söï tieáp ñoùn vaø tinh thaàn phuïc vuï.
Ñöùc Thaùnh cha döïa vaøo baøi ñoïc thöù nhaát veà töông quan giöõa ngoân söù Elia vaø Eliseo, ñeå noùi veà töông quan giöõa caùc theá heä giaø treû, giöõa cha meï vaø con caùi.
"Caùc cha meï thöôøng sôï con caùi mình khoâng coù khaû naêng ñònh höôùng trong tình traïng phöùc taïp vaø hoãn ñoän cuûa xaõ hoäi chuùng ta ngaøy nay, taát caû döôøng nhö hoãn ñoän vaø baáp beânh vaø sau cuøng con caùi coù theå laïc ñöôøng. Sôï haõi naøy laøm cho moät soá cha meï lo aâu vaø quaù lo baûo veä con caùi vaø nhieàu khi laøm cho cha meï khoâng muoán sinh theâm con caùi.
Ñöùc Thaùnh cha khuyeân neân suy tö veà töông quan giöõa ngoân söù Elia vaø moân ñeä Eliseo. Ngaøi noùi: "Trong luùc khuûng hoaûng vaø lo sôï cho töông lai, Elia nhaän ñöôïc leänh cuûa Chuùa haõy xöùc daàu cho Eliseo nhö ngöôøi keá nhieäm. Thieân Chuùa laøm cho Elia hieåu raèng theá giôùi khoâng chaám döùt vôùi oâng vaø truyeàn oâng chuyeån cho ngöôøi khaùc söù vuï cuûa oâng. Ñoù laø yù nghóa cöû chæ ñöôïc moâ taû trong ñoaïn saùch thaùnh: Elia ñaët aùo choaøng cuûa mình treân vai Eliseo vaø töø luùc ñoù, moân ñeä laáy choã cuûa thaày ñeå tieáp tuïc söù vuï ngoân söù taïi Israel. Qua ñoù Thieân Chuùa toû ra tín nhieäm nôi ngöôøi treû Eliseo.
Töø ñoù, Ñöùc Thaùnh cha môøi goïi caùc cha meï haõy chieâm ngaém caùch thöùc haønh ñoäng cuûa Thieân Chuùa. Chuùa yeâu nhöõng ngöôøi treû nhöng khoâng vì theá Ngaøi traùnh cho hoï khoûi moïi ruûi ro, moïi thaùch ñoá vaø moïi ñau khoå. Chuùa khoâng lo aâu vaø quaù baûo veä, traùi laïi Ngaøi tín nhieäm nôi hoï vaø goïi moãi ngöôøi tieán tôùi möùc ñoä cao cuûa cuoäc soáng vaø söù vuï.
Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc ñeán göông Chuùa Gieâsu quyeát ñònh leân Gieârusalem ñeå hoaøn taát söù maïng, duø bieát taïi ñoù mình seõ bò phuû nhaän vaø bò gieát. Chuùa chaáp nhaän taát caû nhöõng ñieàu ñoù vì Ngaøi ñeán ñeå mang laáy toäi loãi chuùng ta. Cuõng vaäy, khoâng coù gì khích leä cho caùc con caùi cho baèng khi thaáy cha meï soáng hoân nhaân vaø gia ñình nhö moät söù maïng, trong söï trung thaønh vaø kieân nhaãn, duø coù nhöõng khoù khaên, nhöõng luùc ñau buoàn vaø thöû thaùch. Vaø ñieàu ñaõ xaûy ra cho Chuùa Gieâsu taïi Samaria, ngaøy nay cuõng xaûy ra cho moïi ôn goïi Kitoâ, keå caû trong ôn goïi gia ñình. Coù nhöõng luùc caàn chaáp nhaän nhöõng choáng ñoái, kheùp kín, nhöõng hieåu laàm ñeán töø taâm hoàn con ngöôøi, vaø vôùi ôn Chuùa, bieán chuùng thaønh söï ñoùn tieáp ngöôøi khaùc, thaønh tình yeâu nhöng khoâng.
Vaø Ñöùc Thaùnh cha noùi raèng: "Caùc cha meï thaân meán, Lôøi Chuùa chæ ñöôøng cho chuùng ta: ñöøng baûo boïc con caùi khoûi moïi söï khoù chòu vaø ñau khoå beù nhoû nhaát, nhöng haõy tìm caùch thoâng truyeàn cho con caùi söï say meâ ñoái vôùi cuoäc soáng, haõy thaép leân nôi chuùng öôùc muoán tìm thaáy ôn goïi vaø ñoùn nhaän söù maïng lôùn maø Thieân Chuùa ñaõ daønh cho chuùng. Chính khaùm phaù aáy laøm cho Eliseo trôû neân can ñaûm, cöông quyeát vaø trôû thaønh ngöôøi lôùn."
Trong phaàn keát luaän baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh cha noùi raèng: "Giaùo Hoäi ôû vôùi anh chò em, hay ñuùng hôn Giaùo Hoäi ôû trong anh chò em! Thöïc vaäy, Ñöùc Thaùnh cha sinh ra töø moät Gia Ñình, Thaùnh Gia Nazareth, vaø Giaùo Hoäi chuû yeáu goàm caùc gia ñình. Xin Chuùa giuùp anh chò em moãi ngaøy hieäp nhaát vôùi nhau, trong an bình, vui töôi, chöùng toû cho moïi ngöôøi thaáy Thieân Chuùa laø tình thöông vaø söï hieäp thoâng cuoäc soáng."
Caùm ôn vaø thoâng baùo cuoái thaùnh leã
Cuoái leã, Ñöùc Hoàng y Farell ñaõ ngoû lôøi caùm ôn Ñöùc Thaùnh cha nhaân danh taát caû caùc gia ñình hieän dieän taïi quaûng tröôøng, cuõng nhö caùc gia ñình tham döï qua maïng töø caùc nôi treân theá giôùi.
Ñöùc Hoàng y cuõng nhaéc ñeán nhöõng hoaït ñoäng trong naêm gia ñình Amoris laetitia, moät naêm nhaém mang laïi moät ñaø tieán môùi cho vieäc muïc vuï gia ñình trong caùc giaùo phaän treân toaøn theá giôùi. Taïi caùc nôi, caùc giaùm muïc, linh muïc, giaùo daân ñaõ coá gaéng hoaït ñoäng vaø haêng say laéng nghe nhöõng nhu caàu cuï theå cuûa caùc gia ñình vaø xeùt laïi phöông phaùp cuõng nhö noäi dung muïc vuï gia ñình. Hieän nay caàn caáp thieát taùi daán thaân, trong tö caùch laø caùc muïc töû vaø caùc gia ñình, ñöôïc huaán luyeän kyõ, coäng taùc ñeå chu toaøn höõu hieäu vieäc ñoàng haønh vôùi moïi thaønh phaàn gia ñình trong nhöõng thaùch ñoá luaân lyù vaø tinh thaàn cuûa xaõ hoäi ngaøy nay.
Ñöùc Hoàng y Farrell cuõng vui möøng thoâng baùo ñaïi hoäi laàn tôùi caùc gia ñình vôùi Ñöùc Thaùnh cha seõ laø "Naêm Thaùnh caùc gia ñình" seõ ñöôïc cöû haønh taïi Roma trong khuoân khoå naêm Thaùnh 2025, trong khi Ñaïi hoäi kyø thöù XI caùc gia ñình Coâng giaùo theá giôùi seõ dieãn ra vaøo naêm 2028.
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh cha ñoïc lôøi sai caùc gia ñình "ra ñi, trôû thaønh thöøa sai treân caùc neûo ñöôøng theá giôùi, tieáp tuïc haønh trình, laéng nghe Chuùa Cha. Nhöng ñöøng ñi moät mình. "Hôõi caùc gia ñình treû, haõy ñeå cho mình ñöôïc höôùng daãn nhôø nhöõng ngöôøi bieát ñöôøng, vaø nhöõng ngöôøi cao nieân hôn, haõy ñeå cho mình ñöôïc nhöõng ngöôøi khaùc ñoàng haønh. Vaø caùc gia ñình bò laïc ñöôøng vì nhöõng khoù khaên, ñöøng ñeå mình bò buoàn saàu chieán thaéng, haõy tín thaùc nôi Tình Thöông maø Chuùa ñaët nôi anh chò em...
"Anh chò em haõy vui möøng loan baùo veû ñeïp cuûa gia ñình, loan baùo cho caùc treû em vaø ngöôøi treû ôn bí tích hoân phoái Kitoâ. Haõy mang laïi hy voïng cho ngöôøi khoâng coù. Haõy haønh ñoäng nhö theå taát caû tuøy thuoäc anh chò em. Haõy bieát raèng taát caû ñeàu phaûi phoù thaùc cho Thieân Chuùa... Haõy trôû thaønh daáu chæ Chuùa Kitoâ haèng soáng, ñöøng sôï ñieàu Chuùa yeâu caàu anh chò em, vaø ñöøng sôï quaûng ñaïi vôùi Chuùa...